Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 638, 9 February 1893 — Page 1

Page PDF (906.58 KB)

This text was transcribed by:  Lynn Nakagawa
This work is dedicated to:  For my friend, Teresa Quon-Hyden.

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Buke II.     HONOLULU FEBERUARI 9, 1893.    Helu 638

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

--NO--

SENIA LUTERA

 

Ka Ui Puuwai Mabala

--:O:--

ENELANI KAHIKO.

 

A I OIE

 

He Nanea Hooheno

no kekahi Kauna

Wahine Opio me

kana mau Aloha

Ekolu.

 

(Kakauia no Ka Leo.)

 

MOKUNA XXVIII.

 

         Ua makemake au e hoike aku ia oe no ke kaikamahine a’u i aloha ai. e ke ‘liiwahine -- ua like oia me oe, aka nae, ua ano like aku kona nani me na kukuna olino o ka la, a ooe hoi, me ka hau aiai e halii ana iluna o ka piko o na Mauna Alepa.

 

         Ae, wahi ana me ka huli ana aku o kona maka i kahi e, he oiaio kau i olelo maila, he mele maikai io kela, a he ano hoehaeha naau nae.

 

         A o ka maua mele kela e mele mau ai, i ko maua wa e noho pu ana i Parisa, no namakahiki loihi i hala ae nei, wahi a Laionela i nana hoomau aku ai i ka lelehuna a na huna wai o ka lua wai ma ko laua mau kapuai wawae.

        

         A ke hoomanao nei no hoi au i ko’u mele hou au i ua mele la i keia mau makahiki aku nei. ke piha loa ia nei i ka hauoli. a he keu no hoi ko’u make, ina he mea mau ka hauoli, alaila o ka’u hana ia o ke mele mau i kela wahi mele -- no ka mea ua ike no oe e ke ‘liiwahine, no ka mea o na pua nani a pau he mae a make wale lakou, a o ka pua ano ole oia ka mea pua mau a loihi ka mohala ana -- O ka’u ia e hoomanao ae nei, ia’u e noho ai malalo o na lau laau i ke ano liula o ke ahiahi. e like me kaua e noho nei. a himeni aku la i ke kaikamahine a’u i aloha ai, aka aole loa au e ike iaia!

 

         Ua holo aela ka maeele iloko o ka puuwai o ka ui Senia, i kona lohe ana aku i kela mau huaolelo i ka puka ana mai, mai ka lehelehe mai o kona kokoolua, nolaila, kulou aku la oia imua, a ninau malie aku la oia. i ka pane ana aku:

        

         Alaila, ua make anei oia?

 

         Ae wahi a Laionela i pane mai ai, me ke ano kaumaha. Ua make oia. O ka elua keia o kona mau makahiki o kona hiolani ana iloko o kona luakupapau, a o ka’u ia e ake nei e hoopoina.

 

         Aka, pehea hoi oe i ake ai e hoopoina iaia ina he aloha io kou iaia? wahi ana i ninau aku ai, me ka ulu ana ae o kahi manao l@i iloko o kona pouuwai.

 

         Ua oi aku ka maikai o ko’u poina ana iaia, wahi a ka pane me ka leo malie loa, no ko’u pono, a me ia pu, aka aole nae oia i hoopuka ae, no kana wahine mare, no ka mea, me he la i hawanawana ia mai iaia e kekahi mea ana i ike ole ai aole e hai wale aku i keia wahine ui nani ua mare oia i kekahi mea okoa, me ka lilo mua o kona puuwai i ka wahine okoa.

 

         Ua hoomaha iki iho la o Senia, i kona lohe ana aku i na olelo o Laionela. Ua hoopaa ia oia me kana ka okoa, a heaha hoi ka hewa oia, ina ke noho kaawale la no kana ipo Laionela. Ua hoopono oia iaia iloko o ko laua mau la e hooipoiana, a hiki wale i keia la a maua e hui hou nei, a no keia manao o Senia i lawe aku i ka ehaeha iloko ona o na minute mamua iho. ana i manao wale ai ua lilo la ka puuwai o kana ipo kahiko i kekahi mea e aku.

 

         Ae, ua manaoio no lakou ua make au, wahi ani i hawanawana iho ai iaia iho.

 

         Heaha la ke ano o kana olelo, he oiaio anei aole paha.

 

         Aole i pau.

 

         Ke h@na mao ole ala ka ua i ka mahiko o Kahuku.

 

         Ua hopuia ma ka po o ka Poalua nei kekahi kanaka ma ka inoa o Papa. He kanaka keia no Kaneohe, a wahi ana he $50,000 ana iloko o ka Banako o Bihopa, a oia kona kumu i alo mai ai iloko o ka ua, aka ma kahi o ka loaa o ua mau kala nei ana i moeuhane ai, aia hoi, noho aku la oia i ka hale makamaka ole.

 

HE NANEA KAMAHAO

--NO--

MAIKA

KE KEIKI

 

Hapa Ilikini a Hawaii hoi.

 

KE KANAKA MUA LOA NANA

I PANA KE AKUA BEA A

NA ILIKINI I MAKA’U LOA

AI -- A O KA WELI HOI O

NA ILI KEOKEO -- A ME KA

LUKU IA ANA O KELA HUI

KEAKA A LI.

 

Hiu a wela, lawe a lilo, ke keiki

Hapa Ilikini, elua i ka manawa

hookahi. na hana powa, a

me ka makeana o na hoa-

hanau Conegokena. ka

mare ana o Maika

a me na hapa

hoomaino-ino.

 

 

         Aole au e bilivi ana i kau mau mea e kamailio mai nei. aole au i hanau ia i Kawaihae kahi hoi o ke kaipulu, no ka mea. ke pili ka ihu o kekahi moku i ka uwapo he kapae wale ae no ko hope, nolaila, mai no oe a manao mai ia’u he hupo loa.

 

         He oiaio no kau mau mea e nai mai la ia’u e kuu hoaloha maikai, a no kau mau mea i olelo mai nei. ke pili ka ihu o kekahi moku i ka uwapo, he kapae wale ae no ko hope, ae hai aku no hoi au ia oe i ka ka mea oiaio loa, he oiaio; ua pili io no ka ihu o ko’u moku i ka uwapo o ka laina mua wale no kai noopaa ia, o ka hoopili aku hoi koe o hope a pili pu ma ka aoao o ka uwapo, hauhili e ia hoi e oe.

 

         Heaha ananei ae la no hoi. he nani ae la no hoi ia, ua loaa ponomai nei olua ia u e keia mau kolohe, a he hookahi wale no a’u mea kupono e hana aku ai maluna o olua, oia keia.

 

         E hoohui aku ana au ia olua a lilo i hookahi io a hookahi pana @ a ko olua mau puuwai, pehea ko olua manao no keia mea?

 

         Ua manao ae la ke ola o ua mau kolohe nei. i ka wa a Kapena Sula i kamailio mai ae e hoohui ia laua i hookahi io, ua wikiwiki aku la ko laua nei mau waha i ka ae.

 

         I ka pau ana o ka lakou kukakuka ana no na mea e pili ana no keia loaa pono ana o Maika ma ia Kapena Sula, ua hoeu koke aku la o Kapena Sula ia laua e hoi lakou e paina i ko lakou aina kakahiaka. ua eu like aku la lakou no ka rumi aina.

        

         Oiai lakou e hoopiha ana i ko lakou mau houpo lewalewa, ua ninau koke mai la o Kapena Sala ia Maika, e hahai mai i na mea a pau e pili ana no kana huakai o ka po nei.

 

         Ua hoomaka aku la ua Hapa Ilikini nei e hahai ina mea a pau loa e pili ana no kana huakai, a me ka haule ana ona mailua iho o ka puka aniani. a ma ia wahi i hoomaka mai ai o Kapena Sula e akaaka no ka haule ana o Maika ma ka pukaaniani, ua pane aku la o Maika ia Kapena Sula.

 

         Hawa maoli au i hahai aku nei i kuu haule ana, loaa ka ia nei mea e akaaka ai, ina oia ka i haule, a pela kona hahai mai ia’u he noke aku hoi ka’u i ka akaaka e like me a’u i hahai aku nei, aole e nele kona huhu ia’u.

 

         I ka hooki ana ae o Kapena Sula i kona akaaka ana, ua pane mai la oia, he makemake au ia oe e hahai mai i ka hopena o keia mau pu panapana, ua hoike aku la no hoi o Maika i ua mau pu panapana la, i ka ike ana iho o Kapena Sula, he 5 wale no poka o ka pu hookahi ua pane mai la oia.

 

         I hea oe i hoolei aku nei i kela mau poka?

 

         Aohe ka hoi ou lohe ua ki ia hoi e a’u i kela mau kanaka i hoala ai kuu hiamoe i ia po nei.

 

         Aohe au e hoolalo aku ana i kau @au mea i olelo mua mai nei, koe wale no aia au a ike maka i na kino make o kela mau nowa.

        

         Ina oe e makemake no ka ike maka, ano ka manawa nou e kauoha aku ai i ka oihaa makai, no no ke kii ana aku i na kino make o kela mau powa.

 

         Ae, oia wale no ka hana maikai a’u e hana aku ai, mahope manao mai ke aupuni ua powa ia kela mau kanaka e oe ke lohe ia ae nau i ki, ina io hoi ua make kekahi mau mea ia oe e like me kau mea i hai mai nei ia’u.

        

         No kahi wa aku.

 

@note: top of 5th column. The right side is blurry, I’ll type it as it appears:

KA KAKOU MILEMIL@

 

         Ma keia kakahiaka a ma@

puku aku nei, ua pono ia makou @

hoike aku i ko makou mau maka-

maka heluhelu. no ka manawa @

ka o ka kakou wahaolelo. aole @

kulike loa elike me kona wa @

mau mamua, mamuli o ke nei @

ko makou mau limahana @

ano okaikai o ke kulana o ka @

e hiki ole ai ia lakou ke ha@

hope iho o ka hora 5 o ke a@

na la a pau. Nolaila, ua ka@

aku makou i ke noi a ke @

mau limahana i aloha nui ia, a e

hoopuka ia aku ana Ka Leo o wa

Lahui, i na hora makamae e k@

a me keia la, e hoouluhua ole ai i

ko makou poe heluhelu. Nolaila

e hoomanawanui a mai kunak@

 

HUI ALAHAO A ME AINA

O OAHU.

Papa Manawa

Mai a Mahope o Okatoba 1, 1892

 

NA KAA

 

                                     A.M. AM   P.M.  @

Haalele ia Honolulu               6:15*          8:45   1:45  @

Hoaa i Honouliuli                  7:20*          9:57   2:5@

Haalele ia “                            7:30*          10:13 3:45  5:4

Hoea i Honolulu           8:35* 11:55          4:55   @

 

NO KULANAKAUHALE MOMI @

 

Haalele ia Honolulu                                  5:@

Hiki i Kulanakauhale Momi                     5:48 @

Haalele ia “  “                                          6:55* A. M.

 

Poaono wale no

*    Koe ka Lapule

*    Koe ka Poaono.

 

Sept. 28 tf-dly:

 

NO KE KUAI.

 

         1 -- He Pa - Hale ma Alanui S@

da a, 11 80-100 eka. Uka Hao@

malima $315 no ka makahiki.

         2 -- He Pa-Hale ma ke Ala@

Aupuni ma ke Awawa o Pau@

1 37-100. Uku hoolimalima $@

o ka makahiki.

         3 -- He Pa - Hale ma Alanui L@

ha. kokoke i ke Alanui Kula.

         4 -- Hookahi Mahele Kulanui @

ka Hui o Paleluahine. Awawa o

Manaoa. He 513 ka nui o na @

aina ma o ka Hui ma keia A@

a ua mahelehele ia hoi@

Kuleana. He 15@ eka aina ka @

o ka mahele kuleana hookahi--

         5 -- He ekolu apana aina t@

Hauula: Keolauloa, Oahu, I 15-@

eka.

 

         E ninau ia

         J. M. MONSARRAT

         (Maunakea)

 

jan13 tf.