Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 921, 17 April 1894 — PIHA MAHALO I KA NUPEPA KA LEO A ME KE ALOHA AINA. [ARTICLE]

PIHA MAHALO I KA NUPEPA KA LEO A ME KE ALOHA AINA.

Mamuli o ko olua noho kiai makaala me ka n«ue ole no ka aioa, ka Moiwahine a rne ka l&hui, uai hoolohe io no ka lahui i ka olua mau olelo ao e noho i kauhale. aole e he!e mai i kela nalawai poholalo a ka oo&i o ka hae ele«lo, (Civil Right) i kapa ia lakou iho; he k>yalist, he poe kupaa naue ole. aole royAJist, he poe uiahope 9 ke aupuni Moi, Ma ka aoao o ka iah ii HaWuii oiaio; ke kamailio aku nei au, o kela halaw; makaainana 1 m uama ia ma ka po Poakahi nei, he elua noona kmo; uo ka lahui, k i aina a me ka Mo'wahine kekahi, noi ke Aupuni Repubahca kekahi iuiuai Oiai, ua lono ia'e mamuu ae «Ma halawai ana i ka r oleio ix.| ua ulu ae ka hoopaa|>aa mawnena o kekahi loio haole « iuo kekauiiele* makule haoln mahi ko no k« olelo hooholo i apono mua ia e lakou Kouiite, aka; inaho|»e koke mai, ike ihola kai eieiuakule, ua ano e ka olelo hooho'o, aole i kuhke me mamua, nolaila. ua ulu ae lai ka hoopapaa mawaenao ka luio a me

ka elem&uh *. Uki i elemakula i kapx akn «11* k» i ka hoopooiponi, a hoopoka ml* ua alemakuie ala i na oloki ktiio o ke aloha aina. aloha Moi. aidba lahui; ke v?eh*e nei wail i iro ? n inoa mai keia hui mai, a ke hploi sei wau i ko'u mau lima * maenaae. I ka lohe ana o ka lua o na eleoaakule i ke aoo i>oholalo e ua loio; haole nei. ua ka elema-i kule iaia iho mai ua hui eleele la, a { kaawale ka moi i ke ehn o ke kai. | Ua lohe wale ia* ae ae. i kekahi naau j halawai hoolala ana aua - poe nei ( mamua aku nei, ua kauoha pu ia o ! J. E Bush e hai pu aku me lakou i no ka noonoo ana i ke kuniuhana | halawai makaainana, na hele kino j io no oia ma kekahi mau hal&wai i { malama ia ina kahi o Wilimana a i ma ke kau wahi okoa aku kekahi; j 'a rua ia mau h&lawai aoa i ulu mai | ai oa hoopiapaa hahana no ko .J, | E. Bush kupaa mamuli o kona I aina kona Moiwahine, | a me kona lahui, a kapa mai la na j haole hookamani o ka manao poholalo laia he kekake, oia hoi. he ho-! oiolohe auwai. O ke?a mau mea i j lotie mai kekahi ha.ole oiaio a'u i; hilinai nui loa ai. A oia ke kumu ! nui o ko j. E. BusīT ae oīe aoā en hui du me lakou a hoala i ka hala- j wai me ka maaao lokahi.

Ke keke mai nei hoi ka niho o kekahi poe kanaka maoli, hewa maoli o ,T. E. Bush a me Kaunamano i ka papa ana i ka lahui Hawaii aole e hele i kela halawai makaainana, & he mau olelo mo pelapela loa kekahi i hailuku pu la no laua nolails, e ka lahui kupaa, naue ole. a hoomanawamn ke olelo nei wan, he mea hiki. no ka malanaa ana i ka halawai o kei'a ano a paiii ta Paeaina me ka manao oi*io o ke aloha aina, aloha Moi, aioha i kalahui me ka awiliwili ole me ka manao hookaiaani awahia oka maalea. He manao oiaio no ko'u, o na hoa Hawaii i hui pu me keia poe wianao pahele o ua hui ala, aole iakou i lokahi me na hana poholalo o ka maalea aua poe ala Inano i ike iki a mahui iki paha kekahi o lakou no ia mau mea nuna, i na no aole lakou e ne e hui pu m« na haole mamua ae o ka wehe ia ana o kela halawai makaainana i wehe ia ma ka po Poakahl nei.

Wahi a kek&hi mau Hawaii i haanui mai ai iunua o J u. Ke oleio mai nel o lesu e malama ia oukou i na kSHIa hoopuuii>uni, aka, maloko o lakou, he poeilio hihiu hae lakou, Aole naha kakou e poina i na hana eleele o ka hookahuli aupuoi o ka 1387. 0 C. W. Ashford no kekahi alakai o kela hana, e like me kana i hoike piha ai iloko o ka Ahaolelo o ka 1890. I ka n.anawa i ike ai o Kaaiehameha I a jhe he kipi i koe 0 komi aupuni mawaho mai. ua ninau koke oia i kona Kuliina Nui 1 keia ninau koīkoi o ke kal&i ama naauao ia Kaieiaioku: ' Aole-anei ho k«|ii i koe o ka aina?" Ua pa> ne ae la kona Kuhina, he kipi no "Nuwai hoi la kipi i koe? v wah; a K*:i ehameha, O ko wahine no o K&'ihuiuanu, wahi a Kalnmoku. ;\uwo! o ka'u wahine no-hoi ia. kipi ,n«» hoi <>ia in'u. Ae» wahi a Ka* leiiuok ». Pehea hoi oiu e kipi ai Aia a UK»e aku ou me kekihi 4lii a iloha aku oia »a alii v alaila e k pi Nna kela ia oe, o kou |>oino no ia, no ka raei> no iaU Ke kanaka, a he pono iikaika wule iho no koa. Ike koke o Kamehauneha i ka hair.& oiaio o k&ua ni:iau i hoo> makaulii ai iloko eua, a nmau aku

%mw «tti haahaa ka aioe|4Rē*gifc mu oe i.'kooa haawi^ oia. A&, Ua pono iho k, w&M & Kamehameha. Aole ao i loihi hope o kela mau kamaino ans, io itro la o Kanihonui e moe aii me Kaahumanu ia Luhelohe. il' hai aku ]a o Luheluhe ia Kameha[ ' m«h jl.

f &a lohe ana cr k«loii kona poo ilab, a nab wait maka no e hiolo o ka lepo. iyo ka mmamina i ke keiki, k* aloha» a me ka hoopuka rfha ae i kekahi mau huaolelo anoaoo. eehia, aia 1 kuu fcakaolelo ka olelo hoōholo Lope loa no kou make a mt kou ola 6 kuu Keiki. Nolaila, haawi aku la 0 Kamehameha i ke dala kiai ulauia ia Luheluhe e lawe imua o Kameeiamoku. Lawe io no o Lohelehu i ua dala kini ala a haawi aku la iaia me ka olelo pu ana akut, mai ia Kamehameha mai »iei keia mea iilaiila. Lawe ae la o Kameeiaatoku i ua d:Ja nei a nana, a mamuii o kona kilo aupuni ike kuhohonr, honi se U oia i ua dala ala, a hiolo maka walu mai Ia na .waimaka mai kona mau lihihhi mai, a me ka leo eehia o ke nnnann aleha, pane mai la oia ia Luheluha. e hoihoi hou aku oe i keia dal<* ulauia o ka iwi koko ia Kamehameha. 1 ka hisi ana o Lalieluhe imua o Kamehameha, e ninau koke aku ana o Kamehameha, ua oaa ia aku nei anei ke dala e kuu kaka olelo, e hoike koke aku ana o Luheluha. eia no la, ua hoihoi m«i nei # m>. E uwe ana o KaAiehameha, auwe ! kuu haku e— kuu ha— ku. I ka aku nei hoi ke aho o se ola .0 kau ! h»ku ia o—-e, eia ka he make no-e. . Pela iho.!a i make ai o Kanihonui. i a nele loa ka aina i ke kipi a hiki i ka make ana o Kamehameha.

Nolaila, e ka lahui Hawaii, iloko o keia mau 1& kupilikii o ka aina, ke ninau nei wau. ua nele loa anei kakou 1 na kakaolelo. ka)ai aupuni naauao? Aole! anle loa, eia no o - J. E. BuBh a me Joseph Nawahi na alakai o ka lahui a me kekahi poe aloha aina e ae. Mamuli o ko laua koh® ia ana nuu e ka Mea Kiekie Loa i waha olelo no ka lahui, oia ke kumu o ko kakou pakele. Auhea hoi na kipi, eia k«'u baina, o na Kahina hupo o ka „ Moiwahine. i ae e kakau i ko lakou mau inoa ma kela papa inoa o fca pohoiaiō. Hawaii Ponoi.