Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 945, 21 May 1894 — HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE. Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko. Ke Kahulileole'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE.

Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko.

Ke Kahulileole'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii.

Unnhiia e Mo»e Manu no "KA LEO.' Ka lua o ka Makanikeoe huakai me fcona wabi hoa hele nae Awini. Hikiliou oia ma Kahoolaw* «ne Maui. Molokai, Oahu jLauai a me Lehua. Ahaha loaa pono ia oe e ka unea heluhelu, a ī ke kaa pono ana ae o na waa mawaho o na pali hulaana aia ka ua iualau me na kilihune ua kokoe palahea ana iluna i ka ilikai a ke haiii pōno iho la maluna o na manowaa o ka ui o Kauai a he boike ana mai hoi ia mau hoailona kupanaha oka levia i ice kulana alii oia nohea oka mokupuni kaiii La. e like me ke ano mau o nalii mai ka po mai, [oia ano alii mai Kahiko mai, eia no ia malnnā o Liliuokalnm i keia wa, aole e pau a hiki i ka mea hope loa o Hawaii npi-] I keia manawa o ke kaikamahine alii o Kauai e hoooanea nei maluna o kona mau waa kaulua, aia hoi, ua hawanawana malu iho la o Makanikeoe iaia me ka ike ole ia mai ena poe a pau o luna o na waa.

Ado, e nana pono aka oe maluna aku o keia mau awawa e huli pono mai nei mamua o fcakou. aia ma kela wahi mauka e uhi pono ala ka obu he [Maino kekahi inoa] aia n.alaila ka hale noho o kuu haku alii Laukaieie, rue kou kaikunane iani a)ii. aia no hoi malail'a ko raakou m&ii makua me ko ; u mau kai~ kuahine a pau me na kaikamahlne 0 Kauai kahi i tioho ai, nolaila, e lawe mua aku ana au ia oe malaila e ike ai oe me lakou a me Puakaakuli kou ukali o ke ala moana, a o na poe a pau maluna nei o na waa na'u ka hookipa ana ia lakou me ka maikai, mai Kanalua 1 keia olele a'u ia oe, oiai ua hiki mai la oukou 1 ko'u aina nei. Mahope )ho o keia mau olelo ana] * Makamkeoe ia Kalehuaniakanoe, t

ua hai iho la oia i Kana olelo VatJoha ia Kawaihoa me kana wahine a me na poe koikoi a pau o Kauai e hooiana na w&a a pau mawaho Wāipio Waimāuu a me na pah* lsana a hiki laa Kohala-Loko a hoi hou mai aa «ai uka mai, a ua lilo iK> hei leoua wahi hoaheie Awinii kaimaina no na malihini. Ano keia manawa. ua lme me ka maalo ana ae o ka manu īwa ihoko o ka lewa a na]o aku iiunaiilo pela i hiu ia aku ai ke kaikamahine alii o Kawai me kona wahi ukah.e ka makani kaulaua o Waipio ine he anapu ana la na ka uila i ka lewa, ua ike ole na kaikamahine malihini i keia wa o laua. e lawe ia fteii aia w*le no o ka haanawa o laua i hiki aku ai maiuna o Kaauwana, naa ka hoine nani o ka mea noiia keia nanea/

Ia lakou i hiki ftku ai malaila; ua pane koke mat la ke kiai Laukieleula.

E ku malaila e kuu kaikunane aloha me kau uaau malihini. heaha ka manao ? A wahi a kona kaikunane i pane aku ai. E oluolu mai eke kiai, e wehe i ka puka o Ihikalani e hookipa aku i na malihini itnua o ko kaua mau haku alii. Pau keia mau huaolelo aia hoi emooie ua hamama feoke mai la na puka komo o Ihikalani hale, & ike ia aku la na piia kapukapu eehia o ua hale laahia nei me kona nani nui, i hui pu ia me ka nani oikeiakela o ka mea nona keia moolelo ka mea l like me ka malamalama o ka mahina i ka po o Mahealani. ke hoea mai ma ke kua o na kuahiwi iluna iilo o ka pale teni, aole hoi he mau mea nana e alai kona mau nanaina oluolu, ka mea hoi ī olelo ia; Kelii wahine oka ©luolu me ka maluhia* I keia wa o na ipuka i hemo«mai ai o Ihikalani, ua hekau iho la na haawma anoano a pau me ka.eehia maluna o na malihini e ku aku nei me ko laua kamaaina r A na ko laua kamaaina i pane mai, mai makau ī na hiona o keia hale, owau no ia, nolaila, e kom» aole he mea e makou ai, no kā mea ua ae kela kaikamahine uuku e ku mai la mawaho o ka puka komo, A ia Makanikeoe eoleloana imuu ona malihini, aia hoi ua halawai koke aku la na kiionohi maka o na malihini me Laukaieie me kana alii kane * r A uwila hou aku.