Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 1073, 26 March 1895 — HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE. Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko. Ke Kahulileol'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE.

Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko.

Ke Kahulileol'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii.

V\n)ii t/t e Jdof( M<tnu no I 'KA LEO B a huakai hele makaikai a ie me kana Aliikane—Lilo o Makanikeoe me Hinahelelani i mau alakai ma ka aina a me.ka moana Ike ia na ltia holiomi maloko o ke kai a rae ka aina nei-—Hele pu ioe na oliana ponoi—Hoonohoia o 1 Iliikalani—lJlh ka 7 ieie uia keia mau mokiipuni—Lilo . imc a hoomanao ia e ka Lahu Hawaii īiei.

1 keia \vn a ka huakai e nee.nei, ; o na Mahoe na kamaaina ina ke ala moana ae, a o Hinahelani ko iakoi iuea maiia nui nana e pale aku i I iia ulia e hiki mai ana imua o la-.j kou. , | Aia ma keia mahele ana o na huakai, ua olelo aku o Kaana i ■ kona mau kaikuahine, 'aole auanei ehiki ke hele oukou ma Kona aku nei, a o makou hoi ma na paU akuinei o Koolau a hui aku kakou ma kahi e hui aku ai.' Ma keia ioau olelo a Kaaaa i kona mau kaikuahine» ua pane mai la laua n» %uaoleio, moa-1 kaka, 'aole peja, oiai, ua lphe bo oe

i na olelo maa i J)ai ia'e nei iwaen« o kakoo, o oukou mauka nei o ka .aina, a o masou hoi makai aku nei • .* '■¥ o ka moana. Nolaila, aole i hiki ia kakou ke hana pel», ©iai, aole o kakou na mea mana ma keia huaaai, o ta mea wale a kakou i aloha ai—a hiJinai a; kakou a pnu maluna ona. •oia walt- no ka mea kuleana ma na ano'a paii. 1 I ka pau ana o keia mau olelo, ua liuliu kokk ae la na mea a pau no ka hele ana, ua hoike mai la na hiona malie iaelae oka ia, aohe he mau ohiwai oana e uhi īho i ka piko o na kuahiwi a me na puu a

' me na awawa kuhobo o ka Mok upuni o Molokai. A o na hoailona mau no o- ka mea noua keia nanea, oia no ka mea mau kia mai kinohi mai a hi~, j ki wale ia wa. A mamua ae e ko lakou hele ana aia he mau kino ano e loa ke ku mai ana imua o lakou iloko © ia wa koke no. ; v i. Oia hoi. he mau ululaau like ole ke Iho lalaiii ana i ka? o Haleoiono j mai luna aku o Mauqa Loa, aia hoi j maluna o kekahi laau nui i hele | msn laln a. lnluu i na inea kij no ona mallhiki e noho ana,*ji no ika manawa pokole loa, ua hului pau ia aku la a noho ana i kai ona lae kahakai. Aia ma keia wahi i haawi iho ai i na kukai aloha ana, a mahae ae la j ka hele ana o ka huakai, a oiai hoi, na pupu a me na auwaa laiua e hoolana malie mai ana i ka ilikai, a me na elele oke alii o ka mokupuni o Kahoolawe. I ke kaawale ana aku o ka mea nona keia nanea, a o kanaalii kane ua koele wawae like mai oia mauka me kona mau hoa, a ia lakou i hele mai ai a hiki ma ī kaulana o na kamaiiii ī ka lehelehe nui, he mea e ka nhai hele mai o na kane a J»e na wahine me na kamahi, i ka ike

maka mai i keia poe kanaka ui nui wale, a he malihini loa ko lakou ike ana ia lakou ngi. Aia ko Kalaiakanoanu mau ui nohea ke hai malule wale la no i ka lau akolea, a ke niniaū lā i ka, | pna o Koaie, a he nui wale hoi o ; na leo e heahea mai ana i na mah- | hini e komo maioko. e hanai ai a hewo ae k.a waha, hookahi .no uk« la o ke aloha. Aia uae, ua haawi afeu no na uiaj lihini 1 ko lakou aloha me na luiu j luna pu ana. me ka hai aku, ua | lawa mākou iaia nei (Kaana) ko makou kamaaina, aohe hoi he wahi e hookomo aku &i ī ko oukou lokomaikai e na kamaeina, nolaila. o ke aloha no ko oukou. I ka pau aoa o keia mau olelo, ua nee mai ia ka huakai no mua, a oia no hoi ka manawa i ike la aku ai ka huakai hele aukai e hooko • koke mai ana ma ka aekai, a ua lilo hoi keia mau huakai elua i ike maka īa e na poe o uka o ka aina.