Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 4, 16 April 1896 — Page 3

Page PDF (913.29 KB)

This text was transcribed by:  Judy Vierra
This work is dedicated to:  Emanuel Vierra

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

ana i ka Moiwahine ina mea a pau ana e makemake ai.  Nolaila, he mea kanalua ole i ko’u manao, e ala mai ana no kekahi hana hookahuli aupuni he manawa ma ia hope mai.

            N. Pehea ka loihi o ka manawa au i manao ai, e ala mai ana ia hana hookahuli aupuni?

            H. E ala mai ana no i kekahi manawa, ina paha no ka aoao o ka Moiwahine e kukala i kumukanawai hou, e ala mai ana no i kekahi oia mau manawa. 

            Ua hai maopopola mai makou e kekahi mau poo alakai o ka poe hookahuli aupuni, e haawi mai no lakou i na kokua ana mai ia makou ma keia kue i ka Moiwahine e hooko i kona makemake kukala kumukanawai hou, ma ke kauoha kakauinoa a hoole ai makou.

            O keia mau poe nana makou i olelo mai ma ka aoao o ka poai kue, oia no o Kakina me Hakawela, a ua piha lealea loa lakou no ko makou kue ana i ka moiwahine aole kakauinoa i ke kumukanawai hou.

(Apopo hoea aku.)

Ka Waidia!

            Hana mua loa ia ka uwaki i ka 1476.

            O ka huina helu lahui o ka Pake iloko o na mokuaina a pau o Amerika i ka 1880, aia no ia i ka helu kiekie o 105,613.

            Roma:  Loaa mua ke kahua o ke kulanakauhale o Roma e ku nei i keia la, oiai e ku aaa he pupupu hale kuaaina wale no, ia Romulusa, he 752 makahiki mamua o ka hiki ana mai o Karisto i keia honua.

            Loaa ka pahuolelo Ponogarapa ia T. A. Edison i ka 1877.

            O ka haluna mua loa i hoolele ia iluna o ka lewa malalo o ka noeau noonoo kanaka, no ke kulanakauhale hema o Liona, Farani, i ka 1783.

            O ka ahahui panihakahaka ahi i hoala mua ia ma Amerika, ua kukulu ia ma Bosetona, 1724.

            Poni ia o Napoliona ke kaeaea nui o Europa, ma ke kulana lilo i Emepera no Farani i ka 1804; haulepio ma Watalu, 1815: make ma ka mokupuni o San Hilina i ka 1820.

            O ka ikaika nee o na ao hakumakuma lani ma kona alahele, he 36 mile i ka hora.

            O ka pauahi nui i ike ia Ladana a holapu ia he mau hale lehulehu pili oihana kakaikahi@, oia ka 1666.

APERILA

 

Sabati..............................                    5          12        19        26       

Poakahi……………...                                    6          13        20        27

Poalua……………….                                    7          14        21        28

Poakolu……………...            1          8          15        22        29

Poaha………………..                        2          9          16        23        30

Poahma………………           3          10        17        24        …

Poaono………………            4          11        18        25        …

NU HOU KULOKO

            I keia la e haalele mai ai ka mokuahi Auseturia i keia awa no Kapalakiko.

            E haawi ana na haumana o ke Kula Kamehameha, he aha mele hoolaulea ke hiki aku i ka la 28 o keia mahina.

            E hoomakaukauia ana Paia e kukulu i kekahi hale hoolaulea, nona na hoolilo i koho ia ma kahi o ka $2000.

            O ka waiwai io o ke tona gula ma ke kumukuai o ke ana paona kaumaha, he $602,790.21; kumukuai o ke tona sileva, emi mai i ke $37,704.84.

            He halawai ka na hoa o ka ahahui kinipopo a na Lege Hawaii, ma kahi o Alani i ka auina la apopo, no ka hoolala i ka holomua o ia mau ahahui hoolealea o ka lehulehu.

            O na hoa o ka Papa Ola e ku nei i keia manawa i hoololi hou ia, oia no na Kauka Day, Wood, me Emesona, a me T. F. Lansing, L. D. Keliipio me C. A. Brown.

            Ua haawi ae o W. E. Irwin he papaaina hoolaulea i kekahi o ko Hawaii nei hoaloha o ke kupaa T. H. Davies o Enelani, ma kona wahi noho ma Waikiki i ke ahiahi Poaha, a ua hiki aku ma ia anaina o Kuhina Amerika Willis me Comisina Beritania Hawes.

            Ua lono ia mai e lilo aku ana o Kuhina Kupa i hoa no ka Papa Hoonaauao.  A e like me ko Loio Kuhina Kamika lilo ana i Peresidena no ka Papa Ola, a o Kuhina Kupa hoi no ka Papa Hoonaauao, alaila, o ko ka Repubalika like no ia me ko ke au hooponopono aupuni o Kipikona, a na poe mikanele e hailuku ai iaia no ke koho o ka Moi Kalakaua ia Kipikona hookahi maluna o na oihana lehulehu malalo o kona mana.  Pehea iho la hoi keia.

            Ma ka Apana o Lihue, Kauai, i ka pule i hala, ua haule kekahi kaikamahine opiopio o 12 makahiki mailuna iho o ke kaa-ko, a wili ia e kona huila pepeekue a palahe liilii maluna o ke kuli.  Ua waiho oia pela ma ke alanui no kekahi mau hora, ma ka ulia laki i loaa ai i kekahi poe kanaka, ua lawe ia aku la oia i ke Kauka, a ua make iho la oia me ka ike ole ia a hoomaopopo i kona make ana.  Aloha wale oia.

Olelo Hoolaha !

            I ka manawa e hiki mai ai o na mokumahu o ka Hui Mekumahu Waila.  (i kaupalenaia) aole e ae ia kekahi mea e pii aku iluna o ka moku a pau mua na ohua iuka ka aine, me ka loaa ole o ka palapa la ae mai ke Keena aku; ke ole hoi ua loaa ka ae ia e na luna moku.

C. L. WIGHT.

Paresidena o ka Hui Moku Waila.

            Jun12 tfd.

KAUKA

Wong Nh Chung

(AKINI).

Alanui Hotele                                                                                      Helu 30

KAUKA LOEA O KA AINA PUA

            Ua hiki ke hoolaia keia a ne keia ano mai, mai ko na kane, wahine, a me na keiki liilii.  O na ano mai kano na hiki oa ke hoolaia, a pela pu hoi me na ma puuwai a me na ano mai @ no a pau pela ou hoi na mai lele, Kol ia, Hebera, Fiva Lenalena.  Lepera (Maialii).  Ua hiki ke oki a hoola ina palapa o ke kino me ka oluolu loa me ka ho@maemae pu ana i na koko ino.  Ua hiki i ka’u laau ke hoohemo i ka lepo paa @ ka hoohemo ana ina keiki e ka wa e na hunahuana me ka poino ole.  He laau i o kekahi no ka hooponopono hou ana i ka waihena keiki, a i ka wa e inu ai i keia laau; e malama loa ia na rula o ka inu ana, e loaa no ke keiki i ka poe i loaa ole he keiki mamua aku.

            E naue mai i ike maka, @ pomaika nui keia no na makamaka i hooneleia me ia haawina makamae.

            E hanoli no au ke ike aku i na makamaka e kipa mai ana e kuka pu me a’u ma na ano a pau e pili ana ka’u oihana.  E kipa mai e ka poe i hoolualuuia me na haawina pilinua a ka na’i, a nau oukou e hooluolu aku.

KAUKA WONG NU CHING.

Alanui Hotele. Oct 19@         6mdlr

AINA KUAI

Chas P. Colburn          Carlos A. Long

HUI IMI WAIWAI O KA NOHONA PONO.

E na makamaka a

me na hoaloha.

Welina kakou:

UA KUKULU ae nei ka mea nona ka inoa malalo iho nei i HUIMALAMA WAIHONA DALA A IMI POMAIKAI no na nea a pau e komo ana iloko o keia hui i kapaia na ka inoa.  KA HUI IMI WAIWAI O KA NOHO’NO PONO elike me ka mea i hoikeia maluna.

           

NOLAILA, ke kono a ke poloai aku nei au ina makamaka me na hoa’loha a pau e makemake ana e hui pu a e komo like mai e lulu a hoilili ina wahu dala uuku a kela a me keia mea ma ka waihona o ka hui i mea e hiki ai ke hapai i kekahi ha a nui e holomua a e pomaikai ai na poe a pau i hookahi iloko o ke apo o ke aloha a me ke kuakahi i loaa ai ia kakou ka noho’na kuonoono o keia mua aku.

            NA mea a pau e makemake ana e komo mai iloko o ka hui i oleloia maluna ae, e looa no ia lakou ka ike a me ka hoonaauao ia ana aku no na kumunaka, na aiakai hana ana a me na hoolala a pau pei’i ana i ka hui, mamali o ko la, kou hele kine ana mai e hui a e kuka pu me ka mea nona ka inoa malalo iho nei, a nana e wehewehe aku i ke kulana, ke ano a mo na mea a pau i makemakeia hoohana i mea e holomua ai, a e pomaikai ai ka hui.

@

            @ Kuai hooeini, kuai manuahi a i ole he haawi wale aku no me ka nani ole ia o na lilo iloko o keia wa @ a nele hoi o ka aina, ola ma ka halekuai KALAHIKI, penei na kuai ana, na Alapia huluhulu pelu paloa o 39 iniha ka laula, he .35 keneta wale no o ka I-a, 30 iniha laula.  25 keneta o ka I-a, 26 iniha laula .10 keneta o ka I-a, na papale kaleponi eleele o na ane a pau $3.00 mamua, a i keia wa $1.00, na papale malino $1.00.  E kipa, a komo, e wae nou iho, i ike pono i ka nani uluwehiwehi o KALAHIKI, he ole hoi ka lohe papeiao.  E ike ia kakou hoa kanaka, mai kipa hewa ke aloha i ka manu Kolaka, ua like ia me ka manu Kolea, uliuli ka umauma, o ka hoi no ia i Kahiki, e ia ono ai.

NA IWI PALAOA.

            E laa hoi na halaki niho, na aniani lima, na Kahi lauoho, na pana luhi, a pela aku.

Na Lako Dala!

            Na Hua Pupu Momi Maoli!

                        Na Lole Silika,

                                    Hainaka Silika!

Na Lole Keokeo lapana,

            Na Papale Helemeta mama loa

                        Na Lilika Mauu,

 

Na Pakana Wahine  emi no--$1.50

            Na Moena Iapana nani,

                        Na Kookoo me ke an @,

                                    Na Huewai waihaoluu

                                                Like ole.

Na Poia a me Kilu—ai.

            Pa holoi huia,

                        Na Kiaha i kahiko

                                    Lau ia

                              Me ke gula

Me na mea he lehulehu wale.

 

            E kipa mai ma ko’u Halekuai ma ka aoao Ewa iho o kahi o Daimana, Alanui Moi.

  1. BARNES.

Iulai 15, 1895              jul15 1mo

KAUKA E. C. SURMANN

Kahunalapaau Geremania

Keena a me Wahi Noko:  137 Al. Papa

 

                                                9 A.M A 11 P.M.

            Na hora hana:              2 P.M. A 4 P.M.

                                                7 P.M. A 8 P.M.

                                   

Telepona 181,

            April24,    1m,---dly.