Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 588, 23 November 1892 — Page 1

Page PDF (1.04 MB)

This text was transcribed by:  Roberta N. Jahrling
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

HE MOOKEKI KAILI PUUWAI

NO

SENIA LUTERA

Ka Ui Puuwai Mabala

o

ENELANI KAHIKO.

A I OI E

He Nanea Hooheno

no kekahi Kauna

Wahine Opio me

kana mau Aloha

Ekolu.

(Kakauia no Ka Leo.)

MOKUNA XXI.

 

Ua oki! Eia au ke kue aku nei i keia mare, no ka mea o keia wahine au e makaukau nei e male, o ka’u wahine mare no ia ma ke kanawai.

 

          Auhea la ka hoi ka manao kea, a makau ele, o ua Saniaenei, i na la i hala aku, ana hoi i hoohiki ai, e kue aku ana eia @ olelo a @ kekupa mai he wahine mare @ nana a i ke ole, e hano no oia e lawe i ke ola o ua kuewa la.  Auhea lakou auwe, ua haaleie mai la ia mau manao aupua ona, a ua komo ma la ka hopehope ma kahi o ke kupaa.

          A oiai o Senia nei e hoolauwiliia ana i o a iauei, ua alawa hou aku la oia i na helehelena o ke kanaka e ku nei makona aoao, a kona koke ae la ke ahi aloha ano hou iloko o kona puuwai – he aloha o ke ano maemae loa – a o ka huaolelo hoopunipani hoi aua i manao ai e hoopuka, ua nalohia koke aku la ia.

          Aole! ina no hookahi tau ani manawa aole! Aole loa e hiki iaia ke hoike hoopanipuni i kona aloha.  Ua hala ele@. @ kona  @ piha aku ai @ na aloha.  @ @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

          Hala ae la he hapalua hora oke ia mau hoololoiahili wale ana, ua naua aku la na maka o Senia maluka o ke anaina e piha mai ana, e kali ahonui ana hoi i ka hopena o keia mau kana hoopahaohao a ke kanaka kuewa, a me kana mau ole lo pale hoi nona iho.  Ua ike mai la na mea a pau i ke kau ana ae o kekahi wahi minoaka ma na lehelehe o ua nohea nei, a hoomaloeloe ae la oia i kona mau lima maluna o kona umauma, a me ka leo walohia e hiki ole ai i ka poe i lohe ke hoopoina, ua pane mai la oia, auwe ka manaolana kaumaha, na hopunaolelo hoehaeha huihui o ia leo.

          He oiaio! E na Lani e aloha mai ia’u, he oiaio!

          Ua hamau iho la na mea a pau, i ka wa o keia mau mamala olelo i hoopuka ia ae ai, a na ka leo uwe, o ke kupilikii, i hoopau ae i keia nanaina hamau.

          E Senia, e Senia! ma ke ola o ke Akua, a me ko’u, heaha la ke ano o kau mau olelo e kuu aloha?  Aole paha oe i ike i ke ano o kau mau huaolelo i hoopuka ae nei.  E ka Lokomaikai o na La oi! e kokua mai ia’u, ua lilo anei au i kanaka hehena?

          Ua hookau ae la oia i kona mau Hina ma kona lae a kuiana aku la i hope e like me ke kanaka ona @ a me he @ e kiloiloi @ ka lolo @ poo i o a ia nei. @ he oi no! aole loa o’u manao he oiaio kela mau olelo a kuu Sen@ He oiaio ua haalele mai kona noonoo maikai iaia. i kona wa e hoopuka aia kea mau olelo. a huli hou aku la a paea i ua @ la ana, a o ka mea ana i ike aka ai malama o na helehelena nani o ka @ @ i koko mai iaia e palulu ae i kona mea @ me kona mau lima, a hoopuka @ ia @ mau olelo kaukau o ka mea i @ kupoali @ o ka luuluu.

          He oiaio no. wahi @ a @ me kona ko ano @ a nahenahe a iloko no nae ola @ ua lohe mai la no ke anaina.  Mai o a o a uo kuaipaa ia @ la ia mau huaolelo ma ke lakou mau puuwai pakuai.  ka wahine @ a kula kuewa.

          A mea pela, @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

ohe pono a i ike maka hoi i na mea i hana ia ana ka po i mare ia ai o ka Haku wahine o ke Kakela Keokeo.  He mai ka poe i hoomanao i u@ po matu kamahao ia, a me kona hopena awahia, a me Senia nani e ku ana, e like me kekahi o na kanaka hoopono o ka wa kahiko, e kumakaia @ ana kona oia, no kona kupaa ma@@@@@ o ke Akua oiaio, ua hoolilo la helu mau hana a Senia e kekahi poe he alakai, - o ke keikamanine opio o hoopuka ole i ka olelohoopunipuni, aole loa hoi no keia mea maikai he aloha.

                                                                                      Aole i pau.

 

HE NANEA KAMAHAO

-NC-

MAIKA

KE KEIKI

Hapa Ilikini a

Hawaii hoi.


KE KANAKA MUA K@@ NANA

I PANA KE AKUA @@@@

NAILI@@INI @@@@@ @@@

AI – A O E @@@@@ O

NA @@@@@@@ - AMERIKA

@@@@ @@@@@@@@@

@@@@@@

 

            Ua @@@ ae la @@@@@@ wahi i pani ka aina nahele.

          I ku like ai me ka’u mea i kuakaua ai no ka mea e loaa ai o kuu hakaka, a ua ike iho nei hou kakou i ke kanaka nana i luna e nolaila ke hooka nei au i ua olelo kuahaua ala a’u. Nolaila ke kono aku nei na ia oukou e @ mea makaainana e he’e ma i kona la o @@@ @@ ia ai @@@@@@@@@@@@@@@.  O wau no @@@@@@@.@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

kahi e a ana ke ahi, e kekahi kanaka @, me na hulu @ @ e poai puni ana kona poo, e like me na kahuna pilikoa hoopunipuni, a oia hoi ka kou mae kakau i hoomanao ae ai i keia mau wahi lalani mele.

          Aumakua hoopunipuni

          Hoapaapa ana i kahuna

          I moa Iawa, i p@@@-hiwa

          A i apu awa no Kuiia,

          I ke komo ana aku o ka kuakai alii iloko o ka puoa hale e a ana o ke ahi, ia wa i ike ia aku ai ua kanuna ala i ke kii ana mai ia Akamai a lawe aku la oia iaia a kukulu aku la ia Akamai ma ke kihi hikina, a kii hou aku la oia ia Haliaka a lawe aku la oia iaia a kukulu aku la ma ke kihi komohana, ia wa ua kahunapule aia i pane mai ai ia lana nei.

          Ke hoohui aku nei au ia olua i hookahi io-a hookahi iwi ma ka moa o ke Akua a kakou e hoomana nei, a ina olua e noho aku ma keia hope aku, a i hookaawale kekahi o olua i kekahi. alaila e hoomanao olua i keia ahi e a nei imua o ko olua alo, ua like ka inaina o ke Akua a kakou e hoomana nei i keia wa.me ka wela o keia ahi, a nolaila e malama olua i ka’u mau. olelo. e ao aku nei ia olua, e malama e kahi o oina i kekahi, i hoohauoli ia a@ ko elua no io na @ keia hope aku, a oia hoi ka kou mea kakau e hoomanao ae nei i keia mau wahi kauaenae.

          Malama ia @

          @ ia me @

          @@@ kek me oe

          E ke aloha o kaua.

          Ua hoi aku la @@@@ a pau no @ kakou wahi @ i ka hala ana ae @ @ makahiki hookani ko lana nei @ ana iloko o ka herita maemae o ka mare, ma hoe@ ia mai @@@ ne kihu@@ ma ka lokomaikai o ke Akua i ka haawi aua mai i ke kahi keiki kane nui nepu@@.

          I @ hanau ana mai @ ua keiki ala, na kuku iho o Akamai me kana wahine a me na @@kua e noonoo lakou i inoa maikai no ke keiki o ka @ koke @ la no ia @@@@ Akamai.

          O ka imi @@@ o ka inoa o ko ma@@ nei aina, @@@ kapa hope o ka inoa o @@ makua, a hoohei ae ia man hapa i hookahi, eia hoi keia, o koa @@@@ o Akamai. @@@ ka ne@ hope, a o ka inoa o ka wahine o @@@@@ o “ku” ka @@@ hope, ina kakou e hoo@@@ @@@ keia mau @ @ @@ @ o olua @ loaa ana keia inoa o “M@@” pehea iho la keia inoa e a’u mau keiki.

          Ua maikai ia inoa, e k@@@ aku e ka ia, wahi a lana i pane like @ pela iho la i loaa ai ka inoa o ka mea nona keia moelele.

                                                                             Aole i pau.

 

OLELO HOOLAHA!

 

          E ike auanei na mea a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa a ke kau leo aku nei au i na mea a pau, aole e hoaie wale mai i kuu wahine male, oia o Mrs. Julia Kaaiwaiwai.  Ua haalele mai oia ia’u, mailoko o ka’u mau puili hamahema ole ana ia ia, a ua hele aku ia e like me kona makemake, a ina e hoaie ia mai ana oia e kekahi poe, maluna o lakou ko iakoa poho.

          O ke kuli ka make, o ka lohe ke ola.

                                                          Owai iho no

                                                                             Kou Oiaio.

                                                                             Mr. P. Kaaiwaiwai.

Hale Koa, Honolulu, Nov. 5, 1892.

    1-7-1w.

 

HOOLAHA PA AUPUNI.

 

          E ike auanei na kanaka a pau eia ma ka l’a Pa Aupuni o Makiki nei kekaki mau lio hele hewa, 1 lip k. eleele.  I wawae keokeo hope akau, hao kuni ano e mahope akau, ua hapaia keia mau hua.

          2.  Lio w, ulauia, 2 wawae keokeo hope, au wawae eleele @ keokeo ka lae (2) kuni hope hema.

          3.  Lio keiki k@ ulaula 2 wawae keokeo a kau hema keokeo loihi ma @ @ aole hao muni.

                4.  @ keiki w@, helupala. 4 wawe @ @ keokeo lokihi ma ka lae, aole hao kuni.

          5.  @ ulaula 2 waewae keokeo hope, 2 wawae eleele laua aole ike ia ke kupi.

          6.  Lio w. ulaula, 1 wawae keokeo hope hema keokeo ka lae me ka ihu hao kuni ano e kuni hopa akau.

          7.  Lio w. ulaula kiko keokeo @ ka lao paa na wawao i ka hao, aole hae kuni.

          8.  Lio eleele 2 wawae keokeo hope kiko keokeo ma ka lae hao kani ano e hope hema.

          9.  Lio k, eleele 2 waewae keokeo hope kiko keokeo ma ka lae hao kuni ano e hope hema.

          10.  Lio k, lokia ulaula 3 wawae keokeo, keokeo ka lae haa (A) kuni hope akau.

          11.  Lio k eleele keokeo ka lae, hao kuni ano e hope akau hao kuni ano e keia.

          12.  Lio k hulupala kiko keokeo ma ka lae paa na wawae i ka  @, kuni ano e hope hema.

          13.  @@@@ a mau – ea paha na @@@@@@@@@@@@@@@@@

                                                                   D. Kaeao

                                                          Luna Pa Aupuni

Honoulu, Nov. 3, 1892