Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 703, 11 May 1893 — Page 1

Page PDF (872.02 KB)

This text was transcribed by:  Heidi Ke'alaokapuapikake Kawamoto
This work is dedicated to:  To my Mom, Kapu'uwaialoha and Kekoa, who live Aloha

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

HONOLULU MEI 11, 1893

 

HE NANEA KAMAHAO

 

---NO---

 

MAIKA

 

KE KEIKI

 

Hapa Ilikini a Hawaiihoi

 

KE KANAKA MUA LOA NANAI PANA KE AKUA BEA A NA ILIKINI I MAKA’U LOA

AI---A O KA WELI HOI O NA ILI KEOKEO---A ME KA LUKU IA ANA O KELA HUI

KEAKA A LI.

 

Hoohanoli ia ka puuwai o na poe o Kaleponi ika loaa o ka hui pepehi kanaka o Conegokena ma

Pepehi mainoino ia na ili keokeo. He $25,000,000, ka uku makana ke loaa o Maika.  Kau hou ka

weli i ko Kaleponi poe no ka eueu ha@a Ilikini.  20 kue ia Maika 1.  Aole oia he kanaka, he

akua.  Lele i ka pali kiekie me ka lio.  He noho paipai ka hokua o ka lio ahiu no Maika.  Hui o Maika me na Ilikini iloko o kekahi a-na nui.  Mare hou o Maika. Lilo oia i moi.  Hui ka makua me ke keiki.  Ka luku ia ana o ka Hui Keaka a Li.  ka loaa ana o kekahi keiki Hawaii oiaio opio ia Maika, ka ili poo o na ili keokeo ka mea e pii ai o kou kulana a me ka hopena o keia moolelo. Good-bye.

 

  O ka lakou hana mau no ia i na pule mua o na mahina a pau, o ka p i iuka o ke kuahiwi i ai na makou.  Aohe no ka hoi he hiki i na kanaka o kou makuakane ke kanu i ai no oukou, ma kahi kokeke I ko oukou wahi e noho ai, aohe hoi e luhi makehewa i ka pii iuka o ke kuahiwi,

  Heaha anei ka waiwai oia hooluhi wale ai a aku no I ke kanu ana ia mau mea me ka maopopo ole o ka ulu maikai mai, aole e like me ka mea @ ha@a iamai e ka Mea Mana Loa, he kii wale aku no a lawe mai. 

  No ka molowa no paha kekahi o ma kanaka o kou makuakane I ke kanu ana i ke mea e ai ai, aole e like me na kanaka o ko’u makuakane ka molowa ole I ka mea e hoopiha ai I ko lako@ mau opu.

  Aia i hea kou wahi e noho nei? Aia ma kela aoao aku o kela mau kuahiwi kiekie e ku mai la wahi a Maika.

  A pehea oe i hiki mai nei maloko a na palena aina o kuu makuakane. 

  I hele mai nei au i ke pana manu ma ke ano makaikai hoi au i hala loa mai nei ma keia wahi, me kuu manao la hoi, he nui lo aka manu o keia wahi, eia ka aole he manu o keia wahi.

  He akahikahi loa no ka lele o na manu ma keia wahi no ka mea; o ka hana a kuu makuakane me kona poe kanaka, o ka hele mau i ke pana manu i na la a pau, oia ke kumu e koe ole ai o ka manu o keia wahi.

 

Oiaio ka, nawai no la hoi ka nele o keia hele ana mai nei a’u, aole hoi au i halawai me ka makapaa e paoa ai hoi ka hele ana, a ka wa hea e hoi mai ai ke makuakane me kona poe kanaka mai ke kuahiwi mai?

  He elua la i koe, alaila; hoi mai.  A pehea la ka loihi mai keia wahi aku a kaua e ku nei a hiki aku i kou wahi?

  Manao au he ekolu paha mile ka mamao mai keia wahi aku a kaua e launa pu nei.

  Aohe no ka hoi he loihi ioa ea? Aole no ho@.

  I na hoi ha peia, e hookuu mai oe ia’u e @oi no ko’u wahi i hele mai nei, no ka mea; mahope ike ia mai kaua e ko oukou poe, alualu ia mai au e pepehi.

  Aohe he poe o makou i kauhale ua pau loa i ka pii iuka, owau no kai hookoe ia e kuu makuakane, i kiai hale, e hoi kaua e ai a maona, alaila; hele.

 Aole i pau.

 

 

KAUKA

Yong Kam Pung

APANA

Helu 81 Alanui Maunakea.

KAUKA LOEA O KA AINA PUA

 

 

  Ua hiki ke hoola ia kela a me keia a no ma’i, mai ko na kane, wahine ame ko ma keiki liilii.  O na mai ha-uo a me na ma’i e pili ana i ka maka, pau pu ia i ke ola. O na ma’i koko in@ino a me ka hooulu hou ana i na wahi poino o ka puui wai a me ke kino e hoola  ia no me ka maaluhi.  Pela me na ma’i  nu’i koko maloo, ua hiki ke hoola ia me ke oki ole.  Ke hoike ia aku nei eia ke ola ianei me ka oluolu pu o ka hi anuhau.

  E KIPA mai e ka poe hooluuluuia me na haawina pilihau ka ma’i a na @ oukou a hooluoiu aku.

KAUKA YOUG KAM PUNG

Mar. 29----@@@@@

 

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

 

---NO---

 

MATIFIRA

Ka Hookolo Meheu Lua Ole

---KA---

Olali o na Alahele Hoopaha’oha’o

---KA---

Punawai Kupua o Alemoni

---KA---

Huewai Ili Batenisa

A ME KA

Luahine Maka Kupua

 

He Moolelo Kupua no Arabia.

 

(Kaauia no Ka Leo.)

 

  Iloko no nae o ka haalulu o na nalu hu’a lelehuna e po’i ana i ka ae-one.  Ua hiki loa iaia nei ke lohe pono akua I ka leo o kekahi mea kino kanaka e himeni ana, a ma ka ia nei hoomaopopo aku, he leo ia no ke kahi kaikamahine.

  Iloko o na sekona pokole loa, aia hoi, maalo ae la kekahi mea kino loini mawaho ae o ka poina nalu, a ike pu aku la keia i ka lele ana mai o ka pua oliva mai ka lima mai o kekahi mea. A haule iho la ma kahi a ia nei e ku ane, a e like me ka imo ana a ka maka nalo aku la oia.  aole hoi e hiki ia ianei ke hoomaopopo i kona alahele i nalo aku ai.

  Hoomaopopo aku la keia he waapa kahi a kela kino wahine e noho ana, a he mea kai i ke waiho ana iluna o kona uha, a l kona nalowale honua ana, oia ka mea pohihihi a me ke kamahao loa. 

  Lalau iho la keia i ka pua oliva a hoopili ae la i ko ia nei ihu, a he mea oiaio, waianuhea ae la kona ala, oia no eo o---

   “Ka poli pumehana O kuu lei Poni-moi He sweet ke honi iho I ke kulu aumoe.”

  Mahope iho o ko ia nei honi hoomau ana me ke kuwiliwili. puana ae la keia, me he la.

@@ like aku la no hoi kou nani a me kou onaona e like me kea la waianuhea o keia pua a’u e honi nei ke hoohiki nei au, mahope au o kou mehea a hiki i ka o’u e ike ai ia oe.

  I keia wa aia no @a k@kuna olino o ka la ke oili ae la maluna o ka ili kai, ua ia mea i kona mai i ua opio la a kama e hoi no kona home me ka naa@ i hele a kap@ni@  ina hana nowelo a keia kino kamahao o ka moana kai lipolipo.

  Iaie maleko o kona home, haule aku la oia maluna o kona wahi moe no kekahi mau hoia.

  I kona puoho ana ae, aia hoi, me ka naau i piha i ka maina ,wehe ae la ua opio Matifira la i ka omole ili mai kona poli ae a paki iho la iluna o ka papa pohaku me ka pane ana iho:

  He keu oe e keia wahi omole ili a ka lauwale nui wale, ua kuhi au’i kau mau olelo e kamailio mau nei ia’u he oiaio la, eia ka he hoopunipuni ino loa oe ia’u, eiai o kau mea a pau i kamailio mai ai ia’u ina wa a pau i hala ae nei, ua loaa ia ia’u i keia manawa, he mau olelo hoopunipuni waie no ia. 

  I ka wa a ua wahi omole nei i haule iho ai, ua pane ae la oia. auwe!  nani ko’u poino ia oe, aole au i manao mua pela iho la au e hana ia ai e kou kino opiopio eia ka e poino ana au ia oe. 

  Heaha la hoi, ua hala ae la keia mau poino, eia aku ua poino ma keia hope aku.

  I poino no oe ia oe iho, mamuli o kou hoike ole ana mai i ka mea oiaio, ina i hoike mua mai oe ia’u, ina aole au e hanaino ia oe.

  E hoike mai i kou mau manao a pau, a oia auanei ka’u e hooko aku ai, wahi a ua wahi omole ili la.

  E hoike aku au ia ka’u mau mea i ike ai, ma ka hihio, a oia keia:

  Ike aku nei au i kekahi moana nui akea, aia hoi malalo o ka papaku ike aku nei ko’u uhane i kekahi pa pohaku daimana, nona hoi na puka ki he kanalima, a ma ka aoao o ua pa pohaku la, e holo ana he wahi i’a opu nui, a aia iaia na huihui ki kahi malama ai.  Ua wehe ia mai ua pani pohaku la ia’u, a ua ike aku la au i kekahi aina nani, e hiki ole ai i kekahi kamahele ke @@mi iho i ka hookaha ana a kona naau, a oia ka’u i puiwa ae nei eia ka he hihio.

  Mamuli o na hoike a ka po, i ike iho ai au i kou hoopunipuni ino loa ia’u; nolaila, e lawe oe ia’u i keia aina nani, me he mea la, nolaila no keia kaikamahine i kiloi mai nei i keia pua oliva.

  Pane mai la ua wahi omole la, he oiaio kau mea i hoike mai la e kuu haku opio, a e lawe io aku ana au ia oe ilaila, oiai, ua hoike ia mai ia no ia oe kona wahi.

  E hoike aku ana no nae au ia oe e loaa ana kaua i na poino a me na popilikia he nui, a ma ka @pua paha auanei ko kaua pakele.

  Ia wa hoomakaukau hou iho la laua nei no ka hele ana, a i ka makaukau ana, haele aku la laua nei a hiki i ka ae kai, pane mai laua omole la:

  Maanei la e hoolei aku ai oe ia’u iluna e keia moana kai, a i oili mai auanei he waa i@ me na kanake elua mai kau oe, ai oili hou mai ha waa hou me na kaikamahine elua aole no ia, aka i oili mai auanei he waa me kahi kanaka opu ke@ke oia auanei ko’u alanui e hele ae ai.

HUI ALAHAO A ME AINA O OAHU.

Papa Manawa Mai a Mahope o Okatoba 1,1892 NA KAA

A.M.A.P.M.P.M.

Haalele ia Honolulu6:15*8:45 1:45 4:35

Hoea i Honouliuli 7:20* 9:57 2:57 5:35

Haalele ia “ 7:30* 10:13 3:45 5:42

Hoea i Honolulu 8:35* 11:55 4:55 6:50+

NO KULANAKAUHALE MOMI IHO.

Haalele ia Honolulu   5:10|| P.M.

Hiki I Kulanakauhale Momi 5:48|

Haalele ia “  “ 6:55*A.M

+ Poaono wale no

*Koe ka Lapule

| Koe ka Poaono

Sept. 28 tf-dly

 

HOOLAHA AINA

E ike auanei na kanaka a pau ma keia Hoolaha, owau o S. K. Kila Opio, e noho ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ke hoike aku nei au ma ke akea owau wale no ka pilikoko pili loa i na aina o Kila (k) Kepola (w) a me Ku (k) i make e waiho la ma Kahuku Kau, Mokupuni o Hawaii.  O ka mea a mau mea i kaui a hoolimalima pahe i keia mau aina, aole i mana ia hana ana, ina he mea a mau mea paha e paa nei i ua mau apana aina nei, e hoike koke mai ia’u, a i ole e kipaku no au ia lakou.

S. K. Kila Opio. Honolulu, Feb 17 1893. 4ts-wkly.

 

Elia kaululaau Kauka Hana Niho

 

  Ua hiki ke huki ina Niho me ka eha ole iloko o ka manawa pekole loa.  He loea me ka noeau ma ka Hoopiha ana i ka niho me ke Gula Kala a mea e ae paha.  He akamai loa ole i ka Hana ana i na Niho Kui o na ano a pau.

  He Mikioi ka Holo@ana@ina Niho.  He pa’anehe kona mau lima ma Kana mau mea Hana Niho o na ano Hou loa i loaa mai nei.  He oluolu no ke kukai o@@@@@@@@kona ukuhana. @@@@@@@@@ O ke kanaka @@@@@@@@@hi wale no kei maile @@@@@@@@a

o 40,000 kanaka @@@@@@@@@i Kauka Hana Niho @@@@@@@@ Kauka Hana Niho @@@@@@ ni Hawaii, ma@@@@@@@@ na Hoa o na Pa@@@@@@@ mai @@@oli ma keia @@@@@@@@@ E ikeia kakou @@@@@@@@@pa h@@a kealoha @@@@@@ Keona Hana @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ mar. 6--@@