Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 980, 11 July 1894 — HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE. Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko. Ke Kahulilelole'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE.

Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko.

Ke Kahulilelole'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii.

Onnhiia e Mose Manu no ' > KA JLEf>/ : ' Ka lealea hope loa a n& kaikamahioe o Kauai rge ke kaikamahiae alii Kalehuaoiakaeoe HauJe oia me Hniawe. Kona naauauwa ana i ke aloha a biki i kona makeana. Lilo o kaulaaihawane malalo o ka Laukaieie malamf ana me Makanikeoe. E liko noe ka manao o Laukaieie>

Ua lilo ia i mea nui a kaumaha ao kona manao, nolaila, ua hoi doiolei aku oia no kona home nohouka a bai akula i na mea apau no ko ls,oa keiki i mua o kana wahine me . -ka laua hunona. a ua liio aela īa ■lanawa no ke kaumaha aleha keiki» a ua na-ne ihola lakou me na jtulu waimaka. a ua ulu ae la na noanao iloko o lana e hele hou e huli ia Hiilawe, nolaila, ua hele hou © Koaekea a hiki ma kahi o kona kaikuahine Pakahi me kona kaiko eke ualuna o Kaauwana, a ua hai la toai no iaia na mea apau, elike no me na olelo a keia hoe ma Waipio. nolaila, oa huli hoi mai oia me ka neie a hiki kou ma kona wahi naau, a elike nd me ka nele o kana huakai mua, pela no keia hele hou au aku nei ana, a «oia mea, ua hoomaka ihola o Kaholookuaiwa e nwe hamama me ka naavauwa no ke aloha kieki, ka hua n»ua lu i o 0 kona opu, a ua komo pn maiia hoi ka laua hunona aiii. Kalehuamakoiioe, me na hua olelo uwe kaukau I ku i ke aleha, oi:ū f e helu ia na kaqii me k:» mak:\ni, ke anu hoi me ke koe];oe. a o na hiona ap.iu o ka launa ai.a o.ke kane me ka wnhine. aia io *.r:ui hionu upau ke kau ni;U la n:> halialia i na niaka paiuuaHi 0 ua nohea lu o Kauai ine na hooma* nao aloha ana, aolo hoi e hiki ke poina ia inau me«. a mamuli o keia nalawH-e ana o Hiilawe me ka ike ole ia o kana wahi i hele ai, ke kudiu hwi o keia uwe naauauwa ana «a hakukoi ae la o loko memiu alt

ahiu la no ka moana, a maniuli o keia inanao kaumaha i hekau iho maluna o lakou,aia hoī, ua loa aku Ja heoaau kahoaka oia mea ia Laukaieie me kana kane ma kona wahi mau, a oia haawina hookahi no o ka manao haupu kai loa i ko laua wahi kiai Laukieleula, nolaila ua. kamaiiio ihola lakou noia mea, aua hoeuna ia c Launieleula e kii

ia Makanikeoe !ca ko lakou wahi e noho an% me Kaulaaihawane ma a me kona mau kaikuahine ap:<u, ia Laukieleola i hiki aku ai malaila ua hai aku oia ike kumu o kona hoouna ia ana akw o kona hak» alii v a ua hoolohe pono maila kona kaikunane i na olelo anau, a oia ka Makanikeoe i pane mai ai i kona wahi muli kaikuahine. a*is. "e noho oe maane: a h">i mai au," ua hoolohe aku hoi kona pokii i kana olelo nolaila ua niu aku la ua Makanipuahiohio nei o ke eulōaumoe o Waipio me ka uleu. , laia i hele aku la, ua hanu heie aku la oia ma ka meheu o na wahi a Hiilawe i hele ai ma ke kauhiwi o uka o Koha'a a hiki ma na Puuhaelelua oia hoi o Pili me a malaiia aku oia no Nunulu a ua hoe aku no aia ma keia wahi e ka mea ike iho ai kaua i kahi Uluiki Lau-

kieleula, aole oia i hoolohe i ka olelo kauoha a kona hanau mua, oiai o Mak»ni«ieoe i hele mai ai no sa huli ana i ka meneu o kahi a Hiilawe i heie mai ai. a oia kana i hoe& aku ai ma kela kiowai, a iaianaeī ma kon» ala hele, aia nae, ua oili mai kahi kamaeu opio Laukieleula me kona ike ole ia mai, ua kamoe mai kona ala nui liele ma na pali huli-ana a heea ma ko Awiiū home me Puakaakoli, aol«? nae he w. hi men o laua a ike mai iaia nei> aia ia nei i hilei pono akv ai ma "Honokane. ua huli ae la Koia nei nana ana i uka oia, wahi, aia hoi. ua ike akula oia he walii kilihune ua me ua aweawea ano anuenue malalo o kekahi awaawa e kapio ana.

I Ke kauohaia aku nei ka p oqla j v\e ma ka inahina o K.v I.ko o ka L\ih;i, ( e noi i ka oukou l>ila hook"«-a-i k.a oukou ; maui.una, ī ko oukou hookaa ana tuai 1 ; ke oTa o k.-\ wahaoielo nia ka aoao o k% ! i.aliui. K hoonna akn ana makou i k«- > kAin nit»a nana e heie aku e otii 1 Ka |K>e ! a uuiKiiu e ike ana aoio i hookaa mai 1 k<» i ola o ke:a peoa. K lioolohe i keia eko ; makou man niaxAnuika. ; hoike kk« tei o K;iuka Ai>ai)a īuiua o ke ak*m, ō h«x>nee i t _ . aku ana oi.i i kona H ile Kauka tua uka iki aku o k:ihi ana i n«>ho euua \ iho uei, e kupono ala ma Waikiki o j ka Hale Kaawai Pake Helu o ; e ku j nei ira ke AUnui Maunākea, ma >ka la 12 o Me» nei. Kē kono aku ; uei oia i kana poe mai e maknala * kia. o huhewa auanei.