Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 1046, 10 October 1894 — HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE. Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko. Ke Kahulileol'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE.

Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko.

Ke Kahulileol'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii.

Unnhua t Mos<: Me.uu iw f KA lEO.' Ka iiu.':kai hele inakaikai a .L.'uika-io \ f i in': liCu:tL Aliik.-uio—Lilo:o -Ma kiiiiiktM.it' i! e •Uina-heU'iaiii'i. m.a.ual:';:ii ma ka ain.i a hk; ka moana Ik« i;i ua iua holionn maloko o ke kai a me ka aina nei—Hele pu me.ua omma pouoi—Hoonolioia o Laukieleula i Ihikalani—Ulu ka ieie ma keia inau mokupuni—Lil-o i mea hoon.anao ia e ka Lahu Kawaii nei. A o ua Leleiwi nei keia i haina mai ai e Pele a make maloko o kai, aia Kona kino pehaku me he lei Palaoao 'la ke ano e waiho la maloko oke kai malalo o ka lae mai ka aina aku nei, he pohaku ula keia, ao ka Leho aiaikai-'ila-a me he ahi la ke nana aku iloko o ' ke kai, he Me ke ike mai i ke kanaka. e loaa no i ke kanaka lulu leho Okilo ma keia pohaku o Leleiwi. M9 keia wahi » mahele hou ai ka huakai a kaa wale hou o Laukaieie me Makanikeoe. E like me ko lakou hele hna mai mai Waipio uiai; mahopn iho o na knka olelo ana, ua hiu aku la ka, Punohu ula o ka moana ia Laukaleie ;ne kana Kaoe no ka ilikai ma j kahi o ke koa-ahi kauiana o Hilo, oia o -T. Kona inoa, he inau ka*iu kona hohonu. aia nae oia kekahi aoāo o keia koa ia alai o kokoke . il;ū iiiui, he iua hohonu loa: aoUo a!io ,i ka poe lawaia o ku ai ilalo u . keia lua, no ka ike o ka poe iawaia kaniko aoū- <• ku ia ke aho me ka inakuu i na l.au eliiua. *

i- Xo!aii:t. ua imi kekahi kanaka o Hilo o 1 kona inoa. a loaa kahi pap.iu niH\vrho loa o ka moana' ma) I na kapakai mai o Hilo, he mamao j loa keia w«hi a I e ana nei he raau kaau wale no ua ku fce aho ilalo, a ma kai aku o ua wahi nei ana i manao si i koa-ia t he hohonu ioa, a ' ua maepfcopo la I na maka ouka o : ka aina Oia e hoopjlolei i ka īhu _ o ka waa 1 ka ipuu o Kakii ma Pun a» | u e. ho <paa i ka honua o ka waa i !na Niu o līaena ma Keaau, aia !■ malalo o keiia koa-i a 01, a oia ka ; i mea a ko Hilo poe keiki lawaia i f oielo uaena iho ai ma ke mele. "Lawaia nui au no ī Ile aui ka ia e hoi ai." j O keia ko'a ahi kaulana ma Hilo, I he kamaaina na keiki o ua aina la I ia ko'a a hiki i keia wa. a niahope | iho o ka ana o ka mea ! nona keia moolelo ma ia wahi, ua hoea ae la lakou īluna o ka ilikai a n?e awiwi iae la lakou ma ka lae o Leleiwr, aia hoi, ua hai mua aku Li o Hinahelelani ia Laukaieie tae kana alii kahe, a no. e o'u haku alii n.'ina k;ihuakai, e halawai aku aoa kakou nie ifii ohana o kaua ina keia wahi. aia la jke o-u mai la iiuna o ka alel ua it?e mai la ia kakou."Owai koha inoa?*' Watii a Laukaieie ī ninau aku ai.; Pane mai lo Hinahelelani- ' O Hinamakaulunui." He wahine puni heenalu o kakou a he puni lealea no hoi ma na ano a pau, a he ano uia la kona kino holookoa ke nana aku, a i« ma keia mau olelo a kā uio ka moona ua hoomaopoopo aku la ka ui j a Waipio ialmau oielo.