Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 643, 16 February 1893 — HON. MR. FOX. [ARTICLE]

HON. MR. FOX.

KO ENELANI KUHINA NOHO 11 KiKAU AKU AI MA KA LA 25 O IUKE 1843, I KO AME- ; iij:ka kuhinanui nona HAN A A LO KEOKII KALAWE ANA I KE KUOKOA O HAWAII NEI. Elikeraeka makou i hoike aku ai, ma ko makou pepa o ka Poaka- j hi uei, Feb. 13, no ka raea e pili j ana i ka palapala a hon. mr. fox. ! ko Enelani kuhina noho ma Wasinetona, i kakau «ku ai i ke Kuhma [ Nui o Amerika. Uo na hana a Lo Keoki i kaili ku &i i ko Hawaii nei ma ka la 25 o Feberuari 1843, oia ka la i kauia ai ka hae Beritani ma ka papu o Hosolulu nei, eli'ke me ke kau ana o ka hae nva keia malama no o Feberuari nei, ma Aliiohini Hale, peia no makou e aku nei imua o j ka Lahui Hawaii. A eia ka makou unuhina Hawaii o ua palapala 'la:! " ]Vtisinctona, lune '20, "Ai.oha ob: Mamua o ka haaleie ana o ka mokumahu la\ve-leta ia EneUni. ua loaa mua aku la i ke ! Annuni o ke A-lii ka Moitrahin« he ! lono—iiole nae ma'ee ano pili Anpdni—no ka noho mana klikawa ia ana [provißional occopation] o n% Pae Aina Hawaii, e ke Aiiimoku kiekie o ko k& Moiwahine moku, nona k & inoa o Caryßfort, ma ka inoa o3eritania Xui. ■ v lla eauohaia mai an e ka EreU Al)ertie-)n e hoike akt» ia oe, i mea hoike aku i Ke Aupuni o Amerika Htti»ui&, o ka noho mana ia an*-a na Pae Aina-Hawaii (e like me ia i hoikeu ae la. Mka cnuhi> h*h** na Ui !Os>rs«nA ol« U«kt Aopmii o k* Moiwahine; a h>e k» bookau*

lua ole. e noii a e'huii ponoia aku ana na hana oia hana. u Ua hoike mua aku nei ke Aupuni Beritania i kekahi mau elele komieina, i hoea aku 1 Beritania Nui ma ka malama 6 Maraki, ma ka aoao o ka Moi o ka Pae Aina Hawaii. ua hōoholo ko ka Moiwahine Aupuni e ne aku j ke kuokoa o ua mau Pae Aina la malalo o ko lakou Alii i keia wa. M A »o ia mau manae f ke nmk«make nei ke Aupuni o ka Moiwahine e kakoo aku. Ma ia manawa hookahi no hoi, he mea ku i ka nono ke hoomaopopoia, ua makemake nohoi ke Aupur.i Beritania e kono aku. a e kauoha aku hoi i ke Alii o na Pae Aina Hawaii, e pani poho no na hana ewaewa i hanaia maluna o kekahi makaainana Beritania e ua AliMa, e kona kuhina a poe Agena paha, ma ke auo kap*kahi (arbitanJy) a malaio paha 0 ke keehina k«nuwai m:i ke ano hoohuihui. * * * * * •'O ka makeniake o ke Aupuni Beritania. ma ka hooponouono ana 1 na launa ana o kana poe iuna aupnni nia na luna aupuni k'anaka maoli o ko Hawaii Pae Aina, e h&awi aku ī ka ikaika 1 na poe luna aupuni la, ma kr- luin ana aku iloko o lakou i ka manao hilinai kuokoa maluna o iakou iho. mamuli o ka w?iho ana aku i na hooponopono kanawai ana ileko o ko lakouJima ponoi iho, a he hoi ia no iakou e hilinai ole ai maluna o na mana kuwaho, me ka maua'e ana aku i ko lakou kulana hoōponopono, Aole i makemake Ke Aupuni o ka Moiwahine e imi i mea e kukuluia ai he maiia oi no Beritania Nui ma ua mau mokupuni la, ma o ka hoo ikaika ana 'la a kekahi mau mana e ae. O ka mea 1 lawa ma ka hoomaopopo ana o ke Aupuni o ka Moiwahine, aole na MANA ADPUNI E AE E HOOHANA I MANA 01 AKU MAMUA O KA MANA I LOAA IA BERITANIA NUI." * * * ' * * : Ke ike nei k~ makou poe heiuheiu i ka palapala a kela Kuhina lieritat\ia i hoouna ai i ke Ket v na o kb na Aina E o Amerika Huipuia. Aia uia k« b*pa hope o keia palapala i hoike maopopo ai ua Kuhi* na nei, ma ka aoao o koua aupuni, ua makemake o Enelani e ike. aole na MANA AUPUNI K AS E HOOHAKA I MANA 01 AJKU MAMUA 0 KA MANA I LOAA IA BKUtaxia NOi. n ma na Pae Aini o Hawaii nei. Nolaiia, mamuli o knia manao> ua like na Pa« Aina o Hawaii nei me ke u kai kapn a ke konohiki/* oia hoi, o ka Moi Hawaii i kekonohikiao&i mi&aaupunie | ae—«īike me Berit«nia Nui, Farani ' alme Amenka Huipuia a pe)a aku -tna poe kauwa pomaikai o ua kai nei; a ma ka olelo hooiaha % ko Enelani Kuhina Noho ma Waaino tooa,eltk«m ia a mak*Q i hoike | ae la, ua hai m&opopo ia ka ht» i

fce aupuni' O Amerika •« lo pouo oia e hooi aku i kons maloha o HawAii nei a oi aku i ko Berita<~ nia mana maanei. Nolaila, ke ktt nei keia | maoao imua o Amerika. Iluipuia a me na mana aupuni e ae ma ke ano he olelo hoolaha e lilo ai £a moohihia o na' hana hoololi aupuni i lawelawe ia iho nei i keia wa i nin&u e ku ai imua • o kekahi Uwao Lahui e kohoia ana e na mana nui oke ao noi, ko ote e loaa he hooponcypono hololea a kaulike eke aupuni o Amerika Haipuia. elike me ia e hook%ukeio ia aku nei i keia wa e na aoao elua r no laua na Komiaina i hala aku la no Amerika Huipuia. Mamuli o ke kukulnia ana o na koa Amerika ma kahi loa i ka Hale Aupuni, oia hoi o Aliiolani HaJe a me ka Hale Alii,, a o ua. poe 'ia hoi, ua lako pono i na mea kaua a pau e >ono ai ia haaa ma ko lakou aoao, ke ulu 10 mai he hana oia ano, ua lilo ia mau hanaan* a ua mau koa Atnerika la i malumaiu e hololea ai na hana i upuia e ko, ma| ka aoao e kue ana i ke aupuni c|ku ana ia wa, i "hooi mana" ma Ilawaii nei ma ka aoao o ke aupuni o Auaerika|Huipuia, a lje kue maopopo hoi ia i kela olelo hoolaha akea a ke Kuhina Beritania i hoike inai ai ia Kuhina Ahel. P # | Upshur, Kohina Nui o Amerika Huipuia ma ka la 25 a ?