Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 606, 19 December 1892 — Page 1

Page PDF (1.02 MB)

This text was transcribed by:  Kelly Murray
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

Buke II.                       HONOLULU, DEKEMABA 19, '92                        Helu 606

_____

HE MOOLELO KAILI PUUWAI NO SENIA LUTERA

 

Ka Ui Puuwai Mabala O ENELANI KAHIKO. A I OLE

 

He Nanea Hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu.

(Kakauia no Ka Leo.)

 

MOKUNA XXIV.

 

Owau kou makuahine!  Mai huli aku kou poo hookano ma kahi e, no ka mea, o oe ka io o ko'u mau io, a me ke koko o kuu koko e Lede Senia Lutera.

 

            Mai ke Akau mai ia haawina a i ka poe wahine maemae a maikai wale no, aole hoi i kekahi ano e like me oe.

            E hamau, e ke kaikamahine ! wahi a ka wahine me ka piha huhu.  E malama no na huaolelo a kou waha e hoopuka mai nei, o poino auanei au ia'u iho a hahau aku ia oe !

            E hahau mai e like me kou makemake, wahi a Senia i pane aku ai me ka hopo ole,.  Aole o'u kuleana e hilina aku au e loaa mai ke aloha ia ia'u, e kekahi wahine ino e like me kou kulana.

            I keia manawa ua ulupuni ia ae la ua moiwahine la, ina olelo a Senia, a like me ka mama o kekahi Tega panikoko, pela no oia i lele aku ai imua, a puliki aku la i na lima o Senia, a hoohulihuli ino ae la, me na huaolelo e puka mai ana mowaena o kona mau niho, ua pane maila oia.

            E noho malie ko waha e keia kaikamahine, aole anei oe i lohe i ka'u olelo mua aku nei ia oe ! wahi a ua moiwahine !  E hoomanao ae a e akahele i kaumau olelo hookiekie a hookane, o hookau aku auanei au i kekahi hoopai maluna ou.  Aole oe iloko o ka poli o kela ipo helehelena haikea au, eia oe malalo o ka malu o kou makuahine, a pane aku la me ka leo wiwo ole.

            Mai hoopuka hou kou mau lehelehe e keia wahine, i ka inoa o kuu Laionela aloha, no ka mea, he mea nui kona inoa ia'u, a he maemae a hemolele e hiki o le ai, i ka lehelehe e like me kou ue hoopuka, nolaila e oluolu oe e kapae ae i ka hoopuka ana i kona inoa ma keia hope aku, ma ka kaua mau kukaiolelo ana:

            No ko makou paha i kau kane, nolaila ko mea i papa e mai nei, e kuu aloha, wahi a ka leo hoonaukiuki o Heneri i pane mai ai, a me kona neenee ana mai a kokoke ia Senia, me ke ano hoohahana ana mai e honi i ka lae o ka wahine ana i mare ai.  I keia manawa ua lele aku la ua Haneri nei a hoao aku la e puili mai i ke kino pilalahi o ke kaikamahine opio, a hoopuka aela i keia mau olelo, eia oe me a'u i keia manawa, e kuu wahine aloha -a ke kapa aku nei au i keia inoa i kuleana wale no ia'u aole hoi i kekahi mea e aku, kuu wahine mare !

            He leo uwe koi puka mai na lehelehe mai o Senia, aole no kona makau, aka no kona piha i ka huhu, a lele aku ia oia i hope, a pane mai la me ke ano paupauaho.

            E make mua au! e ke kanaka puuwai eleele, a me ka hone wale !  Mamua o ko'u ae ana aku i kou mau lima eleele e hookak mai maluna o'u, e pepehi mua iho no au ia'u iho -ae, ae pepehi pu aku no hoi au ia oe!  E akahele, e Haneri a mai hoopilihua loa mai oe ia'u, o hana naaupo aku auanei au!

            Auwe ! heaha ka mea hiki ia oe ke hai a e kuu wahine nohenohea?  wahi a Heneri i hoopuka mai ai me ke ano hoopahenehene.

            Eia oe iloko o ko'u mana, a ua like na hoao ana oia mau ano hana, me kekahi nalo i hihia iloko o ka punawelewele, Ha, ha, ha, e pepehi mai ana oe ia'u a make, e?  E hele mua mai hoi ha maanei a honi mai ia'u.

            Me keia mau olelo ua hookokoke hou aku la oia ia Senia, me kona mau maka e kilo pololei aku ana iloko o kona, a na ia mau hana ana i hoopiha aku i ka wela o ka inaina iloko o ka haupo o ka ui Senia a nana ae la oia ma o a maanei o ka rumi, aole he wahi e uiki ai iaia ke holo aku mai kona mea nana e hoohaehae ana !  Heaha la auanei ka mea e hiki ai iaia ke hana ae?  Aia ke ku kokoke maila ka helehelena ana i hoowahawaha ai mamua ona, a iloko o ka manawa pokole e kuhinu mai no auanei oia i kana mau honi ana maluna o na lehelehe a kana ipo Laionela e honihoni maa ai.

_____

HE NANEA KAMAHAO.  NO MAIKA

 

KE KEIKI Hapa Ilikini a Hawaii hoi.

 

KE KANAKA MUA LOA NANA I PANA KE AKUA BEA A NA ILIKINI I MAKA'U LOA AI -A O KA WELI HOI O NA ILI KEOKEO -A ME KA LUKU IA ANA O KELA HUI KEAKA A LI.

 

Ke kanaka ki pu pololei, a o ka mea hoi nana i hopaha'oha'o aku i na ili keokeo.  Owai keia kanaka lauoho loihi i hiki aku kona loa i na oloolo wawae, a aiai hoi e like me ka hau.  E hele mai e oki i kuu puu.  Ua oki ! Ua oki !  Ua ku kela kui maloko mai o ka papale, Huro ! Huro !! Huro !!!

_____

            Heaha auanei hoi e hoao hou aku no hoi paha, o hele hou e kau mai i ka waha o ka omole, ua ae koke aku la o Kapena Sula.

            Ua hele aku la o Kapena Sula a kau mai la i ka omole, i ka ike ana aku o Maika i ka lewalewa mai o ka omole, ua lalau aku la oia i kana pu, o ko ia nei hoomaka koke aku la no ia e ki.

            I ka lohe ana o Kapena Sula i ke kani o ka pu, ua holo koke aku la oia i kahi o ka omole e lewalewa ana, i kona ike ana i ka puka o hope o ka omole, ua lelele ae la oia ma o a maanei me ka piha hauli, i ko Maika ike ana aku i ke Kapena Sula lelele, ua pane aku la oia ia Kapu.

            Heaha mai nei hoi keia o ka haku o oukau e lelele mai nei, ua kuku pahona wawae i ke kikania.

            Aole paha i kuku kona mau wawae i ke kikania ke paa la no hoi kona mau wawae i ke kamaa, manao au ua ku ka mea au i ki aku nei, oia kona mea e lelele mai nei no ka piha hauoli; i ka hooko ia o kana makemake.

            I uiki ana mai o kapena Sula me ka emole e paa a a ma kona lima, ua pane aku la oia i kona poe kanaka.

            Aohe oukou e o'u mau hoa i hoomanawanui ai iloko o na inea o ka @pilikia o keia mea hoi o ka huli ana i ka waiwai, ke halialia wale mai nei no ia'u, me he mea la, aole loa e loihi loa na la mai keia la aku a'u e kamailio nei ia oukou e ike ai kakou i ka pau o ko kakou luhi ana i keia mea o ka waiwai, a e noho pakahi aku ana kakou iloko o ka waiwai nui, no ka mea a oluolu i ka mea Mana Loa ka @ ana mai i keia opio i puukalahala no kakou.

            No ka mea ua ike mai ke Akua i ko kakou luhi mau i na la a pau no ka huli ana i kahi e loaa mai ai o ka kakou wahi io bipi me kahi uala kahiki.

            O ka'u mea wale no e kau leo aku nei ia oukou, ina kakou e hiki i Kaleponi, e pani oukou i ko oukou mau waha, aole hoi oukou e @ i ka haanui, a hoopuka hoi i ke akamai o Maikai i ke ki pu pololei, e pani loa oukou i ko oukou mau waha, ina oukou e hoolohe i keia kauoha a'u, alaila e hooko koke ia no na mau a'u i olelo mua ae nei.

Aole i pau.

_____

            Ma ke ku ana mai a ka Malulani i ka anina la Poalima nei, ua io @ mai la ka lono oiaio, aia no o J. W. Kalua ke ola maikai la, a ua lilo keia lono hope i mea nana e hgoopahaohao nei i ko ke kulanakauhale nei a me na hoa o ka Hale Ahaolelo.

_____

HUIALAHAO A ME AINA O OAHU.

Papa ManawaMai a Mahope o Okatoba 1, 1892

NA KAA

 

Haalele ia Honolulu    6:15am*          8:45am                        1:45pm            4:35pm+

Hoea i Honouliuli        7:20am*          9:57am                        2:57pm            5:35pm+

Haalele ia Honouliuli  7:30am*          10:13am          3:45pm            5:42pm+

Hoea i Honolulu          8:35am*          11:55am          4:55pm            6:50pm+

NO KULANAKAUHALE MOMI IHO.

Haalele ia Honolulu                                                    5:10 II pm      

Hiki i Kulanakauhale Momi                                        5:48 II pm

Haalele ia Kulanakauhale Momi                                 6:55am*

+Poaono wale no

*Koe ka Lapule

II Koe ka Poaono

Sept.28 tf-dly.

_____

HOOLAHA PA AUPUNI.

            E ike auanei na kanaka a pau eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei kekaki mau lio hele hewa, 1 lio k. eleele, 1 wawae keokeo hope akau, haokuni ano e mahope akau, ua hapala keia mau hua.

            2.  Lio w, ulauia, 2 wawae keokeo hope, 2 wawae eleele mua keokeo ka lae [2] kuni hope hema.

            3.  Lio keiki k. ulaula 2 wawae keokeo akau hema keokeo loihi ma ka lae, aole hao kuni.

            4.  Lio keiki w, hulupala, 4 wawae keokeo, keokeo lokihi ma ka lae aole hao kuni.

            5.  Lio k. ulaula 2 waewae keokeo hope, 2 wawae eleele mua aole ike ia ke kuni.

            6.  Lio w, ulaula. 1 wawae keokeo hope hema keokeo ka lae me ka ihu hao kuni ano e kuni hope akau.

            7.  Lio w, ulaula kiko keokeo ma ka lae paa na wawae i ka hao, aole hao kuni.

            8.  Lio eleele 2 wawae keokeo hope kiko keokeo ka lae hao kuni ano e hope hema.

            9.  Lio k, lokia ulaula 3 wawae keokeo, keokeo ka lae hao, (A) kuni hope akau.

            11.  Lio k eleele keokeo ka lae, hao kuni ano e hope akau hao kuni ano e keia.

            12.  Lio k hulupala kiko keokeo ma ka lae paa na wawae i ka hao kuni ano e hope hema

            No ka mea a mau mea paha no na keia mau lio e pono e kii koke mai o hala na la 17 e kuai kudala akea aku no au ke hiki aku i ka la 19 o Nov. 1892.

D. KAOAO,  Luna Pa Aupuni

Honolulu, Nov. 3, 1892.

_____

Kauka Yong Kam Pung.  (APANA.)

 

Helu 81, Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua !

 

Ua hiki ke hoola ia kela a me @ ma'i, mai ke @ kana wahine a @ na keiki liilii.  O na ma'i ha-no ua hiki loa @ he hoola ia me ka @.  A e na ma'i e pili ana i ka @ pau pu ia i ke oia.  Ke hoike ia aku nei, @ ke ola ia nei, @ ka oluolu pu o @ auhau.  Ka poe pilikia @ keiki a hele nui paha o ka koke ! a paa a lohi paha ka @ ana pa paha o ka waiu, e hele nui mai i o'u me.

            E KIPA mai a @ hoalu @ luu ia me na haawina pilihua a he ma'i a na'u oukou e hooluolu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu Dec. 3, 1892.           2m-dly.