Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 12, 28 April 1896 — Page 1

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

HOOLAHA ANO NUI

---A---

KAUKA L. AKINA

-----

            E na hoalona a me na makamaka Hawaii mai na kona a na wahine.  Ke poloai aku nei au ia oukou a pau e ka poe i loaa i na mai o kela a me keia ano e noho pilihua ana no kekahi manawa loihi e hele mai ma KO’U KEENA KAUKA ma ke ALANUI KAMIKA a me HOTELE, HELU 317; a na’u e hoopau aku i ua mau kaumaha ala ma ka ai ana i ka’u mau LAAU LAPAAU HOOLA KUPANAHA i loaa mai ia’u mai Kipa mai.

            Eia me a’u ka LAAU no ka hoola ana ka MAI HOOKAAWALE OHANA a e nui ka poe i hooia mamuli o ka a ana i keia LAAU.

            Ua hiki no ia’u ke hoola i na mai@a na mai lele a me na mai o kela ano keia ana na mai koko ino.  Akemau a me ka hoomaemae ana i ke kino holookoa me keia mau laau.

            He LAAU HOOHAPAI KEIKI no kana a ua loaa ke keiki a kekahi poo ele @@ makamae no kekahi mau makahiki loihi mahope iho o ko lakou ai ana i keia laau.

            He LAAU hoohemo koko ino kekahi a’u ua mahalo nui ka poe i ai i keia laau no ka maikai a me ka oluolu o ke ano ka hana o keia laau.

            Ke kono aku nei au ia oe e na makamaka e kipa mai i pau ai ko okou kuhihewa no ka hiki ole ia’u ke hoopau aku i ko oukou mau pilikia.  He oluolu ko’u uku lapaau i ko oukou mau pilikia. 

            E loaa no au i na hora a pau ma ko’u KEENA KAUKA ma Alanui Kamika a

Kauka L. Akina,

            Kihi o Alanui Kamika me Hotele,

Helu 40 a me 317

KAI HEE KAI HEE.

---O---

KAHOLALOA.

Mamuli o ka noa ana o ke kai lawaia o Kaholaloa mahope o eha mahina o ke kapu ana ua makaukau ka mea nona ke kai e hoolimalima aku i ka ohee ana i ka poe lawaia hee i ke kakahiaka o ka Poakolu no hookahi dala o ka mea hookahi.  E hiki mai ka poe ohee mamua o ka hora ehiku o ke kakahiaka oiai o ka wa kai make ia a kupono hoi no ka lawaia ana.  E makaala mai oukou e ka poe e hele mai ana no ka mea aole e kali ia ana no ka poe e lohi ana.

Niagara;

Ka Wailele Kaulana loa o ke Ao nei.

-----

Moolelo Kupanaha Hoopakele i kekahi mau Hikini.

-----

            I na makahiki mua o ka hoomaka ana o keia keneturia e nee mei aia he elua Hikini e hele ana i ka lawaia mai Papukaua Niagara aku no ka aoao akau maluna o ka wailele.  Ua hiki aku laua no kahi o ka waa e lana mau ana a hoomaka koke ko laua lawaia waenakoni o ka muliwai akea.  Ua lako laua i ka palaloa me hookahi omole barani a o ka i-a e loaa ana ua ai laua  me ka lawa kupono a hiki i ke kupalaka loa ana haule iho la no laua iloko o ka waa-moe a o ke kaula heleuma i hikii ia iluna o kekahi pohaku nui pahemo aku la mai ka lima a ko ia laua e ka ikaika o ka wai muliwai e kahe nei.

            He mau mile ko laua lawe hele ia ana e ka waikahe a kokoke i ka mokupuni ua puiwa ae la laua i ka lohe ana i ka halulu ikaika mamua pono i ko laua nana pono ana aku i kahi a laua e holo nei me he mokuahi la, ua ike koke mai la laua ua kokoke loa i kahi o ka wailele a me ka mokupuni nolaila ua haawi koke iho la laua i ka olelo hooholo no ka hiki ke pakele ko laua ola ma ka lele ana iluna o keia mokupuni a noonoo aku ka hopena o na hana.

            Ua hoomaka koke laua e hoe me ka ikaika a pau e loaa ma ka holo pololeo aku iluna o ka mokupuni ia hooko ia ko laua makemake iloko o na sekona o ka weliweli nui oiai ka waa ua piha pu i ka wai a o ma lima me na waewae pae aku la laua me ka laki nui ma ke poo o ka mokupuni iloko o na palapu eha o na kuli i ka pohaku me na lima i ka puliki i ka pohaku.

            oiai laua e hoomaha nei iluna o ka mokupuni me ka hauoli no ka laki i ka pakele a e noonoo ana hoi i ka laua mea e hana ai  no ka hiki ke pakele a @ hou iluna o ka aina paa ua ike koke iho la laua ua like a like ka pilikia ina laua u kiola ia aku nei ilalo o ka wailele-e like me keia noho ana iluna i keia mokupuni aohe ai me ka i-a.

            O ka hoao ana e pae i ka aina paa he mea hiki ole loa ia ke hana ia e kekahi kanaka hanu ola oiai na aoao elua o ka mokupuni e hakinua ana na ale kupiki-o o ka wai amio e kauo ana i ke kae o ka wailele.  Nolaila heaha ka laua mea e hana ai no ko laua ola ke hala he mau la kakaikahi ia laua ma ke kulana o ka pololi?

            Ua hooholo iho laua i ka mea e hana ai i pakele ke ola oia ka uhae ana i ka ili laau lina a hiki ma na apana laau ma kela me keia wahi e paa ai.  I ka makaukau ana ua hikii ia ka piko i kekahi kumulaau nui a hookuu ia kekahi piko ilalo o ka wailele e haule ana.

            Ua hoomaka ko laua iho ana i kela kakahiaka ma ka puliki ana i keia kaula ili-laau a pela laua i iho like ai a hiki ilalo kahi a ka wai e haule ana.  Mamua i ka hiki ana ilalo ia ike pono iho la laua he kulana hiki ole i ke kino kanaka ke ku imua o keia ino nui o ka wai oiai e lele ae ana ka wai iluna me ka ikaika nui a e mimilo ana hoi me ka poahi launa ole he mea maopopo e mimilo like me ia ana laua iloko o kela wahi me ka hiki ole ke pae i ka aina maloo oia ka luakupapau e kanu ia ai laua no ka hopena.

 

            Wahi’a ka mea Kiai Telepona o Daimana Hila ka helu 3 haawina inehinai mna hiki ke ike maopopo loa ia ka uwahi noe o Kilauea mai laila aku.

KAUKA

Wong Nu Ching@

AKINI

-----

Alanui Hotele                                                                                                                      Helu 30

KAUKA LOEA O KA ANA PUA

            Ua hiki ke hoolaila kela a me keia ano mai. mai ko na kane wahine a ma na keiki liilii.  O na ano mai la no ua hiki oa ke hoolala a pela pu hoi ame na ma puuwai a me na ano mai e ae po a pau pela pu hoi nawai lele, Kolea Hebera Fiva Lenalena Lepera Maialu@.  Ua hiki ke oki a hoola ina paia@ o ke kino me ka oluolu lea ma ke hoi naenae ae pu ana i na koko ino.  Ua hiki i ka’u laau ke hoohemo i ka lepo paa’u @ ka hoohemo ana ina keiki e ka wa w nuunahuana me ka poino ole.  He laau no kekahi no ka hooponopono hou ana i na waihona kaiki a i ka wa e inu ai i ka la laau; e malama loa ia na rula o ka @nu ana e loaa no ke keiki i ka poe o paa ole he keiki mamua aku.

            E nane mai i ike maka @@ pomaika nui keia no na makamaka i @ neleia @ ia haawina makamae.

            E hauole no aku ke ike aku i na makamaka e kipa mai ana e kuka pu me a’a ma na ano a pau e pili ana ka’u oihana.  E kipa mai e ka poe i hooluuluuia me na haawina pilinua a ka ma’i a nou oukou e hooluolu aku.

KAUKA WONG NU CHING.

Alanui Hotele,  Oct 194@ 6md1y