Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 791, 16 October 1893 — Ka Mea Kupono a ke Aupuni a Amerika e Hana mai ai. [ARTICLE]

Ka Mea Kupono a ke Aupuni a Amerika e Hana mai ai.

Mamuli o ka oiaio, a ma ke alanui o ka hoopono. a ma ke kahua niaoli o n hana ku i ke kaulike ova . pili lahui ana, ua maopopo loa Tie~7iōōkaTn wale ilio no mea a ke Aupuni o Amei'ika e hana mai ai no Hawaii nei; a oia no - hoi keia: il 'E hoihoi hou i ka Meiwahine LILIUOKALANI maka Noho AUi o he Aupum Haieaii Ina ua hoahewaia na haiiā a ke Kuhina J. L. Stevens, i — pili i ke kokua. ana i k-a- liookahuli Aupuni Moi, o lanuari 17th, 1893; alaila, e pono i ke Aupuni o Amerika, e liooko, a e hana mai i keia mea hookahi wale no; oia ka lioihoi i k a Moiw r a liine Liliuoka lani maluna o Kona kulana Moi no Hawaii.

Aole e hila i ko Amei'ika ano aupuni kuokoa a kaulike a lioopono, ke alo ae mai keia kiimu ae; aole hoi he mea ku i kona hanoliano, ka ui ana mai i hope nei, (o Hawaii nei) na ka lahui Hawaii e hooko i kekahi hapa a mahele paha o kana (Amenka) Oieio Hoohe - lo: mahope iho o ka laweia ana o na olelo hoike e Kōmisina Blount, maiwaena o ka lahui Hawaii nei no. He mea hiki ole keia e hanaia; a aole no e hiki e hanaia pela. 0 na manao aua o kekahi poe, e alakai i ka mauao o ka Jahui, e koho balota na poe Hawaii no ke ano o ke Aupuni a me ka Aloi o ke Aupuni Moi, a pela aku: oia kekahi o na manao alakai lalau loa, i ku ole maluna o ke kaliua liana; a ka poe hookahuli aupuni i kukulu ai i ka la 17 o lanuari 1893, a i hoakakaia hoi ma ka (ProtesO Palapala koi kue a ka Moiwahine LiUuokaLmi, o ia la hookahi no. He elua mau mea e liiki ke hoomaopopoia. (1) 0 ka Moiwahine Liliuokalani, ka Moiwahine o ke Aupuni Mv>i o Hawaii a hiki i ka la 17 o lanuari 1803, alaila, (2) Komo mai ka poe hookahuli Auj uni Moi; a kukala; o lakou kai kukulu ae i Aupuni Noio Manawa. (Provison Government) a hiki i ka wa e hookoi>V ai ka hoohui ia Hawaii nei me Amerika. Nolaila, ina e haule ka hoohui aina o Hawaii. ia Amerika; alaila, lielelei waleke Au-

puni N' .lio Manawa; a iioi hoi; mai no ke kulana o ke Aupuni like me kona kulana :nau; a e knlike ana hoi i;i, ine na hopuna olelo liope loa o ka ]>alapala koi kue (protesti a ka Moiwaliine Liliuokalani. e olelo anā penei:- " A e ho'lioi hou la'u.. iloko 0 ka Mana A'u e koi nei, he Moi ma ke Knmnkanawai no ko Hawaii Pae Aina." Ua hoomaopooo kakou, ua waiho aku ke Komisina Hoohni Aina o ke Aupuni o Amerika i ko lakou makemake e hoohui, a hooiiio loaiaHawaii nei no Amerika; Ke kali nei 1<"IKQ11 1 Kel 11013011M Ua ike no hoi ka Laliui Hawaii holookoa, i ka ka Moiwahine Liliuokalanipalapala kue 1 kela }>oe pakaha i ke Aupuni Hawaii, a e koi ana i ka Mana iiui ikaika o Amenka liuipuia. e hoihoi liou mai ike Aupuni o Hawaii la'u.- —Ke kakali nei kakou i ka hopena oia koi ana a ka Moiwahine.

Mamuli o keia mau koi ana , ke kali aku nei kakou i ka hopena e lioea mai ana, no ka aponoia o kekalii o laua. Aohe wahi kahua e kukulu ilio ai i na manao holo oaloia, e like me na manao ana o kekahi poe i ake e -alakai liewa i ka laliui. Ua liana a ua liooko no o Beritania i koia rula i ka makahiki 1843. KohoMio ke Ano Aupuni iio ke aha ? Ua mau mai kinohi mai ko ka Lahui Hawaii noho ana ma ke Aupuni Moi, no na haneri keneturia, mai na kupuna mai. Koho no ka Moi no ke aha ? Ua kohoia ka Moiwahine Liliuokalani, he Hooilina Moi, ma ke ; Kmmukanawai (a ua poe kipi nei 1887) a i kamake ana o ka Moi Kalakaua ma lanuari 20 1801, ua pii ae o Liliu i Moiwaliine no Hawaii; I mea aha ke koholiou ana? 0 iia poe Hawaii, ua aloha lakou laia, koe wale no na poe kipi, e liou hewa nei i na poo. e loaa ona opu omalumalu hoomaha.

| 0 Victoria Kaiulani, oia ka | Hooilma no ke Kamunu o Hawaii, a ma na rula mau e no- ! ho ana no oia a hikiia manawa, o like no me na olelo o ke Kumukunawai. Nolaila, e ka LahuiHawaii, a me na lioa a pau loa o ka Ilui Aloha Aina o ka Paeaina . i Iwlookoa o Hawaii. E kupaa me ka lokalū no ko kakou Aina, ko kakou Lahui a me ko kakou Moiwahine; Aole e ae aku i na manao a me na alakai *na, no ke koho balota, aka, e kali malie i ka hopena e hoea mai ana. •; HAw.\n Pokoi. Honolulu Oet 14 1893.