Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 848, 5 January 1894 — Kuhina Willis Olelo. Ka Moolelo Piha o kapa koi i waihoaku ai imua o ke Aupuni Kuikawa. [ARTICLE]

Kuhina Willis Olelo.

Ka Moolelo Piha o kapa koi i waihoaku ai imua o ke Aupuni Kuikawa.

O keia malalo ?ho ka p<t]»pahi a - kuhina \Yillis i ai imua o ka Maha llo<iko o ke aupuoi No homaria\v?\ ma ka la l9th o Deke-mah-i, 18D'i e koi aku nna ia lakou e: hoihoi i ke aupur ; i ka Moiwahine Liluiokahiin. Mr Feresiilena a me na keonimana; — Ua minamina loa ka lVreBi(!eiia o jVmeijoa Iluipi ia i ka ulolo hi loa o ka i t e pili ana ia Ha\v;ni nti; aka he mea hiki ole ia ke pal» ae. 0 k« kumu nui o keiu ulolohi ana ni imuii no ia o kekahi mau hana' i hookuaiu mua ia u i haua ia hoi mahooe ih'» o kou hiWi i ana mai uiaanei nei,"xia hoomana ia niai au e ii'oponopono mua ma i ia uiau moa i \>kvj. ai ia'u hv kvi anA e 'Un.kn p«i i.i me «;*•. l'a inii,:: l lo;i ka iio l: -i tvo a'<» a' ia atr» o ah' m lu u» ; - l;a in:. >: < x ;io <)h' mawnt na o ii.\ A\nuiii e:o:i L a une la o KO UAI aku. o i.i' :.:\o o ka han.» ma'.u i I hana ia no ka pompikai no ia «» «miTOou aV*ul64 t <"** uiakeKewa i ilHtoiyku i kp ui£sS'hlfruY V

0 ka- Peresidona' maiona 6 ka ninAU 0 Ha«raii, u»-*h<naia ia oaalalo o ke kuhikuhi aaa a ke kalana hoopono a me kana hana pono ehana ai; ano ikeia oianawa a mai ka manawa t»ua loa poai no ua*aawale ioā mai na manao ino «uli iu manao ko« o ka noho hoaloha-kahiko apa i 'hookomn |wbiko loa iaaio koka* k»u mau Aopuni maUlo o aa Kul«kahi i hoopaa ia e hookokoka ana i kekahi me kekahi. i.' ■ •■■■ «*■■■■ ■ 1 - .. ■ 1 Ua manao kk Pdresidena o kaoa

hana pono e hana ai, oia no ka unuhi ana mai, tnai ka Aha Senata mai i ke kuikahi i kakauinoeia e ke Kuhina Nur a me na Ekini o ko oukou Aupuni a hoouna i Elele i hilinai ia ma Hawaii, no ka imi ana aku ine ke kaulike ī se kamb o ka hopkahuli Aupuni, a e imi "aku a hoike mai i ke kulana oiaio m&oli ma keia ma*u mokupuni. Ua makemake ia &eifi ike ana i na mea a paw ī mea e kokoa ai i ka Peresidena i ka hoohana ana ma keia hana ano nui a nihinihi. Ma ka l»aa a.na o na mea oiaio maloko o ka Mr. Blount hoirke. ua hiki aku la ka Peresidena i ka ho■pena o ka loaa ana iaia o ka hooholo aua i kana mea v ***~ ' t*> ka manao paa malnna o kekahi kahua no ka hoohana ana aku, a ua lilo hoi ia he hana nau o ka heike ana aku fa oe no kou hookamaaina ana me keia -manao: Aole ke Aupuni Knlkāwai i kukulu ia e ka lahui HawaiC a i ole. mamuii la hoi o ko lakou ae ana a apono ana, aole no hoi i ikeia aku i iiim kona ku ana a niki i keia mai nawa e lakou, i Ua hoole ka Moiwahine ika ha-

awi ana akii i Kona manai ke Aupuni Kuikawa, a hiki i ka manawa o ka Moiwahine i ike ai me ke akaka loa, ua ike ae la ke Kuhmi ob Aupuni'O Amerika Huipuia nia ke ano, he inana noho manawa, a e kake > ana n;e ke pple aua me ka m ma kāua o Amerika. & o na ku«* ana aku a paii i keia mana kaua t>hcokopno • akn ann ia uo ka hookahe koko ana. Ua a'o ia- aku ka Moiwahine e Korta~ Aha Kuhiiia a nie na alakui o ka a;ao nona i hookahuii Kona Aonum i na Oia e haa«i pio nna malnlo o ka hoop*; hoohalahala ani> e no«>noo pono ia ana kana hoopii uiahope aku e ka o Amenka ine ke rknhel» loa» Mahope iho o keia« ua waiko io aku la ka Moiwahin* 1 k pualikauu o Amerika i iako powo me na mea kaua e nohian* ma Hono!ulu, uie ka hilinai aoa maiuna o ka maikai u Ra hauohauo o ki Pereau!ena«) ka wanaw* e loaa *i tiiia na 'ike e hoakaka ana i ano o n* mei i hana ia» a e hoo« .lh»n'.'j»on«v i.'Ui» hai.n a ke Kuhma SilviuK a /• ho : hr: )iOU:in i ao :ai;i a n« k him .•» kiii ne\ o a ka Kamutv«ii;i\v ii *.» ■ ko-Huwitii i*ae Aiiin. Hah<vj>»' o ka nara ana, -me ka heouianawumii' \ ka hoik* a ' 1»1 - WUK* M IVKt»4eim o kt haiiakuel ka Mutw*t(«cifr aole i hookoutikorfbik, ! «rlr?U

u& paipaii* me ke kokua J ia <etm 6 aupuni o k<>ia ai3PQt>t i[Amerika] nwi Honolulu; 6a haawi inua aku la oia i kona ae mua ana e kokua i na mami o ka Moiwaīiine ; e bana i kekahi baoa • hookahuU :ai i ke aapuni Hawaii a kuknla aa la ht anpuni hon tna kōna wahi ma ;ka Hma «a hooko oia 1 keia I*9 mna aba ona maniiUt o ka hoo* lalaia ana mai o k«kahi mai ka Boaeton« mai. ma ka I*l6 o laoaan. oka $896« ;a mannlio ike koke ana aleo i keAnpnni iKnikawa i kekahi laae, hem walijtrali me ka hiki ole iala ke pale inona iho. o ke aupuni kamuk&na'wai Ua hiki iaia ke mal&ma xne ka holopono i kona mana no ke kne ana mai hkekahi inaoa kaoa e ae e hoōweliwieli aku ar.a iaia mawāho ae o ka mana kaua o Amerika ī hoolele mua ia*«ku ?i.

O ka Jferesidena mamnli o seia rayu mea, ua paa koi.a manao aole oia e hoouna hou aka ana iloko o ka Aha Senate *o ka b&na hou ana maluna o feeia kuikahi ana i unuhi - mai »i mailoko mai oia Aha ma ka ia 9 o H#iraki i h»la ho ko lakou noonoio hou aua. Ma ka ike ana i keia mau hopena ua ao la mai au eka Peresidena e lawe 1 ka manawa m«a loa o ka; hoike ana aku i ka Moiwahine -no keia manao paa a me kona ike ana ika ili ana o ke koikoi a pau o keia hana maluna o ko makou aupuni. O ka Peresidena ua ike oia, mamuli o ko makou komo maoli ana mai a ua lilo iho la maiuna o makou ke kaumaha o keia hena i kalahui Hawaii hole - ok6« t aole noi he hana kau i; ke ka hookomo ana aku i kekahi.aoao no v ka lokomai&ai n kekahi aoao, No~ laila ua ao pu ia mai au ia manawa hookah' no e ho ;, e atu ika Moiwahine i kona manawa e hoihni ia ai. ua manao ka Peresidena e lawe oiā i kekahi alanui oka neana mr ; • e huikala pihaioia i ka poe » pau i. konio iloko o keia hana kue īaia, e hui pu ana me na poe a pau loa i aeho i maehiuna aepuni a ma ke~ kahi ano eae paha i huipu ai me ke Aupuni Ku;ka«vs,me ka hoonele ole ia lakou i kekahi pono a po- ! maikai paha i loaa ia lakou mamua oka hookahu 1 ' aupuni o Jano?ri i hala, a o na hana hei a pau i hana ia e ke Aupuni Kuikawa i mea e hiki Ee"hookele ia ke anpuni e lawe pu ia ia mau hana.

M* k* hooioUe ana i k« kaooha 4 km P*lv«:d«?n» tne ka h«&h«i«, ua kuwi i«u he aeUke m me k« MoiWahine mmluna o kii kulana, * fc* Waiho a*u nei au i keia iumuīw* i kekahi p.tl*o*U i kakNuinoa U.e m* * i hooii» rono U,,io ke kope OU k«'u • waiho «ku nei ine oe« £ Ueluhein «ku an* au 1 u* me* U i kakMua, K Muhelu *ku *n» :»u' mmi ke kino ponoi i s*kau ir*u* la «ne ks w.>iho nna aku me r* he k oi« i l.«x>u "Ownu, o Uihuo\sl»tv 4 mi ka ike nni ;>Mv i n\!*:;;vo * V o ke kaulik* i h ki!a ia iloko o kn lVrt>s t idtMva o Anacrika ke tnikcn at«» e Vnp jje i n» kue (nli kinj .& hoopni «ku ;i -»• kn i lu oi m o - •fc* Wfik*( IH> ti*-kMMk« (^A'-o'

' keia mau mokuimni, mai na Hftwaii a n.e ka pue malihini, i hanau ia ma na Aina-E; a ma keia a maL»ko o keia. kc kukala aku nei me ka naau ©ehia ine ka hoopaa ana ia'u iho i na e hoihoi ia mai ke Aupuni Moi Kumukanawai oko Ha--vaii Paeaina, e hoopuka koke no

An i kekahi kuāhaua me ke kuka- j ia aiia aku imua o ka poe a pau ] me ka hookoe ole i kekahi mea i | komo a komo kino ole i ka hookahuli Anpuni o ka la 17 o lanuan', ( 1893, he huiKala piha ana no ka < lakou mau hana hewa i hana ai uie j ka hoihoi pu ia aku o na pono a | ine na pomaikai e like ine īa ma- ; l.ilo oke Komukanawai a me na j kanawai e alakpi ana no ia mau ; mea, a e kaupale me ke keakea ana ! i ka hooholoia o kekahi hana no ke knu ana aku i ka hoopai no na hana i hana la i ka manawa i. hala e ]>ow nnna i knkul'u a i kakoo i i ke Aiipuni Kuikawa. | Xe aelike hon nei wau me ka oiaio loa. no ka hoihoi ia malalo o

" lCu~mukana\vāī e Fū ana i ka manawa o ka hookahuli Aupu*n i hana ia ai, ake hoopaa nei a'u ia iho e paa malaiao o ua Kumukanawai aia me ka honko piha ana a me ua hooia » pau no ke kino a. me ; kā waiwai e like me ia i olelo ia , maloko olaila. j Ke hoopa hou nei au me ka oiaioia'u iho a kou Aupuni. i na e ! ia ana, e lawe i na mea a pau i hana ia ma o ke Anpuni Kuikawa la. iio na hana kupono o ka liookele ia ana o 4«; Annuni e hui j»u ana me na hoo!;!o o.ki p.uakkoa a rne ka nana aka i>i.i" ni'u.'ni •he hana kupono na'u i r- \ e ii-i 01 ia ka lawe ana I te Aupun 1 a l:u!:ke loa- ko n a iiiaiu'Wii ♦ ; .: n-a. ka la i hoo'kiihn ia ; V u?e i:e. k - a <ve i ke kiiiuiu-i,; * īkeia e 1> o'ii 1 i:« 'a ' i IS< a a Dec. 1893. LILII'OKALANL Ikka'k J. () Kaa:ca." i

"ile iiana hoir-nau ke ao ana aku ia oe. eka Mea'lftafialoia, :»*a Aha Hooko hoi o ke Aup'.)r ; a me kou miii Kuhina. i ko ka PereS'dena manao paa !io ka n'nau i u'U ae mamuli ») kau hana a pela pu hoi me ka Moiwahine i hookau ak» ai ona! a \ia manao la oe e ha?Jelft i ka nwnawa kupono a w«iho aku i ka Moiwahine : kona niana Kum'ikanawni. Ano 1 keia m;in;nva« Mr. Peresidena a nie na Keoio ke Aupv.p; Kj^ka vv J). me ke kai-naaha kuhohonu a uia ke. aPiOano eehia o ka naau no ke;a mr,nao kaumaha e piM ana no kei.i kulana. me na ma!i:i(\luna kuio o khu pare « hoeueu i« ana ia e kelnJvuiana kiekie o k« i lolin iiina ka ineji naiia iioi j hooi'f'ina i na noonoo ana apan no kou ■■■■ pono nilikino, ma l;a moa a ma o ka mana ala o America Hui})iiia, k« waiho akn nei rai ia oe i keia ninmr. K makemake ana auanei oe e 'noo.nn ma o ka olelo hooholo ala u ka Poi*e.S!(l* i nH ?