Ka Lei Momi, Volume I, Number 9, 1 July 1893 — Page 1

Page PDF (324.87 KB)

This text was transcribed by:  Nirakazi Ng-diliiza
This work is dedicated to:  To my kumu, Ahura Z. , who is also my makuakane, mahalo nui loa for your continuous support.

Ka Lei Momi.

BUKE 1. HONOLULU, OAHU, IULAI 1, 1893.

 

NUPEPA PUKA LA.

Ka Lei Momu

W.H. RAPU.

@ Nui a Lunahooponopono

Ma Honoulu kona wahi noho.

 

Uku Pepa:

No ka Makahiki $10.00

No ka Mahina     $ 1.00

                       No ka Pule               .25

                   No ke Kope Hookahi      .10

                          K@KE KA RULA

 

E hoopuka mau ia ana i kela a me keia la, koe ke Sabati.

O na kauoha nupepa a me na hooponopono dala ana, aia wale no me ka Luna Nui.

Aia wale no me ka Luna Nui a Lunahooponopono na kuka ana no na mea e pili ana i ka uku o na olelo hoolaha, na kanikau, na mele inoa, a pela aku. Aole loa e hoopukaia kekahi o keia mau mea ke hookaa mua ole ia mai ka uku.

O na poe a pau e makemake ana e lawe i ka Nupepa Ka Lei Momi e hookaa mua ia mai ka uku, ina ma ka Pule a ma ka Mahina paha. Aole hoaie.

E hoopukaia aku no na manao o na makamaka ma keia Nupepa i ku i ke ano hoonaauao mai a me na mea hoa o kela a me keia ano, koe ma hoopaapaa pilikino ana ole. E hoouna mai i na manao i ka Lunahooponopono.

Keena, Hana: Ma k@hi@n@ho o ka manawai, @ K. la.

 

HE MOOLELO KAAO

No Mone Tikero

Ka Hololio ka Wa Hooilo

Ka Ui Maalo i ke Kupulau.

Aoke Keikialii Hare Matine

Ke Kiaha Opaka o Ninewa.

 

Mokuna II. Ka Ui Kaapel: Honua – Ka nani aohe mea e hina ai o kona kupaa- ka nohea aohe mea e haule @- A o ka pahikaua a na mea elua.

I ka ike ana aku o ke keiki ahi ua makaukau no lio, kaei ae la ia i ka pahikana i kona puhaka, a wehe ae la oia i kona papale a kunou mai la imua o ka lehulehu me ka hoopuka mai i ka huaolelo a ke kanaka koa.

“No ka hanohano o ka pua lilia o Subieda, i keia po, ke lawe nei o Hare Mutine i ka maka o kana pahikaua e hookala i ke kania-i o ka uhane lapu o ka po,” a hali ae la ua keikialii la a hele aku la, a ia manawa i paue hou ai@ ai ke kahunapule me @ @ mali@.

“E akahele o Hale Matine o haule wale iho oe mai kou lio iho i ka nana o ka uhane lapu o ka po.”

“I’a oki ia olelo, wahi o Hare matine me ka mau no @ o kona hele ana imua.

“Aole ko Hare Matine puuwai i noho ia e ka malau wale ma ka honua nei.”

Hoko o Leia manawa i o aku ai ke keikialii i kona wawae ilo ko o na p uka keehi wawae ilo ko o na puka keehi, a kau ae la oia iluna o kona lio me ka hoopuka ana ae i ka olelo i kana mau kanwa penei.

“E ukali mau oak@n mahope o’u, ma ke ano he pae nana e lawe mai i ke @ kupapau o keia uhane lapu o ka po, i pau ke @hewa o ke kahunapule @

A ia manawa no i hoau ae ai na keikialii la i ke kaulawaha o kona lio, a holo aku la i ka puka pa me ke kahea aku i ke kiai e wehe, a i ka hamana ana ae o ka puka, ia wa i oili aku ai na keikialii la me kona lio e holo ani ana a hoeu aku la iwaho.

A i ka manawa’i ike aku ai o Hare Matine i na uhane lapu la o ka po, e hele mai ana mai ka aoao hema mai o na kula palahalaha la e holo aku ana no ka akau kahi i kupono ia Hare Matine e holo aku nei, iloko o ia wa i unuhi ae ai o Hare Matine i kana pahukaua a paa ae la ma kona lima akau, a o ke kaulawaha o kona lio@na ka lima hema, me ka pauwai i piha i na manao uilani o ke kanaka koa i hao ae ai oia i na kepa i ka aoao o kona lio, a ka lehulehu e uwauwa mai la iloko o ka halealii, i ka ka mea o ke pohapoha o na kapuai wawae o kona lio.

He manawa pihoihoi loa keia no ka lehulehu e nana aku la, a ke ike ia aku la ka halulu ana o na mea a pau no ka iholi ana ma na wahi kiekie e nana aku ai, a ke kuku la kekahi poeiluna o ko lakou mau noho iho, a ke lalama ae la kekahi poe ma na hulili o ka halealii, a ke uana aku la ka lehulehu a pau me ka pihoihoi nui.

Iloko o keia manawa i kokoke loa aku ai o Hare Matine e halawai me ua uhane, lapu la o ka po, a ia manawa oia i ike aku ai i na helehelena o na hololio la o ka po, a no ia mea i hapao ae aoia i kona pahikaua iluna me ka puana ana aku i ka huaolelo a ka lehulehu i ka olelo ana aku a ua keikialii la.

“Ua oki oe o ka mea@ paha i ka haa@i”

A hapai ae @ i kana palu a pahu aku la i ka @ o na uhane lap@  @ao ka po, a ia manawa hookahi no hoi i huila ae ai ka pahikaua a na hololio la i ka wa hooilo, a halawai ae na umauma o ko laua mau lio i kahi hookahi a lele kupopoleo ae la iluna, a iloko o keia mana wa i ike ia aku ai na mea hoohololio, @ hooikaika ana i ka laua pahikau o kinai iluna o laua iho, a ia manawa @ o@ walu mai ai ka leo o ka lehulehu e nana mai ana, a me na hooho leo ana i puana nui me ai.

“Huro’ na Hare Matine @ [line unreadable]  pehi i ka uhane lapu o ka po.”

I ka halawai ana o ka laua mau pahukaua i kohi hookahi a me ka hookui ana o na umauma o ko laua mau lio, aole i haule iho na mea hooholoho, aole hoi i eha na lio, a aole hoi i pio ka laua mau pahikaua mai laua e pale ana no lana ho.

I ka haule ana iho o ka wawae o ko laua mau lio ilalo, ua hala aku la o Hare Matine no ka aoao hema o ua kula palahalaha la, me ka i ana mai i hope i kona hoa paio me ka hoopuka ana mai i kahi mau huaolelo.”

“Aole oe he uhane lapu o ka po- e malama ia oie iho i ka oi @ ka maka o ka pahikaua a Hare Matine.”

Hoko o keia manawa, aia ka mea hoohololio ke nana mai la i hope, me ka huki kapakahi ana ae o kona lima hema i ke kaulawaha o kona lio, me ka hoopuka pu mai i ka huaolelo a Hare Matine e lohe aku ai a me ka poe e nana mai la.

“Nani ka paani lealea e Hare Matine-a, e hoomakaukau i uluna a me ona pela no ka wa.

O ka puana hope loa ia ana o keia huaolelo, oia ka manawa i huli mai ai ka lio keokeo a me kona mea hooholo, a ia manawa i ike ia aku ai ua mau moho ia e kuupau ana i ka holo o ko laua mau lio me ka ikaika nui, me ka moe ana o ka laua mau kin@ imua me ke kau ana o na pahikaua ma ke alo.

A i ko laua halawai ana, @ ae la ka laua mau pahikaua i@ na o ka lewa iloko o ka malamalama o na @ kukui o la halealii e hele ia @, me ka hikiwaw@ i pale ai ke ka@ ka o ka lio @ i ka pahikaua a Hare Matine, a lele aku la iluna o ka lewa, a me ke anap@ ana la o ka uwila i hahau iho a ka hololio i ka wa hooilo i ae palaulau o kana pahikaua m@una pono o ka piko o ka poo o Hare Matine, a i ka pa pono ana o kana pahikaua maluna o ia wahi, ia manawa i kun@wa  aku ai ke keikialii ma ka aoao o kona lio, a pa@ aku ia @ a, @, a haule aku la mailu@a  aku o kona ho@ h@ aku la ka @ me ka akau , a @ aku la o Hare Matine @ ma ke an @ [line unreadable.] ka @ ana.

[@ line unreadable]