Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 709, 19 May 1893 — Page 3

Page PDF (912.26 KB)

This text was transcribed by:  Lyn Kuda
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

---

NA LETA.

---

            Aole o makou makemake e lawe i ke [x]oikoi o 'ia hala no na manao i hoopuka la malalo o keia poo e ko makou poe kakau manao.

---

Meaha la ia ia Hiilo Bay!

---

Hauoli Kamahao!

---

MAIO HILO MAI.

---

D.M. Punini, Aloha oe.

            He wahi mea hou ka'u e hai aku nei ia oe oia keia ma keia la 15 Poakahi, ua hoohanohano ae ka Peresidena o ka Hui Aloha Aina a me kona mau hou ia Mrs. Blount ma ka lawe ana maluna ona waa Kauloa mai ka Uapo aku o Kaipalaoa a hiki i ka muliwai o Wailuku Lele iuka ia manawa ua haawi mai o D. Keaweamahi i kona akamai lele kawa iluna o piikea no 2 manawa a e 2 manawa i hee holua ai ma uka ma ka paihihi manawawa i lele pahia ia mai ai. paua ia ua haawi mai o Mr. Ulii a me Paalani i ko laua uleu ma ke hee nalu ana no 2 a 3 manawa ua piha aku na kanaka he nui e makaikai keia mau hoohiwahiwa no ka wahine a ke Komisina na hele wale ua wahine la a moau[x]ounoo Puna i ke ahi a ka wahine i ka lua pela no na kona kau ana i ka moku maluna no o na waa Kaulua i hoowehiwehi ia me ka pio i wili ia i ka maile o paieie ua hele wale a puia i ke ala o Hanakahi.

---

Hilo May 15, 1893.

            Ema. Kaina

            Aloha kaua, ano i keia wa i hala aku la ko makou mau Komite e ike [x]ke Komisina. wahine o Ululani. M. Brown. Kekona. Lilia West, Alai, Mihana, Meleana, Kaikaola, me na makana Peahi, moena liilii mau eke, koipohoa, Nohoa a me kekahi wahi Papa kuiai uuku me Pohaku kuiai, ka Aa ia i hana; a he mau poke pua, a he mau wahi apana hulu mamo a me ka hulu [x]o a hora 11 ae a lawe ia ana maluna ona kaulua ma Wailuku ae e nana i ka lele kawa a Keaweamahi i Piikea Liilii, a mailaila ae i Mokuola he mea paioa na ka poe haole nana kaulua no e lawe i kai ke makaukau mai nei na waa, Ae haaheo [x]ho o[x] no ka aina hanau me ka no omaikai pu i ke akua ka mea nana a kaana pono mai kahana a me na pomaikai ina ua ku i kona oluolu a o kona makemake ke hana ia, E kali ae maua o ka hoi nui mai o mana wale no koe o Kaina, Aoe. [x]a hoi mai na komite me ka hauoli Eia nae i ko lakou hiki ana'ku ua hala i Wainaku a Telepona ia hoi mai ana oia, aole i hai mua aku o Makapolena e hiki aku ana na Komite i ka hora 10 na hoi o Makapolena e kani umiumi i nana mai kahana e hele ana me ka poe haole, mihi loa ia no kona hewa.

            Aka. aole ia he mea nui, oiai i kona hoi ana mai ua piha oia me ka hauoli no ka hui ana me lakou a ua hoike ia aku na makana a ua apo mai oia me ka olioli, a hookuu lakou, a ua noi ia aku e holoholo waa ua ae mai oia a kau maluna o na kaulua, holo no Wailuku a makai ma o kahi Kalepeamoa i noho ai a nana i ka lelekawa a Keaweamahi, a pau ia, hele e hoopaheehee wai a pau, hoi mai a mawaho aku o Kaipakoa lana na waa a nana i ka heenalu a Ulii ma. E holo ana paha i Mokuola, ke hoole mai nei na Komite aole e holo ana.

            Ua nui keia ua hoolana ia ka manao, aole hoi i hoohoka ia e like me ka olelo a kahi poe ua hoohoka ia.

            Hookahi wale no mea nui e kali aku ai. o ko Luna mau lokomaikai e hiki mai ana, oiai he mea ole keia mau mea a pau ke ole Oia e kokua mai.

            Ua luhi na Komite, a i haawi mai nei i ke aloha, auwe, hewaikawai ka nui o na kanaka, hele ka uwapo o Wailuku a lehau, a pela pu ma kela a me keia pali ua piha pon[x] i na kanaka makaikai o uka.

            Aloha nui, Kuaana.

---

NA LEI LEHUA O HILO.

---

            Ma ka hora 7 a.m. o ka Poaha Mei 11 1893. Ua hui aku ke kakauolelo, Mrs. M. Kaiuaola o ka Hui Aloha Aina o Hilo taona nei, me ka Lede Hanohano Mrs. J.H. Blount. ma ka hoolauna ana o ka Lede Malihini me ka Lede Kamaaina, he mau lei lehua o Makaulele me na poke pua Mikinolia i papahi iho i luna o ka Lede Hanohano Mrs. J.H. Blount, Hoalii iho la ke kaikamahine o Kauakanilehua.

            O na mapuna aala i hoea mai mai ka lede ili Puakea e uwiki ula mai ana i ka lihilihi lehua me na poke pua Mikinolia e pawehi ae ana i ka umauma.

            E huawi aku i ko'u aloha i na luna nui a me na lala o ka Hui Aloha Aina, na hauoli au i keia.

---

NA KAHUNAPULE HOOHUI AINA.

---

            O na Kahunapule kanaka Hawaii maoii i maopopo lea ko lakou manao kokua i ka hoohui aina, oia hoi ka hoohui aku ia Hawaii nei me Amerika Huipuia. [x]a hana kue lakou i ka ke akua ao ana. Nolaila. he pono i na hoahanau e noho kahu ia ana e ia ano kahunapule. e kapae koke ae ia lakou mai ka noho ana kahunapule. aohe ona pono iki i koe no ka oihana laa. Ua like oia me ka paakai li'u ole.

            O ke kokua ana o kekahi mau kahunapule kanaka maoli ikela Kumuhana ino, ua lawa loa ia no ke kiola ana ae mai kahi ae o ka noho oihana loa ana ae. ke makee ia nae ka pono me ka oiaio. e pono e hanaia pela. A ina o ka hookamani kei makemakeia, kuu aku no peia e haunahu ai, a hui aku hui mai, hui kalo i ko nawao.

            Kauakanilehua.

---

HE MEA KAMAHAO.

---

            Ma ke kakahiaka Poaha nei, ua ike ia aku ka haawi ana mai o na koa kiai o Aliiolani Hale i ka pu aloha i ka Moiwahine Kanemake Kapiolani, e like me kona kulana Moiwahine, a pela hoi ka pu aloha, oia hoi ka pu i ke alo.

            Ma keia ouli paha'oha'o a'u i ike maka ai, ua komo iloko o'u ka haohao, me ka nalu ana he mea kamahao hoi keia i ike ole ia mai ke ku ana mai o keia Aupuni Kuikawa, a hiki iho la i ka Poaha nei, akahi no a ike ia e haawi ia ana ke aloha o keia ano.

            He ho enaa ko'u ike ana i keia, a he hiohiona hoi o ka makou i hoike e aku ai i olahonua, e hiki mai ana he la e hauoli ai oe e Hawaii aina Hawaii aina, a me Hawaii Moi. Nolaila, ke hoike aku nei au, o keia ouli, mai na lani mai no ia. oia auanei ka mea nana e kokua mai ia kakou. No ko'u ike pono, ua hiki ia'u ke hooia aku.

            Owau no me ka oiaio, D.M. Punini, Jr.

---

            Ka le lele u-wa-ki keia, o na keiki o Ka Leo, a me ka Poaono

---

            I keia la, hora 2 p.m. e puehu aku ai ke Kinau, no kona mau awa maa mau o Maui a me Hawaii.

---

            Ua manaoia o Kale Waila ana ke hoopiha aku ana ma kahi o F.S. Pratt ke Kanikela Hawaii ma Kapalakiko.

---

            O ka hakoko kinipopo o ka la apopo, e malama ia ana no ia mawaena o na hui Hawaii a me Crescent. Mai hoalo i ka hoonaue ae, o lohe eeiao auanei.

---

            E nana ae e na makamaka i ka hoelaha a N.S. SACHS no ke kuai makepono loa. E naue ae e na makamaka e ike kumaka i ka nani o Himela.

---

            He lohe pepeiao ko makou, e hukihuki ana o Panoa, a me Puukolo, i keia ahiahi, ma ka hora 5, mamua aku oia manawa, ma ka Puukolo, me he mea ala. he $100 ka pili kekahi a me kahi.

---

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Australia, ma ke kakahiaka Poakolu nei, ua lohe a mai la, ua h[x]o kon[x] ia mai o Hon. Jas. H. Blount i Komisina no Amerika huipuia, i ke Aloalii o Hawaii nei.

---

            Ua lohe mai makou na hoopauia kela haole malama Pa Mea Kanu o ke Aupuni ma Kulaokahu[x], mamuli o ka haawi ana ae i kekahi mau kua[x]a kalo maha[x]hana ia Joe Makekana, Komisina o na Ulula[x]u o ke Aupuni Kuikawa.

---

HE WATI LOAA.

---

            Ma ka la 10 o keia mahina, ua loaa ia'u kekahi wati pakeke ma ke alanui e hele ala i ka Hale Pupule, maluna o ka pou pa. O ka uku o ko'u malama ana, a me na lilo o ka hoolaha ma ka aoao o ka mea nana ka wati. E kii koke mai o hala na la he 15 lilo loa ia'u.

            Daniel W. Puniwaa

            Kapalama, Mei 11, 1893.

            may15 tfd.

---

OLELO HOOLAHA LIO.

---

            E ike na mea a pau ma keia hoolaha. Ke hoike ia aku nei, eia ma ko'u lima kahi i paa ai o kekahi lio k[x] puakea 3 wawae keokeo kiko keokeo ma ka lae. I kuni ia i ka hao kuni ano e akau. Ua paa wau i keia lio no ka makahiki hookahi. e kii koke mai ka mea nona keia lio me ka uku pu mai i ko'u mau poho a pau no ka malama ana. i na e kii ole mai, a hala ka malama hookahi, alaila, lilo loa keia lio ia'u.

            Kaula Kaai.

            Pulehuiki, Kula, Apr. 27, 1893

            may10 1mw

---

OLELO HOOLAHA.

---

            Oiai e kaawale aku ana au. "D. Keaweamahi" no Iapana. ke hoolaha ia aku nei na mea a pau, ua hookohu piha aku au ia S.K. Kane a me Henry Waterhourse, oai kou mau Hope oiaio no ka hooponopono ana i ko'u mau Waiwai paa a me na Waiwai Lewa a pau, a o ka poe a hau he mau Aie ko'u ia lakou, e waiho ae i ka lakou mau Bila ia laua. a o ka poe a pau e paa ana he mau waiwai no'u, e hoihoi ae ia laua.

            D. Keaweamahi.

            May 15, 1893 2wk dly.

---

OLELO HOOLAHA.

            E ike auanei na kanaka a pau ma keia. ke papa loa ia aku nei na mea a pau, aole e hele maluna o na aina o Kahikinui a me Auwahi i lilo mai ia maua malalo o ke kuai a me ka hoolimalima a lawe aihue i na manu Pelehu. Pikake a me na ano manu e ae apau loa e hele ala maluna o na mau aina nei. A ma keia hoolaha ke ae aku nei maua e haawi aku i uku makana he $25 i ka mea a mau mea paha nana e hoike mai ia maua, a hookolokolo, a hoopai ia e ke kanawai no ka lawe aihue i kekahi o ua mau ano manu nei, e hoike mai ma ko maua Hale Kuai ma Wailuku. Ua kapu pu ia no hoi na kanaka a pau, aole e hele maluna o ko maua mau aina kula no ka lawe ana i na Bipi, Lio a mau Holoholona e ae, me ke noi mua ole mai ia maua a i ko maua Luna paha, oia o Frank Freitas e noho ala maluna o ka aina.

            A. ENOS & CO.

            Wailuku. Maui, Feb. 9th, 1893

            feb9 3msw.

---

HOOLAHA PA AUPUNI.

---

            E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka pa aupuni o Makiki nei kekahi mau lio helehewa, lio "k" ulaula hauliuli, 3 wawae eleele, 1 wawae keokeo hope hema, hao ano e kuni hope hema, Lio (k) eleele kiko keokeo maka lae, 2 wawae keokeo hope 1 wawae eleele mua akau ka wawae mua hema keokeo eleele ka hulu maluna o kapuai, hao CE, CF, kuni uha; CK, BB, hope akau, kuni malalo ua hui, ua hookaawaleia i kulike me ke kuni lio "k" ulaula kiko keokeo ma ka lae, hao Y kuni uha hope hema.

            o ka mea a mau mea nona keia mau lio, e pono e kii koke mai o hala ka wa pono. a kuai kukala akea ia aku ke hiki aku i ka, la 29, o Mei, 1893.

            D. KAOAO. Luna Pa Aupuni,

            Mei la 15.

---

Puali Keaka Paele

HALE MELE HOU.

MA KA

POAONO, MEI 20.

---

E haawiia ana e na haole manuwa o ka

Mokukaua Enelani Hyacinth,

A me kekahi mau Paele Amerika mai ka MOKUKAUA ADAMU mai, a me ka bana a

ADIMARALA SKERRETT.

            He hana keaka ano hou loa. E naue ae e na makamaka i ike pono oukou i na nani o na hana keaka oia po.

            D.M. CROWLEY, Luna Hoohana.

---

Aha Mele Nui

MA KA

HALE MELE HOU.

MA KE

Ahiahi Poaono, Mei 20.

            E haawiia ana he

AHE MELENUI

            No ka Pomaikai o ka

Bana Lahui Hawaii.

---

            He nui na hana hoomakeaka e kuupau ia mai ana ia po, e aka ai oe a mamae ka iwi aoao.

            He nui wale na himeni hou loa e hooni ia ai ka Puuwai e kuupau ia mai ana e na kahuli leo lea ma ia po.

            E naue nui ae e [x]a makamaka o ka Lahui no ke kokua ana aku i ke kakou Bana ma keia Aha Mole.

            Ela na Kikiki ke kuai ia nei no ke $0.50 a me ke $0.75.

106--1w-d.