Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 590, 25 November 1892 — Page 1

Page PDF (1.00 MB)

This text was transcribed by:  Diane Poche
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

Buke II.     HONOLULU  NOVEMABA 25, 1892.     HELU 59@

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

---NO---

SENIA LUTERA

Ka Ui Puuwai Mabala

---:O:---

ENELANI KAHIKO.

 A I OLE

He Nanea Hooheno

no kekahi Kauna

Wahine Opio me

kana mau Aloha

Ekolu.

(Mai ka peni mai a ka mea kakau o Ava-

reda, a pela aku.)

MOKUNA XXI.

Ua oki!  Eia au ke kue aku nei i keia mare no ka mea o keia

wahine au e makaukau nei

e mare, o ka'u wahi-

ne mare no ia ma

ke kanawai.

A huli aku oe mai alo aku no ka manawa hope loa, a me ka haawi ole ana mai i hookahi olelo hoolana iaia, ka mea hoi i paulehia kupouli mahope o kou aloha.  I hookahi wale no wahi huaolelo a'u e nonoi aku nei, ina hoi oe e oluolu mai ana.

Hamau, hamau, wahi a ka ui Senia me ke ano kaumaha.  He oiaio na mea a pau a'u i hoopuka ae nei.  Aole he mea huna hou aku mahope o keia, a aole no hoi he he pohihihi i koe a aole no hoi he he pohihihi i koe a aole no hoi he kuhihewa, he oiaio na mea a pau a'u i hoopuka ao nei.  Owau kana wahine mare, wahi a Senia, na ke Akua e aloha mai ia'u, a he mea makehewa wale no hoi ka nouoi ana aku e alohja ia mai au.  Aole i kupono no'u ke aloha ia ana mai.  Ua hana hewa au imua o oukou a mua o ke Akua, a ke hoike io mai nei ka hua o ia hana hewa a'u i hana ai.  A aole no hoi au i manao e hana hewa io maoli, aka, na ke aloha i kono mai ia'u e hana i ka mea i kupono ole i kekahi kino wahine e like me ko'u, a ua oi aku hoi na hana kuhohonu a ke aloha mamua o no'u maka'u ana i ka luakupapau.  A ma keia--ua kunewa @u la kona poo ihope, a me na minoaka maluna o kona mau helehelena--he nani hoi ia ua hooko ia na hopena iloko o ke kaumaha, a me ka hilahila, eia no nae, ua ola, ua ola, ua ola no au.

Me keia mau huaolelo hope loa ma kona mau lehelehe, ua nana koke aku la oia ia Laionela, oiai oia e ko mai ana, e like me kekahi kii pohaku, ka naue ole, mai kona wa i hoopuka ae ai he wahine mare oia na ke kuewa, a ua paila ino mai la loko i ke aloha no kana ipo.  He manawa pokole, aia hoi imua o Laionela kahi i kukuli ai me kona mau lima e kau ana ma kona poo. a o kona mau lehelehe hoi e hoola ana.

E kaawale aku ana au mai kou alo aku i keia po no ka manawa pau ole, e hiki ana no ia oe ke haawi mai i hookahi nana oluolu ana mai ia'u i koe mamua o kou nalowale ana aku mai kou mau maka aku kau mau puili, a honi pumehana hoi, no ka manawa pau ole.

puka ana i na olelo ku i ka walohla a me ka ehaeha.

E Laionela, wahi a Senia, e uwalo aku ana au e like me kekahi keiki uuku, e nonoi ana @ua o koka makua, e kala mai iaia.  O, e Laionela ka pula kau@a ko'u mau onohi maka e na@ mai maluna o ka mea e ku@ ku @i imua ou, a e haawi m@ na h@

He mea oiaio, aole owau hookawale ka wahine iloka o k@ao holookoa, i hana hewa, n@ ka nai o ke aloha i ka ipo, aka, he nui a he lehulehu ka poe i hana e like me ka'u i hana ai.  E nana mai ia'u i hookahi minute, a i ole ia i hookahi sekona, o ko'u ike lihi aku ka i kou mau helehelena e mohala maikai mai ana, alaila, ua lawa ko'u makemake a pau ko kaua hui hou ana he mau ipo aloha no ka manawa pau ole.

No keia mau mamala olelo walohia a hoehaeha naau a ka ui Senia, ua haawi hou mai la o Laionela, i ka nana ana maluna o ua opio aloha la ana, e kukuli haahaa aku ana imua ona, iloko o kona aahu mare nani, a i kona ike pono ana mai i ka helehelena kilakila o ka wahine ui hookahi ana i hoomana ai, e like la me ka ke Akua, me ho la e wahi ia ae aka kona puuwai i ka piha i ke aloha.  Ua piha i ke aloha nona, e na Lani!  ua piha au i ke aloha no kuu ipo.

Me ka leo luuluu o ke kaumaha ua hooikaika ao la o Laionela e ka mailio.  E, Senia! wahi ana me ke kulu ana iho o kona mau waimaka.  E kuu Senia maikai ka mea a'u i hilinai piha ai ua like ka maemae e like me na Anela o ka Lani!

Ua maemae au e Laionela, wahi a Senia, me kona puliki ana mai i ka lima o kana ipo, iaia i hoopuka ae ai i kela mau olelo.  A o ko'u hewa hookahi e Laionela, oia no ka piha loa o ko'u puuwai i ke aloha nou!  A no ia piha @ i ke aloha, ua hoahewa iho au i ko'u uhane, aka nae, ua makmae a hemolele loa au e like me na Anela o ka Lani.  Aole he wahine @oi aku kona maemae, e like me a'u, a e hoomanao iho no hoi oe i ka nui o ko'u aloha nou.  E hoomana ia'u i hiolani ai iluna o kou mau lima, a ua hoope iho uo hoi oe i kou mau lehelehe maemae me na honi pumehana.

Aole i pau.

HE NANEA KAMAHAO

---NO---

MAIKA

KE KEIKI

Hapa Ilikini a

Hawaii hoi.

KE KANAKA MUA LOA NANA

I PANA KE AKUA BEA A

NA ILIKINI I MAKA'U LOA

AI---A O KA WELI HOI O

NA ILI KEOKEO---A ME KA

LUKU IA ANA O KELA HUI

KEAKA A LI.

 

He ae no au ia oe e hele, ina laua e oluolu mai ia oe e hele aku e noi e hookuu mai i iwakalua kanaka e hele pu ai me oe i ka makaikai, i ka lohe ana o Maika i na olelo a kona makuahine, me ka uwe pu no i kona wa e kamailio ana, na ia mea i hookomo mai iloko o Maika ke aloha no kona makuahine a lele aku la oia a ano aku la ma ka a-i o kona makuahine a hoke iho la oia i ka uwe no ke aloha i kona makuahine, no ka mea e hele ana oia no ke aia i maopopo ole kona hoi hou mai i ke one hana, i ka pau ana o kona uwe ana, ua pane aku la oia i kona makuahine.

Mai manao oe e kuu mama aloha e hele loa ana au, a manao hou ole hou mai he makua, e hele ae ana no au i ka la kuu lealea, a ka la o ke aloha makua huli hoi mia, i ka lohe ana o ka makuahine i na olelo maikai a kana keiki i hoopuka aku ai ua pane mai la oia, o hele hoi ha@e noi i ko kupuuakane i poe kanaka e hele pu ai, ua huli aku la o Maika a hele pololei aku no ka home o kona kupunakane, a olelo aku la i na a pau.

I ka lohe ana o ke kupunakane i na moa a ka makuahine i aoa mai ai i ke keiki e hele mai e olelo iaia, au pane aku la oia ia Maikai, ua ike no au he nui a lehulehu na enemi o mua aku nei o kuu mea i oleleo aku nei ia oe, i hele oe ma kau huakai a i halawai oe me na alii keokeo he enemi ino loa ia nou a ina he ili ulaula o ko'u oi ponoi hoi a pela pu no me kuu kakaka i haawi aku nei ia oe, i puu kalahala ia nou ke halawi oe me ua Bea ala, no ka mea ua pana no au i kela Bea, ua kuu no aole nae i make, aia no i ka lae o ua bea ala kuu mau pua elua i pana ai ke paa la no a hiki i keia wa.

A no kana mea i olelo mai nei i poe kanaka nou e hele pu ai, he mea maa mau no ia i ka huakai a ka poe kokoalii, he hele pu me na kauwa, aole au e hookuu hoookahi aku iloko o na hihipea o ka ulu nahele.

Nolaila e hoomakau kakou i kou mau pono e hele aku ai no kau huakai, ua ae koke aku la o Maika, no ka mea o ko ia nei olu ia o ka hooko ia o ko ia nei iini, o o ha hoomakaukau koke ia mai la no ia o na pono no ka ia nei huakai i ka makaukau ana o na mea a pau, a i hakalia wale no i ka hala ae o ia la me kena mau pono, i ka puka ana mai o ka la o kekahi la ae, ua hoomakeukau ia mai la kekahi papaaina i luulu pono me na ono a ka puukolu, oiai lakou nei e hoonuu aha i na mea i hoomakaukau ia ia wa i ike ia aku ai na helehelena o @ kaumaha e halii iho ana maluna o Haliaka.

I ka ike ana o Akamai ina helehelena o ke kaumaha maluna o kana wahine, ua pane aku la oia i kona hoa o ke kihei pili.

Heaha hoi kou mea e uwe nei e kuu hoa o nei aina malihini.

Ua @alua @ pakolu ka ia nei ninau ana aku i kana eha koni, ia wa i @ke ai o Akamai i ka ea malie ana ae o ke poo o kana wahine, ua hele wale na maka a upehupehu i ka ua mea o ke aloha i ke keiki a pane mai la oia mo ka leo o ka moa i loohia ia me na haawiha @ ka pilikia o ka mai.

Aole i pau.

HOOLAHA PA AUPUNI.

E ike auanei na kanaka a pau eia ma ka l'a Aupuni o Makiki nei kekaki mau lio hele hewa, 1 lio k. eleele, 1 wawae keokeo hope akau. hao kuni ano e mahope akau; ua hapa la keia mau hua.

2.  Lio w, ulaula, 2 wawae keokeo hepe, 2 wawae eleele mua keokeo ka lae [2] kuni hope hema.

3.  Lio keiki k. ulaula 2 wawae keokeo akau hema keokeo loihi ma ka lae, aole hao kuni.

4.  Lio keiki w. hulupala, 4 wawae keokeo. keokeo lokihi ma ka lae aole hao kuni.

5.  Lio k. ulaula 2 waewae keokeo hope, 2 wawae eleele mua aole ike ia ke kuni.

6.  Lio w. ulaula, 1 wawae keokeo hope hema keokeo ka lae me ka ihu hao kuni ano e kuni hope akau.

7.  Lio w. ulaula kiko keokeo ma ka lae naa na wawae i ka hao, aole hao kuni.

8.  Lio eleele 2 wawae keokeo hope kiko keokeo ka lae hao kuni ano e hope hema.

9.  Lio k. eleele 2 waewae keokeo hope kiko keokeo ma ka lae hao kuni ano e hope hema.

10. Lio k. lokia ulaula 3 wawae keokeo. keokeo ka lae hao, (A) kuni hope akau.

11. Lio k. eleele keokeo ka lae hao kuni ano e hope akau hao kuni ano e keia.

12. Lio k. hulupala kiko keokeo ma ka lae paa na wawae i ka hao kuni ano e hope hema.

No ka mea a mau mea paha no @ keia mau lio e pono e kii koke mai o hala na la 17 e kuai kudala akea aku no au ke hiki aku i ka la 19 o Nov. 1892.

D. KAOAO

Luna Pa Aupuni

Honolulu, Nov. 3, 1892.

OLELO HOOLAHA !

E ike auanei na meo a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei ke papa a ke kau leo aku nei au i na mea a pau, aole e hoaie wale mai i kuu wahine male, oia Mrs. Julia Kaaiwaiwai.  Ua haalele @a oia ia'u, mailoko o ka'u mau puili hemahema ole ana ia ia, a ua hele aku ia e like me kona makemake, a ina e hoaie ia mai ana oie e kekahi poe, maluna o lakou ko @ake@ poho.

O ke kuli ka make, o ka lohe ke ola.

Owau iho no

Kou Oiaio.

MR. P. KAAIWAIWAI.

Hale Koa, Honolulu, Nov. 3, 1892.