Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 698, 4 May 1893 — Page 3

Page PDF (862.03 KB)

This text was transcribed by:  Zendy Solero
This work is dedicated to:  Halau Keali'i O Nalani

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Haina O Na Nanehai

 

Nanehai 3. Haina

            Kahi e waiho ai o ka honua i na e kapae ia ke Kanawai mau o ke ao holookoa. Aia iloko o koke Akua mana kona lima lokomaikai a me kona aloha penei.

            O ke Aupuni Hawaii he Aupuni Kumukanawai ma ka apono ia ana e ka Moi a me na hoa kau Kanawai I kohoia e na makaainana Aka ua kapae ia ae nei ia Kanawai maa mau noloila ke waiho nei ka noho Moi o Hawaii ma Liliulani la i loko o ko ke Akua lima lokomaikai a me kona aloha a hiki a kona wa e kau ai ma kahi mau e like me kona makemake ma o kona mana ala.

 

Nanehai 5. Haina.

            O ka upoi ana o ka maka i ka wa e pule ai oia ke kaawale ana o ke noi ana i na pono Aupuni uhane ma o ka Makua lani ala e haawi mai i na kokua ana e like me kekahi mea i manao ia e waiho aku i na hoomaikai ana imua o kona lokomaikai a me kona aloha ma ka upoi ana o ka maka i kaawale ai na noi ana mai na noi ana o ko ka honua nei mau pomaikai.

            E Like me keiki i ka makua e noi ana i kana mea e makemake ai me ka kaakaa no o ka maka pela no hoi ka poe noi Oihana Aupuni o ka honua nei, hekaakaa no ka maka ke noi i ka Moi a i ole i ka aha Kuhina paha mao kona mau hoa aloha la paha, nolaila o ke koi kaakaa o ka maka ua kaawale ia noi no na pono o ka ike maka ma ke noi upoi o ka maka me ka hoohaahaa ana no ka Moi nui o ka lani ma ka maka o ka manaoio.

 

Nanehai 6. Haina.

            O ka hoina i ike ia ma ka moe uhane, he hiona no ia o na pomaikai i ka honua nei, no ka mea, mai luna mai na haawina e hoakaka ana i na pono uhane ma keia ola ana o ko ka honua nei aole mai lalo aku nei ia mau pomaikai, oia nae na ko lalo nei i noi aku i ko luna e haawi mai ma ka upoi ana o na maka e like me kahi mau hoakaka o ka nanehai 5 i mea e hoomaopopo ai mai luna mai na pono a me na pomaikai o ke kuokoa o Hawaii a me kona noho Moi ma ka A.D. 1843, ua lilo ka ea o Hawaii i na lima o ka enemi, aka, ua noi ikaika ko laio nei ia luna e ko kua mai, ua ae ia na leo pule, nolaila ua mau ke ea o ka aina i ka pono o ke Akua a me Kona aloha ano, ua loaa hou mai ia haawina i keia wa o Lihuokalani a me kakou pu a pau, aka aia no na hiona oia mau hana ke kau maila i ke ao polohiwa o ko ke Akua lokomaikai e like me ke keikei o na Lani pela ke kiekie o Kona aloha a lokomaikai me ko kakou malu malalo o Kona mana.

            Ma keia mau haina a me na wehewehe I na aole I pilipono ka la I papaenaena, e kala mai, oiai ma keia e like ole ai ka ike kalaiaina.

I. Keawehano

Hilo Aperila 24, 1893,

 

He Mea Maopopoia

 

            Nupepa puka la Kuoka, Mei 2 ua ike ia kekahi manao malalo o ke poo "He hakilo kaulike."

            Ua hoakaka ae ua nupepa nei, ke hookaulua nei o Amerika i ka hookipa ana ia Hawaii i mahele no kona hui hanohano. No ke aha la kona hookaulua ana?

            Ma o keia ninau ae la, eia ka pane, ua makemake o Amerika e ike pono, i ka manao oiaio maoli o kalahui Hawaii, i ka ae i ka hoohui aina a me ka ole, oia ke kumu maopopo aole he mea e ae.

            Oiai hoi ua hoike mua aku ka pupepa Ka Leo i ola honua, aole loa o Amerika e ae ana e hoohui aku ia Hawaii nei me ia, ke ole e ae aku ka lahui Hawaii. No ka mea, o ka Amerika oiaio, aole i Hawaii nei, aia no ia poe i Amerika, a o ka poe hapa oia keia e ake nei e hoohui aku ia Hawaii nei me Amerika, a o ka hopena he nele no ia.

            Nolaila, ma ka aoao o ka lahui Hawaii oiaio, ke pane nei makou, aole loa e hiki ke hoohui ia, o Hawaii nei, me Amerika. Oia hoi o ka eiwahapaumi o ka lahui iliulaula, aole loa he ae iki ia mea.

            Ano ko Amerika ike ia ano, nolaila, aole oia i ae mai, i na olelo pelo a na Komisina o ka aoao Hoohui Aina i miki aku nei i Wasinetona, e wahawai ai, a hoi uni mai nei me ka nele.

            Ma keia, ua ike ia, o ka ekaeka o ka maunu, he kumu hoowahawaha ia no ka ia; a pele no ka lahui.

            Nolaila, o kau mau pelo ana aole loa ehiki.

 

Nuhou Kuloko

            Ua makemake ia na Elele Lahui Aloha Aina a pau e akoakoa ae ma kahi o Hon. Joseph Nawahi ma Kapalama i ka hora 3 o keia auina la Poaha. E makaala i keia.

 

            Ma ke Claudine o ka Poalua nei I kau aku ai ka Ona Miliona o ke Kula o Kamaomao a me kana keiki, no ka hoomaha ana, a me ka nana ana I ko laua lua huna waiwai.

 

            I ka hora 4 p.m. o keia la, e lohea ia ai na leo hoene-lua o na kahuli leo-lea o Kauakukalahale nei, ka Bana Lahui Hawaii, ma kahi noho o Hon. Joseph Nawahi, ma Maunakamala, Kapalama, ka Peresidena o ka Hui Hawaii Aloha Aia.

 

            Ua huli hoi aku na wahi haole kauahua o Maui (Hoohui Aina), a ua haalele iho ia Kalua-pau o Kauhane-hele-hewa e Helekunihi i Kula, i pau ka pikapika o ka hee i ka unaunahi ia i ka Hotele Hawaii, elike me ke sai-supa, hamabaga-ha-mana-egi, poka-bine, tage-tage-te-taina o tula. Aloha wale kei poe Hawaii i ke alualu mahope o ke aka o ke dala. Lapuwale o na lapuwale.

           

            E nana ae e na makamaka i ka hoolaha a N.S. Sachs, no ke kuai makepono loa. E naue ae e na makamaka e ike kumaka i ka nani o Himela.

 

            He kuai hoemi ko ka Heiau o na Paikini no ka manawa pokole loa, he 20 ia kalakoa maikai loa no ka hookahi dela, e wiki o pau e auanei i ka poe hikimua, aia ma ke kihi o ke Alanui Papu a me Hotele, ma ka aoao ma Waikiki.

 

            Eia ka papa inoa o na Komite kakuinoa o "Ka Hui Hawaii Aloha Aina"

F.S. Keiki, Apana 1.

Chas. Keawe, Apana 2.

J.K. Pendergast Apana 3.Kapamawaho)

A.K. Palekaluhi, Apana 4.

Wm. Mokimana, Apana 5.

 

Na Leta e Waino nei Maloko o ka Haleleta a hiki I Aperila 30, 1893

 

Honokaupu

            P. Kamanuwai

            Joe Haaheo 2.

Pauoa

            Luika & Alio.

Leleo

            H. Puakalehua

            Kanakaokai

            Leleo

Kapalama

            K. Kuihonua

            L. Kupauihi

            Kawelo

            Iokia Manu 2

            Leoiki

            Ahoi

            Julia Kulia

            Mrs. Kaai

            Lima Kahaunaele

            Maoiwiloa

            R.K. Kalaiamoku

Kaakopua

            L. Nhnoiokane

            Honipua

            Tom, Grandall

            Lui Kamohai.

Auwaiolimu

            Daniel Kikaha

            Kapiioho

            Kiko

            Kahanupu

            Ane Kila

            Ale

Palolo

            Ulu

Na Alanui

            D. Kaaiuhaneole 2

            Kuwalo

            Kapono

            A. Pauole

            Kiili

            Sam Kawaiwai

            Ahina

Kukuluaeo

            Peke Kaluna

            K.H.N. Kahulu

            David Kaoao

            Oliwa

Apua

            Moke Paa

            S. Keawanui

            Kaumu

Haimoeipo

            Peni Kaluna

            Becky Kaluna

Kapauhi

            Maria Kekuni

Kunawai

            Pau

Makiki

            Maka

            A. Paakaula

            Mele Kamanu

            Hoikeha-opio.

Peleula

            Mrs. Haalou

Waikahalulu

            K. Nawaiki

            K Kaloku

            Moehau

            Kekela

Kaumakapili

            L. Kupanihi

            J. Kahelepo

            Kekihi

Kikihale

            Peke Olepau

            Kealawaianuhea 2

            Kalimahauna

            Hoomeapule

            J.M. Leialoha

            Waiawiole Olepau

            Kuhaikopakilikia

Kawa

            Mrs. Akona

            Peni Pakeekee 2

            D.H. Keahonui

            Wah'neopio Mahiai

            John Haloa

            Daniel Kuni

            F.J. Cook.

Manoa

            Kamakaikolia 2.

Hue heu

            Kamila Ilianu

Waikiki-kai

            Mrs. Kaoiwiloa

            Keawe

            Lona & Pekelo

Aala

            Emma Richard

            H. Kalakauaehu

            Kimo Kaal

Kamanuwai

            Pakiko

            Wahinehula

            H. Kaululena

            L. Mahiai

            Kaohimanu

Kapuukolo

            Grace K. Aona 3

            Ahia

            Elimahua

Kalihi

            Kaheanui

            W. Awai

            Kaluna

            Kaiolohia

            Walu

            Kekahuna

            Malie

            Noa

Mana

            Luhau

            E. Kamaka

Manamana

            Haliaka 2

            M.K. Kahaulelio

Kamakela

            Mi

Kamoiliili

            Uma

Kahehuna

            L. Wahineaea

            M. Ilai

            Mrs. K Keawe

            B. Kelii

Kauluwela

            Pilipo

            K. Hawehawe

            Kaleinani

Niolopa

            Kupihealii

            J. Polokamu

            Mahiai.

 

Na Leta i hoihoi ia mai na Mokupuni mai.

            Koeleele

            Emma Haoe

            John Hooleia

            L. Wahinenui

            K. Kanupaka 2

            Kahinawe

            Hepepa

            Kepakailiula.

Honolulu

            G. Kaio & G.W. Nakaa

            C. Kumukahi 2

            Koahou Makaike

            Mrs. Apua

            K. Wahaoi

            K. Mali

            Kekumano      

            Pihi

            Malie Kalua

            Annie & Mary Hilo

            Halaki

            Kapa

            Mrs. Kaaialii

            Keawekuloa

            S. Kaluaaha

            J. Alohikeia

            Miss. Lupua

            Peter Kanoho

            Kaauaeaina.

 

O ka poe na lakou na Leta meluna ae e ninau mai ma na Leta i Hoiahaia.

J.M. Oat

Luna Leta Nui

may3 1 wk-div.

 

Hoolaha Papa Aina

            E ike auanei na kanaka a pau ma keia; Owau o ka mea nona ka iona malalo ho hei, ke paoa aku nei au i na mea pau loa, aole e puni wale a ae aku paha e hoolimalima a e kuai paha i kela mau Apana Aina a pau loa o kuu kupunakane i make, oia o S.W.B. Kahaumanu Oia keia:

            Hookahi Apana Aina ma Honouliuli Ewa, Oahu; Hookahi ma Waikele, Ewa Hookahi ma Leleo, Honolulu.

            Owau ino no.

S.W.B. Kahaumanu-Opio

Maraki 8, 1893 mar17lmw.

 

Lipine Aloha Aina

 

            Ua makaukau ka mea nona ka inoa malalo e hoolawa aku I ka makemake o ka poe kauoha mai na kuaaina mai a me ka poe e noho nei ma ke taona o Honolulu, I na Lipine I pai ia me ka Hae Hawaii a me ke Kalaunu. He hoailona neia no na kane, waine a me na opio makee kuokoa a aloha alii. E loaa no au ma ke keena o Enoka Johnson, alanui Kaahumanu. He 30 a he 40 keneta ko ka hailona hookahi a ina ma ke kakini - 20 a he 30 keneta pakahi.

J.K. Nakookoo

Ap: 21. 2wk-d 3ts-wkly

 

 

$15 Makana

            Ma ka po poaono nei, ua nalowale ia kekahi lio wahine hauliuli me ka noho no, he noho pulu nae. O ka mea a mau mea paha e loaa ai keia lio, e hoihoi pololei mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, a e loaa no iaia ka uku makana i hoike ia maluna. E loaa no au ma Kahauiki.

Jno. Hapa

Kahauiki, Honolulu, Apr. 6, 1893

 

Hoolaha A Ka Luna Hooko Kauoha I Ka Poe Aie

 

            Imua o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Akahi, ma ka Hooponopono Palapala Hooilina. Ma ka palapala Hooilina a Maria O'Sullivan i make. O ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hoolaha aku nei, ua hookohuia ola i Luna Hooko Kauoha no ka Palpala Hooilina a kauoha hope loa a Maria O'Sullivan i make ma Honolulu A ma keia ke hoike aku nei oia i ka poe he mau aie ko Maria O'Sullivan ia lako, e waiho koke mai iaia i ka lakou mau koi iooiaioia ma na hila ale pololei ma ka Halekuai o E.O. Hall & Son (Mikaholo) iloko o eono malama mai keia la aku, a e hoole loa ia hoi na koi ke hala keia manawa.

Aberaham Fernandez

            Luna Hooko Kauoha o ka Palapala Hooilina o Maria O'Sullivan I make Hanaia I kei la 20 o Maraki, 1893.

mar27 wksd.

 

Olelo Hoolaha

            E ikie auanei na kanaka a pau ma keia ke papa loa ia aku nei na mea a pau aole e hele maluna o na aina o Kahikinui a me Auwahi i lilo mai ia maua malalo o ke kuai a me ka hoolimalima a lawe aihue i na manu Pelehu, Pikake a me na ano manu e ae apau loa e hele ala maluna o ua mau aina nei. A ma keia hoolaha ke ae aku nei maua e haawi aku i uku makana he $25 i ka mea a mau mea paha nana e hoike mai ia maua, a hookolokolo, a hoopai ia e ke kanawai no ka lawe aihue i kekahi o ua mau ano manu nei e hoike mai ma ko maua Hale Kuai ma Wailuku. Ua kapu pu ia no hoi na kanaka a pau, aole e hele maluna o ko maua mau aina kula no ka lawe ana i na Bipi, Lio a mau Holoholona e ae, me ke noi mua ole mai ia maua a i ko maua Luna paha, oia o Frank Frietas e noho ala maluna o ka aina.

A. Enos & Co.

Wailuku, Maui, Feb 9th 1893

feb9 3msw.

 

He Umi (10) Apana Aina Home Maikai No Ke Kuai

            Aia he Umi apana aina Home maikai loa no ke kuai aku e waiho la ma Kalia Waikiki, Oahu, mawena o kahi o Hon. Chas L. Hopkins a me Mr. Marcfarlane a i keia mamua o ka aina o G.W. Keaweamahi.

            A oia no na apana aina pa hale luani loa i koe iloko o ke kulana kauhale nei.

            He oluolu loa ke kumukuai. He maikai ke kuleana. No ka mea kuai mai e uku no na Palapala.

            No ua mea i koe e ninau ia William C. Aohi Honolulu Maraki 27, 1893. tf.