Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 868, 2 February 1894 — HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE. Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko. Ke Kahulileole'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE.

Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko.

Ke Kahulileole'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii.

Unuhiia e Mose Manu no "KA LEO." Loaa ia Makanikeoe ka hoike oiaio mai a Kaohaiula mai, e ike ai oia i ka waiwai o kana mea i hele mai ai—Loaa o Kawelonaakalailehua.

O ko ia nei miki koke iho la no ia mai luna mai o kela pali kiekie a noho ana keia mahope o ka waa o ua poe nei, kahi a ka waha o ua mano nei e hamama ae ana. Iaia mahope o ka waa i kela wa, ua pane ae la oia me ka leo nui, mai hopohopo oukou i keia mano, na'u e paani ae iaia nei i mea lealea na oukou, a e nana mai no hoi oukou la, pau keia mau olelo, o ko ia nei lele koke aku la no

ia iloko o ke kai, i huli ae ka hana o ua Mano nei e nahu, e alakai ae ana keia iluna o ke kua kahi i kau ai, a ke paa ia la ka lalaku o ua Mano nei, ua loihi ka manawa aia nei i hoohoka ai i keia kupuino o ke kai o Kalalau a hiki i kona paupauaho ana, a ike mai la o Makanikeoe, ua kokoke ua poe nei e pae me ko lakou waa ma Haena, ua haalele aku la keia i kona hoa mokomoko ma ke kahua o kaili o ke kai o Kalalau, ke ninau iho la paha oe e ka mea heluhelu i ka inoa o keia Mano e holapu ia nei ka malihini a kaua, owai la ia? o Koama no kona inoa, aia kona kino pohaku e waiho la iloko o ke kai a hiki i keia manawa, he pohaku makainai ia e ka poe hele kaapuni ia Kauai. Aole i pae aku ua poe nei iuka o Haena, ua hiki mua aku la keia malaila, a ke nana ala keia i ka puu o ahi o Makana, ka mea hoi nona ka pali lauae, me ko laila mau kiowai kaulana. Iaia nei no e ku aku nei mauka me kona kino a-ka, ua ike ole mai la ua poe nei nona ka waa a pau la lakou i ka amu ia, a hoi uhane ahu

la lakou no ko lakou hale, a ke wa nui la nae lakou i ko lakou mea nana i hoopakele, auhuea la ia? ua hiu ae la ua keiki la aia iluna o Ko'uko'u; ke nana iho la i ka au o na hala o Naue i ke kai, nona hoi ka lae i uhi ia e ka noe, a ke huli iho la oia e nana i ka holoholo a ke kaikamahine o Wainiha, oia o Nalehuaoluluupali laua me Hoohila

ka wahine nona ka hula ana me ka wai o Lumahai, ka mea nona ka mole ulu, wahi a ka poe kahiko, a ke waiho kahelahela mai la ke one o Mahamoku me kona limu kaulana o Manu'akepa, a ke puaiki mai la ka wai o Namolokama iluna o ka welelau pali, a no keia mau hiohiona nani o Hanalei aina ua nui, ua lawa ae la ko ia nei nana ana, a ua aui hou ae la oia mahope o kahi ana i hele mai ai, no ka mea aole he wahi ano halia iaia ia wa no kana mea e huli nei, nolaila, ua

huli hou oia i hope, a iaia nei nae e kokoke aku nei e hiki ma Polihale ka home noho hoi oia nohea Kaohaiula, ua ike aku la keia he mau lau manu Iwa e kikaha mai ana iluna lilo loa ine ka hoolailai malie malie ana i ka lewa, a o na manu e ae he nui wale, aole lakou i helu ia. E hoomanawanui iki iho kaua e ka mea heluhelu a uwila hou aku i ka la apopo. Aole i pau.