Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 562, 11 October 1892 — Page 1
| This text was transcribed by: | Dorothy Stocking |
| This work is dedicated to: | To the People of Hawaii |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
HONOLULU OKATOBA 11, 1892.
Buke II. Helu 562
HE MOOLELE KAILI PUUWAI
--NO—
SENIA LUTERA
Ka Ui Puuwai Mabala
--o—
ENELANI KAHIKO.
A I OLE
He Nanea Hooheno no kekahi Kauna Wahine, Opio me kana mau Aloha Ekolu:
(Mai ka peni mai a ka mea kakau o Avareda, a pela aku.
MOKUNA XI
Manao au ua ike aku nei, au i na helehelena o kekahi mea i ala mai mai ka lua kupapau mai!
No ka mea, ke ole au e kuhihewa eia kekahi mea ke hawanawana mai nei ia’u, o ke alanui mamua ona a me kana ipo hoeha ili, aole i malaelae me na pua roke aala a me ka leo kani ona manu, aka he mau inea no kekahi a me na w@imaka nolaila aole o u makemake e ola a hiki i ka hoea ana mai oia manawa kaumaha.
Ae, ua ike no au ua aloha oe ia’u e ka ipo, wahi a ke kanaka opio i panai, mai ai no ka ninau i ui i aku imua on, a ua maopopo ne noi ia oe, nau kuu puuwai—nau wale no aole na kekahi mea e ae, a o oe hoi hona haku ma na ano a pau. Nolaila mai houpuupu hou oe i’a kaua.
U’a wale no, ina he makemake kou no ka hoi ana iloko o ka hale aia mau au malalo o ko leo, i haku wahine ae no’u a i kauwa kane hoi au, a malalo aku hoi au a’o ko leo. Ua oi aku paha ia ke ole au e kuhihewa, no ka mea ke ko mai nei ka hau anu, a he mea pono hoi nou e loaa he manawa maikai no ka hooluolu ana i kou mau lihilihi, no ka mea no na ui e like me oe, ua hala hope loa aku la ka manawa kupono no ke ala ana?
Aka, he hookahi mea i koe a’u e manao nei oia kekahi au e hoopoina ai e ka ipo aloha, a oia mea, oia ka make ana o ka moiwahine o na kuewa, aka oia ka hoopai kupono noka mea haua hewa, a no ia mea ke hoomaikai ae nei au i na lani, no ka mea hana hewa, a no ia mea aole oe ikeia manawa mawaena o o ka pohai oua poe kuewa la.
Nolaila, ina keia poe lapuwale a pau e holoi a hoopuehu loa ia aku mai na papalina aku o ka honua nei, oia ka nani a me ka hemolelo loa.
Puliki aku la ua Senia nei ia Mavila me ka pupue ana aku ma kona aoao me ka maka’u nui, o ke kumu nae aole oia i hahai mai koe wale iho no keia, i ka manawa a ua kanaka opio nei i punuku ai i kona olelo me ke kamailio ana, ai’a hoi lohe aku la oia i kekani leo ano akaaka o ka mea ipiha me ka inaina a me kahuhu, ka mea hoi nana i hoopiha mai i kona puuwai me ka weliweli.
Hou mai la ua nohea nei i kona poo iloko o ka poli o kana aloha, me he ala ma ia wahi e loaa ai iaia ka pakele mai ka lohe ana i ua leo akaaka la; ka leo hoi ana e hoomaopopo ana, ana aole ia no kekahi mea e aa aka no ka moiwahine no o na kuewa, a aia aole o kona kino maoli, alaila o kona kino wailua, ua ala hou mai mai ka luakupapau mai.
Hapai malie ae la ua Mavila nei i ua nohea la iluna a hii aku la a hiki ika hale, a maloko o kekahi rumi ano pouliu i mamuli o ka hoemi ia, ana o ka a o kekukui hookahi e a ana maluna o ke pakaukau mabala, i hoomoe iho ai oia i kana aloha maluna o kekahi moe koki nui nolunolu e pili koke ana ma ka aoao o kekahi puka aniani nui i hoohamama ia e huli pono ana i ka malapua, a ma ia wahi oia i nana hou iho ai i kana aloha, i kokua ia e ka malamalama lahilahi o ka mahina mai ka poiuiuiani lani mai.
He rumi keia i piha me na mea hoonani o ke la me keia ano a ka manao e uilani ae ai, a mawano ae o na mea apau ua kupaoa kona mau aoao me ka moa@i huihui kaom hahu o na pua ia wa o ke @ umoe.
- - - - -
HE MOOLELO
NO KE KEIKIALII:
AWAREDA!
a me
KA UI LEILA
o Noremadi
(Kakauia no Ka Leo.)
MOKUNA XVIII.
Hopu pio io o Awareda a me kona mou hoaloha.
A i ka manawa ana i manao ole ai, lilo aku la kekahi wawae ona ihope a hina iho la oia ilalo.
Iaia i hina ai ilalo, ua hoao hou ae la oia e kupaka, aka he ole ka mahole ae, no ka mea he nui ka poe e paa nei iaia, o na lima i kokua ia e na kuli e kalele ana maluna ona, a me ia kulana paa iho la kona mau lima a me kona mau wawae i na kupeehao.
Ua nui ko kakou poino ma ka hooko ana i keia hana, wahi a ua Teorino nei i kamailio ae ai i kona mau hoa, oiai oia e nana ana i kona poe naita i pau i k@ make e waiho lala kukui ana iluu@ o kahaone aka o ka holepono ana o ka kakou mia@ona na oi aku ia mamua o na mea a pau. Ma ka inoa o na uhane ino o ka lua hohonu, he anela luku mainoino maopopo keia keiki a Koratina, no ka mea @ia na hoike oiaio o na mea i haneia e kona mau lima elua ke waiho mai nei imua o kakou a ke kanalaa@ole nei au i ka olelo ae; o ka akahi hana kolu okoa o ko kakou nui i lukuia eia me ka na pahikaua pouoi.
Aole paha i ana mai ilaila ka nui o ko kakou poe i pau i ka make iaia, aka ua oi wale aku maluna, wahi a kekahi o kona mau naita @pane mai ai iaia i holoi ae ai i na omaka o ka maluhiluhi a me ka lepo mai kona lae ae. A ua hakaka no hoi kona mau kanaka me ka wiwo ole, i oi aku mamua o kau i manao wale ai e hiki ana i ko lakou wahi heluna uuku.
E nana oe e kuu haku i ka lakou hana. Ua aneane e niha ke kaau hookahi o ko kakou mau kanaka wiwo ole i hoounaia e lakou no ke aupuni uhane, a ua like hoi ia me ekolu kanaka make a ka mea hookahi.
No ke poe i mako, e waiho malie kakou ia lakou pela, wahi hou a Teorino, aka no na pio e ae a kakou, e hookuu ia lakou a pau a koe hookahi o Awareda, e like me ke kanona i kaawiia mai ia’u. Nolaila, e wikiwiki kakou no ka hoi ana no Wavela me ka kakou pio, ke pio hoi a ka nohoalii i makemake ai.
I ka pau ano e keia mau olelo a ua Teorino nei, ua hookuu ia ae ia no paakae e ae, a koe hookahi iho la o Awareda.
No ua moi opio nei, aole oia i noi aku no kona pookuu ia mai mai na liima lokoina mai o kona ma@ enemi, e like me kona mau hoa e haawi hou ia la ko lakou lanakila, no ka mea ua ike no oia he mea makehewa na hoao ana oia ano imua o ka poe i nele me ka opu o ke aloha nona.
Ua maopopo no iaia, e laweia ana oia no ke kuianakauhale o Wavela, a malaila hoi e hookoia ai ka hoopai i manaoia noua, e like me ka mea a ka moi hou o Noremadi e manao ai he p@.
Hapai ia ae la oia iluna e kekahi poe kanaka ano pukonakona he elima ko lakou nui, a me na minoaka o ka hauoli e kau ana ma kona mau papalina no ka loaa ana o ka lanakila i kona mau hoa, kaikai aku la ua poe nei iaia no ka waapa, a lole i liuliu mahope iho oia manawa, pili aku la ua waapa nei o lakou ma ka aoao o ka moku, a me ka hana nui, lawe loa ia aku la ua. Awareda nei a kaua a hoopaaia ma kekahi rumi paa, a malalo hoi o keia makaala ana a kekahi poe i lako pono me@ mea kaua.
Oiai oia e noho ana iloko o ka rumi paa a ke aloha ole, aia hoiakahi wale no, ae, akahi wale no o Teorino a hele mai e kamailio pu me ia.
Aole i pau.
- - - - -
OLELO HOOLAHA.
Ke kauoha aku nei ka mea nona ka inoa maloko nei i ka poe a pau i aie ia ia, e oluolu e hookaa mai i ko lakou aie, iloko o hookahi mahina mai keia manawa aku. E pono na hoaloha e hoolohe i keia leo, i lilo ai i mea pono no na aoao elua.
S. AH FAT.
Waikapu, August 31, 1892.
aug31 1md sept 2 1mw.
- - - - -
Hoolaha a ka Maiama Waiwai.
Ke hoolaha aku nei ka mea nona, ka inoa malalo, ua hookohu ia aku oia i Malama Waiwai o na Waiwai a pau o Lydia K. Kamakaia a me Samuela Kamakaia, kana kane, ma kekahi palapala hookohu malama waiwai i hana ia i keia la. Ke hoolaha ia aku nei ma keia e hookaa koke mai ka poe i aie ma ko’u lima.
Honolulu, Sept. 10, 1892.
sept14 1m.
- - - - -
Ke hoike aku nei ka mea nona ka inoa malalo nei, o na aie @ pau i hoaie ia e Lydia K. Kamakaia a me Samuela Kamakaia kana kane mare, mahope o ka puka ana o ke i@ hoolaha, aole no aku ia me h@le kakau inoa ole, a ke kanoha pu i@ aku nei ka poe he mau aie ko laua ia lakou, e waiho koke mai i ka lakou mau koi ma ka la hope o na mahina a pau.
ABRAHAM FERNANDES.
(Aberahama.)
Ma kahi o E. O. Hall & Son.
Malama Waiwai o Lydia K. Kamakaia me Samuela Kamakaia.
Honolulu. Sept. 14, 1892.
sept15 1m.
- - - - -
Kauka Yong Kam Pung.
(APANA.
Helu 53, Alanui Maumakea.
Ke Kauka Loea o ka Aina Pua!
Ua hiki ke hoola ia kela a poe keia ane ma’i, mai ko na kane, wahine a @ na keiki hihi. O na ma’i ha—no ua hiki loa @ ke hoola ia me ka m@akahi. A o na ma’i e pili apa i ka maka pau pu ia i ke ola. Ke hoike ia, alua nei, ea ke ola ia @, me ka oluolu p@ o kahi an@ hau. Ka poe pilihua ka@au keiki a hele nei pahe o ke koke a paa a lohi paha ka i aoao apa, pa paha o ka waiu, e heloe u@ @l@ o’a me.
E KIPA mai e ka inoa i hoo@ luu ia me na haawina pilihua a ha mai a na’u oukou e hooheaha aku.
KAUKA YONG KAM PUNG.
Honolulu Sept. 2, 1891. 272-83