Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 701, 9 May 1893 — Page 3

Page PDF (830.00 KB)

This text was transcribed by:  Maggie Butterfield
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA  PA-U  O LILIUOKALANI

 

   Hakaia e ka Hon. J. M. Kahwila kiau ia no KA  LEO  O LA  LAHUI a ino KA  OIAIO e ka  Elele Aloha Aina o Puna Hawaii.

                                    S. T. PIIHONUA.

 

                                    1st

Ka pa-u lau lehua o Liliuokalani

Ka Akea ka Mamo ke Kaunaoa e

I lawe a mai e ka makani moani

I a hoomau i ke ala ko Hilo kini e

 

                        HOI

 

Kakua o Liliu i ka pa-u wai paiupalu

Kikahakaha loa i ke one o Hanakahi

Ka pa-u muo i kuku ia e Hinaakeahi

Hoopulu elo ia e Kauakanilehua

 

                        2 nd

 

Ka pa-u lau hinano iluna o ka hala

I kapalapala ia i ke ala o Puna

I hooluu ioea ia e Nu akele e

A oki ka pa-u puolo wai a ka ua

 

                        3 rd

 

Ka pa-u lau olapa iluna o ka laau

Olapa ka pa-u o Liliu nei ka pihe

Nakolokolo lua nakolo i na molu

Ka mahalo i ka nani o ka pa-u o Kalani.

 

NA  LETA.

 

   Aole o makou makemake e lawe i le koikoi o ua hala no na manao i hoopuka ia malalo o keias poo e ko makou poe kakau manao.

 

HE  HOOMANAMANA.

 

   Ma ka la 4 iho nei o Mei, hele aku nei kekahi kanaka ike sifa he umi ano hua ana i kiko ai, o ka huiua oia mau hua $1.10, a he 10 keneka wale no kai puka mai.  A o ke kauaka lawe hua aohe oia i uku ia ma kela mau dala i puka mai, aka, ua kii aku nei kahi kanaka nana i kiko na hua i kekahi hapaiua kahiko no ana a hoomanamai a iho la me ka pule ana iho i kahi hapalua.

 

   Eia keia o ke kaikuahine no o ua kanaka kiko hua nei, ua loaa ia i ka ma’i, he kahuna kai kii ia a lapaau iho nei a mahope ma’i loa iho la ua wahine nei, a olelo aku la ke kahuna, i ma’i no oe i ko kaikunane, a ma ia hope mai hele iho nei ua mau mea ma’i nei a noho aku nei he wahi kaawale, no ka mea ua kue ae nei ko lakou noho ana a i ka la 4 iho nei o Mei, hele iho nei ke kaikuanane o ua wahine ma’i nei e kuai puaa, lawe ia aku nei ka puaa imua o ke kaikuahine o ua kanaka nei, - a penei na olelo –

 

  Eia ka puaa no na mea i hoohiki ia a ae mai la ke kaikuahine.

 

   A he nui wale aku na mea i hana ia.  Eia no ka ke mau nei ka hana hoomanamana hoopounipuni o Hawaii nei.

                        Nau na

                                    MANAKAUILA.

Palama Oahu

 

MAKE  HIKIWAWE

 

   Ma ka pule i hala, ua make hikiwawe ioa iho la o Kale Mahiai, he keiki opiopio nona na makahiki S a oi iki aku.

 

   Ua noho ka Aha Koronero e noonoo no keia make hikiwawe a ua hoopanee lakou no ka maopopo ole o ke kumu i make ai.

 

   Ua hoike ia mai nae ia makou ua manaoia ua make oia no ka ai ana i kekahi hua ai.

 

   O keia keiki he keiki ia na, ke kaikuahine o S. K. Kaiheopulani,,

kekahi Elele Aloha Aina mai Molokai mai, he keiki hoi i mahalo nui ia no kona akahai a me ka holouiua ma ka imi naauao ana.

 

   Ua ili iho keia haawina kaumaha maluna o ko makou hoaloha (Kaiheopulani) oiai oia ma Honolulu nei iloko o ka pule i hala, ma o ke ano he Elele Aloha Aina mai Molokainuiahina mai.  E huli pono ke aupuni i keia mea ma na ano a pau, a hoike ae imua o ke akea.

 

NA  LONO  MAI  KAUAI  MAI.

 

   Ua hiki hou mai ka Elele o ka Hui Hawaii Aloha Aina a na Wahine, mai ka Mokupuni o Manokalanipo, i ke kakahiaka Kapule nei.  I ka lohe ana o na makaainana o ka Moiwahine Liliuokalani ma keia mokupuni i ka olelo oiaio mai ka Elele Wahine o ka Hui, Mrs. Jessie Kaae, ua huliamahi mai na kanaka a pau, na kane, na wahine a me na keiki.  Ua ikaika no keia lede ma kana hana aloha i hele hookahi aku ai a puni o Kauai.  Ua holo aku oia no Kalalau maluna o kekahi wahi waa uuku me hookahi hoe-waa, a i ka pau ana o kana hana ma Kalalau, ua haalele iho oia i ka hora 3 o ka wanaao iloko o ke kau’a ia mai e na makaainana no ka hoahiuhou ono mai o ka moana.  Aka. e like me ka manao paa no ka hana ua hiki ole ke hoohaule ia ka manawa; ua pakui ia mai la hoi he kokua hoewaa hou no ke ala hoi no Hanalei.  Nui ka ino iwaena moana mai, a ane pilikia ko lakou hoi ana.  Mamuli o ka hoomanao ana a na kanaainana o Haena, oiai ua akaka loa, aole e hiki pono mai ana ka waa o keia lede iloko o ka ino, ua hoouna ia aku la kekahi w@apa, a ua pomaikai io ka huakai a ka wahine i ka loaa ana aku i keia kokua, Wahi ana ua pule makou e loaa ona kokua.  Iloko o ka pilikia i ioohia ia makou i ka moana hookahi au mea i malama loa, oia no ka buke inoa o na makaainana hoole i ka hoohui aina.

 

  Nui no na hoino a me na hoopumpuni ia o na makaainana e kekahi keiki misionari a me kana wahine.  Ua hoi aku nei keia weloa na haipule hoopunipuni, a hoike aku nei i na kanaka, ua ae ka Moiwahine Liliuokalani i ka hoohui aina, a o ka hana mau hoi a kekahi wahine oia ka hana ino a me ke kuamuamu i ka Moiwahine nana oia a me kana kane i hoohanohano aku.

 

   He ekolu poe ona mahiko ma ka aoao kue i ka hoohui aina-ko Koloa, ko Eleele a me ko Kilauea.  O ka oi loa aku hoi o ke kue i ka Moiwahiue, o Wili Laiki a @me ka kana wahine a noe ka ohana Niihau a o keia no ka poe oi loa aku o ka pelo a@ine ka piuili i na ‘lii, e hone mau ana no-na aina leialii a me na hoohanohano mai na ‘lii aku.

 

   Ua piha pono ka papa inoa a Mrs. Jessie Kaae i hoi mai nei, i na kane i koe aku nei ia Kapena Ross i na wahine a me na kanaka opio i kupono i ke koho balota.  Ua manao o Mieke i na e launa pu oia me keia poe e aoa nei no ka hoohui aina, i na no ua pau lakou i ke kakau pu, oiai ma ka paio kumu a me ka pono aole o lakou kahua e haule ai.

 

UA  HALA  I  KE  AO  LANI

 

   Aole paha i poina i ko ke kulanakauhale nei kela elemakule nona ka inoa o Akepo, a o kekahi hoi o na kanaka Hawaii kahiko loa ma ka oihana kaa hoolimalima iloko o keia kulanakauhale.  Ua wehe mai oia i ka pili me kona ohana ma ka ahiahi Poaono nei, a naue aku la ma ka aoao mau o ka honua, mamuli o ka hoemailo mau a ka ma’i i kona kino.  Ma ke ahiahi la Sabati nei i manele ia aku ai kona kino lepo ma kahi mau o na mea kino.  Me ka ohana o ka mea i make ko makou u pu ana.  Aloha !

 

KANAWALU  MAKAHIKI  A  MAKE  AKU  LA.

 

MR.  LUNAHOOPONOPONO.

                                                            Aloha oe:

 

   Ma ka hora 12 ponoi o ka la Sabati, Mei 7, 1893 i haalele mai ai o Kamailohi k i keia ola ana ma ka Halemai Moiwahine oia i make ai, i ke 82 o kona mau makahiki, o Hookena, Kona Hema, Hawaii kona one hanau.  Ua hoihoi ia mai oia i ka Halemai Pupule a hala he hookahi mahina malaila, ua hoihoi loa ia mai i ka Halemai nei a make aku la oia iloko o ke aheahe malie.   Aloha wale.

 

   Ke kumu i loaa ai iaia keia mai Ma-mua o kona hoouna ia ana mai no ka Hale Pupule ma Honolulu nei, ua hana ia he palapala kuai apuka mawaena o Kamailohi K, a me kana kaikanahine ponoi no kekahi mau Aina e waiho ala ma Kona Hawaii, no kekahi kumukuai i hoike ole ia mai iaia oiai aole ona manao no ia kaikamahine ka Aina o ke kaikamahine e noho nei @ Honolulu nona ia mau Aina a mamuli o keia mau ano ua loaa iaia he noonoo maikai ole, a ma ia ano ua lekahi ka manao o ua kaikamahine nei  ana me na mea nana i kakau ka palapala apuka a e lilo aku ana he hana nui ma keia hope aku, ua hopu ia o Kamailohi K. no ka ma’i Pupule a hoouna ia mai i Honolulu nei.

 

            E nana ae e na makamaka i ka hoolaha a N. S. SACHS no ke kuai makepono loa.  E naue ae e na makamaka e ike kumaka i ka nani o Himela.

 

Keia Kau Kinipopo.

 

   Mamuli o ka hooholo ana o na Kapena o na Hui Kinopopo like ole ekolu nolaila ua hooholo lakou e hoomaka ka paani @@a@@  keia Poaono ae@ a o ka moi o ke manawa e paani ai he 18, a o ka paani hope loa. i kekahi la nui kulaia, a penei na kuhikuhi ana:

 

“  13  Kamehameha  Crescent

“  20  Crescent          Hawaii

“  27  Hawaii             Kamehameha

“  30  Kamehameha  Crescent

June 3 Crescent          Hawaii

“   10 Hawaii             Kamehameha

“  17  Kamehameha   Crescent

“  24 Crescent                        Hawaii

July 1 Hawaii              Kamehameha

“  4 Kamehameha       Crescent

“ 8  Crescent              Hawaii

“  12 Hawaii                 Kamehameha

“  15 Kamehameha     Crescent

“  22 Crescent                        Hawaii

“ 29  Hawaii               Kamahemeha

 

Na Leta e Waiho nei Maloko o ka Haleleta a hiki i Aperila 30, 1893.

 

HONOKAUPU

P. Kamanuwai

Joe Haaheo 2

 

PAUOA

Luika & Alio

 

LELEO

H. Puakalehua

Kanakaokai

Leleo

 

KAPALAMA.

K. Kuihonua

L. Kupanihi

Kawelo

Iokia Manu 2

Lwoiki

Ahoi

Julia Kulia

Mrs. Kaai

Lima Kahaunaele

Maoiwiloa

R. K. Kalaiamoku

 

KAAKOPUA.

L. Nhnoiokane

Honipua

Tom Gandall

Lui Kamohai

 

AUWAIOLIMU

Daniel Kikaha

Kapiioho

Kiko

Kahanupu

Ane Kalia

Ale

 

PALOLO

Ulu

 

NA  ALANUI

D. Kaaiuhaneole 2

Kuwalo

Kapono

A Pauole

Kiili

Sam Kawaiwai

Ahina

 

KUKULUAEO

Peke Kaluna

K. H. N. Kahulu

David Kaoao

Oliwa

 

APUA

Moke Paa

S. Keawanui

Kaumu

HAIMOEIPO

Peni Kaluna

Becky Kaluna

 

KAPAUHI

Maria Kekuni

 

KUNAWAI

Pau

 

MAKIKI

Maka

A Paakaula

Mele Kamanu

Moikeha-opio

 

PELEULA

Mrs. Haalou

 

WAIKAHALULU

K. Nawaiki

K. Kaloku

Moehau

Kekela

 

KAUMAKAPILI

L. Kupanihi

J, Kahelepo

Kekihi

 

KIKIHALE

Peke Olepau

Kealawaianuhea 2

Kalimahauna

Hoomeapule

J. M. Laialoha

Waiwaiole Olepau

Kukahikopakilikia

 

KAWA

Mrs. Akona

Peni Pakeekee 2

D. H. Keahonui

Wahineopio Mahiai

John Haloa

Daniel Kuai

F. J. Cook.

 

MANOA

Kamakaikolia 2

 

HUEHUE

Kamila Ilianu,

 

WAIKIKI-KAI

Mrs. Kaoiwiloa

Keawe

Lono & Pekelo

 

AALA

Emma Richard

H. Kalakauaehu

Kimo Kaai

 

KAWAIAHAO

Lucy Kauwale

Mary Kailieha

M. Kaiwinui

Emily John

Mrs. H. Kaulainamoku

Aiai

Lilu David

John Kamaiopio

Kahalewai.

 

KAMANUWAI

Pakiko

Wahinehula

H. Kaululena

L. Mahiai

Kaohimanu

 

KAPUUKOLO

Grace K. Aona 3

Ahia

Elimahua

 

KALIHI

Kaheanui

W. Awai

Kaluna

Kaiolohia

Walu

Kekahuna

Malie

Noa

 

MANA

Luhau

E. Kamaka

 

MANAMANA

Haliaka 2

M. K. Kahaulelio

 

KAMAKELA

Mi

 

KAMOILIILI

Uma

 

KAHEHUNA

L. Wahineaea

M. Ilai

Mrs. K. Keawe

B. Kelii

 

KAULUWELA

Pilipo

K. hawehawe

Kaleinani

 

NIOLOPA

Kupihealii

J. Polokamu

Mahiai.

 

  Na Leta i hoihoi ia mai na Me@ kupuni mai

 

Koeleele

Emma Haoe

John Hooleia

L. Wahinenui

K. Kanupaka 2

Kahinawe

Hepepa

Kepakailiula.

 

HONOLULU

Kg aio & G. W. Nakaa

C. Kumukahi2

Koahou Makaike

Mrs. Apua

K. Wahaoi

K. Mali

Kekumano

Pihi

Malie Kalua

Annie & Mary Hilo

Haiaki

Kapa

Mrs. Kaaialii

Keawekuloa

S. Kaluaaha

J. Alohikeia

Miss Lupua

Perer Kanoho

Kaauaeaina

 

   O ka poe na lakou ua Leta maluna ae e ninau mai ma na Leta i Hoolahaia.

                                    J. M. OAT

                                    Luna Leta Nui

may3 1wk-dlv

 

OLELO HOOLAHA  LIO

 

   E ike na mea a pau ma keia hoolaha.  Ke hoike ia aku nei, eia ma ko’u lima kani i paa ai o kekahi lio k@ puakea 3 wawae keokeo kiko keokeo ma ka lae.  I kuni ia i ka hao kuni ano e akau.  Ua paa wau i keia lio no ka makahiki hookahi, e kii koke mai ka mea nona keia lio me ka uku pu mai i ko’u mau pohoa pau no ka malama ana.  I na e kii ole mai, a hala ka malama hookahi, alaila, lilo loa keia l@ ia’u.

 

                                    KAULA  KUAI

Pulehuiki, Kula, Apr. 27, 1893

may10 1mw