Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 1077, 1 April 1895 — HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE. Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko. Ke Kahulileol'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Wapio Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE.

Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko.

Ke Kahulileol'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Wapio Hawaii.

i • j Dnnhi vi e Mew Manu no ' I KA LEO ■ !' ' ■■. ■■■ ! ■■■ •■: ■ ■■■ jl - ■. i Ka huakai hele makaikai a Laukaie- ' ie me kana Aliikane-*-Lilo o Ma-jj kanikeoe me Hinahelelanii mau . alakai ma k i aina a me.ka moana Ike ia na lua hoho»u ' ni?tloko o! j ke kai ame ka aiuH"nei—Hele pu j me na oliana ponoi—Hoonolioia o! j Laukieienla i lirikpJ<'iii—Ulu ka! i ieiema keiaman moknpum—Liloi I i mea 'lioomanao- ia e ka Laliu! ! Hawaii nei. - | j : ..r ;_i_ -■: .': .4 ; Ao na paii a me'na awaawaa me j nn knalapa o ua nau lniu iai ■ i k* ike ia e ka īinea nona keia na-i I nea, a uo keia aina na m»-le i haku ■I - .!.■■; ! | h e na 'lii. a e loaa no na wahi ka-l J uiana ma keia awawa o Wailau, a| h iuoli no na kamaaiua o keia kei ike iho i keia mau wahi lalani mele e like me J. oia hoi keia mele inoa o Kamehameha V. i make. 1

•Maeeoae i ke kai ka pua o ka hala, ! v ; " N- ! . : '•■ ■] Ua :saewa wale i KapaliokahiwaKahiwahiwa 1 polipo o Papalau-I ahi. i oka nani Homolele o kuu mea ! aloha i ona 1 niau koloiani aku nei ka hele; j ■. i ana | Hele oe aohe ahp o Kikiopua |o ka nnwe wale uo a hilii i H«i--j hala Heaha la ika'u ha!a n\:i la oe e k*i . ■ !■:■ ' . i ' • I i aloha > He mea ka'iu e hoin nei i Ma-i i l^lewaa E hea mai ka p<lno malaila kau-a I Mahea h«.i au -e Ma ko alo no aU.' O na wahi a pnu o Wailau. ua pau loa ia iloeo o keia moie, a na ka lua ■> ke mele epau loa ai aa wahi kaulana o na pall keiki kane o Koolau o Molokai, ka aina.i ol#— lo ia e ka # po« makaikai kaahele t oU ka htltf ekahl o ka Mokupmi o ka tina ptli ©auiwa onj* Mokupupi e ae mii Hawaii a na ka "V : !.= . 'l' " *

poe i ike maka i keia mau pali o Koolau Molokai. aia nae ke kaahele ia nei e ka mea nona keia moolelo ] me kona kaikunane eleu uoe ka 1 mana nui. Ia Lankaieie me kona ohana tna Wailau, aia hoi, ua nee ae la lakou ma Pelekunu, a ke ki'.ohi ala la- | kou man nana ana i ka pali n<Mia | keia mau lalani uieie. i 'O ua ui 0 Koola'u j ;ho na pali o Koolau.' j Aia ke *ka »uu kau- ; lana 0 Kaunuohua a me ka la'la mau ea hiiihui mai na kuahiwi mai i aia kahi mol&u aina kaulana i ulu jia e ka loulu i like me ka huelo 0 r ! ka ilio kona īnoa. i 'Makamaka nanau 01 ala

]Aia ka ike i ka hneio.' | | Aia ma keia wahi 1 huii hele aku! !l' ' . *■-~.: i iai 0 Makanikeoe i ko laila mau lua i |j ma ua mau pali nei o Wailau a me ij Peleknnu, a ua nui wale o na ana |l - ' ".■>: '■■■■■■■.■■. ; huna i loaa laia mawaena .o iin pali j : a me na iwi-kanaka e waiiio aii:?, <*. i'- ka lua aku o ka nui o n t lua m'im; 1 i: Uwau■ maluua ok i welelau o na

! pali o-keja mau awawa, aua loaa j aku la hoi ka lua o kela mau kupu- | eu i hakaka ai makik'io ke kai im.i- -| lalo o ke kumu o ka pali. oia hoi ka i hakaka ana o ka mano m* ka puhi a make ka mano i kona hoa paio. a i a;a ia wahi puka ke hamama la a hiki i keia wa. A mahoiie iho o ko lakou nanea ana ma Pelekunn, ua kamoe mai ia ka huakai no Waikolu, kekahi kt»ia 0 na awaawa kaulana tua ketcahi olelo kahiko o Hawaii nei, oia hoi kekahi uiau wahine hilo aho i haawi wale ia i ka ai a me ka ia, e Ka uaea nana ke olona, a mi ia hana 1 puka ai ka olelo kaulana a kela niau Wihine. "E wili KoohiU ua ahiahi/' j (Aia ma keia wahi he nui ka -opaapaa o kekahi poe no Koolau o | Hawaii a sne Mam O.ihu KauK aia i nae ma na moo'elo kahiieo o Hu\- | waii nei e '\vuiho »»4 i ka nv>ā fca- | k&u luoolelo e hiki ui na hooiaio k e | hoakaku la me ka pohihi ole. ! Aia i kela mnnawa ī hiki nku ai ' ' ' • ■' '' ■■"> Ea mea nona keia moeleio ma Wai jaolu, aia hoi, ua hoike uiai la o Laukkieie i kona man ano hihiu a p«u ua ike ia ma Waikolu na Ponohu i■. x ' . Ua-koko *me na anuenue e pipio ana i na p%)i o Waikolu a oia mau hahe oia mau haawina, ua 'hiki loa aku ia i kai o Kata*papft> e hoopuni ana i na kakaīpali kaulaM< oia aina*)6ha a ka ehaeha nui waH i nobo al.