Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 704, 12 May 1893 — Page 3

Page PDF (930.38 KB)

This text was transcribed by:  Joyce Yoshimoto
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KO BALANA KULANA MALUHIA.

   O ka’u e olelo ae ai i ko Konela Balana mana kupanaha a me kona kaupaona pono ana i kana hana, ua lilo ia i mea e huli ai na maka o koonei nei poe a nana aku maluna ona.  Oia ke kanaka noho ma lie hookahi i ike ia i hiki mai ia nei nei.  He oluolu oia ina poe a pau o na aoao a pau, ua hoolohe oia i na poe a pau i hiki aku imua ona e hoike ai.  Aole no oia i hoopuka mai he hookahi wahi huaolelo.

   He oi aku ka mea e loaa ana iaia mai ia oe aku mamua o kekahi kanaka e ae a’u i ike ai, wahi a kekahi haole i hookahahaia i olelo mai ai ia’u i keia la.  Aole no hoi oia i hoike iki aku i kekahi mea aku no kana mau mea i ike ai, a o kana mea paha e hana ai.

   Ke olelo nei lakou nona, he makamaka maikai oia, a oi loa aku hoi ma kona oluolu ina mea a pau, o kana mau ninau kakaikahi i kekahi manawa, ua hoike mai oia i kona ike oi ae no na mea e pili ana i keia mau mokupuni, e like me kekahi mau kauoha ana i haawi iho nei, i ka manawa ona e hana ai i kekahi hana, he hana kuio maoli no ia.  Ua haawi ia iho nei kekahi inoa kapakapa nona.  Ua kahea aku lakou iaia o Kuhina Nohomalie, o Mr. Stevene no ke kuhina noho i keia manawa maanei.  No’u iho ka’u e olelo ae ai, ua kupono loa keia anoa kiekie ia Konela Balana.

   O ke kulana e ku nei i keia manawa, oia no keia.  O ke Aupuni Kuikawa ke mau nei no ia.  Ke hoomaka nei e haalele liilii ka poe i pipili aku, a e weluwelu liilii ana i pahu iki ia aku ana, aka, o ke kahua hana o na alakai Hawaii a me na alakai Amerika, aole e pahu aku aka, e kali malie.

   O na alakai o ke Aupuni Kuikawa, aoleo lakou manaolana ana i koe, koe wale no ka hoohui aina, Ua ike lakou, a ua hoike ae no me ke akaka loa, aole e hiki ia lakou ke hoomau aku i ke ku ana maluna o ke kahua o ke kulana kuokoa.

   I na he koho Balota, e haule loa ana lakou, aole hoi mai na kanaka wale mai, mai kekahi hapa nui no o ka poe Amerika a me kekahi poe eae o na Aina e i noho loihi maanei nei.  Ma ka nana pono loa ana me ke akahele, ua like ke kulana o keia poe me kekahi kanaka e paa ana i kekahi hea ma kona mau maiuu, me ka ike ole i ka manawa e hookuu ai ke ole e loaa kekahi kokua.

   E haalele ana lakou i na e ike ana lakou pehea la e haalele ai.  O ka leo o ka Moiwahine a me ka poe a pau e ao nei iaia ua mana loa ia, ma ka hoomalu ana i ka lanui kanaka e noho malie, me ka kali ana no ka Peresidena Calivilana olelo hooholo, a lakou e hilinai nui nei, e hana ia ana ke kaulike ma ka hoihoi ana mai i ke Aupuni Kumukanawai.

   He kakaikahi loa ka poe e manao nei, e hana ia kekahi hana haihai kanawai mawaho aku o Honolulu nei, maanei nei i na o ka hoohui aina e hoomau aku ana i ka hoehaeha me ka hoonaukiuki ana i ka lehulehu, e like me kekahi poe noonoo pono e manao nei aole he pono e hana ia.

                                                       Aole i pau.

 

NUHOU O NA AINA E.

Make Loa ka Hoohui Aina

Hoohalahala ke Aupuni o Kina.

   Ma ke ku ana mai nei o ka Mokuahi Belekika, mai Kapalakiko mai, i loaa mai ai no lono hope loa.  O ka ninau hoohui aina i waihoia aku ai imua o ke Aupuni o Amerika, au make loa ia i keia manawa aole he kamailio ia e na nupepa mana oia Aupuni, a pela no iwaena o ka lahui kanaka Amerika oiaio.

HOOHALAHALA KE AUPUNI O KINA

   Ua hoouna ae nei ke aupuni o Kina i kana hoohalahala imua o ke aupuni o Amerika Huipuia, e kue ana i ka hoohui ana aku ia Hawaii nei me ia aupuni.  E hoike pu aku aoa, e ike la ke aupuni Hawaii ma ke ano he aupuni Moi, oiai he heluna o ko’u mau makaainana e noho ana ma ke aupuni Hawaii, a e uku ana i ka auhau aole nae ko’u mau makaainana i kue aku i ae aupuni Moi.

HOOPAHA.

   O kela haole i kipu ai i ka Makai iloko o ka Haleinu Rama ma Monikahaae oia o R. Stone.  Ua hookolo kolo ia imua o ke Jure haole ma ka Poakolu nei, a ahewaia, a ma ke kakahiaka o nehinei i hoopuka mai ai ka aha i ka uku hooopai.

   Eono malama ma ka hana oolea me $200.00.

 

   Ua ku mai ka mokuahi Belgie ma ka la inehinei, a niau loa aku kona alahele no Iapana me Kina.  O ka lua keia o na mokuahi nunui loa i komo mai iloko nei o ko kakou awa.

 

   E nana ae e na makamaka i ka hoolaha a N. S. SACHS no ke kuai makepono loa.  E naue ae e na makamaka e ike kumaka i ka nani o Himela.

 

   He halawai kuikawa ka Ka Hui Hooulu Lahui e malamala ana i keia auina la Poalima hora 2 p.m. ma Honuakaha, no ka noonoo ana i kekahi kumuhana ano nui e waiho ia mai ana.  Nolaila, ua makemake ia na hoa a pau e hiki kino ae ma keia halawai.

                                                     MA KA KAUOHA.

 

 HE LEI NO KA POE ALOHA AINA.

Kaulana na pua a Hawaii

Kupaa mahope o ka Aina

Hiki mai ka Elele a ka lokoino

Palapala anunu me ka pakaha

Pane mai o Hawaii Nui a Keawe

Kokua na Hono a Piilani

Kakoo mai Kauai o Mano

Pau pu me ke one o Kakuhihewa

Aole e kau kuu pulima

Maluna o ka pepa a ka Enemi

Hoohui Aina kuai hewa

I ka pono Kiwila a o ke kanaka

Aole makou e minamina

I ka puu kala a ke Aupuni

Ua ola makou i ka pohaku

I ka ai kamahao a ka Aina

Mahope makou o ka Moi

A kau hou ia i ke Kalaunu

Haina ia mai ana ka puana

No ka poe i Aloha i ka Aina.

                     MISS KEKOAOHIWAIKALANI.

                          PUAHAULANI HALE.

Honolulu, Feb. 10, 1893.

   Mamuli o ka nui o na noi ia makou e hoopuka hou ia aku ke mele o ka poe Aloha Aina, ke hooko ia aku nei ko oukou makemake; a o keia ana ke kope pololei loa o keia Mele i loaa mai ka Lede nana i haku keia mele.

 

Na Leta e Waiho nei Maloko o ka Haleleta a hiki i Aperila 30, 1893.

          HONOKAUPU.

P. Kamanuwai

Joe Haaheo 2.

          PAUOA.

Luika & Alio.

          LELEO.

H. Puakalehua

Kanakaokai

Leleo.

         KAPALAMA.

K. Kuihonua

L. Kupanihi

Kawelo

Iokia Manu 2

Leoiki

Ahoi

Julia Kulia

Mrs. Kaai

Lima Kahaunaele

Maoiwiloa

R. K. Kalaiamoku

Moke Paa

S. Keawanui

Kaumu.

        HAIMOEIPO.

Peni Kaluna

Becky Kaluna.

         KAPAUHI.

Maria Kekuni.

         KUNAWAI.

Pau.

          MAKIKI

Maka

A.     Paakaula

Mele Kamanu

Moikeha-opio.

      PELEULA.

Mrs. Haalou.

       WAIKAHALULU.

K. Nawaiki

K. Kaloku

Moehau

Kekela.

        KAUMAKAPILI.

L. Kupanihi

J. Kahelepo

Kekihi.

        KIKIHALE.

Peke Olepau

Kealawaianuhea 2

Kalimahauna

Hoomeapule

J. M. Leialoha

Waiwaiole Olepau

Kukahikopakilikia

         KAWA.

Mrs. Akona

Peni Pakeekee 2

D. H. Keahonui

Wahineopio Mahiai

John Haloa

Daniel Kuni

F. J. Cook.

         MANOA.

Kamakikolia 2.

        HUEHUE.

Kamila Ilianu.

         WAIKIKI-KAI.

Mrs. Kaoiwiloa

Keawe

Lono & Pekelo.

         AALA.

Emma Richrd

H. Kalakauaehu

Kimo Kaai.

        KAWAIAHAO.

Lucy Kauwale

Mary Kaileiha

M. Kaiwinui

Emily John

Mrs. H. Kaulainaimoku

Aiai

Lily David

John Kumaioku

Kahalawai

Kaiolohia

Walu

Kekahuna

Malie

Noa.

        MANA.

Luhau

E. Kamaka.

        MANAMANA.

Haliaka 2

M. K. Kahaulelio.

        KAMAKELA.

Mi

        KAMOILIILI.

Uma.

        KAHEHUNA

L. Wahineaea

M. Ilai

Mrs. K. Keawe

B.      Kelii.

         KAULUWELA

Pilipo

K. Hawehawe

Kaleinani.

        NIOLOPA.

Kupihealii

J. Polokanau

Mahiai.

   Na Leta i hoihoi ia mai na Mokupuni mai.

Koeleele

Emma Haoe

John Hooleia

L. Wahinenui

K. Kanupaka 2

Kahinawe

Hepepa

Kepakailiula.

        HONOLULU,

K. G. Aio & G. W. Nakaa

C.      Kumukahi 2

Koahou Makaike

Mrs. Apua

K. Wahaoi

K. Mali

Kekumano

Pihi

Malie Kalua

Annie & Mary Hilo

Halaki

Kapa

Mrs. Kaaialii

Keawekuloa

S. Kaluaaha

J. Alohikeia

Miss. Lupua

Peter Kanoho

Kaauaeaina.

   O ka poe na lakou na Leta maluna ae e ninau mai ma na Leta i Hoolahaia.

                                  J. M. OAT.

                              Luna Leta Nui.

may3 1 wk-dly.

 

Puali Keaka Paele

MA KA

HALE MELE HOU.

MA KA

POAKAHI, MEI 20.

E haawiia ana e na haole manuwa o ka

 

Mokukana Enelani Hyacinth,

A me kekahi mau Paele Amerika mai ka MOKUKAUA ADAMU mai, a me ka hana a

ADIMARALA SKERRETT,

He hana keaka ano hou loa.  E naue ae e na makamaka i ike pono oukou i na nani o na hana keaka oia po.

D.     M. CROWLEY,

                                      Luna Hoohana.

 

LIPINE ALOA AINA.

   Ua makaukau ka mea nona ka inoa malalo e hoolawa aku i ka makemake o ka poe kauoha mai na kuaaina mai a me ka poe e noho nei ma ke taona o Honolulu, i na Lipine i pai ia me ka Hae Hawaii a me ke Kalaunu.  He hoailona keia no na kane, wahine a me na opio makee kuokoa a aloha alii.  E loaa no au ma ke keena o Enoka Johnson, alanui Kaahumanu.  He 30 a he 40 keneta ko ka hailona hookahi, a ina nia ke kakini – 20 a he 30 keneta pakahi.

                                    J. K. NAKOOKOO.

Apr 21.              2wk-d.                              3ts-wkly

 

$15 MAKANA.

   MA KA PO POAONO NEI, UA nalowale ia kekahi lio wahine hauliuli me ka noho no, he noho pulu nae.  O ka mea a mau mea paha e loaa ai keia lio, e hoihoi pololei mai i ka mea nona ka inoa malalo ino nei, a e loaa no iaia ka uku makana i hoike ia maluna.  E loaa no au ma Kahauiki.

                                              JNO. HAPA.

Kahauiki, Honolulu, Apr. 6, 1893.

 

OLELO HOOLAHA.

   E ike auanei na kanaka a pao ma keia, ke papa loa ia aku nei na mea a pau, aole e hele maluna o na aina o Kahikinui a me Auwahi i lilo mai ia maua malalo o ke kuai a me ka hoolimalima a lawe aihue i na manu Pelehu, Pikake a me na ano manu e ae apau loa e hele ala maluna o ua mau aina nei.  A ma keia hoolaha ke ae aku nei maua e haawi aku i uku makana he $25 i ka mea a mau mea paha nana e hoike mai ia maua, a hookolokolo, a hoopai ia a ke kanawai no ka lawe aihue i kekahi o ua mau ano manu nei, e hoike mai ma ko maua Hale Kuai ma Wailuku.  Ua kapu pu ia no hoi na kanaka a pau, aole e hele maluna o ko maua mau aina kula no ka lawe ana i na Bipi, Lio a mau Holoholona e ae, me ke noi mua ole mai ia maua a i ko maua Luna paha, oia o Frank Freitas e noho ala maluna o ka aina.

  1. ENOS & CO.

Wailuku, Maui, Feb. 9 th , 1893

feb9 3msw.

 

HE UMI (10) APANA AINA HOME MAIKAI NO KA KUAI.

   Aia he Umi apana aina Home maikai loa no ke kuai aku e waiho la ma Kalia Waikiki, Oahu, mawaena o kahi o Hon. Chas. L. Hopkins a me Mr. Marcfarlane a i keia mamua o ka aina o G. W. Keaweamahi.

   A oia no na apana aina pa hale lnani loa i koe iloko o ke kulana kauhale nei.

   He oluolu loa ke kumukuai.  He maikai ke kuleana.  Na ka mea kuai mai e uku no ua Palapala.

   No na mea i koe e ninau ia William C. Achi Honolulu Maraki 27, 1893.                    tf

 

OLELO HOOLAHA LIO.

   E ike na mea a pau ma keia houlaha.  Ke hoike ia aku nei, eia ma ko’u lima kahi i paa ai o kekahi ho k., puakea 3 wawae keokeo kiko keokeo ma ka lae.  I kuni ia i ka hao kumi ano e akau.  Ua paa wau i keia lio no ka makahiki hookahi, e kii koke mai ka mea nona keia lio me ka uku pu mai i ko’u mau pohe a pau no ka malama ana.  I na o kii ole mai, a hala ka malama hookahi, alaila, lilo loa heia lio ia’u.

KAULA KAM

Pulehuiki, Kula, Apr. 27, 1893

may10 lww.