Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 679, 7 April 1893 — Page 1

Page PDF (1.11 MB)

This text was transcribed by:  Melanie Werwie
This work is dedicated to:  To the people of Hawaiʻi

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO O KA LAHUI

E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

BUKE II.                    HONOLULU APERILA 7, 1893.                 Helu 679

 

HE MOOLELO KAILA PUUWAI NO SENIA LUTERA

 

Ka Ui Puuwai Mabala o ENELANI KAHIKO.

 

A I OIE

He Nanea Hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu.      (Ka @uia no Ka Leo.)

 

MOKUNA XXXV.

 

O ko‘u aloha nou e Laionela, ua oi aku ia mamua: o ko‘u makau i ka make. Ua oi aku ka nani owau ke make mamua o ko‘u hoonele ana ia oe a me kou aloha.

Ua ae oluolu mai la na kanaka e pea ana i ka lima o Senia no ka haawi ana aku iaia i mau wahi minute pokole e kamailio iki ai me Lainela. I kona hiki ana aku ma kahi a kana aloha e ku ana, ua kulou aku la oia a hoopili aku la i kona mau lehelehe haalulu me na pepeiao o Laionela, a hawanawana malie aku la i keia mau wahi kanaeuae aloha.   O ko‘u aloha nou e Laionela, ua oi aku ia mamua o ko‘u makau i ka make. Ua oi aku ka nani owau ke make, mamua o ko‘u hoonele ia ana ia oe a me kou aloha. O, e Laionela, e kuu Laionela, ua hiki ia‘u ke hoike aku ia oe i keia manawa no ka nui o ko‘u aloha ia oe, mamuli ou nei kino e lawe ia nei no kahi paa. O ke aloha no kou, eia au ke hele nei i ke ala hoi ole mai.   Ua lohe ia aku la ka leo uwe e puka mai ana mai ko Laionela @ au lehelehe mai, iaia i ike aku ai ia Senia e alakai ia ana e na makai no kona rumi paahao, a huna iho la oia i kona mau helehelena iloko o kona poho lima, a namunamu liilii iho la oia iaia iho:          Ua haawi pio aku oia iaia iho no ko‘u pakele ana. A e make no oia no‘u me kona maemae a hewa ole. Heaha la ka‘u e hana ai i pakele ai oia m@ii ka make mai. E kuu Akua, heaha la ka‘u mea e hana ai i pakele ai oia.  Ua hapai aela oia @ kona mau maka kaumaha a nana aela i ka lewa lani, me na waimaka hoi e kahe makawalu mai ana ma kona mau papalina, a hookahi wale no mea nana i hoomama mai i kona mau manao luuluu kaumaha, oia hoi na leo mele o na manu.  He mea makehewa paha ka hoike ana aku no ko Senia hookolokolo ia ana, he hoopau manawa wale iho no. Ua hoahewa ia no nae o Senia no ka pepehi kanaka ma ke degere ekahi, a he make ka olelo hoopai.  I ka wa e noho ana ka Aha hookolokolo a huaipau ia aela hoi na mea huna a pau, ua lohe aku la o Haku Lutera na kana kaikawahine kamakahi i hana i keia karaima eleele, ua ehaeha loa iho la kona naau, a aneane e noha kona puuwai haakei. Ua hoike o Senia i na mea a pau e pili ana iaia, kana ma@ kane i mare ai, a me na mea a pau ana i ike, a i hana ia ai maluna ona, koe hoi hookahi mea oia kona hoike ana ae o ka moiwahine kuewa oia kona makuahine ponoi. No kona aloha i kona makuakane, oia kona mea i hoike ole ai i keia mea, a hamau iho la oia ma ia wahi.

 

HOOLAHA PAPA AINA.

 

E ike auanei na kanaka a pau ma ke ia: Owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa aku nei au i na mea a pau loa, aole e puni wale a ae aku paha e hoolimalima a e kuai paha i kela mau Apana Aina a pau loa o kuu kupunakane i make, oia o S.W.B. Kahaumanu. Oia keia:     Hookahi Apana Aina ma Honouliuli Ewa, Oahu; Hookahi ma Waikele, Ewa Hookahi ma Leleo, Honolulu.    Owau iho no, S.W.B. KAHAUMANU-OPIO.         Maraki 9, 1893.            mar17 1mw.

 

He Ahaaina Fea ke haawina ana ma kahi o Mr. Wala mauka o Kalihi, ma o aku o kahi o Wilikoki maheleoleo ma ka la 15th o Aperila, no ka pomaikai o ka Halepule Kako@ ma Moanalua. He elua Kikiki e kuai ia nei i keia manawa he 50c. a me ka 25c. ua emi maoli keia e hiki ai i keia a me keia ke loaa ona wahi Tikiki. He elua ano mea ai he mea ai Hawaii a me ka mea ai Haole. E ku mau ana na kaa Ahi i ka holo a me ka hoi ana mai@ oiai he @ina waiwai o kela a me keia ano e kuai ia ana ma keia Fea. He mau pono lawaia kekahi, e kuaha ana me ka emi loa, e loaa ka Lau upena, Aho Upena, Hinai a me na lako e ae oia Oihana.   Ua makemake ia ka poe lawaia e hele kino ae i ike lakou i ka makepono maoli no o keia mau waiwai, a pela hoi ka lehulehu holookoa ke konela aku nei e hele ae ma keia Fea, e kuai ia ana na waiwai o kela a me keia ano me ke kumu kua haahaa loa.

 

HE NANEA KAMAHAO NO MAIKA KE KEIKI

Hapa Ilikini a Hawaii hoi.

KE KANAKA MUA LOA NANA I PANA KE AKUA BEA A NA ILIKINI I MA‘KA‘U LOA AI - A O KA WELI HOI O NA ILI KEOKEO -  A ME KA LUKU IA ANA O KELA HUI KEAKA A LI.

 

E noho mai kaua e kuu aloha, ke halialia e wale mai nei no ia‘u na hiohiona i kau ia maluna o kuu makuakane, auwe ka manaonao e - ua kohu io bipi hoi keia mea, elua poo kanaka manaonao iluna o kahi moe, o keia poo uuku o kuu keiki no ia, a no kuu aloha keia poo, ka hele ana o ke kino maoli o Maika ma ka moeuhane no ka Ilina o ka wahine, wi ka niho o ka poe hana hoomainoino, pau i ke koli ola ia ka hui pepehi kanaka o Conegokena ma.

 

Ma ke kumulaau hoi au kahi i hiamoe ai, eia mai nei ka hoi au iloko o keia hale kupapau, pehea la hoi au i hiki mai nei ia nei? manao au na kekahi poe powa@au i lawe mai ia nei nei e hoopaa ai. O, ina lakou e halawai mai imua o kuu alo, pau lakou i ka aimaka ia e a‘u.  Oiai nae oia e nalu ana iloko ona i ke kumu o keia mau haawina homaka‘uka‘u i ili iho maluna ona, he lohe ana keia i ke koele ana mai o kekahi mea, ike ana keia i ka hamama o ka puke, a iloko o ko ia nei piha maka‘u nui, ua hoomaka ae la keia e uwa hou me ko ia nei manao la, he poe akua e kii mai ana e pepehi iaia nei, eia kahi mea apik, i ko ia nei manawa i hoomaka ai e uwa, ua hoopa@akuli koke ia ae la ka lewa e kekahi poe leo he nui a lehulehu wale, ma o ko lakou uwa ana ae, ua ola hou, ua ola hou ka wahine a Maika. E lapu ia ana kakou e e lapu ia ana kakou, eiae la ke alualu mai nei la kakou. E holo, e holo i pakelo kakou.  Ua hoomaka aku la ua poe nei e holo, holo no a mea nana i hope a a ike nui aku la no i @a mea la e holo mai ana mahope o lakou noke hou ae ia no lakou i ka uwa me ka leo nui, eiae no ke alualu mai nei ia kakou, e pau ana kakou i ka ai ia e ke akua lapu i ke kii o kakou i ka wai o ka wahine a Maika e hue auwe, eiae la, ke kokoke loa mai nei mahope o kakou e.- O kahi aka loa aku ia, i ka hoomaopopo iho a nou mea kakau, no ka mea; ke holo nei keia poe me ka piha maka‘u a ke holo aku nei hoi o Maika me kona piha maka‘u no hoi a na kuhihewa no hoi oia i keia poe e holo nei he poe akua no a lakou.            Ua loihi loa ka lakou holo ana a hiki i ko Maika @ahani loa ana aku mahope o ko lakou kua, akahi no a hoomaopopo iho la ua hapa Ilikini nei, he poe powa ka keia, aole ka keia he poe akua; no ka mea ua lohe maopopo loa aku la keia i ka huaolelo a ua poe la e uwa ana.

 

Eia ka papa ino o na Komite kakaninoa o "Ka Hui Hawaii Aloha Aina"       F.S. Keiki, Apana 1.               Chas. Keawe Apana 2.                     J.K. Prendergast Apana 3. Kapainawaho)                  A.K. Palekaluhi, Apana 4.                  Win. Mokimana, Apana 5.

 

HE UMI (10) APANA AINA HOME MAIKAI NO KE KUAI.

 

Aia he Umi apana aina Home maikai loa no ke kuai aku e waiho la ina Kalia Waikiki, Oahu, mawaena o kahi o Hon. Chas. L. Hopkins a me Mr. Marcfarlane a i keia mamua o ka aina o G. W. Keaweamahi.    A oia no na apana aina pa hale inani loa i koe iloko o ke kulana kauhale nei.   He oluolu loa ke kumukuai. He maikai ke kuleana. Na ka mea kuai mai e uku no na Palapala.              No na mea i koe e ninau ia William C. Achi Honolulu Maradi 27, 1893.   tf.

 

OLELO HOOLAHA.

 

E ike auanei na kanaka a pau ma keia, ke pana loa ia aku nei na mea a pau, aole e hele maluna o na aina o Kahikini a me Auwahi i lilo mai ia maua malalo a ke kuni a me ka hoolimalima a lawe aihue i na manu Pelehu. Pikake a me na ano manu e ae apau loa e hele ala maluna o na mau aina nei. A ma keia hoaloha ke ae aku nei maua e haawi aku i uku makana he $25 i ka mea a mau mea paha nana e hoike mai ia maua, a hookolokolo, a hoopai ia - ke kanawai he ka lawe aihue i kekahi o ua mau ano manu nei, e hoike mai ma ko maua Hale Kuai ma Wailuku. Ua kapu pu ia no hoi na kanaka a pau, aole e hele maluna o ko maua mau aina kula no ka lawe ana i na Bipi, Lio a mau Holoholona e ae, me ke noi mua ole mai ia maua a i ko maua Luna paha, oia o Frank Freitas e noho ala maluna o ke aina.          A. ENOS & CO.             Wailuku, Maui, Feb. 9th, 1893 @.

 

HUIALAHAO A ME AINA O OAHU.

Papa Manawa

Mai a Mahope o Okatoba 1, 1892

NA KAA

A.M.A.P.M.P.M.

Haalele ia Honolulu    6:15, 8:45, 1:45, 4:35

Hoea i Honouliuli       7:20, 9:57, 2:57, 5:35

Haaleleia                     7:30, 10:13, 3:45, 5:42

Hoea i Honolulu          8:35, 11:55, 4:06, 6:50

NO KULANAKAUHALE MOMI IHO.

Haalele ia Honolulu    5:10 @

Hiki i Kulanakauhale Momi    5:48

Haalele ia Kulanakauhale Momi         @:55  @

Poaono wale no

Koe ka Lapule

Koe ka Poaono

Sept. 28 tf-dly.

 

HOOLAHA AINA.

 

E ike auanei na kanaka a pau ma keia Hoolaha, owau o S. K. Kila Opio, e noho ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ke hoike aku nei au ma ke akea owau wale no ka pilikoko pili loa i na aina o Kila (k) Kepola (w) a me Ku (k) i make e waiho la ma Kahuku Kau, Mokupuni o Hawaii. O ka mea a mau mea i kuai a hoolimalima paha i keia mau aina, aole i mana ia hana ana, ina he mea a mau mea paha e paa nei i ua mau apana aina nei, e hoike koke mai ia‘u, a i ole e kipaku no au ia lakou.

S.K. KILA OPIO.      Honolulu, Feb 17 1893. 4 ts-wkly.

 

Elia Kaululaau.

Kauka Hana Niho.

 

Ua hiki ke huki ina Niho me ka eha ol@ iloko o ka manawa pokele loa. He loea me ka noeau ma ka Hoopiha ana i ka niho me ke Gula Kala a mea e ae paha. He akamai loa ole i ka Hana ana i na Niho Kui o na ano a pau.  He Miki@i ka @oloi ana ma Niho. @ kona mau lima ma Kana mau mea Hana Niho e na ano Hou loa i loaa mai nei. He eluelu no ke kakai olelo ana no kona ukuhana.  O ke kanaka. Hawaii hookahi wale no keia mailoko ae e ka @ o 40,000 kanaka i l@-a ka Leil@ K@ Hana Niho; mai ka Papa Kauka Hana Niho mai o ke Aupuni Hawaii, mamuli o ka ike ana e na Hoa o na @apa Ola i kona akamai maoli ma keia Oihana ano @. E ikeia kakou Hoa Kanaka o kipa hewa ke aloha ia lakou nei ao. Keena Hana maluna ae o ka Hale Hana Pu i ke kihi o A@ @ a me Betela Puka hemo e pii ai iluna e ke Keena ma Al. Mei.     mar.6 - tfd.