Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 681, 11 April 1893 — Page 1

Page PDF (881.21 KB)

This text was transcribed by:  Berton Chow
This work is dedicated to:  Naoneala`a

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO O KA LAHUI

E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.”

 

Buke II.     HONOLULU  APERILA 11, 1893.     Helu 681.

 

 

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

NO

SENIA LUTERA

 

Ka Ui Puuwai Mabala

:O:

ENELANI KAHIKO.

 

A I OIE

He Nanea Hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu.

     (Kaauia no Ka Leo.)

 

MOKUNA XXXV.

 

O ko’u aloha nou e Laionela, ua oi aku ia mamua o ko’u makau i ka make.  Ua oi aku ka nani awau ke make mamua o ko’u hoonele ana ia oe a me kou aloha.

 

     Melia paha he oi aku kou waiho malie ana iloko o ka make, malalo o ka puanuanu o ke honua, me ka ike ole i na ehaeha, na nea na popilikia; ua oi aku p@ha ia moe ki@o wailua ana.

     Ua poina na mea a pau, na kuko na hoehaeha naau, a e loaa hoi ia’u ka moe maha ana, ma ko’u wahi moe, aka o ko’u haawina iho la no paha keia, ua kaha mua ia no paha ko’u ola ana e like iho la me keia.

     A owau, e hahai no au me ke kaniuhu ole, o ka mea e hiki mai ana e hiki mai ana no ia, a o keia hoi ua hana pu ia mamuli o ko’u manao aloha ia Laionela, kuu mea i aloha nui ai.

      Iaia e lilo ana i keia mau kamailio iaia iho, aole oia i hoomaopopo i ke komo ana mai o kekahi mea iloko o kona rumi hoopaa, a hiki i kona hoopuohoia ank e kekahi mea i kau iho i kona lima maluna o kona poohiwi.  Ku koke ae ia iluna, a nana aku la, e ku mai ana imua ona ka@a aikane aloha, o Iulia, ka wahine mare hoi a kana ipo – Laionela.

     Ia alawa ana ae a Senia a ike@ kana aikane aloha Iulia, ua apo aku la oia i kona mau lima ma kona a-i, a uwe aku la elike me ka nui o kona aloha no ka@a aikane.

     Ua loaa pu no hoi ia Iulia ia haawina hookahi o ke aloha, a pane aku la oia ia Senia me ka i@o piha walohia:

     E Senia, kuu aikane aloha, ka mea hoi i oi aku mamua o ke aikane, nani ka hauoli o ko’u naau no keia hui hou ana o kaua, me ko’u manao kuhihewa ma kela ao laelae ma o la kaua e hui hou ai.

     Ina aole nou e kuu hoaloha oiaio, ina ua paa kuu kane ma keia rumi au e noho nei, a o ka la apopo ia kona la e make ai.

     Aka, e Senia!  Pehea la e hiki ai ia maua ke hoopakele ae ia oe mai ka amana li kanaka mai?  Ua hoao maua ma na ano a pau e imi i wahi nou e laaakila ai, aole nae i hooko ia, a heaha la koe a maua e hana aku ai, a ke hoomaanao ae no hoi au no kou make aku me kou hewa ole, ua like ia me ka wahi ana ae i ko’u puuwai.

     Iaia e hoepuka ana i keia mau huaolelo, aia kona mau waimaka eloelo ke hoopulu ala i na owili lanoho nani o kona hoaloha, a ke pule pu la no hoi oloko ona no kona hoopakele ia ana ae mai ka make mai.  Na ke Akua e kokua mai ia oe? Wahi a Iulia, oiai ke ike nei au aole a’u wani ma@a i koe e hana aku ai,–

     Hamau, e Iulia! Wahi a Senia i pane malie aku ai, me kahi minoaka iki ma kona papalina.  Malie paha o ka pono io no ko’u make.  Ua nui ko’u hana hewa ana ia oe, eia nae ua aloha mai no oe ia’u, a ua huikala mai no hoi ia’u.  Ua oi aku mamua o ka mea kupono e ili mai ai maluna o’u, oiai aole au i kupono no ka huikala ia.

 

 

 

     He Ahaaina Fea ke haawi@a ana ma kahi o Mr. Wala mauka o Kalihi, ma o aku o kahi o Wilikoki maheleolelo ma ka la 15 th o Aperila, no ka pomaikai o ka Halepule Kakolika ma Moanalua.

     He elua Kikiki e kuai ia nei i keia manawa he 50c. a me ka 25c ua emi maoli keia e hiki ai i kela a me keia ke loaa ona wahi Tikiki.

     He elua ano mea ai he mea ai Hawaii a me ka mea ai Haole.  E ku mau ana na kaa Ahi i ka holo a me ka hoi ana mai, oiai he uui na waiwai o kela a me keia ano e kuai ia ana ma keia Fea.  He mau pono lawaia kekahi, e kuaiia ana me ka emi loa, e loaa ka Lau upena, Aho Upena, Hinai a me na lako e ae oia Oihana.

     Ua makemake ia ka poe lawaia e hele kino ae i ike lakou i ka makepono maoli no o keia mau waiwai, a pela hoi ka lehulehu holo@koa ke koneia aku nei e hele ae ma keia Fea, e kuai ia ana na waiwai o kela a me keia ano me ke kumu kua haahaa loa.

 

 

 

HE NANEA KAMAHAO

NO

MAIKA

KE KEIKI

Hapa Ilikini a Hawaii hoi.

KE KANAKA MUA LOA NANA I PANA KE AKUA BEA A NA ILIKINI I MAKA’U LOA AI–A O KA WELI HOI O NA ILI KEOKEO–A ME KA LUKU IA ANA O KELA HUI KEAKA A LI.

 

E noho mai kaua e kuu aloha, ke halialia e wale mai nei no ia’u na hiohiona i kau ia maluna o kuu makuakane, auwe ka manaonao e–na kohu io bipi hoi keia mea, elua poo kanaka manaonao iluna o kahi moe, o keia poo uuku o kuu keiki no ia, a no kuu aloha keia poo, ka hele ana o ke kino maoli o Maika ma ka moeuhane no ka Ilina o ka wahine, wi ka niho o ka poe hana hoomainoino pau i ke koli ola ia ka hui pepehi kanaka o Conegokena ma.

 

     Aole loa e hiki ia’u ke @ iho i na hana manaonao i kau ia aku maluna o ke kino hala o’i o kuu leialoha, a hoa pili hoi iwaena o na maka hanohano o ka poe ili keokeo a nolaila au i heoholo mua ai ko’u manao, e kau aku no au i na hoopai i oi paumi aku ka manaonao a me ka mainoino mamua o na mea i hana ia maluna o kuu hoapili aloha he wahine, a eia au ke hooko nei ia mau hoohiki ana au.

      Ua hele aku la ua hapa Ilikini nei a ku iho la ma ka aoao o kahi powa mua loa ana i pai ai, oia hoi kahi powa mama ole i ka hola ia kaua i ike mua ae nei, a poha @u la kona leo ma ka puka pepeiao o ua powa nei.

     A, o oe ka makua o ka hewa iwaena o keia poe a pau loa, ua hauoli kuu uhane i ka loaa ana o kuu poe enemi, a’u  hoi i huli hoomanawanui ai i ka po a me ke ao, oiai hoi na hau huihui o Alika e iniki hala ole ana i ko’u mau papalina, a i ka wa pu no hoi a ka ua e haluku ana aole he mea e ae nana’i kono mai ia’u e alo iloko oia mau i@ea me ka hoomanawanui, aka nou wale no e keia ino nui wale.

     Mamuli wale no ia o ka nui loa o kau mau pane la@uwale, a ua @kau mau hana me he kui la e houhou ana i kuu puuwai a nolaila e like me ka nui o kau mau hanu lapuwale, pela no auanei e oi paumi aku ai ke ino e kau a@u ai ma kou kino e keia lapuwale ino e kaa nei ilalo o ka lepo.

     A, akahi no a ono ka’u ai, a e hauoli pu ana me kuu puuwai no kou hei ana iloko e kou puuwai e kuu makamaka heluhelu no keia powa a Maika e kukalekale nei, e kala mai nae oe i kou mea kakau nei no ka hoololoia hiki ana aku i kou noonoo ma o ka wehewehe ana iki ana aku i mea @ hoopau ia ai kou pohihi e kuu makamaka.

 

 

 

     Ua hookohu ia aku nei o Stephen Von Berg i mea hopuhopu no na holoholona hele hewa ma na aina aupuni ma Nuuanu.

 

 

 

     Eia ka papa inoa o na Komite kakauinoa o “Ka Hui Hawaii Aloha Aina”

F. S. Keiki, Apana 1.

Chas. Keawe  Apana 2.

J. K. Prendergast Apana 3.

     Kapamawaho)

A.K. Palekal@hi, Apana 4.

Wm. Mokimana, Apana 5.

 

 

 

HE UMI (10) APANA AINA HOME MAIKAI NO KE KUAI.

     Aia @e Umi apana aina Home maikai loa no ke kuai aku e waiho la ma Kalia Waikiki, Oahu, mawaena o kahi o Hon. Chas. L Hopkins a me Mr. Mar@farlane a i keia mamua o ka aina o G. W. Keaweamahi.

     A oia no na apana aina pa hale lnani loa i koe iloko o ke kulana kauhale nei.

     He oluolu loa ke kumukuai.  He maikai ke kuleana,  Na ka mea kuai mai e uku no na Palapala.

     No na mea i koe e ninau ia William C. Achi Honolulu  Maraki 27, 1893.          tf

 

 

 

OLELO HOOLAHA

 

     E ike auanei na kanaka a pau ma keia, ke papa loa ia aku nei na mea a pau, aole e hele maluna o  na aina o Kahikinui a me Auwahi i lilo mai ia maua malalo o ke kuai a me ka hoolimalima a lawe aihue i na manu Pelehu.  Pikake a me na ano manu e ae apau loa e hele ala maluna o ua mau aina ne.  A ma keia hoolaha ke ae aku nei maua e haawi aku i uku makana he $25 i ka mea a mau mea paha nana @ hoike mai ia maua, a hookolokolo, a hoopai ia @ ke kanawai no ka lawe aihue i kekahi o ua mau ano manu nei, e hoike mai ma ko maua Hale Kuai ma Wailuku.  Ua kapu pu ia no hoi na kanaka a pau, aole e hele maluna o ko maua mau aina kula no ka lawe ana i na Bipi.  Lio a mau Holoholona e ae, me ke noi mua ole mai ia maua a i ko maua Luna paha, oia o Frank Freitas e noho a@a maluna o ka aina.

A.ENOS & CO.

     Wailuku, Maui, Feb. 9 th , 1893

     feb9 3msw.

 

 

 

HUI ALAHAO A ME AINA O OAHU.

 

Papa Manawa

Mai a Mahope o Okatoba 1, 1892

NA KAA

 

     A.M.   A. P. M.  P.M.

Haalele ia Honolulu     6:15@   8:45   1:45   4:35

Hoea i Honouliuli     7:20*   9:57   2:57   5:35

Haalele ia “     7:30*   10:13   3:45   5:42

Hoea i Honolulu     8:35*   11:55   4:55   6:50+

NO KULANAKAUHALE MOMI IHO.

Haalele ia Honolulu          5:10|| P. M.

Hiki i Kulanakauhale Momi     5:48 ||

Haalele ia  “     “     6:55* A. M.

 

     +  Poaono wale no

     *Koe ka Lapule

||  Koe ka Poaono.

          Sept. 28   tf-dly.

 

 

 

HOOLAHA AINA.

     E ike auanei na kanaka a pau ma keia Hoolaha, awau o S. K. Kila Opio, e noho ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ke hoike aku nei au ma ke akea owau wale no ka piliko@o pili loa i na aina o Kila (k) Kepola (w) a me Ku (k) i make e waiho la ma Kahuku Kau, Mokupuni o Hawaii.  O ka mea a mau mea i kuai a hoolimalima paha i keia mau aina, aole i mana ia hana ana, ina he mea a mau mea paha e paa nei i ua mau apana aina nei, e hoike koke mai ia’u, a i ole e kipaku no au ia lakou.

          S. K. KILA OPIO.

     Honolulu, Feb 17  1893.

     4ts-wkly.

 

 

 

Elia Kaululaau.

Kauka Hana Niho.

 

     Ua hiki ke huki ina Niho me ka eha ole iloko o ka manawa pokole loa.  He loea me ka noeau ma ka Hoopiha ana i ka niho me ke G @a Kala a mea e ae paha.  He aka @i lua ole i ka Hana ana i na Ni@ Kui o na ano a pau.

     He Mikioi ka Holoi ana ina Nih@ He palanehe kona mau lima ma Kana mau mea Hana Niho o @a ano Hou loa i loaa mai nei.  He oluolu no ke kukai olelo ana no kona ukuhana.

     O ke kanaka Hawaii hookahi wale no keia mailoko ae o ka huma o 40,000 kanaka i loaa ka Laikini Kauk@ Hana Niho; mai ka Papa Kauka Hana Niho mai o ke Aupuni Hawaii, mamuli o ka ike ana o na Hoa o na Papa Ola i kona akamai maoli ma keia Oihana ano nui.

     E ikeia kakou Hoa Kanaka o kipa hewa ke aloha ia lakou nei ae.

     Keena Hana maluna ae o ka Hale Hana Pu i ke kihi o Alanui Moi a me Betela Puka komo e pii ai iluna o ke Keena ma Al@ Moi.

     mar.6-tfd