Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 681, 11 April 1893 — Page 2

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO O KA LAHUI

 

JOHN E. BUSH,

Lunahooponopono a me Puuka.

 

POALUA,  APERILA  11,  1893

 

HE MANAO AKEA I KA

LAHUI.

 

  M@nuli o ko ka Hon. John E. Bush hoi ana mai nei, ka Ona ponoi o na Nupepa  A OIAIO a me KA LEO O KA LAHUI; Nolaila. mai keia la aku. ua waiho aku @u i ko'u noho Lunahooponopono ana. a me ka noho Puuku ana no ia mau pepa; O na kauoha nupepa a pau l@a. na kakau manao ana a me na hookaa dala ana, a peia aku, e hoouna pololei ia mau ma ko Hon. Jno. E. Bush inoa.

                        JOSEPH NAWAHI.

  Honolulu, Mar. 27, 1893.

 

OLELO HOOLAHA.

 

  Eia ma ke Keena o KA LEO O KA LAHUI kekahi mau Buke Inoa o ka Hui Hawaii Aloha Aina. He wa kupono keia o na Hawaii Ponoi e hoike i ko lakou Makee Kuokoa. ko lakou Aloha Aina, a Aloha Kuokoa.

     MA KE KAUOHA.

                      J. K. KAULIA.

Kakauolelo o ka H. H. Aloha Aina.

 

KE KULANA MANAOLANA.

 

  Mai mua mai a hiki i keia wa, o ka hoohulihia ia ana o ke Aupuni Hawaii e na misionari a me na keiki a na misionari, i kokua ia e ke Kuhina Noho o Amerika, Mr. Stevens, hookahi wale no o makou manao, oia keia: Aole ke Aupuni Amerika e ae ana e hooliloia ia he kokua hana hewa, a he lawe i ka waiwai i aihue ia; a malalo oia kumu, he mea maopopo e hoole ana ke Aupuni Amerika ina mea i hana ia e ka poe i kipi i ke aupuni Hawaii a i imi hala hoi i ka Moiwahine a me ka Lahui Hawaii. Mamuli o keia mau kumu he hookahi wale no alanui a ka noonoo o ke kanaka e kaana ai i na mea i hana ia a he hookahi wale no haina: oia hoi, e hoihoi hou ia ke aupuni Moi a kona kulana mua me ka Moiwahine Liliuokalani ma ka Noho Kalaunu o Hawaii. O keia mea ua akaka ia makou, e hooko ia ana, i ka manawa e ike pono ia ai na hana hoopunipuni, na imihala kumu ole, a me ka manao kolohe maoli no o na keiki a na misionari ia lakou i kuko hewa ai a hoao iho nei e hooko i ko lakou manao kuko ma ka lakou hana kipi i hana ai i ka la 16 o Ianuari i hala.

  Mamua o ka unuhi ia ana o ke Kuikahi Hoohui Aina a na Keiki Misionari i hana ai me ka Peresidena Harison o Amerika Huipuia, ke Poo Aupuni a kekahi kakau nupepa i kapa ai he malama waiwai aihue, ua olelo mua ka Hon. J. E. Bush maloko o kekahi manao i ho@ @ ma ka Bulletin o Kapa@ la 11 o Maraki, i kona ninau ia ana mai i kona manao e pili ana i ka hopena o na mea i hana ia ma ke aupuni Hawaii, oia keia:

  "I ko'u manao o ka hopena o keia mau mea a pau ano. oia no e loli hou ana keia manao hoohui aina, e hoouna ia ana kekahi Comisina i ka Paeaina Hawaii. a e hoihoi hou ia ana ke aupuni moi kumukanawai, malalo o kekahi hoomulu kokua o ke Aupuni Amerika. Ua manao no au e hoihoi hou ia ana o Liliuokalani ma ka noho moi. Ua hiki ke hooia ia e loaa ana ka hookele aupuni maikai me kekahi kokua hoomalu Amerika a e pale ia aku ai na hana kuko a imi hala ana i ike nui ia i keia mau makahiki hope. Ua manao au ua oi aku ke kupono o ka Moiwahine e noho moi iloko o keia wa kupilikii mamua o ke Kama'lii Wahine Kaiulani. He wahine manao kukahi a he manao paa oia.

  "Ina oia e hoihoi hou ia ana maluna o ka noho moi. e maiama pono ana oia aole e ulu hou mai na pilikia o keia mau la i hala iho la. Ua loaa ia ia ke ao ana e poina ole ai oia. Ua manao au ua alakai kuhihewa ia oia ma na kumu i ulu mai ai keia mau ulia e kona mau Kuhina"

  "Me ka ike ole ia o ka manao o ka Peresidena Cleveland, ua puka ae la keia manao, i loaa ia makou mamuli o ke alakai ana a ko makou lunamanao, oia maoli no ka pololei, a ua kupono no hoi e like me ko ke Akua hoopano. He hookahi ia mahope iho. ua puka mai la ka nuhou telegarapa mai Wasinetona mai. e olelo ana, ua unuhi hou ia ke Kuikahi Hawaii, a e hoouna ana ka Peresidena i kekahi Komisina e imi i ka oiaio, mamua o ka hooholo ana o kona manao a me kona aha kuhina i ka mea e hana aku ai i ke Kuikahi i olelo ia mai ka lahui Hawaii aku.

  I na no hoi kakou e nana iho, he mea maopopo maoli no, ua nui na hakuepa i hoohana ia aku i kumu e puni mai ai ke aupuni a me ka lahui Amerika. Ua nui na hoino ia o ka Moiwahine, ka lahui Hawaii, a me ke aupuni Hawaii. Ua lawe ia aku ka olelo, e ia ana, ua kupilikii loa ka noho ana o na haole, aneane lakou e ai maka ia, a me na olelo o keia ano. Nolaila, e like me ka eepa, ke kolohe, a me ka hoopunipuni o na hana, pela no i hilinai ole ia mei ai na olelo a keia poe i hana aku nei. e ka poe hoopono o kela lahui a o ka hopena ua hoohaule ia ka lakou mau kuko.

 

E lmi ia ke Kumu.

 

  Ma na nupepa hope mai na aina e mai, S. F. Chronicle, Mar. 16. ua hoolaha ae hoi lakou i ke kumu o keia hoouna ia o ke Komisina a me ka unuhi ia ana o ke kuikahi hoohui aina.

  "Ua oleloia ua manao wale o Mr. Blount, ua ana kokua pu na luna aupuni o Amerika i ka hookahuli kipi, a ma ia hana ana ua lawe ia lakou a ma kahi e hiki ai ke kapaia aku ua lawelawe pu i ke kukulu ana o ke aupuni, ke aupuni hoi e noi mai nei ia Amerika e kuikahi aku.

  "Ua olelo hou ia ae no hoi, e imi aku ana o Mr. Blount i ke kumu o ka hookahulihia ia ana o ke aupuni o ka Moiwahine Liliuokalani. ina paha o keia Aupuni Noho Manawa keku io nei me ke kakoo a hilinai nui ia e ka lehulehu a aole paha; ina paha he mea i makemake iak, ma ke ano hoowaiwai, ka hoohui ia ana o na mokupuni (Hawaii) a aole paha. I ka hooponopono ana o keia mau ninau, wahi hou a ka olelo i olelo ia o Mr. Blount. e hoike aku ana oia i ke Aupuni Manawa o Hawaii i kekahi ano aupuni e ae paha a na kanaka o Hawaii i ike ai he kupoo e hoao aku ai e kukulu.

  "Ua olelo ia no hoi ua loaa mua mai i ke aupuni na mea hou. i manaoia he oiaio. o ka hoohulihia ia ana o ka Moiwahine Liliuokalani a me ke kukulu ia ana o kekahi Aupuni Manawa he hua no ia o kekahi hana i hoolala mua ia e ka poe kanu-ko o Hawaii a i kokua pu ia aku hoi e ko Kapalakiko. Mamuli o ka loaa ana o keia mea hou ia wa i hooholoia ai ka unuhi ia ana o ke Kuikahi a me ka hoouna ana o kekahi Comisina e nana pono ia ke kulana."

 

I HOOKAHI PUUWAI NO KE

ALOHA AINA.

 

  I na Ahahui like ole a puni ka Pae Aina ke kono ia aku nei oukou pakahi a pau. i hookahi o kakou puuwai no ke Aloha Aina, a e komo mai kakou a pau iloko o ka "Hui Hawaii Aloha Aina."

  Mai hapai kela Ahahui. keia Ahahui i na manao hookelakela e hoikeiki iaia iho, a e hoolilo paha iaia [Ahahui] i mea nana e rula mai ka lahui, aole loa pela. Aka, he mea pono ia kakou e ka Lahui Hawaii Oiaio, e akahele loa a mai paukiki i ka holo o okupe auanei a hina ilalo, a puu na a-u i ka haihai.

  Ke hoike hou aku nei KA LEO O KA LAHUI o ka lua keia o ka manawa, a oia keia, eia i Honolulu nei o Hon. Harold M. Sewall he kokua no ke Komisina Hon. James H. Blount o ka Rebupalika Nu o Ame rika Huipuia ka mea hoi nona ka mana piha, e kaana i na pono, a me na pomaikai nou e Hawaii Ponoi; nolaila. e na hoa makaainana Hawaii Oiaio. e akahele loa kakou mai pupuahulu. A eia pu iloko o keia kulanakauhale o Kauka Bowen kekahi o na Luna Hooponopono o ka Nupepa World, ka nupepa Honoua o Nu Ioka.

  Ua hele kino mai nei keia kanaka a wahaolelo kaulana hoi o ke ao nei, e ike pono i ko kakou ano, a me ka kakou hana, nolaila. e noho ana oia iloko nei o ka aina e kiu ana i na mea a pau, ana e ike ai a e lohe ai paha, e hana ia ana, a e lawelawe ia ana, e kuka ia ana paha, a oia kona wa e hoouna koke aku ai i aNu Ioka, a hoolaha ia ma kana nupepa. a oia ka @a e pahola koke aku ai ka lohe ma na wahi a pau o ke ao nei.

  A oiai hoi, o keia keonimana kaulana, kauka Bowen, he hianaiole keia, ma kana nupepa ma Amerika Huipuia, a ma Europa, oiai hoi, he nupepa hoike i na mea a a pua me ka oiaio a o KA LEO a me "Ka Oiaio" o laua ma Hawaii nei, nolaila e na hoa o kela ahahui keia ahahui, e hoi ae kakou a pau iloko o ka Hui Aloha Aina, oia ke apo o ka lokahi.

  A oiai hoi, ua hoike ia mai ia makou, ua haawi keia keonimana i kona mahalo i ka lahui Hawaii no ka oluolu, a no ka piha lokomaikai o keia lahui.

  A wahi ana i olelo ai, aole loa kekahi lahui malalo iho o ka la. ana hoi i ike ai. e like me ka la lahui Hawaii.

  A ina ua mahalo oia, pehea la kakou e hana ai. eia e hoomau aku i ka kakou mau nana aloha, a me ka oluolu.

  O ka leo keia o ke ola, hoolohe ia mai.

 

Ua ae ia Mai.

 

  Ua ae ia mai ka papa Loio Hawaii, e ike aku i ke Komisina J. H. Blount, i ka hora eiwa o keia kakahiaka: a wahi aua Komisina ala i hoike mai ai ia Mr. J. L. Kaulukou, ua makemake au e hui pu me oukou, ae ike pono i ke kulana o na kanaka Hawaii.

  Ma keia mea, ke olelo nei KA LEO O KA LAHUI; he mea pono ia kakou na Hawaii Oiaio i hoonaauao maikai ia, e launa aku me ia ma ke a no kulana keonimana. A he mea hoi ia, e hoike aku ai i ka Rebulika Nui o Amerika ma o na la, o na kanaka Hwaiii olelo ia ai he oe hupo a pela aku, eia ka auanei he hoopunipuni ia mau olelo aole he oiaio.

  O ka mea oiaio oia no, he poe naouao lakou, he ike rula, a he poe keonimana maoli no.

  Me keia mau kahoahoa ana. e hoopomaikai ia ka lahui Hwaii nawaliwali iloko o ke aheahe malie.

 

  Ua konia o Andrew Brown i Lunahoomalu no ka Papa Oihana Kinai Ahi ma kahi o S  B. Rose.

 

  Ua wehe ae nei o Chas. B. Cooper, i keena lapaau nona, a e loaa no oia ma ka Helu 34, Alanui Alakea, o ka poe he mau palapu ko lakou e pono ke hele aku i ona la i pau kuhihewa, he ole ka lohe pepeiao mai ia hai o ka lohe ke ola, o ke kuli ka make.

 

KA HOOPII

A KA

MOIWAHINE.

 

Ua waiho mai nei o Liliuokalani

i keia i hia

Imua o ka Lahui

Amerika.

 

Imua o ka Lahui

Amerika--Mai a

Liliuokalani

Mai.

 

KA MOIWAHIE I HOOPAU

IA O KO HAWAII

PAEAINA.

 

    Ka hoike a ka Moiwahine mai Kona p@ ana ae a noho i ke Kalaunu, a hiki i ka manawa o keia hana nui i hanaia no ka hoopau ana Iaia -- Hoakaka i ke ano o ke noi ana aku a Kona Lanui Iaia i Kumukanawai Hou -- E hanaia e like me ko Kaleponi--Ka Ninau e pili ana i ke kipe--Hoao apa e kapaeia ka hookaheia ana o ke koko--Aole oiaio o na olelo e pili ana i ka Maluhia ole o ke Ola a me ka Waiwai ma keia Pae Aina--Olelo Nane o ka Iliohae, ke Keiki Hipa a me ka Hoopono.

 

  O na kanaka Amerika kamaaina, ua kue loa lakou ma ka hoole ana me ka ikaika ma na ano a pau no kekahi hoololi, koe nae na hoololi e hiki ole ai Ia'u ke noho mana [elike me ka Hoololi ana i ke kumukanawai i hooholo ia e ka Ahaolelo a apono ole ia e A'u]. Ua hoao Au e hana i ka mea i oi ae o la maikai.

  I ka manawa e komo ai ka lehulehu maluna o kekahi kahua o ka hoopaapaa, e loa koke ana kekahi kumu i manao hoopohalaia aole he oiaio. Ua hooholo ka poe waiwai o na kamaaina Amerika ua hewa ka Moi. I keia manawa ua hiki ole Ia'u ke kapae ae i ka noonoo ana i kekahi olelo nane i kakauia A'u hoi e manao nei no kela Au kahiko loa. O ka Iliohae ua paa kona manao e lele mai maluna o kahi hipa keiki a e ai iaia a pau loa. O kahi hipa keiki hala ole hoi ma keia mea, ua kaiehu ae la oia i ka lepo oloko o ka wai a ka Iliohae e inu ana. Ua kahi mai no ka wai mai ka Iliohae mai a hiki i kahi o kahi hipa keiki. o ka Ihohae nae ua hiki ole iaia ke hoomanawanui i ka hoopaapaa ana me kahi hipa keiki, nona hoi na kupuna o na hanauna he lehulehu wale i ke'ake'a aku i keia wahi Iliohae i piha me na haawina o ke kaumaha

  Aole he mau kumu hoopaapaa