Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 1072, 25 March 1895 — HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE. Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko. Ke Kahulileol'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE.

Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko.

Ke Kahulileol'a o ke Kuluaumoe o na Pali ..o.. Wapio Hawaii.

Unuhi ia e Mose Manu, no "KA LEO - Ka huakai hele makaikai a Laukaieie me kana Aliikane—Lilo o Makanikeoe me Hinahelelani i mau alakai ma ka aina a me ka moana Ike ia na lua hohonu maloko o ke kai a me ka aina nei—Hele pu me na ohana ponoi—Hoonohoia o Laukieleula i Ihikalani—Ula ka ieie ma keia mau mokupuni-—Lilo i mea hoomanao ia e ka Lahu Hawaii nei, Aia mahope iho o ko Makanikeoe j ke ana i keia lua, ua hanu hele hou mai oia ma Nihoa, a me ke one o na kapakai o Moomomi a hiki ma ka lae o ka Ilio, a ke huli ae la kona mau nanaina i ka luna kilakila o Mauna Loa, kahi hoi a kona mau hoa a me kona haku lani kaikuahine alii Laukaieie e no@@ ia me ka ohana o laua me ka wa@@ ai na ea huihui anoano oia wah@@@ a ; ia pee aiwaiwa i noho ai. j Ia Makanikeoe i hiki ai ma ka lae o ka Ilio, ua ike aku la oia he wahi awaawa ma ka aoao hema e moe kololio ana iloko o ke kai ho- honu. A oia kana i hookolo aku ai i ke ano o keia awaawa e waiho nei malalo o ka papaku o ka moana kai hohonu, a ua loaa aku iaia kahi i nui loa aku ai o keia awaawa, aia malalo o keia lua e ulu ana kekahi mau laau nui, oia hoi ka Ekaha a me ke Kamani, he mau laau kupanaha keia malalo o keia awaawa, a he wahi ikaika loa hoi keia o ke au o ka moana iuka o ka aina mawaena o ka lae kaulana o ka lae o Kalaau a me ka lae o ka Ilio a he mau mili ka mamao o keia mau laau e ulu nei malalo o keia awaawa ma ka aina, a he hale noho keia no na ano ia a pau o ke kai, a he ko'a lawaia hoi na ka poe kahi-

ko o Molokai, a oia ka mea i ike ia ai keia mau laau e ka poe lawaia, i ka manawa e hihia ai ke aho a hei ka lala o ua mau laau nei. Ua malama ia keia maa laau e ka poe kahuna, no ka mea, he awaawa ke ke kino o ka laau Kamani, aole ona mea e manalo ai koe wale no ka poe auwae lena a kino ano papalua i pili iloko o ka mahele o keia laau, e like me Kalaipahoa a me ka limu make ma Hana ma Maui. Aia ma keia wahi, aole i hoonalo ia ke ahikanana i ka ukali ia e na elele o ke 'lii o Kahoolawe, aia no laua ke kaalo nei ma na aekai a me na makalae o Molokai, me ka poina

ole, a mamuli o na helehelena o na hoike anā o keia lua a kakou e ike nei, nie he mea la. ,ua hiki loa ke manao Iho, oia ke kuoau o ka ili ana o kekahi mau moku ina kela mau lae ma Molokai. i ka huki ia e ke au ikaika o ka moana a pela i poino ai ke Kalepa Wilikoki i kela makahiki aku nei. A ma keia lua i loaa aku la i ka mea huli lua, aia hoi, ua huli hoi aku oia no luna o Mauna Loa ka Home kafeela o na Mahoe a me ko laua ka'kunane kahi hoi a kona kaikuahine haku a me na ohana« noho ala ia kuahiwi eehia nui wale me ke anuanu. U Makanikeoe i hiki aku ai, ua hni aku oia me kona kihei pili o n po kehau anu, me kona mau an© oluolu a ipau, aōle hoi e like me na la mua aku la i hala ka pii o ke kai ī kumu pa]i, a ua lana malie hoi keia. i O ka r4ea i loaa ai ia mea ia Kathaiu]a, oia ro na hoike pololei a punohu uia o ha moana e hele pu nei me lakou, ke aniani kilohi o - . ■ | na tuea huni e r ulowalo ole ai na i haua ia, ua like ia me ka | oielo a ka Huke Nui. | Ma keia hoi ana aku la o ka eueu j \ia ho!o ae ,la na kukai olelo ana niawaena o na m.Uihiai a pau a me na kam.-.aina e kaapun T :ka aiokuHioa, aia ma keia *•<••<, ua hoor kaavcale ia na kann a pr.u ma keia' I . i qele ana, o Kaana he kamaaina! mauka o ka aina, a o Makan keoe | ko lakou puuhonua ma na ano a pau. ! . Aole i pau.