Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 684, 14 April 1893 — Page 1

Page PDF (910.54 KB)

This text was transcribed by:  Arnold Hori
This work is dedicated to:  Bishop Museum; Herbarium Pacificum

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Buke II.       HONOLULU APERILA 14, 1893.      Helu 684

 

LANAKILI HOU HAWAII.

 

1st.      Koaohi paa ia iho

            Ke one hanau o ke kupuna

            I kahua a i Mole

            No na pua me na mamo.

HUI:                Im@ e ka Lahui

                        E lokahi e ka puuwai

                        I hano mau ai Hawaii

                        I ka ai o ka lanakila.

2nd.     Ouipaa ia iho

            Ke kuokoa o ka aina

            A kauu hou ae o Liliu

            I ke Kalaunu o Hawaii.

3rd.      Mahalo i ka Mana Kahikolu

            I Kona kokua ana mai

            E meu Kona kakoo ana

            I ke Aupuni o Hawaii.

               MISS KEAKALAUOKALANI.

    Honolulu, April 13, 1893.

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

--NO--

SENIA LUTERA

 

Ka Ui Puuwai Mabala

--:O:--

ENELANI  KAHIKO.

 

A I OI E

    He Nanea Hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu.

    (Kaauia no Ka Leo.)

 

MOKUNA XXXVI.

 

  Nawai e ole io no hoi ke puanuanu o kona koko i kona ike pono ana aku i ka make o kana kane e kali ia mai la, a na ike oia, ina oia e walaau ae ana, alaila o ka manawa koke no ia o ka lima koko e kulai ai i ke kiko o kana pu a make kana kane.

  I kona ike ana aku i keia mea ua pili iho la kena mau maka, a anoe mai la o loko ona me he la e maule iho ana ma kona wahi e ku ana, a nana hou aku la i kahi ana i ike aku ai i ka limakoko, aia hoi na ike hou aku la no oia iaia. e hookokoke loa mai ana i kahi a kona enemi e noho mai ana me ka hoopololei loa ana mai i kana pu i kahi ana i manao ai e make ia.

  No keia i ke pono ana aku o Iulia i ke kino kanaka e pee mai ana iloko o ka nahelehele me kana pu i hoopololei ia iloko o ka puuwai o kana kane, ua lele koke aku  la oia me ka emoole a ku ana mawaena o ka waha o ka pu a me kana kane, aia hoi kapoo mai la ka poka i manao ia no kana kane iloko o kona umauma. a pakele ae la o Laionela.

  Iloko o ka manawa pokole ua piha mai la ka rumi i na kanaka, oiai ua lohe ia aku la ke kani ana o ku pu, ua holo mai la ke kauwa lawelawe e hopu i ka pepehi kanaka, a iloko o na apuepue ana, ua lohe hou ia aku la ke kani ana o ka pu a hina aku la ka lima koko iluna o ka mauu uhuli e ulu ana, a na kona koko hoi i haawi hou aku i waihooluu hou no kahi ana e waiho a meake ana.

  Ua awe ae la oia me ka leo nui, i kona wa i hina aku ai iluna o ka mauu a heleawai mai la no hoi ke koko ma kena aoao, kahe a ka poka i kapoo aku ai, a ua ku aku la na kanaka a nana aku la iaia me na maka o ka piha inaina, e ake ana hoi e haehae ae i kona pauku kino no kana hana i hana aku ai maluna o ko lakou aliiwahine, ina aole aole i papa ia, ina o kona manawa koke no ia e weluwelu ai iloko o ko lakou lima.

  Me ka leo uwe o ka mea i piha i ka ehaeha ua lalau aku la o Laionela i ke kino o kana wahine a hapai aku la a hoomoe iho la iluna o kekahi noho koki nolunolu, alaila kahea aku la oia i kekahi o kana mau kauwa lawelawe e hele aku imua ona.

  I ka hiki ana mai o kekahi mau kauwa imna ona, ua olelo aku la oia i kekahi o laua e holo koke e kii i ke kauwa, a o kekahi hoi e hele hoi oia e wiai paa i ka pepehi kanaka.

  E kiai paa oukou i kela limakoko lapuwale, i hiki ole ai iaia ke pakele! e li ia no oia no keia hewa eleele ana i hana iho nei.

  A pau kana kamailio ana, huli hou ae la oia a kaulona hou aku la i kona mau onohi ike maluna o ka helehelena haikea o kana wahine a kulu iho la kona mau waimaka, a hoomanao ae la kou mea kakau i keia mau wahi lalani mele:

Luuluu au la e kuu hoa

I kau hana nowelo imi pilikia

Na ke Telepona o i ala i hai

Ua hui Manamana me Kawaiahao.

  Auwe ua make oia, e na lani aloha ua make oia, wahi a Laionela me ka leo uwe.

  O ka oiaio maoli nae aole oia i make, a ua hiki koke ami la no hoi ke kauka he mau minute pokole mahope iho, a nana iho la i ka wa hine i hoeha ia hoike ae ia:

  Aole oia i make. aka ua kukonukonu loa kona eha.

 

HE NANEA KAMAHAO

--NO--

MAIKA

KE KEIKI

Hapa Ilikini a

Hawaii hoi.

    KE KANAKA MUA LOA NANA I PANA KE AKUA. BEA A NA ILIKINI I MAKA'U LOA AI--A O KA WELI HOI O NA ILI KEOKEO--A ME KA LUKU IA ANA O KELA HUI KEAKA A LI.

 

    E noho mai kaua e kuu aloha, ke halialia e wale mai nei no ia'u na hiohiona i kau ia maluna o kuu makuakahe, auwe ka manaonao e--na kohu io bipi hoi keia mea, elua poo kanaka manaonao iluna o kahi moe, o keia poo uuku o kuu keiki no ia, a no kuu aloha keia poo. ka hele ana o ke kino maoli o Maika ma ka moeuhane no ka Ilina o ka wahine, wi ka niho o ka poe hana hoomainoino pau i ke koli o@ ia ka hui pe pehi kanaka o Conegokena ma.

 

  Kai no hoi ua nau ae la na huaolelo e wela ai o ko lakou puuwai eia ka auanei aole, no ka mea; ua i hou ino na hapa Ilikini nei.

  Aole oukou kupono maanei e hai olelo aku ai imua o na manu me na holoholona ahiu o ka wao nahele nei, a ia ko aukou wahi maikai e haiolelo ai no ka mea he kupono loa kela wahi no ka poe e like me oakou ke akamai i ka haiolelo, me ke kuhi pu ana o ka lima o ua hapa Ilikini nei i na lala o kekahi kumulaau plnu nui e ku kokoke mai ana mamaua pono o ke alo o ka hale ilina.

  Me ia mau huaolelo ua hapa Ilikini nei i pane aku ai. a kii pakahi aku la oia i na powa o nakiikii iluna o na lala laau a pau iho ia na poe nei i ka lewalewa me he bipi la e kaha ia ana, a ua hoopaiakuli hou ia ae la ka lewa o na leo ahiu o ua poe powe nei i ka ua mea o ka ua mea o ka nui o ka ehaeha i ili aku maluna o lakou.

  I ka iko ana o ua hapa Ilikini nei i ka pau pono o ua poe powa nei i ka lewalewa iluna o ke kumulaau, ua hele aku la keia e ohi lalalaau maloo a me ka opala a hoopuuluulu ae la ma kahi hookahi a a wa oia i puhi aku ai i ke ahi, a i ko ia nel ike ana i ka a o ke ahi, uwai aku la oia malalo o na wawae e kekahi wahi powa e awe ana me ka leo nui i ka ua mea o ka eha o kona mau pepeiae.

  Me ka hoohakalia ole iho ua hapa Ilikini ua hoomaka aku la oia e kolikoli i ke klno o keia poe powa. oki aku la no keia a moku kihoi aku ana iloko o ke ahi e ana.

  Oial keia e hana ana i keia mau hana mainoino maluna o keia powa ua hoomaka e wale no ka nui aku o na powa e uwe hamama me ka leo nui kohu kipi ahiu e umo ana i ka ua mea o ka mainoino e ili aku aku ana maluna o lakou pakahi ia manaw, no ka mea akahi no lakou a ike i ka hewa o ka lakou ea i haka ai maluna o ka wahine a ka hapa Ilikini, he uuku nae ia, he oi aku no keia.

 

   =>  Eia ka papa inoa o na Komite kakauinoa o "Ka Hui Hawaii Aloha Aina"

F. S. Keiki, Apana 1.

Chas. Keawa Apana 2.

J. K. Prendergast Apana 3.

          Kapamawaho)

A. K. Palekaluhi, Apana 4.

Wm. Mokimana, Apana 5.

 

HE UMI (10) APANA AINA

HOME MAIKAI NO KE

KUAI.

  Aia he Umi apana aina Home maikai loa no ke kuai aku e waiho la ma Kalia Waikiki, Oahu. mawaena o kahi o Hon. Chas. L. Hopkins a me Mr. Marefarlane a i keia mamua o ka aina o G. W. Keaweamahi.

  A oia no na apana aina pa hale lnani loa i koe iloko o ke kulana kauhale nei.

  He oluolu loa ke kumukuai. He maikai ke kuleana. Na ka maa kuai mai e uku no na Palapala.

  No na mea i koe e ninau ia William c. Achi Honolulu Maraki 27, 1892.

              tf.

 

KAUKA

Yong Kam Pung

[APANA.]

Helu 81 Ananui Maunakea.

 

KAUKA LOEA O KA AINA PUA

 

  Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano ma'i, mai ko na kane, wahine a me ko na keiki liilii. O na mai ha-no a me na ma'i e pili ana i ka maka, pau pu ia i ke ola. O na ma'i koko inoino a me ka hooulu hou ana i na wahi poino o ka puu wai a me ke kino, e hoola ia no me ka maalahi. Pela me na ma'i nu'i koko maloo, ua hiki ke hoola ia me ke oki ole. Ke hoike ia aku nei eia ke ola ianei me ka oluolu pu o kahi auhau.

   => E KIPA mai e ka poe i hooluuluuia me na haawina pilihua a ka ma'i, a na'u oukou e hooluoiu uku.

     KAUKA YONG KAMPUNG.

    mar.29--2moned

 

HUI ALA HAO A ME AINA

O OAHU.

Papa Manawa

Mai a Mahope o Okatoba 1, 1892.

NA KAA

                                    A  M.  A. M.  P. M. P  M.

Haalele ia Honolulu    6:15*  8:45  1:45  4:35

Hoea i Honouliuli        7:20*  9:57  2:57  5:35

Healeia      "                 7:30* 10:13  3:45  5:42,

Hoea i Honolulu          8:35* 11:55  4:55  6:50+

NO KULANAKAUHALE MOMI IHO.

Haalele ia Honolulu                            5:10|| P. M.

Hiki i Kulanakauhale Momi                5:48|| 

Haalele ia       "              "                    6:55* A. M.

   + Poaono waiono

   * Koe ka Lapule

   ||  Koe ka Poaono.

Sept.  28  tf-dly.

 

HOOLAHA AINA.

  E ike auanei na kanaka a pau ma keia Hoolaha, owau o S. K. Kila Opio, e oho ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ke hoike aku nei au ma ke akea owau wale no ka pilikoko pili loa i na aina o Kila (k) Kepola (w) a me Ku (k) i make e waiho la ma Kahuku Kau, Mokupuni o Hawaii. O ka mea a mau mea i kuai a hoolimalima paha i keia mau aina, aole i mana ia hana ana, ina he mea a mau nea paha e paa nei i ua mau apana aina nei, e hoike koke mai ia'u, a i ole e kipaku no au ia lakou.

                 S. K. KILA OPIO.

  Honolulu, Feb 17 1893.

      4ts-wkly.

 

Elia Kaululaau.

Kaua  Hana  Niho.

 

  Ua hiki ke huki ina Niho me ka eha ole iloko o ka manawa pokole loa. Heloea me ka noeau ma ka Hoopiha ana i ka niho me ke Gula Kala a mea e ae paha. He akamai lua ole i ka Hana ana i na Niho Kui o na ano a pau.

  He Mikioi ka Holoi pua ina Niho. He palanehe kona mau lima ma Kana mau mea Hana Niho o na ano Hou loa i loaa mai nei. He oluolu no ke kukai olelo ana no kona ukuhana.

  O ke kanaka Hawaii hoekahi wale no keia mailoko ae o ka huina o 40,000 kanaka i loea ka Lailini Kauki Hana Niho; mai ka Papa Kauka Hana Niho mai o ke Aupuni Hawaii, mamuli o ka ike ana o na Hoa o na Papa Ola i kona akamai maoli ma keia Oihana ano aui,

  E ikeia kakou Hoa Kanaka o kina hewa ke aloha ia lakou nei ae.

  Keena Hana maluna ae o ka Hale Hana Pu i ke kihi o Alanui Moi a me Bet@la Puka komo e pii a i iluna o ke Keena ma Al. Moi.

   @6--tf@