Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 561, 10 October 1892 — Page 4

Page PDF (1.08 MB)

This text was transcribed by:  Patty Mancini
This work is dedicated to:  For Auntie Maiki

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO.

 

John E. Bush.

 

Luna Hooponopono a me Puuku.

 

HONOLULU, OKATOBA 10, 1892

 

Hoike a ke Komite Wae

 

MA KA

 

OPIUMA,

 

I KA

 

AHAOLELO O 1892.

 

            Ua ulu ae ka hoopae malu ana o ka opiuma iloko o keia aina a na palena laula, a ua oleloia ua komo na kanaka koikoi he lehulehu a ua pilikino paha iloko o keia hana, a no ka nui loa hoi o kona waiwai, ua lilo he mea i aneane hiki ole loa e loaa kekahi hoike kuonoono a e loaa kekahi kanaka e aa ana, mamuli e ka manao hana pono, e hoonahoa aku i ka manao ino a me na kuko e hoopai a ka poe lawelawe kanawai ole nei o ka poai opiuma, ka poe hoi i makaukau e lawe i na ano hana a pau e loaa ka hookuu ia o kekahi o lakou e paa ana paha i ka hopu ia. Ma ka puana olelo ana, ua hookui aku ko oukou Komite me na pilikia like a me na alalai i hoolilo ai i ka hana a na Komite e like me keia i hookohu ia ino nei i keia kau nei, a i kela kau i hala o ka Ahaolelo, e imi i ke kumu i lilo kamahao ai o ka opiuma i pohaku uinihapa, oiai ia mea e lawe ia ana mawaena o ka Halewai a me ka Hale Dute. O na kanaka nana i hana ia hana kea@ wiwo ole, eia ae no ke noho nei iloko o keia taona a iloko no hoi o ia ano hana, a i manaoio ia eia no ke paahana nei no ke aupuni. Aka, o na mea a pau e loaa ana i ka poe e imi ana i ka oiaio, oia na olelo e lohe ia ana i pohala ae a i paa i ka lehulehu, na lono e hu ae ana i ke la a me keia manawa, ka oi aku mamuli o na paonioni o na poai opiuma Aka, mai keia kumu wale no i hui pu ia me na hoouna hoolalau ia o na makai a me na luna o ka oihana dute, oia lukou e hanai ana i ka mehu o kakahi waiwai i hoopae malu ia, ua hopo ole makou ika hoike wiwo ole ua hiki aku ka hoopae malu ana i ka opiuma@ma ke kulana oihana i kokulu maoli ia, a i komo mai hoi iloko o ia hana kekahi mau miku; a aole hoi i emi malalo o elua poai, e ole i oi aku. e ku nei i keia manawa, no na hoa aole wale mai loko ae o ka poe ka lepa waiwai, aka he lehulehu pu loko o keia hana mai na luna o ka oihana makai a me ka oihana dute oia hoi mai ka poe ae no ia lakou ia h@na he hoomalu aku i ka poe mai a o ka manao noonoo nui ia no hoi ua komo pu no kekahi mau lala kiekie o ke aupuni, na loio, na kalepa a o ka poe hoopukapuka dala pu no kekahi; oia na olelo akea e olelo ia nei ua pili no keia poe i keia hana a ma ia mea e hoolilo na i mea e hoomau ai ma ka oihana i na luna aupuni i manao ia eia iloko o keia hana; i oi@aku mamua o keia, ua manao ia ua nee aku keia hana lapuale ma ka paepae ponoi o ka Nohoalii. oiai ua hoike hopo ole ia ae e ka poe i hoomaopopo i ka hoopunahele kaulana maikai ole, ka launa pahaohao a kupono ole i huna ole ia e ku nei mawaena o kekahi poe o ke kulana kiekie loa a me kekahi poe i ike maopoo ia, ka poe i hoole ole ia mea, aka. e kaena a hoomaikai ana ia lakou iho ma ko lakou lilo ana he poe haopae malu.

            Eia ke olelo hou aku nei makou, imua no o keia komo pu a kokua hewa o kekahi poe koikoi he lehulehu. imua o kekahi hooponopono aupuni nawaliwali a me ka hoohemahema o na hana o ka oihana hookolokolo. he aneane hiki ole e loaa na olelo hoike i hiki ke alakai ia a ku ai ika ahewa a ke kanawai. Maanei e like me ia ma Kina, ua lilo keia mea he opiuma he mana no ka mea ua lilo he alanui oluolu a hikiwawe o ka waiwai o ka poe kanaka lapuwale, ka poe e like me ia a ka Emepera o Kina i hoino ai me na olelo he poe "i makaukau no na dala pilau a me na hana holona" e hookahuli i ke kanawai a e auamo maluna o lakou ke koikoi weliweli o ke kue hoopono a e hooponio palena ole i ko lakou mau hoa kanaka ma ka hoowalewale a hanai ana i na mea oi aku o ke ino i na anoai a pau o ke kanaka.

 

NA NIOI O PAKAALANA.

 

            Me he la o ka makemake o ka mea aihamu e aihamu a e paumaela pu na mea a pau e like me ia, i ike moakaka ole ia ai kana mau hana oia ano.

 

            Ua koho ka aoao Hawaii, o ka Hale, ma ka hoololi a Waita o Lahaina, i ka bila e hoohaiki ai i ke komo ana mai o na limahana Pake, e wehe ia ka ipuka i na pake ma ka ae ia ana o na kakauolelo pake e komo mai. Make no Hawaii ia Hawaii la.

 

            He paahana puluini a he kuene na kanaka a pau o Wailuku i koho ia Kanealii, na ko Kuhina o ko na Aina E, ma o ka hana o ko lakou moho i koho ai. Hanohano ka inoa hanohano o Wailuku.

 

            He Olelo Hooholo ka ka Hon. Kanealii i lawe mai ai e ahewa ana  ia Hon. J. E. Bush. no ka uku ia o ka mea hope e ka Hale Ahaolelo i ka hana maoli ana i hana ai. O ka lawe ka paha i ke kipe, a o ka noho kauwa aku na hai. oia ka hana po no, i ka manao o ke kanaka i ake e lilo i kahu ekalesia a hoole ia Lauwili na hana a ke keiki o ka Hwea.

 

            Ua olelo ia kekahi luna makaainana he ipumakani na Laamaomao, a he pu puhi lua no ka mea e hehi hika ana i ka naele a i ka noo o Alakai.

 

            I ka lohe ia ana o ka leo o Wm. Waita e kahea ana i kekahi la e huli ana oia me Wilikoki, ia wa i ua nui ai ia po iho a hele ino ka wai a me ka ala, a hoi aka ana na hoa me na wahi opihi o Waikapu.

 

            Ua lohe ia ae o Dan. La@ana a me Paipuna Hale, ke lilo ana i mau Kanikela no Hawaii ma Kapalakiko, a i Kuhina Noho ma Wasinetona, ka ka Aoao Kalaiaina hoi o Ioane Kahoonei laua o Kanui, a o ka Aoao Liberala Holopahua hoi, o Kailimai laua o John Sam Kukahiko.

 

            Ua akoakoa ae na hoa Hawaii o ka Ahaolelo me na kuhina i ka po Poalima nei ma ka Hale Waapa o ka Moiwahine, wahi a ka nupepa Avataisa, mamuli o ka lohe ia ana he olelo hilinai ole i ka Aha Kuhina kekahi e puka hou ana, a ua hekau aku keia auna like maluna o ka moku kolo Eleu. a ua kolo hele ia lakou e Waikapu a hiki i ka pae maalahi ana i uka nei o ka aina. mahope o ka holo ana e ike i ka poe hoomaluia maluna o ka moku Australia. a na lakou hoi i ae aku ua moku la e komo mai iloko o ke awa a e hoopae mai i ka anoano kolela i uka nei.

 

            Aia ma Kaunakakai kekahi kanaka lapaau Hawaii, me na mai he kanalima ana e lapaau nei, he ekolu i make aku. He kupono i kekahi mau hoa o ka Hale i noho mau ia e ka mai kunewanewa a me ha'imalule, e holo a e hoao i keia Porofesa Lapaau Ma;i.

 

            Ua lohe ia o kekahi kumu i kahea ia ai o na kookoo o ka Aha Kuhina, he iwakalua, e hui ae ma ka Hale Waapa, i kela po aku nei, oia no e lohe na hoa i ke kupono e kapae ia ka Hamuku mai ka oihana no ka manawa, a pau ke kupikipikio o na sela, alaila hoi hou ae. Na Waita ka pule ana i keia halawai a na hoa mamua o ka hoomaka ana o ka hoomaka ana o na kakaolelo.

 

            Eia no ke hoomau nei ka Heiau o na Paikini i ka lakou mau kuai hoopakika ana i na hoaloha naa@ oluolu a pau e kipa aku ana; nolaila, e kipa ae e na hoaloha i ike maka i ka oiaio.

 

            Ina aole na kuia o ka manawa alaila. he mea maopopo, e like me kona rula maa mau, e haawi ana no na keiki kumukumu ole a Mr. Berger i ka lakou puhi ohe manawalea ma ka Ema Kuea i keia po

 

            KUAI HOOPAU

 

                        KUAI HOOPAU!

 

Elike me ka mea maa mau

 

 

            Ina Makahiki a pau!

 

MA KAHI O

 

                                                N. S. SACHS,

 

104      Alanui             Papu,   Honolulu.

E Hoomaka Ana ma ka Poakahi, Aug. 29,

NO NA PULE POLOLEI HE ELUA NO'

O na Waiwai a pau e haawi ia aku ana

MA KE KUMUKUAI I HAULE IHO I KE KUMUKIKO.

            He Kuai Kuio!                                                Aole he Apiki !!

 

            He hookahi no a makou kuai huepau o ka makahiki, a ma ia wa wale no makou e hooemi ai i ka makou mau mea kuai iloko o ka halekuai, aole e like me kekahi mau halekuai e ae, ka hooemi i kekahi no ka hoowalewale ana. a koe no kekhi. he oiaio ka makou, a o ka oiaio wale no

He Emi me ka Makepono na Moa a pau.

            A eia malalo iho nei kekahi o ka makou mau kumu kuai iloko o keia kuai no na pule elua wale no aole oi aku.

 

20        I-a Kukaenalo no                                $1.00

12        "           " Keokeop hinuhinu                "   "

20        "           Kalakoa paa no                       "   "

Na Lole Keokeo maikai. kahakaha

me kikokiko aulii 8 i-a no      "

Na Ginamu nani 10 i-a            "

10 i-a Huluhulu Canetona       "

5   "  Satina maikai loa          "

Na Alapia Eleele, maikai loa laula, o ke ano maikai, hoemiia he

hookahi i a ino ke                    40c

Paleili komo o na kane 5 no                            $1.00

Na Palule i aiana ole ia, he                              50c

Na Lakoko kalakoa o na kamalii

5 no                                                                 $1.00

Na lole keokeo i hana lania o na

Wahine, hoemiia no $4.75 o ka lole.

Kaliki o na Wahine. hoemiia                           40c

Aikala lilina  "            3 no ka                        35c

Na hainaka hooluu like ole o hai.

he 60c no 1 kakini                                           :

Paple hele la o na keiki                                    25c

Na Kawele auau nuuni he                              25c

 

            O na kumukuai maluna ae e hooko aku ana makou no keia manwa wale no o ka makou kuai hoopau. oia hoi no

 

@a Pule Wale no.

: N. S. SACHS:

tf.                                                                                104 Alanui Papu, Honolulu.