Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 727, 17 July 1893 — He Moolelo Kaao NO KOOLAU, KE KAEAEA O NA Pali Nihoniho o Kalalau KA WELI O KAUAI O MANOKALANIPO. [ARTICLE]

He Moolelo Kaao NO KOOLAU,

KE KAEAEA O NA Pali Nihoniho o Kalalau KA WELI O KAUAI O MANOKALANIPO.

jKa Maka l'wiia N;ui;i i Oaiii ae i na Ilie Lua«wki Kanihi o Pnuka-

| Kh Mea NaiiA i Lumai aku 1« ī me k« palaneho i im Elele ' Ahailono 01« ;i honomakna I o na Awhwa olianaka--1 « m»» Liniwai. ' J k:i :v,u *u:v o ka hoenalu « , Ko>sl;m; u:i hn iuui la oia mo uk ; hu;i ht»eualu »*n«; ka uh;ii ntti i.i r n:i maKaikai a hvki irsh» i ' !\aUi»:iV lenuaniuH i Waiuke-». Ht* ; aiau ! .ho ui.uiope. ita heb pn al;u | iu'? <• I h:vkai o Kv. v .!ik:iha inc na | a int v i h*kou i kck*ln j wahi k:u\ h< w.!.m; kv,ouo n.ah;ila, ' a r;ia ko n*v;v \v,ia o:h i* 1 Wa k.»:»u nku > wahi ! <> Keoko*: h u : kannia ia \rahi o » hiki \ koia !.t; o 1 kela vv*hi aina ms Hanaloi i Kauai ; oiii o K^^okea. » { l aori UM. |*u *ko*k<vi uH j k«mn.tiu* o Kit>M » w*i. v a o Kou au; « noho *n\i k*

v im wr ; i:i a;: o trU:n z.hj :;i-i ;* !ii"Mak«.i nhoU-s-i.U;•.•:>.{ :! i; rii an:i i',< ; ! 1 . i>- i.i paa k** __ A •<. I :> i.V'f kh Ko:.l )" il!;i---'■>v:i< ■ !v : ' r> ];-i iīiai la ihj ia 'a k< <: ..-. ' : i.i :n:i. «■! ?»>■)! <> Ke'li'! k.i o ko 3* \.i Im*:-.* ia -*tū ia, oleio nmi ii«x t »irv.i. Kh ! iminamina hoi ka u 1 •-n uui! N > ka-paa ole o ku ?iihk;'ii. lv.a !).ai k.i niakan. 1 keia ; * 'wa iiio la k<*ia a-paa k?i niakau. -i )>:ia hoi i ka maunn; i lawe no a. pa iho k.i n»:un)u i kaHi kai. '.no'i ka apoia e ka nlua. i >; ka<■>h i o K. noiau aohe paa mai ,!io ka m?n he uiua-kupun keia. No ka iki ; :3Ka o ka iiuki aua a ka ulua * »m ka pokoio lioi o ke aho; nolaila i,a i<'!e pu o Koolau 'iloko o ke ka'i ./ ]!i: ai me ka ia., ; Ko ikaiiia i> ka iiuki ana o ka ia, a no k.j huki pu i»oi o !-:t* :Vu ii«io, ua" Mieo i:tu:-vheie nnn i ka moaea icv.a. lā.■ Koola u a e;i ae ai kona »oo iluaa o ka iii kai, ila īke aku īa oia, iia aaeane e naiowale ta aina ; iu waf i knhei ae «i keia i ka auniaku« pueo oi:i nt*i e ko&un niiii iaia A iie iiuiio iho, h ipap.i ana na eheu < } ka pueo ma ko ia iiei poohiwi a ihapni ae la ia\a nei iiuna, a hoihoi koke ao ia iioko i ka aim:, eia no , k« paa nei i ke aho i paa āi Jca l.t. ; ; ■ i{<Xikahi oo aui ale tue ka nalu, o JcA hoi o ka pueo i ka huki i pae ana lauou nei ittk-.v i ■ ka paaU Nana ae uei o Ko<»lau. ]>e aina ,avo e hoi keia. Ha nae he i*uii r.o me keA'.vaa',va ; kd)>a iho ia, koiu u :vina « Maulua a. hiki i keu l;., ala īa aiau ma Hiii». K.i'wuiii tia kaoai.i o Maulua /t>;< Kh «> i'iu.a )ivi kauai. M;«5 M.<i: 1 u,t. iv r< laiui nei l>oi :«!i.n ;»»:ti nui K.e kai, nse ka au- ; twa sua a i:oonu;ha *>«e ka • !:<» :t««:l ;.(!:! UeivHll' wah.i: " ll.aik-.rm;-;- liit<'.; ua kapa o. Koo-! •1a« .« hn'M, no o ka hu»a. ila;k < i K 1 m::i. Xiaiīaila| m>ū a ?> !e i Waiiua :na iliio: hoo-! waha.-ua fc;«p*ia '•'< wahi o W ai!'.:a. | «10 kn iuoa o Wailun i Kauni. Ma- j ♦iuei aki! p i" i W ;< ! ak;-i:t, :ne ka i'a ; 11 1 an I 'a ho: i:):u n;t k-inaka. m.il k-'.ukaiia in r.r- ka w. au ; a no Koaino, nn' ka, n.<an«o uaj nv.i kt? o iv'.r> i:\vi, <n ♦ ka. n: xi •*: ?i;;U o K< oi;iu i sa.uha!e kaina;.ioa. : i k.a, hiki ;■ n i i ka;; •.:'■U 4 . i»ui na ' ,jc> ..tka 1 luai. a nui ivv: V.<t" k"» ; : n!ua;,no ka t;i ' ;:;• «■•kina : :iuar ; .: a i i; : imiku : •••':; '■• ! V v«'urt :-»o.'H\a :ue ka iw'Ui k;* ana» ; p i;- :: a kona opn, i;r. i :w < '■ ••'.! :'a tvo t»a niakaiaaka )um: a; u1,.:; o K<'Oia tl. i kt'ka;:i ia ui*i :>i > me H.-'.ona n>:* mt k;'maain" -• Iliioi v ui»kaikai ; na v.ah » an • o Ih o u Kapukaa Maiii, i ka wai peepew Akun, ia Wniale. ia l.eleakoae, ai ka he# !tu» ua iho n\«i la-1

;-kot» iii.i Waiiii iliiio, a hiki '.mai•!: |.-kahi i au -aH^imuiiwai <v ,-Wai- | iuku, U;i Mpa aku o Koola '.i ia wai. '<> Waiau, mamuii i Waiaii kela ! wai -t))n H-inaiei i Kau.-.i a inki i | keia 1.i.. I Ikawa eaU nei na kanaka iloko: , !:a v.'ti o Waiau m:i Hii?, he w& [ano aiiiahi m.'ilie ioa ia; a ua hoea ; |ae ka, niahina Maheaiani ia wa* s | ua moakaka ioa ke aka o ka mahi-1 \na iioko o ka-wai: la vra ike aku , \ nei o Koolau i kekaiii wuhine kuI panaha e iu)hoana iiuna o Ue aka |o ka mahina; e lulie ana no hoi ko|na iauoho iloko © ka wai; hoohe'e. j maiie loa aku nei oia, me ka manaO ! e houii i ka wah&we e noho ana ilu-1 I .• 1 Ina o ke aka o ka mahina, eia nae, j alawa mai i,v kona uiau maka iaia ! nei. a hoomaka ae ia oia e ku iluna i 0 ka mahma. i keia wa, ik« aku uei 1 ■ . j keia he iuau eheu ko lia wahine nei. ! maiuua mahope o kona mau kipooi hiwi. Hoaleale ae ia keia ika wai, !a hoopahoio iho la i ke aka o ka | inahina iloko oka wa.i,-a hooiiio ae | ia i ka wai i punhiohio, a i waipuij iaui, a liio pu ak«i la o Kooiau ilu- j wa o ka lewa uie ua wahine kupua j 1 nei, a ua lawe ia a hiki iuka o Halekamahina ma Puna i Hawaii. 1 Noho aku uei o Koolau me keia wahine kupua hoopahaohao, me he ujo& kino kanAka maoii kona ia ano; aka, ma ka oiaio, aole ia he i mea kino wahine maoli, o kekahi | no keia o na kino pahaohao 0 Pele. | No ko Kooiau ?tiav;ao he | maoli oia, a ua ioli wale ae no ma kona ano t f hooniahua , ia Kooiau; ua I ulu ae ka manao aioha iioko o Koolau iaia, a e noho pu oia me īa ma ki> :uh) Kp.ne a waiiiuo hoi, noiaiia, i;a hoao oia e knkulu i haie 110 lara ; maiuua o kekalii puu kieki:; i hiki | ai irf}A ke ike ina poe a pau Io»'e , p:i aku at>a i 0 iaua ia. 1 kona wa \ nae i knkuiu aī a paa ka hale, aia ! hoi ik* aku nei no oia 1 ka Mdhin:«"| c waino ana iioko o ua haie nei at«a ! i kukuiu ai, Hoea ae nei maiioko | ! oua mahinn nei ht- wahi keiki, a \ oieio mai ia ia Kooiau: Ua iuhi ; hewa oe i ke kukulu ana i hale i!n- j na o keia puu. 110 ka mea, 0 ka mea nana oe i iawe mai nei īanei i ! nei. aoiie ia ii<- mea okoa, aka. <> < i'eie no ia. ka wahine I r::;a o Kikiv;ea uei. i . v."'! kapa aku ia oi:« ika iiaie| ina i kukuUi a; Uiaama o ka puu o; iialekainahina. oia no ka ii*o:»r o:a \ >v.:li' pnu nsa I'u::a. iīawaii a iuki ; ; :*. n;a:'>;u:: t> i:t> Kooiau k\i-' ana ! haīe a :u.ho la < ka M• ; hinn. |