Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 581, 11 November 1892 — Page 2
| This text was transcribed by: | Michele Ikeda |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
MA KE KAUOHA.
_____
KUAI KUDALA O NA KAIKINI AWA.
_____
E Kuai Kudala ia aku ana ma ke akea ma ka Poaha, la 8 o Dekemaba, 1892, na Laikini Kuai Awa malalo iho nei, no ka manawa o Hookahi Makahiki mai Ianuari 1 aka 1893:
OAHU.
Waialua. 1. Koolauloa 1.
MAUI.
Lahaina. 2. Hana. 1.
Wailuku. 2. Makawao. 1.
HAWAII.
Hamakua 1. S. Kohala. 1.
N. Kohala. 1. Kau. 1.
KAUAI.
Waimea. 1.
O na Laikini o Oahu, e kuaiia ana ma ka la i hoikeia maluna ae nei, ma ka hora 12 awakea, ma ke komo ana aku mamua nei o Aliiolani Hale.
O ko na Mokupuni hoi o Maui, Hawaii a me Kauia, e kuai ia aku ana ma ko lakou mau apana pakahi, ma ka la, ka hora a me kahi hoi i waeia e na Makai Nui a i ole e ko lakou mau hope paha. Ina mamuli o kekahi mau kumu i ikeia he mea kupono e hoololi ia ka la e kuai ai, e hoolaha hou ia aku no ma na pepa hoolaha pa’i alanui ma ka apana i olelo ia.
Kumukuai Hooikumu‑Wailuku me Lahaina, he $300 ko ka laikini pakahi, a o na apana e iho a pau i hoikeia maluna ae, he $100 ko ka laikini hookahi.
Ke Kuai Ana‑E haawi mua la ma ke ano hoopaa ka iwakauakumamalima pa‑keneta o ke kumukuai i ka wa e haule ai ka hamare, a e lawe ia no ia uku hoopaa ina aole e uku piha ia na dala o ke kumukuai, o na laikini la iloko o na la he umi mai ka la aku o ke kuai ana.
CHAS. TL. GULICK.
Kuhina Kalaiaina.Keena Kalaiaina
Honolulu Nov. 4, 1892. tf-dly.
_____
HOOLAHA KOHO BALOTA.
_____
KEENA KALAIAINA
HONOLULU, NOV. 4, 1892
I kulike ai e ke kanawai Koho Balota o ke Aupuni, ke hoike ia aku nei ma keia, he koho balota kuikowa na ke koho alii no na mokupuni o Maui, Molokai, Lanai a me Kahoolawe, e malamaia ana mawaena o na hora 8 A.M. a me 5 P.M. o ka Poalua ka la 29 o Novemaba, 1892, e hoopiha ana i ka nohe hakahaka no na makahiki eha i koe i hoohakahaka ia mamuli o ka haalele ana mai o ka Mea Mahaloia W. H. Cornwell.
O na Apana Koho Balota na Mahele Koho, na wahi koho a me na @una Nana kaho Balota, eia mahope @@o nei:
MOKUPUNI O MAUI, MOLOKAI, LANAI A ME KAHOOLAWE.
_____
APANA EKAHI‑MOLOKAI.
Oia no ka Mokupuni o Molokai.
Mahele i kahi – Kela mahele o Molokai, oia hoi o Kalawao a me Kalaupapa.
Wahi koho: Halekuai o Kalaupapa.
Na Luna Nana‑Ambrose H@tckinson,
Wi@@ N@@ey,
J. Kahaulelio
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no
William Clark,
C. Kopena.
Mahele Elua‑Ke koena aku o @@ Mokupuni o Molokai. Wahi Koho: Hale Hookolokolo, Puk@o.
Na Luna Nana‑A. Mouritz
D. Kauiia
@@ Keka@@
Hookohuia no ka la koho Balota wale no.
J. H. Van Giesen
..........
APANA ELUA-LAHAINA.
Oia no ka Apana o Lahaina a me Kaanapali ma ka mokupuni o Maui, a me Lanai.
Mahele Ekahi-ka Apana o Lahaina.
Wahi koho: Hale Hookolokolo, Lahaina.
Na Luna Nana-Henry Dickenson
D. Taylor
Thos. C. Forsyth
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
C. B. Cockett
L. M. Baldwin.
Mahele Elua-Apana o Kaanapali.
Wahi koho: Halekula o Honokohau.
Na Luna Nana-R. C. Searle,
M. Meheula
D. A. Wahinehookae.
Hookohuia no ka la Koho Baloa wale no.
J. A. Kaukau
B. Nahookaa
Mahele Ekoku-Mokupuni o Lanai.
Wahi koho: Hale ma Maunalei.
Na Luna Nana-S. Kahoohalahala.
..........
Paiauina.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
Kahikiwawe
K. Kaai
APANA EKOLU- WAILUKU AKAU.
Oia no kela wahi a pau o Wailuku e waiho e na ma ka Akau o ke alanui mai ke Awawa o Iao (ma ka aoao Hema o ka muliwai) a hiki i na Puu One; mailaila aku ma ka lapa o na Puu One a ka nuku o ka muliwai Wailuku. Wahi koho: Hale Hoopaheehee [Skating Rink].
Na Luna Nana-A. N. Kepoikai
W. A. McKay
W. S. Maule.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
John S. McLean
..........
APANA EHA-WAILUKU HEMA.
Oia no kela wahi o ka Apana o Wailuku, e waiho ana ma ka Hema e ka Apana Akau o Wailuku, a e huipu ana i ka Mokupuni o Kahoolawe a me Honuaula.
Mahele Ekahi-O kela wahi o ua Apana la e waiho ana mawaena o na Puu One a me ke Kuahiwi a me ka mokupuni pu hoi o Kahoolawe. Wahi koho. Hale Hookolokolo, Wailuku,
Na Luna Nana-W. H. Daniels
W. T. Robinson
Manuela C. Ross.
Hookokuia no ka la Koho Balota wale no.
William Conway
S. E. Kaiue.
Mahele Elua-Kahi i koe aku o Wailuku Hema. Wahi Koho. Hale Dute, Kahului.
Na Luna Nana-L. M. Vetlesen
G. P. Wilder
Kaulana@@s.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
C. R. McVeigh
Robert English
Mahele Ekolu-Ka Apana o Honuaula. Wahi kolo: Hale Hookolokolo, Honuaula.
Na Luna Nana-Leonard C. Parish
M. Kealoha
John Brown
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
W. W. A. Kaleihoa
W. D. Kaa@moana.
APANA ELIMA-WALUKU HEMA.
Oia no keia wahi a pau e waiho la ma ke Komohana a me Hema mai ke awawa o Oopuola a me io a e huipu ana i ka Apana o Kula.
Mahele Ekahi—Oia kela wahi a pau o ua apana la i kapala o Kula, a me k@la mahele o ka aina o Hamakuapoko e waiho la ma ka hema a me Komohana o ke Awawa o Maliko a mauka o kekahi laina e kamoe ana ma ka waena o ke alanui e h@lo la mai Kaluanui a ka Halepaahao o Makawao, a mai kekahi laina e hoomau aku ana mai laila aku.
Wahi koho: Hale hookolokolo Makawao
Na Luna Nana-F. W. Hardy
John Kaluna
C@@ @@@
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
David Morton
David P. Eldredge
Mahele Elua—Oia no kahi i koe o ka Apana o Makawao, a ke awawa o Oopuola. Wahi koho: Halekua, Hamakuapoko.
Na Luna Nana-C. H. Dickey
H. Laws,
E. Helekunihi
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
C. M. V. Forster
J. P. Kuia.
APANA EONO—HANA.
Oia no ke koena a pau o ka Mokupuni o Maui.
Mahele Elua—Kahikinui, Kaupo a me Kipahulu, Wahi kono: Halekula, Kipahulu.
Na Luna Nana-Charles Lake
Christian Andrews
P. Puhalahua
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
Iona Nakila
..........
Mahele Elua‑Mai Kipahulu a hiki a komo pu mai o Makapuu. Wahi koho: Hale Hookolokolo, Hana.
Na Luna Nana-F. Wittrock
A. von Gravemeyer
..........
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
Benjamin K. Kaiwaea
..........
Mahele Ekolu—Oia no ka Apana o Koolau a ke Awawa o Oopuola. Wahi koho, Keanae.
Na Luna Nana-James P. Saunders,
.........
..........
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
..........
..........
CHAS T. GULICK
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina 11-7-3@s
_____
OIHANA KALAIAINA
HONOLUOLU, NOV. 4, 1892.
I kulike ai me ke Kanawai, Koho Balota o ke Aupuni, ke hoike ia aku nei ma keia, he Koho Baloa Kuikawa no ke koho ai a i Lunamakaainana e malamaia ana ma ka Apana o Hilo Hema, Mokupuni o Hawaii, mawaena o na hora 8 A. M. a me 5 P. M. o ka POALUA; la 29 o Novemaba, 1892, no kahoopiha ana i ka makalua o ka noho i hoohakahakaia mamuli o ka haalele ana mai a ka Mea Mahaloia Joseph Nawahi.
O na Apana Koho, na Mahele Koho na Wahi Koho, a me na Luna Nana, eia iho no ia mahope nei:
APANA EKAHI-HILO HEMA.
Oia no o Puna a ma Hilo ma ka hema o ka moeana kahawai maloo o Pukihae.
Mahele Eka – Oia kela wahi o Puna e moe la mai Kau a hiki aku a e hoohui pu mai ana ia Kehena. Wahi Koho: Halekula o Kalapana.
Na Luna Nana-J. M. Kaiwila,
S. H. H@@h@@,
J. Ka@@oma@a.
Hookohia no ka la Koho Balota wale no.
J. A. Kaaukai,
D. Kahaulelio.
Mahele Elua-Oia kela wahi o Puna e moe ia mai Kehena a ka Palena o Hilo, koe aku o Keaau a me Olaa. Wahi Koho: Hale Hookolokolo Pohoiki.
Na Luna Nana- @@ar@s,
D. Kapule,
S. Kaulupali.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no:
W. L. Haau,
J. K. Kalawe.
Makele Ekolu-Oia no na Aina o Keaau a me Olaa ma Puna, a me keia wahi o liilo e moe ia mai ka Palena o Puna a ka moeana kahawai @@oo o Pukihae. Wahi Koho: Hale Hookolokolo ma Hilo.
Na Luna Nana-@@@ Lyman,
G. Hapai,
Joe Sisson.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no:
J. T. @@@@,
G. nakapuahi.
CHAS. T. GULICK,
Kuhina Kalaiaina,
Keena Kalaiaina. @@@@@
_____
KA LEO O KA LAHUI.
_____
JNO. E. BUSH.
Lunahooponopono a me Puuku.
_____
POALIMA, NOVEMABA 11, 1892.
_____
HE NANE HUNA.
_____
Ua pu-ae e hoouna koke ia ana o Mr. Hatawela, he Elele no Hawaii nei, e hana i kekahi kuikahi hou e kuai aku ia Puuloa. O ka lohe keia, a ma ka hiohiona o ka Aha Kuhina e ku nei, me he la, hekumu no keia a ka lahui e manao aku ai, eia ka wa e ko piha ai ka olelo a ke Kahuna o Ewa, i olelo ai i kana keiki, a pa ka ili i ke kai, no ke kai ka aina. He mau hiona ano nui no keia, e pili ana i na mea e hiki mai ana maluna o ka lahui Hawaii.
Ma kekahi ano ua maikai no ka Aha Kuhina, aka, ma kekahi ua huli loa aku nei ka ili ma ke kea, e hiki ai ia lakou ke hana i keia mau hana ma ke ano hoouhiuhi me ka ike ole ia o na hana a pau e ke Poo o ke Aupuni. Aka, e hilinai kakou maluna o ke Akua, a nana no e hoike mai na mea i hanaia ma ka poopoo.
_____
Paewa ka Pili me ka Nihoniho.
_____
Ma na hoike manao ana a kekahi mau keonimana elua e lawelawe nei i ka oihana laahia (Kahunapule) o ke Akua, a i manaoia hoi e ka hapa nui o ko ke kulanakauhale nei, he hookahi uhane iloko o laua oia hoi ka uhane o ka hoopono, no ka mea e pili ana i keia Aha Kuhina hou o ko kakou Moiwahine a ka Aoao Hoomaemae i pahonohono iho nei ma kekahi o kela mau la aku nei, ua maopopo loa i ka mea noonoo akahele ka pukee a me ke kapakahi loa o ka laua mau wehewehe ana kekahi i kekahi, maluna o ke kumamanao hookai, no ka mea ua mahae lua aole i hookahi wai a ka like, a he hoike maopopo ana mai no hoi ia ia kakou me ka moakaka e like me ka la i ke awakea, i kekahi mai nui o kekahi poo, oia hoi ka emoole a me ka hikiwawe o ka hoopoina ana o ko lakou lele papau ka lakou mau kumuhana Kalai Aupuni, e hewa ole ai makou ke pena aku maluna o lakou i keia mau olelo. Aole o kou i hana no ke kaulike, aku ua hana oukou me ka maalea nui ma ko oukou mau lehelehe, no ka pono a me ka piha o ko oukou mau hokeo pakahi o ka inaina. Wahi a ka mua o lana imua o kekahi keonimana: “He Aha Kuhina nani maikai a kamaha’o keia, (me he mea la no ke ano pili Kauai) aohe puu aohe kee, pali ke kua mahina ke aia, nolaila o ko kakou Aha Kuhina keia e oia ai. No ke k@@@ ma e kela poe la ua kaopale kakou ia k@k@@ iho mai ka ho@uluhua ana aku i ka Ilamuku o ke Aupuni a me ko kakou Moiwahine i aloha nui ia.” Ka he mea e ka hani o ka aila, ka pakika a me ka pahee o keia mau olelo i ka welowelo? O ka ke kokoolua hoi, penei: “O keia hana a ka Aoao Hoomaemae i oili ae la i ke ao malamalama, he mau hana haahaa loa o ka maka’u kanaka a me ke kahua ole o ka lakou mau kumuhana kalaiaina e liki pa’upaka nei, na hewa loa lakou imua o ka poe maikai e kakoo aku nei mahope o lakou maluna o ke kahua o ka hoopono a me ke kaulike.”
_____
OLA KA AINA A PAU KA HOPUHOPU WALE IA ANA.
_____
Ma ka noho ana o ka Ahaolelo i ka Poakolu nei, a iwaena o na hoike a na Komite, o ke pookela loa paha o na hoike, oia ka hoike a ka Luna Hanohano o Kohala.
Oiai, na hoike mai oia i ka hoike a ke Komite Wae e pili ana i ka Bila Kanawai Helu 5, aka, ma ka noonoo pono ana o ke Komite, ua kupae ae lakou ia bila, a hookomo mai la i bila hou, a e kapaia Bila Kanawai Helu 5a.
A ma keia bila hou a ke Komite, ua kapae ia ae keia mau huaolelo penei:
“Ua manaoia, ua loaa i ka Ma’i Lepera:” oia ke kanawai o 1888. O keia ke kanawai a KA LEO O KA LAHUI i hoolaha akea ai, a i kapa ia hoi he kanawai li kanaka a he oki i ka puu o na kanaka Hawaii.
Nolaila. ma ka aoao o ka lahui, e noi ia aku ana ka poe aloha aina aloha lahui, a aloha alii e noho ana iloko o ka Ahaolelo, ma ko oukou ano he mau wahaolelo no ka lahui, o huli mai oukou a pau, a e kakoo me ka lokahi i keia kanawai, he iki keia, aka, he nui nae keia no ka lahui mai o a o o ka aina.
O keia ke kanawai nana i hooopilikia ia oe e Hawaii Ponoi, a ku ai ka makena mai o a o o ka aina.
Nolaila, e na puuwai Hawaii oiaio a pau iloko o ka Hale Ahaolelo, e paio oukou me ka ikaika a pau, no ke ola o ko oukou mau hoa makaainana, i opa pu ia e keia kanawai hoopilikia nui wale i ka lehulehu.
` A no ke kiai o ka lahui, ua makaukau oia e kakoo no kona aina aloha, no ka pono o kona poe hoa makaainana.
Aole elike me ka mea e oleloia noi, i kona a oha ole i ka lahui, he kuhihewa ia. No ka mea, ua olelo mai ka Haku, e maa@@ oukou elike me ka nah@@a, a noho malie elike me ka nuau.
Nolaila, o na @o@@a @ a ana a ka Meahanohano G. P. Kamauoha, no kou pono e @@@@@ e kako@ia ana no ia e na puuwai Hawaii oiaio a pau. Na ke Akua e kokua mai ia @@ e Hawaii, a me kou mau wahaolelo @opo ole.
D. M. P@@@