Ka Lei Momi, Volume I, Number 4, 26 June 1893 — Page 1
| This text was transcribed by: | Laila Poche |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
KA LEI MOMI.
BUKE 1. HONOLULU, OAHU, IUNE 26, 1893. HELU 4
NUPEPA PUKA LA
KA LEI MOMI
W H. KAIU.
[line unreadable]
Ma Honolulu @@ko na @@hi noho.
@ @U PEPA:
@o ka Makahiki $10 00
No ka Mahine 1 00
No ka Pule 25
@ me Kope No @ku@ 10
[line unreadable]
E hoopuka mau ia ana i kela a me keia la, koe ke Sabati.
O @a kauoha nupepa a me na hooponopono dala ana, aia wale no me ka Luna Nui.
Aia wale no me ka Luna Nui a Luna a @ahooponopono na kuka ana no na mea e pili ana i ka aku o na olelo hoolaha, na kanikau, ne mele inoa, a pela aku. Aole loa e hoopukaia kekahi o keia mau mea ke hookaa mua ole ia mai ka uku.
O na poe a pau e makemake ana e lawe i ka Nupepa KA LEI MOMI e hookaa mua ia mai ka uku, ina ma ka Pule a ma ka Mahina paha. Aole hoaie.
E hoopukaia aku no na manao o na makamaka ma keia Nupepa i ku i ke ano hoonaanao mai a me na mea hou o kela a me keia ano, koe na hoopaapaa pikikino ano ole. E hoouna mai i na manao i ka Lunahooponopono.
KEENA HANA : Ma kahi noho (no ka manawa), Alanui Kula
HE MOOLELEO KAAO
NO
MONE TIKERO
---KA---
HOLOLIO I KA WA HOOILO
---KA---
UI MAALO I KE KUPULAU
A O KE
KEIKIALII HARE MATINE
---KE---
KIAHA OPAKA O NINEWA
MOKUNA I.
KE KAHUNAPULE A ME KE KAHUNA LAPAAU---KE KAMAIKI ALOHA IWAENA O NA ULULAAU---KA LIO KEOKEO I KA PO POULI.
Ia manawa i hopa iho ai ke kahuna lapaau i ke pahu a i haawi aku la i ke kahunapule, ua hopu mai la no hoi ke kahunapule a paa ae la ma kona lima me ka ike ole iho he keiki ko loke. Ku malie iho la oia, a ia manawa i lalau iho ai ke ka ike ole iho he keiki ko loke. Ku malie iho la oia, a ia manawa i lalau ho ai ke kahuna lapaau i ke kihei e uhi ana i ka moiwahine me ka hoapuka pu ana i ka lelo,---"A eia ua anela nei ua hiki mai," a wehe a la i la uhi, ia manawa i nana pono mai ai ka Moiwahine, a pane iho la ke kahuna lapan@.
"Aole anei keia o ua anela nei n@na nana keia keiki?"
"Oia!" wahi a ka Moiwahine i pane mai ai, "oia--oia io no ua anela la. @N@ni ka laau lapaau maikai o ka@, o ke kii polei ana iaia."
"E Usima, e lawo i ka hua o ko kaua puhaka a malama, a e huna iho oe a hala ae ka hooilo," wahi a ka Moiwahine.
Iloko o keia manawa akahi no a lohe iho la ke kahunapule he keiki ko loko o ka pahu ana e paa ana, a @o ia mea i pane ae ai ke kahunapule me ke ano ohilahila imi a @ o Dubana, i ka i ana:
"E Dubana, kuu hoaloha, e hoomanao i na huaolelo hope loi a ka Moiwahine i kamailio mai nei ia'a a @o ia ka'u e puana hou aku nei, "E huna @hooe a hala a@ ka hooilo."
I m ai la ke kahuna lapaau me ka hapai ana ae i kona mau lima iluna, "Aole i ka hooilo wale no au e huna ai ia oe, aka i ke kau kupulau kekahi, a na ka mea e paa la i kou lima e hoike i ka mea hana a kakou."
Ia manaaw i huli ae ai ke kahunapule a hoi aku la me ka pahu huinaha e kuiee ana ma kona poli, a lilo aku la hoi ke kahuna lapaau ma ka hooponopono ana i ka Moiwahine, a ua noho iho la kahuna he ekolu la ka loihi.
Maanei e waiho iki iho ai ke kakou kamailio ana e na makamaka heluhelu i ke kahuna lapaau a me ka Moiwahine, a e nana ae kakou ma ke alahele o ke kahunapule.
I ka wa i haalele iho ai o ke kahunapule i ka halealii, ua hoi pololei aku la oia no kona hale me ka haawi ole iho i na olelo ao i na kanaka e maalo ana ma na alanui e like me kona ano mau; aka, o na kunou hoomaikai wale no kana e haawi la ma kela a me keia aoao, a ma ia ano oia i hoaa aku ai ma kekahi wahi alanui ololi e holo pololei ana iloko o ka ululaau o Paran@ga, kahi hoi i kapa ia e ka poe kaahele ka "Ululaau o ka poe Make."
Ma keia wahi alanui ololi i kamoe aku ai na kaina wawae o na kahunapule nei me ka mama nui, me ka alawa ana o kona mau maka kalohe i o a ianei, me he mea la, e nana aku ana i kekahi maka okoa e nana mai ana iaia, a i kekahi mea okoa paha e alualu mai ana mahope ona.
No ka manawa pokole wale no ua nalowale koke aku la ua kahunapule la iloko o ka ululaau o ka make. A i kona hala ana aku iwaena o kahi kulipolipo o ua ululaau la, ua ku iho la oia me ka naan hou ana mai i hope a holo hou aku la imua me ka ma@ a nui. Ia manawa oia i komo aku iwaena o kekahi ululaau nui ma ka aoao o ke alanui.
A no na kaina wawae he lahulehu, hoea aku la ia malalo o kekahi kumulaau nui nona na lala e kuuwelu ana ma o a maanei. Iluna pono o ka huina o na lala o ua kumulaau laau nui la i kau iho ai oia i ua wahi pahu la me kahi kamaiki iloko, a puana ae la i keia mau huaolelo kanaenae:
"E Alahe! e hoopakele ae @ Mone Tikero a hala ae ka hooilo."
Alaila, huli ae la ua kahunapule la a hele aku la maloko o k@ ululaau, a i ka wa i nalowale aku ai ka la, aia ua kahunapule la iloko o kona hale kahi i noho ai me na helehelena kaumaha a me hilahila.
E ka mea heluhelu, akahi no kana a hiki mai i kahi e hiki ai ia kaua ke ike iho o Mone Tikero kela kamaiki e waiho la la iloko o ka pahu. A o ka mea hoi nona keia nanea a kaua ke ike iho o Mone Tikero kela kamaiki e waiho la la iloko o ka pahu. A o ka mea hoi nona keia nanea a kaua e heluhelu nei, ka hooholo lio i ka wa hooilo.
[A paka hou aku.]
E holo aku ana ka Waialeale i keia ahiahi, hora 4, no na awa o Kauai.
Ke hele uluulu nei ke ohohia ia o KA LEI MOMI e ko makou lahui oiwi. Hoomauia mai.
Ua ha hana ka paio ana mawana o ka loio o ka aoao pale ma ka hihia o na poe i hopuia no ka ohumu kipi, a me ka loio kuhina i ke kakahiaka Poaono nei. Aole nae i holopono.
Ke haawi aku nei makou i na mahalo ana he nui i na makamaka ame na hoaloha a pau, i ko oukou hookipa ana mai i ka kakou LEI MOMI, ma ko oukou mau home nani. Nolaila e hoomau mai no ko oukou hookipa ana i ka kakou milimili a hiki i kona kanaka makea.
E HOOPUKA aku ana makou no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu, i kekahi manao e pili ana i ka ke Komisina Blount misiona i Hawaii nei i hoopuka ia maloko o ka nupepa puka mahina "Ma@azine" o Kaleponi Ua kakauia keia manao e Mr. A. Dare, ma ke ano he leta hamama ia.
No ka pau pono ole o na metala kila a Bailana i ka hoohinuhinu ae a lilelile, nolaila ua hoouna loa ia aku ma ka hale hana hao o Ke Doubt. I ka manawa hope loa e lohea aku ai ke o o na metala kila me na "alii, na mea ikaika, na uhane ino o ka lewa a me na haku o ka pouli o kela ao."