Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 598, 7 December 1892 — Page 1

Page PDF (1012.38 KB)

This text was transcribed by:  Vernon Gomes
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

buke II.           HONOLULU DEKEMABA 7, '92   HELU 598

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

--NO--

SENIA LUTERA

 

Ka Ui Puuwai Mabala

--:O:--

ENELANI KAHIKO.

A I OIE

He Nanea Hooheone no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu.

(Kakauia no Ka Leo.)

 

MOKUNA XXIII.

O oe ka'u wahine, a mamua o ko'u ike ana aku i kau ipo e honi ana i kou mau lehelehe, e hou aku no au i ka oi o keia pahi iloko o kou puuwai.

 

            Aole he leo pane i puka ae mai na lehelehe puanuanu mai o ua haku la, hookahi wale no o ka leo uwe o ka ipo Laionela, e uwe kaukau ana no ka mea ana i aloha ai, a i aneane e hina malnna o ke kino puanuanu a kana Senia aloha, ina aole na lima o Haku Lutera i paa aku iaia.

            O Lede Iulia ka mea i pihoihoi ole, o lakou, aole oia maule, e aole oia i uwe leo nui ae, aka, ua hele malie aku la oia ma kahi a ke kino oni ole e waiho ana, a kukuli iho la ma ka aoao o ka mea e moe ana i ka moe kapu, a hapai ae la i ka uhimaka pulu e uhi ana ma ka helehelena o ka mea make.

            I kona ike ana iho i na helehelena, ua uwe kapalili ae la oia, me ka palulu ana ae o kona mau lima i kona maku, no ka mea ma kahi ana i manao ai he naui a he maemae e like me kona ano mau, he uliuli a mainoino kana i ike iho ai, ua papaa kona mau helehelena holookoa me he la ua ai ia e ke ahi.

            E nana mai! wahi ana, me kona hoomau ana no i ka uwe. O, e Si@ Lionela, e nana mai iaia. Ua hooki ia kona helehelena me kekahi wai laau make@e kela kuewa, a aole oe e manao o Senia nani keia e waiho nei ma keia wahi. Ua pe@ehi ia oia, aole keia o ka hiohiona o ka mea i lele maoli iloko o ka wai a piholo. Na ka lima koko @eia mau hana. O, e Senia, ku@ hoapili aloha, a me hoahanau, auwe ka@hopena mainoino o kou.

            Na keia leo kaukau o Iulia kono aku i kela a me keia o ka poe i hiki ae malaila, e hele e nana i na helehelena mauaonao o ke kaikamahine opio. Auwe! ka weliweli a me ke ano e o keia mau helehelena. He oiaio anei o keia kino pilalahi a na kanaka i hapai mai ai mai loko ae o ka muliwai, o Lede Senia nani ia? Aole, he wahi lihi laua aku me ia, aka oia no nae, no ka mea aia no kona aahu pahoehoe keokeo o ka po ona i mare ia ai, ka uhi mare no, a me na mea kahiko e ae, a hookahi wale no mea aole maluna ona, oia kona mau pohaku makamae. Ma kona aahu, kona kahiko ana a pau o kona po mare eia maluna o keia kino, o Senia no keia.

            Ma na ano a pau o ka ui Senia io no ke kino make i loaa aku ai iloko o ke muliwai, oiai o kona aaha mare a me na mea liilii e ae e paa ana no ma kona kino, koe wale no ke ano e ana o ka helehelena.

            Ua hoihoi ia aku la kona kino, a waiho ia iho la iloko o ka rumi hookipa o ke Kakela ana i hoohala ai, i na la opio o kona ola ana, na la hoi e hooipoipo ana me Laionela Mavila ke kanaka ana i aloha loa ai. Aia no hoi na pua aala i kahiko ia ai no ka po o lana i mare ai ke luhiehu la maloko o ua keena hookipa nei, a ua hoopiha ae lakou i ua rumi la me ko lakou aala onaona. Ua wehewehe ia aela na pua rose keokeo, o ka hele mare a ua Senia nei i ku pu ai me kana ipo aloha i ka po mare poina ole, a ua kahiko ia iho la maluna o kona kino puanuanu. Ua uhi ia iho la kona mau maka me na owili o kona uhi mare, a waiho malie ia aku la oia maloko o ua k@ena mare la ona, e moe malie i kona moe kapu.

            Ua hekau iho la ke ano hoanoano maloko o na keena a pau o ke kakela, me he la e kanikau mai ana kona mau naia pohaku no ka haku wahine opio a lakou i hiipoi a pailani a hoi maloko o ko lakou malumalu.

Aole i pau.

 

HE NANEA KAMAHAO

--NO--

MAIKA

 

KE KEIKI

Ha@oa Ilikini a Hawaii hoi.

 

KE KANAKA MUA LOA NANA I PANA KE AKUA @EA A NA LIKINI MAK@@ LOA AI--A O KA WELI HOI O NA ILI KEOKEO --A MOKA LU @U IANA O KELA HUI KEAKA A LI.

 

Ko aloha kalu e h@poi nui

O keia mau @@ kupiliki@i

Na ka makani oe a i lawe mai

A loaa au i ka poli o ka---

 

Ke kanaka ki pu pololei, a o ka mea hoi nana i hoopaha'oha'o aku i na ili keokeo. Owai keia kanaka lau@ho @pihi i hiki aku kona loa i na oloolo wawae, a aiai hoi e like me ka hau. E h@l@ mai e oki i kuu pau. Ua oki! Ua oki! Ua ku kela kui maloko mai o ka papale. Huro! Huro!! Huro!!!

            A e waiho aku hoi kaua e kuu makamaka heluhelu i ke kamailio ana no Akamai me Walaka, no ka mea ka uluhua wale mai nei paha oe i ko ike hou ole ia Maika, alia hoi oe @ pulale e mai a halai pono iho ka noho'na, no ka mea, ua hele ua lei la a kaua a maluhiluhi.

            Oiai ua Maika nei e hoomaha ana a i ka hoi hou ana mai o ke koko iloko o kona mau aah@ki, a ikaika pono hou iho la jkona kino, ua ku ae la keia a hele aku la ma kahi o ke kino o kona hoa paio o na minute i kaa hope ae, ua kilohi iho la keia ma na wahi a pau o kona kino a i ka aui ana ae o kona lena ike o kona mau kiionohi ma ka lae h@ kumakuma o na ino nei, na hoopuiwa koke ia mai la keia i ka ike ana aku e paa mai ana kekahi mau pua pana ma ka lae, a hoomanao ae la keia o ka hoa io no ka paha keia a kuu kupuaakane i kau leo mai ai ia'u; ua laki @@@ nae, ua loaa e ia'u, aole no e nele ko lakou hauoli ke lohe aku lakou i kela poe hoohe wale i pau nui aku nei i ka holo, na make ka mea a lakou i maka'u loa ai.

            Ua miki koke aku ia no keia i na mau pua la a kikepa ae la keia ma ka puhaka, a hoomaka hou aku la no keia i ka hele ana imua me ka makao ole ae he mau makua ko hope, ua auwana hele aku la keia iloko o ka ulunahele, a i ka hala ana o kekahi mau puie o ko ia nei hele auwana hele ana, ua pau loa iho la ka ia nei mau wani mea ai, no ia kumu ua kaukau wale ae la no keia i ka makani, he k@u ka hoi keia akahi manu ole, ina no hoi e lele ae ana kahi manu, ina no hoi na piha ko'u wahi opu @ noho nei iloko o ka pololi.

            Oiai hae keia e ohumuhumu ana ana, ua hilinai aku la ko ia nei wah@ poo iloko o kekahi puha laau, iaia nei no nae @ nanea ana, ua lanakila loa mai la ka hiamoe maluna o ko ia nei mau onohi maka, a haule aku la keia me Niolopua, oiai nae keia e pauhia loa ia ana i ka hiamoe, ua hoo@@@wa loa ia @@@lu i ka lohe ana ae i ke kuekue ana mai o kekahi mea, i ano like kona leo me ka leo o kekaki manu ae@o.

            Ua ala koke ae la keia me ka halo ana o kona mau maka ma o a maanei, a no kona ike ole aku i kekahi mea, ua hilinai hou aku la no keia e hiamoe, na hoopuiwa hou ia no keia i kona ike ana aku i kekahi wahi kiko eleele iluna o ka lewa, i ane like kona nui me ka makika, na ala awiwi koke @e la keia a lalau aku la oia i kana kakaka me ka pua, a hoomaka aku la keia e pana i ua wahi kiko eleele la.

            E hoomanawanui iki kau e kuu mea heluhelu a @wila aku i ka la apono.

Aole i pau.

 

OLELO HOOLAHA!

            E ike auanei na meo a pau owau o ka mea nona ka inoe malalo nei, ke papa a ke kau leo aku nei au i na mea a pau, aoie e hoaie wale mai i kuu wahine male, oia o Mrs. Julia Kaaiwaiwai. Ua haalele mai oia ia'u mailoko o ka'u mau puili hemahema ole na ia ia, a ua hele aku ia e like me kona makemake, a ina e hoaie ia mai ana oia e kekahi poe, maluna o lakou ko lakou poho.

            O ke kuli kia make, o ka lohe ke ola.

Owau iho no

Kou Oiaio,

Mr. P. Kaaiwaiwai.

Hale Koa, Honolulu, Nov. 5, 1892.

11-7-1w.

 

HOOLAHA PA AUPUNI.

E ike auanei na kanaka a pau eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei kekaki mau lio hele hewa, 1 lio k, eleele. 1 wawae keokeo hope akau, hao kuni ano e mahope akau, ua hapala keia mau hua.

            2. Lio w. ulauia, 2 wawae keokeo hepe, 2 wawae eleele mua keokeo ka lae [2] kuni hope hema

            3. Lio keiki k. ulaula 2 wawae keokeo akau hema keokeo loihi ma ka lae, aole hao kuni.

            4. Lio keiki w. hulupala, 4 wawae keokeo, keokeo lokihi ma ka lae, aole hao kuni.

            5. Lio k. ulaula 2 waewae keokeo hope, 2 wawae eleele mua aole ike ia ke kuni.

            6. Lio w. ulaula, 1 wawae keokeo hope hema keokeo @@@@ me ka ihu hao kuni ano'e kunia hope akau.

            7. Lio w. ulul kiko keokeo ma ka lae paa na wawae i ka hao, aole hao kuni.

            8. Lio eleele 2 wawae keokeo hope kiko keokeo ka lae ha kuni ano e hope hema.

            9  Lio k. eleele 2 waewae keokeo h@@@ @@@@ keokeo ma la lae hao ku@@ ano e hope hema.

            10 Lio k. lokia ulaula 3 wawae keokeo. keokeo ka lae hao. (@) kuni hope akau.

            11. Lio k eleele keokeo ka lae. hao kuni ano e hope akau hao kuni ano e keia.

            12. Lio k h@l@pala kiko keokeo ma ka lae paa na wawae i ka hao kuni ano e hope hema.

            N ka mea a mau mea paha no na keia mau lio e pono e kii koke mai o hala na la 13 e kuai k@dala akea aku no ao ke hiki aku i ka la 19 o Nov. 1892.

D. KAOAO

Luna Pa Aupuni.

Honolulu, Nov. 3, 1892.*

 

Kauka Yong Kam Pung.

(Apana.

Helu 81, Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua!

 

Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano ma'i, mai ko na kane, wahine a @@ na keiki liihi. O na ma'i ha-@o na hiki loa ia ke hoola ia me ka maalahi. A o na ma'i e pili ana i ka maka pau pu ia i ke ola. K@ hoike ia aku nei, ma ke ola ia nei, me ka oluolu pu o kahi a@hau. Ka poe pilikia h@@@@ keiki a hele nui paha o ke k@k@ a paa a lohi paha ka k@@@@ ana, pa paha o ka walu, o hele nui mai i o'a @@

E KIPA mai o ka paa i hool@@l@@ ia me na haawina pilih@@ a @@ ma'i, a @@'u @@k@@ o hool@olu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu Dec. 5, 1892.   2m-@@y.