Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 630, 26 January 1893 — Page 1

Page PDF (809.60 KB)

This text was transcribed by:  Kate Motoyama
This work is dedicated to:  in honor of Kalani Paiʻea Wohi o Kaleikini Kealiʻikui Kamehameha o ʻIolani i Kaiwikapu kaui Ka Lihol

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

BUKE II.        HONOLULU  I A N U A R I 26, 1893.      Helu 630

 

HE NANA KAMAHAO

-NO-

MAIKA

--

KE KEIKI

Hapa Ilikini a

Hawaii hoi.

--

KE KANAKA MUA LOA NANA

                                                                                                            I PANA KE AKUA BEA A

                                                                                                            NA ILIKINI I MAKA'U LOA

                                                                                                            AI--A O KA WELI HOI O

                                                                                                            NA ILI KEOKEO--A ME KA

                                                                                                            LUKU IA ANA O KELA HUI

                                                                                                            KEAKA A LI.

--

Hiu a wela, lawe a lilo, ke keiki

Hapa Ilikini, elua i ka manawa

hookahi, na han apowa, a

me ka makeana o na hoa-

hanau Cnegokena, ka

mare ana o Maika

a me na hana

hoomaino-

ino.

--

            A i mea e hooiaio ia ai keia mau mea a'u e olelo nei, hoomanawanui oe i ke kali ana iloko o na hora he 16 mai keia manawa aku.

            I ka pau ana o keia mau kukahekahe ana a Maika ua hoomakaukau iho la ua Maika nei i kona mau pono o ka pii ana iuka o ka Juahuna ua hele mai la no hoi o Kapena Sula e kokua pu iaia, i ka pau pono ana o na holoholona kekake hoki me ka lio o ka punuku ia, he 5 ka nui o na holoholona.

            Ua hoomaka aku la ua keiki Hapa Ilikini nei e pii iuka o ka lua huna, mamua nae o kona haalele ana ia Kapena Sula, ua haawi e aku la oia i kona aloha, me ka pane ana aku.

            E hoomanawanui kou aloha ia'u, e pule oe i ke Akua no'u, a in a e aloha mai Oia ia'u, e hoohui hou ia no kakaou i ke kakahiaka o ka la apopo.

            I ka lohe ana o kana ehakoni i keia mau olelo, ua helelei e wale mai la no kona mau waimaka o pela pu no hoi me Kapena Sula.

            E waiho malie kaua i ke kamailio ana no Kapena Sula ma me kana maunu hoowalewale oia hoi kana kaikamahine hookama eu noke ana i ka ha'uha'u, no ka mea, o ke ano mau no ia o ka bebe, o ka alala, a e nana aku kaua no ka huakai a Maika.

            Ua hoomaka aku la ua Maika nei e pii me kona kai an ai kana mau holoholona mahope on a, a i kona hiki an aaku iuka o ka luahuna ua kokoke loa e haule ka la ilalo o ka ilikai, no ka mea, o ka hora elima ia o ke aniahi, ua hoomaha iki iho la oia me ka mea nana e kiai ana ua luahuna la, a i ke kani ana o ka hora 7 ua hoeu aku la no ua Hapa Ilikini la i ka mea kiai e hele laua e hoopiha i ka waiwai iluna o na hokua o na holoholona, ua ae mai la no hoi ua mea kiai la, a hoomaka aku la lana e hana i ka laua apana hana, a i ke kani ana o ka hora 9 ua piha pono iho la na hokua o na holoholona me na haawe o ke gula me dala, a i ka pau pono ana o na hemahema i ka hana ia, ua hoomaka iho la ua Hapa Ilikini nei hoopiha i na tausani dala a Kapena Sula i haawi mai ai iaia, iloko o na eke Ioloa o kona koloka, mekona ho-o an aiho i na pu panapana ana iloko o na eke i hoohui pu ia me ke dala, hookahi pu panapana me ke dala ma kekahi aoao, a pela no hoi ma kekahi aoao.

            I ka ike ana o Maika ua pau pono kana mau hemahema i ka han aia ua hoomaka aku la oia e kai in a holoholona no ka huli hoi ana i kai o ke taona.

            Oiai nae oia e hoi ana oa o ka waena konu po paha ia, ua aho makehiamoe iho la keia, a hilinai iho la kona poo iluna o ka makuu o kona noho a hookuu aku la no i na holoholona na lakou no e kele, no ka mea ua kamaaina no lakou i ke ala hele no ka huli hoi ana, oiai hookahi no mana alanui e iho ai a hiki i ke taona.

            Oiai nae oia e nanae ana i ka hilinai iluna o ka makuu o kona noho a pauhia loa iho la oia i ka hiamoe, a iaia nae e walea ana me Niolopua ua ike aku la oia i kei amnu nuku loihi i ka lele ana mai me ke ikaika a hoomaka mai la e kiko i kona mau papalina, ua hoomaka aku la kona uhane e hopu i ua mau manu la, ua hoopahu'a ia nae i manao ana on a pela, mamuli o ke kapoo ana mai o na nuku loloa o ua mau manu la iloko o kona mau papalina a puku pu aku la ka nuku o ua mau manu la ma kekahi aoao a pela no hoi ka nuku o kekahi manu.

                        Aole i pau.

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

-NO-

SENIA LUTERA

--

Ka Ui Puuwai Mabala

-:O:-

ENELANI KAHIKO.

--

A I OI E

He Nanea Hooheno

            no kekahi Kauna

            Wahine Opio me

            kana mau Aloha

            Ekolu.

(Kakauia no Ka Leo.)

--

MOKUNA XXVII.

E ola au, a malia hoi na keia mau

            nani a hanohano e kokua

            mai ia'u e hoopoina!  He

            nui na wahine i oia me ka

            ukana nui koikoi iloko o

            ko lakou puuwai--a pe-

                        hea ka hoi au?

--

            E mele ana na manu leo lea o ka nahele i ka inoa o Laionela a in a oia e kulou iho e honi i kekahi huihui pua rose me he la na lau o ka pua rose i pulu i ke kehau o na lehelehe, a o ke ala o ka pua rose, o ka hanu no ia o kana aloha.

            A hike i kona make ana a uhi ka lepo maluna on a ua maopopo aole e pio ana keia aloha e ahilapa nei a aole no hoi oia e poina i kana ipo.

            E noho hilinai ana oia iluna o kekahi ahamaka, malalo o na kumu laau lemi, e luli malie ana me kona poo e kalele ana maluna o kekahi lima, e hoomanao ana hoi no na mea i hale me he moeuhane la.  I ka ahamaka e luli malie ana me ka akou milimili e walea ana i kaai hone o ka leo o na manu, aia hoi oni mai la ka leo himeni o kana kane, iwaena hoi o ke aluka leo o na manu, e mele ana i kekahi mau lalani mele punahele loa iaia, ane like me keia:

            E na ululaau, a e na ea aala hoi,

            Eia anei iloko o olua ka'u mea e

                        lia nei?

            E na nehe ana a na lau nahele,

            Aia anei me oe ka'u mea e aloha

                        nei?

            Ua hoona aku nei nei puuwai i ke

                        aloha.

            Pehea la ia e na ai, aole oe i loaa,

            E hoi mai e kuu aloha o na la

                        i hala.

            Eia no ke aloha a kaua me a'u

                        kahi i hiipoi ai.

            E kuu aloha, kuu lei hoi o ka wa pau ole!  wahi a na Senia nei iaia iho, iloko o kona naau i ke aloha i kana ipo, ia Laionela.

            E kuu aloha, kuu ola, ka mea i oi aku mamua o kuu ola, wahi hou no a ua nohea nei, e nana maka mai ana anei o ia'u; a e na lani hoi, penei anei e kumakeia ia ai e ke aloha uluponi i ke kane, he oiaio oia no kekahi i hanau alii ia mai ka po mai.

            Aole e hiki i nei mau lima palupalu ke holoi ae i kona aloha, mai ka papa hoomanao ae o nei puuwai, aole, a he ole loa no, oiai, na hihipe'a ae ke aloha ino, me he laau hihi la no ka nahele.  Ua like no kona nani kona haule ole ia'u i keia la e like me ka la o maua i kaawale ai.

            E Laionela, aole ou kau e haule ai mai a'u aku, a ke kuku nei ko'u naau e ike hou aku i kou mau helehelena, na helehelena hoi a'u i noho kapena ai no na la pokole, i hoona iki ia ae ai ka loku hala ole ana a ke aloha e lalawe nei i ka iwihiio.

            Oiai o Senia e lualele ia ana e neia mau manao hoehaeha naau, aia hoi ua hoohauli ia ae oia mamuli o kona lohe maopopo ana aku i kekahi leo @ ano kamaaina iaia mamua, a manao iho la nae he hihio nana, aka, lohe maopopo aku la oia i kei amau mamala olelo, a me ka leo hoi i kamaaina iaia i na la i aui wale aku:

            O ka ike ana i kela helehelena ui e waiho kahela mai la, kekahi mea nana e hoala mai la i na hoomanao ana no kuu aloha, kuu Senia i hal aaku ma ke ala hoi ole mai, kahi hoi a'u e ake nei e luu pu iloko o na lealea oia ao!

            Ua lele koke ae oia mai kona wahi ae e moe ana a ku ana iluna o kona mau kaupai, me he la i hoopuoho ia ae mai kekahi moeuhane nanea ae, me ka leo uwe pu hoi, ku ana oia he alo a he alo me kana aloha o na la i aui wale aku, Sir Laionela Mavila!

                        Aole i pau.

 

OLELO HOOLAHA.

            E ike auanei na mea a pau, ke papa loa i aku nei lakou, aole e hoale wale aku i kuu wahine mare ia Mrs. Keliinohola, oiai, ua haalele kumu ole mai oia ia'u.  O ka poe e hoolohe ole ana maluna no o lakou ke poho.

                        MR. KELIINOHOLA.

            Halekoa, Ianuari 13, 1893.

            jan16 tf.

--

NO KE KUAI.

--

            1--He Pa-Hale ma Alanui Harida@. 11 80-100 eka.  Uku Hoolimalima $315 no ka makahiki.

            2--He Pa-Hale ma ke Alanui Aupuni ma ke Awawa o Pauoa 1 37-100.  Uku hoolimalima $100 o ka makahiki.

            3--He Pa-Hale ma Alanui Liliha, kokoke i ke Alanui Kula.

            4--Hookahi Mahele Kuleana i ka Hui o Paleluahine.  Awawa o Manoa.  He 513 ka nui o na eka aina ma o ka Hui ma keia Awawa, a ua mahelehele ia hoi iloko o 33 Kuleana.  He 15 1/2 eka aina ka nui e ka mahele kuleana hookahi.

            5--He ekolu apana aina taro ma Hauula: Koolauloa, Oahu, 1 15-100 eka.

            E ninau ia.

                        J. M. MONSARRAT.

                                    (Maunakea)

jan13 tf.

--

Kauka Yong Kam

Pung.

(APANA.

--

Helu 81, Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka

Aina Pua!

--

Ua hiki ke hoola ia kela a me keia @

ma'i, mai ko na kane, wahine a me

na keiki liilii. O na ma'i ha-ao

ua hiki loa ia ke hoola ia me

ka maalahi.  A o na ma'i

e pili ana i ka maka

pau pu ia i ke

olà.  Ke ho-

ike ia aku nei,

eia ke ola ia nei, me

ka oluolu pu o kahi @

hau.  Ka @oe pilikia ka@

keiki a hele @i paha e ko @

a paa a lohi paha ka @

paha o ka waiu, e hele nei mai i @

            E KIPA mai e ka poe i @ lau ia me na haawina pili@ a ka ma'i a na'u oukou e hoo@olu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

            Honolulu Dec 3, 1893,                        3m 41y