Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 665, 20 March 1893 — Page 1

Page PDF (948.94 KB)

This text was transcribed by:  Nina Agbayani
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

Buke II. HONOLULU MARAKI 20, 1893. Helu 665

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI  -NO- SENIA LUTERA Ka Ui Puuwai Mabala -:O:-ENELANI KAHIKO. A I OI E. He Nanea Hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio e kana mau Aloha Ekolu. (Kakauia no Ka Leo).

 

MOKUNA XXXII. A no ka pono o ua wahine la au e moe mai la iloko o kona home lua, a no ko'u pono hoi, pela ananei oe e hoomanao ai, alaila e hoomama ia no ke kaumaha o kou puuwai.

            Mai manao mai oe e kuu Laionela, o keia mau olelo a'u no ko'u aloha ole ia oe; aka, o ka oiaio maoli, mamuli no ia o ka nui hewahewa o ko aloha a'u e hiipoi nei, ka mea i kahakaha mua ia ma na papa hoomanao o ko'u puuwai. ina la a kaua e hooipoipo ana ma ke kapa o ka lua wai aniani o ka haku Lutera, no laila hoi au e ao aku nei i oe ika mea maikai e hana ai. a ke hilinai piha nei no hoi au i na hoike a na kahoaka lani, me he la e---

            Aole i pau pono e keia mau olelo a ka ui, ua kahamaha koke mai la ka opio me keia mau olelo:

            E hoike mai e kuu aloha, ka mea i auwana ai kuu nui kino, e hai mai, e hai, heaha na hoike a na kahoaka lani?

            Aole no ha mau hoike ano nui, aka ma ka'u hoomaopopo aku, me he la. ina e hoolohe  i ka'u mau olelo i paka mua aku nei ia oe, alaila, aole auanei e hala he ana hulu hookahi mai keia la aku, e hoohui mai no auanei ke akua kahikolu i ko kaua mau puuwai i mokumoku i ke aloha kakia iwi i kahi hookahi, alaila, e ko no auanei ka kaua keha, aole he ola uhane malalo iho o ka la e alohi mai la nana e hookaawale ko kaua aloha.

            Nolaila, wahi hou no a ua nohea nei i hoomau aku ai, e lawe oe i keia mau olelo a u me ke manao maikai, a e hoopoina loa hoi ika hoomanao ana ia'u iloko o na la helu wale no he umi, a na ke akua no auanei e hoomama mai i kou puuwai.

            A oia pana ka mea i holo ai keia mau wahi lalni mele a ka poe haku mele:

                        Luuluu ko aloha e lalawe nei

                        Iloko lilo o kuu puuwai

                        Nawai a e ole ko'u hoohihi

                        Ua lawe ia mai a kuu maka

                        Makamaka ko aloha la e lalawe nei

                        Ke hiki mai hoonipo lua.

            O, ua like keia me ka make. wahi a Laionela i pane mai ai, me ka leo uwe. oiai kona mau lima. e palulu ana i na maka, a i kona hookuu ana iho i kona mau lima, aia hoi aole iho la kana ipo aloha ma kona wahi i ku mua ai

            Aia no ka mahina ke hoolele pau iho la i kona malamalama, maluna o na mea a pau, a o na hoku hoi ke hoaiki mai la hoi lakou mluna o na ipo elua. e hoolauwili ia nei e na manao kupilikii, a o ka oiwi kino pilalahi nae o ka ui Senia, aole iho la ia ma kona wahi i ku mua mai. Aia la oia i hea i nalowale honua iho nei, wahi ana i ninau iho ai ia ia iho, me ka manao ehaeha o ke aloha kupouli.

            Aia anei kekahi mea nona ka puuwai lokoino ma keia wahi e hiki ai iaia ke kaili aku i ka'u aloha mai ia 'u aku.

            E hiki anei ia'u ke ike hou aku i na maka nohea, i hoopulupe me ke aloha oiaio, i loaa ole kona lua. a oia iho paha keia la e kuu mea heluhelu:

                        Kaapuni au a puni ke ao

                        Aohe lua la e lihe me Senia

                        O ka oi no oe i ka'u ike

                        Lua ole ma ka ui me k nohea.

            O! e na lani, heaha ke ano o keia mau hana, a ehia hoi manawa i koe o'p e hoohoka ia ai i ka mea a'u i haawi lilo aku ai i nei puuwai i piha i ke aloha oiaio nona, o ko'u hopeno anei keia, e hai mai e na lani!

            E Senia, e Senia, kuu aloha, auhea la oe? wahi hna i kahea aku ai, a hookahi wale no pane i loaa iaia, oia no ka ho! hou ana mi o kona leo, a ua pakaawili iho la oia iluna o ka mauu.

            Auhea la oia. wahi hou no ana me ka leo uwe ma kona man lehelehe, o e ka leo owe nehe o ke kai, auhea la kuu Senia.

            E hai mai ia'u e ke aliiwahine o ka o, i hea la au'e imi aku ai, a loaa ka mea nona e hooehaeha nei i kuu puuwai, ua make anei oia, e na hoku @ ka lewa lani, o na make io aneia oia?

 

HE NANEA KAMAHAO -NO- MAIKA. KE KEIKI. Hapa Ilikini a Hawaii hoi.

KE KANAKA MUA LOA NANA. I PANA KE AKUA BEA A NA ILIKINI I MAKA'U LOA AI-A O KA WELI HOI O NA ILI KEOKEO-A ME KA LUKU IA ANA O KELA HUI KEAKA A LI.

 

Iliu a wela, lawe a lilo, ke keiki Hapa Ilikini, elua i ka manawa hookahi. na hana powa, a me ka makeana o na hoahanau Conegokena, ka mare ana o Maika a mena hana hoomainoino.

 

Owai no hoi ia mea nele ole i ka ukiuki i kau mau hana hoohaehae. ina no hoi paha he aloha io kou ia'u. o ka nana mua iho no hoi paha a he maikai, ua ike no paha oe he ino, lawe mai no oe e hoohaukae i ko'u poo, me kou manao paha aone ihu nana e honi mai ia mea ino. ina paha owau kai hana i keia mea maluna ou e kuu aloha, manao au, pau au i ka ai maka ia e oe, no ka mea, he huhu wale ka hoi oe: ka mea liilii ano ole. oki pau aku paha keia, i kahi e no paha i kahi e, ku i ke peku ia oe, aohe hoi e hiki. nau no ka hoi i hana mai nei he noke hoi paha kau i ka aka hoohenehene ia'u, ua hiki no hoi paha aohe hoi oe i ike i na hana kolohe a ke kaikamahine o Nevada e piena ai oe kohu lio hou a kahi no a oe ia. no ka mea, he maa wale ka hoi i ka huhu wale.

            E hoopau oe i kou noonoo ana ia mea ua hala, e komo ae kaua iloko o ka rumi hookipa, mahope kaua hoohuoi ia mai no kuu lohi loa e Kapena Sula ma, ia wa i ea like ae a,  laua nei a komo aku la iloko o ka rumi hookipa a hui aku la laua nei me kapena Sula ma. i ka ike ana mai o ka Junakanawai i ko laua nei komo ana aku, ua lele koke mai la oia a puliki ae la i ua kaikamahine la a hoomaka aku la oia e uwe kuo me ka leo nui, eia nae ka mea apiki, eia ka lunakawai ke uwe nei, a o ke kaikamahine hoi, eia oia ke haohao nei i ke kumu o ka uwe o keia mea iaia, a oia kana i i iho ai iaia iho, he olelo ae ka ka mea a kuu ipo i olelo @ @ @ ia @ @ kuu makuakane, o kahi mea apiki noi ia, aole au i ike mua i keia kanaka a aole no hoi i hahai mai kuu makuakane he kaikain kona e ola nei, ua hoopuiwa ia nae ua kaikamahine la i kona lohe ana ae i ka uwe helu ae o ka mea e puliki ana iaia. Auwe kuu kaikamahine e-I ko ia nei lohe ana i kela uwe helu o ka lunakanawai, akahi no a komo iho ke aloha makua iloko o kona puuwai. a hoomaka ae la oia e uwe, me ka honi ana iho i ka ihu o ke kaikamahine, no ka mea ua komo mai la iloko o kona puuwai na hoomanao ana no mea i hana ia maluna o kona makuakane, oia ka mea i hiki ole ai iaia ke uumi iho i ka hohanini ana iho i kona mau waimaka a i ka mao ana ae o ke kuakoko o ke aloha e hana mao ole ana iloko o na puuwai mawaena o ka makua me ke keiki, ua ninau mai la ka lunakanawai i ke kumu a kona pakele ana mai na lima mai o ka poe pawa.

            Ia wa i hoomaka mai ai ua kaikamahine nei e hahai ina mea a pau a kaua hoi i ike mua ai e kuu makamaka heluhelu ma na helu i hala ua lilo ka moolelo a ua kaikamahine nei e hahai nei me he kui houhou ana i ka puuwai o ka lunakanawai me ka Ilamuku, a oia ka ua lunakanawai nei i i mai ai.

            Ua hoohewahewa paha oe ia'u e kuu kaikamahine ea?

            Oia ka'u i haohao mua ae nei, no ka mea, aole i hai mua mai o papa ia'o he kaikamahine kekahi ana aia ia kapena Sula.

He oiaio no ia au e hsi mai la e kuu lei aloha, no ka mea, ua hele mua aku au e ike ia oe i kou wa 4 makahiki, oia hoi ka haalele ana mai o kou luaui makuakane ia olua, a hala aku ma kela aoao o ka muiiwai eleele o ka make mau loa, oia ko'u wa i ike maa loa ai ia oe, e uuku ana no oe ia manawa; ke ole au kuhihewa, o ka 14 keia o na makahiki mai ia manawa a'u i ike ai ia oe  a hiki i keia manawa a kana e hui nei.

            Pela io paha, no ka mea he 19 keia o ko'u mau makahiki e hele nei i keia manawa.

            Pehea kou manao i ka hoi me ou mau kaikaina e no ho ai?

            E noi muaae paha oe i ka oluolu o kuu makuakane hanai, ina oia e ae mai ana, o ko'u manao no nae, ua hiki no au ia @ei e noho ai, a me oukou no hoi paha uu e noho ai i kekahi manawa, no ka mea, ua aloha au i ka noho pu ana me kuu makuakane hanai, no kona piha lokemaikai. Aole i pau.

 

HUI ALAHAO A ME AINA O OAHU. Paa Manawa. Mai a Mahope o Okatoba 1, 1892. NA KAA.

                                                A. M. A. P. M. P. M.

Haalele ia Honolulu                6:15* 8:45 1:45 4:35

Hoea i Honouliuli                    7:20* 9:57 2:57 5:35

Haalele ia "                              7:30* 10:13 3:45 5:42

Hoea i Honolulu                      8:35* 11:55 4:55 6:50+

NO KULANAKAUHALE MOMI IHO.

Haalele ia Honollulu               5:10II P. M.

Hiki i Kulanakauhale Momi    5:48II

Haalele ia "                  "           6:55* A. M>

            +Poaono wale no

            *Koe ka Lapule

            II Koe ka Poaono.

                        Sept. 28 tf-dly

 

HOOLAHA AINA.

E ike auanei na kanaka a pau ma keia Hoolaha, owau o S. K. Kila Opio. e noho ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ke hoike aku nei au ma ke akea owau wale no ka pilikoko pili loa i na aina o Kila (k) Kepola (w) a me Ku (k) i make e waiho la ma Kahuku Kau, Mokupuni o Hawaii. O ka mea a mau mea i kuai a hoolimalima paha i keia mau aina. aole i mana ia hana ana, ina he mea a mau mea paha e paa nei i ua mau apana aina nei, e hoike koke mai ia'u, a i oke e kipaku no au ia lakou. S. K. KILA OPIO. Honolulu. Feb 17 1893. 4ts-wkly.

 

Elia Kaululaau. Kauka Hana Niho..

            Ua hiki ke huku ina Niho me ka eha ole iloko o ka manawa pokole loa. He loea e ka noeau ma ka Hoopiha ana i ka niho me ke Gula Kala a mea e ae paha. He akamai lua ole i ka Hana ana i n Niho Kui o na ano a pau.

            He Mikioi ka Holoi ana ina Niho. He pa'anehe kona mu lima ma Kana mau mea Hana Niho o na ano Hou loa i loaa mai nei. He oluolu no ke kukai olelo ana no @ ukuhana.

            O ke kanaka Hawaii hookahi wale no keia mailoko ae o ka @ o 40,000 kanaka i loaa ka Laikini Kauka Hana Niho; mai ka Papa Kauka Hana Niho mai o ke Aupuni Hawaii, mamuli o ka ike ana o na Hoa o na Papa Ola i kona akamai maoli ma keia Oihana ane nui.

            E ikeia kakou Hoa Kanaka o kipa hewa ke aloha ia lakou nei ae.

            @ Hana maluna ae o ka @ Hana Pu i ke kihi o Aianei Mai a me @ Puka komo @ pii ai iluna o ke @ @, Mei. @