Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 995, 1 August 1894 — HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE. Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko. Ke Kahulilelole'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE.

Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko.

Ke Kahulilelole'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii.

Zh*nhdia e Mou Manu no "KA LEO.'

~Ka huakai liele makaikai a Laukaieie me kana Aliikane—Lilo o Makanikeoe me Hinahelelani i mau alakai ma ka aina a me ka moana Ike ia na lua hohonn maloko o ke kai a me ka aina nei—Hele pu me na ohana ponoi—Hoonohoia o Laukieleula i Ihikalani—Ulu ka ieie ma keia mau mokupuni—Lilo i mea hoomanao ia e ka Lahu Hawaii nei. Eka Haku Lani alii o'u nei, ke waiho aku nei au i ka'u huaolelo iniua ou e ko makou Haku alii. Ua ioheaku nei au i k;an olelo imua o ko kakou kaikunane no na inea-* paui.e hele pu ana ma kau huakai kele makaikai. Nolaila, ke noi aku nei au*i kou oluoiu e kuu Haku. e waiho nooe e noho pu au me na makua o k& kou a hiki i koM mau la hope. Aole no hoi «'uiiea e manaohou aku ai no ko'u aina hanau, oiai, raa o'u nei iJj>oino ai ko kakou kaikunane. Nolaila, i mea nana e panai aku no ka inoa o kou ponoi, e lele.niui la ka wai i na pali. Owau ponoi nei no ke waiho ana m.i kona wahi i hanau ai. oia a me oe, oiai na la o kc kauiuaha o noiio nei maluna o'u a ni*? na inaku.i o Kakv-u, a na'u ia e uwe aku i konu aloha. I ka pau ana o keia mau olelo ;\ Kalohuamakanoe, ua ae mai ia o Laukaieie i ka manao hoakaka o ua ui nohea la o Pihanakalaui.

A oa wuiho ia ka olelo kauoha ia Laukieleula, e nana iaia me ka maluhia o ka noho ana. a biki i ka tta e hoi g>ai ai oia ma kana huaka kaaponi mai. Ina la mamua iho oka makaukau ana ne ka hele, ua hala mua aku la o Makanikeoe e hui pu me kela Punohuula o ka moana o Hinahelelam. A iaia e hanu hele ana nie he ilio ala maluna ona ale ahiu oka moana. Ua huliiho la oia e nana ma kahi ana ' ike mua ai, aole nae taa kupueu la o ka moana, a i kon& huli ana ae iluna oka lewa, ua ike aku la oia ina i*i aiwaiwa o fc»e kai e noho m&i o ke aina iloko o ka lewa, i kapaia o Kaliaikanuu kona iaoa. E loaa no keia aina ma ka pule poe kahuna o na heiau nui. Ma keia ike ana ae o Makanikeoe i oa oi nohea nei, ua hoea koke oia ma 'ua aioa kamahao ala i ka lewa nuu. A laia nae 1 hiki aku ai malaila ua ike aku la oia i ke kahu wahiae ui i ike mua ole ia eia, e lele mai i ana mai ka mahina mai. Oia paha kau e ka mea heluhelu e ninau iho la i ka moa oia kupueu 0 luna. Ke hai nei k& mea kakau,* oia o Hmaikamalama. A iaia i noho pu »i me ka ui o ke kai, ua pane mai la ko laua mau leo nahenahe me ka hauoli nui ia Makanikeoe, me na hookipa ma me ka oluolu ma na kukai olelo ana. Auahaiaku ke keiki eueu o Waipio Ika manao 0 kona haku, alii i hiki aku ai e kamailio pu me ia, a ua ae mai oiu me ka hai ana mai i kana olelo kauoha ia keoe. E hoi oe a hiki ilaio, alaila, e hai aku oe i ka Haku aiii o kaua, e kali mai a pau na Hiku a ke Akua. No ka mea, he manawa keia no Ike kapu, no ka mea uo au i haawi mai ai iluna nei. Ua ike oe ia mea ma kou ano a iDe a'u nei, ka mea aka Haku ali 1 0 kaua i maopopo ole ai. Aka» o kou muli pokii kaikuahine Laukieleula a me oe ka i ike īa uiea. Eia la.-ua nohoalii 1111» mah.na o na kupua a pau oka lewa nei, a Ime ka hoaua ame ka moana. a l.e pemaikai ka ike o na mea a pau īa--1 ■ - inia. O'a keia kaikuahine ou, o Hinaikamalama, ke kiai k* Aana [nui mamua o na oiea a pau, : >