Ka Lei Momi, Volume I, Number 16, 11 July 1893 — Page 3

Page PDF (390.22 KB)

This text was transcribed by:  Nancy Houlding
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KELA A ME KEIA.

 

            He uwea @ ma ka @.

 

E nana ae i ka makou elelo hoolaha ma ka pepa o keia la.

 

K@ ka@ uwap@ o K@ k@ i keia kakahiuku, heaha @?

 

E h@lo aku ana k@ Kala@ i keia la n@ ko@a mau awa ma ka @ makani.

 

A h@ pilikia i k@e i na kanaka Hawaii, ua @iki i ka L@ M@i @ hooko me ka ol@ m@ na hana e pili ana i @ palapala. He u’@ ka hana.

 

Eia no k@ hapa mau nei ka hae Hawaii o ka Hale A@puni, no ka ho@manao ana @ make maia@ine ia Koolau.

 

Ua make ka la 3 i@ o B K@ ma Nawiliwi@i, Kauai. Ua haal@ iho oia he wahine me na hoaloha he nui @noho @ nona. Aloha ia makoa ka@

 

Ua hi@u ia ma ka berita o ka mare o Mr. Er@est. Hay. Woodhouse me Miss M. y Wa@d ma ka halepulo @ i ka p@ nei. Ma ka h@l@ o na m@kua o ka wahine i malamaaa ai na hana hoomanao no laua.

 

Wahi a ka nupepe Advertiser o keia kakahiaka l@ lohe paha kona, ua hiki ke piha ke ok@ mauu nunui ia elima wule no mau kalo nunui. Ia makou e noho ana ilaila, aole loa pela, aia ma kahi o ka iwakalua kalo alaila piha ke eke, Malia paha i kela wa poniiuli loa.

 

Ua hala aku no Kalaiau o Hon. W. O. Smith, Lo@o Kuhina a Peresidena o ka Papa Ola, me ekolu mau pahu piula no ka koa i make ma Kalalau. Ua @lo pu@ aku kekahi mau koa haole me na l@ko kana no ka hoopuipui @u ana aku i ka ikaika o kela mau koa hoopau koalaalu e n@ l@ ma na kapuai wawae o Koolau.

 

Ma ka makuahi Makahala o keia ahiahi e holo aku ai ka @ k@hine o kekahi o ko makou mau limahana n@ k@ aina kaili La o Kauai-o-Mano-Kilanipo. O ka makou e kalok@l@ neu – E mau ka ulumahiehie o kona @u @aina a hiki i ka P@ ma@ ana i ke one-oiwi, a @ lelehuna o Kaieiewa@o, m@i @ pulupe oukou i kona mau papalina lahilahi – Good-by Man@

 

Ua hoomal@ ia @ la o Nawai a hi@i i ka @ a @a ukuia no @ noho ana paha @ ka Poakahi, la 17 k@ la i manao @ olu@

 

O Pi@i k@ wahine a Keola@ e p@ pu mai la @ me kana kane ua 5 paha ona mau makahiki. he mau nanaina ui kona a kulana maikai hoi.

 

Pahele ana mai na Mokukaua Sepania.

 

            O Haku Danadanala, oi kekahi o na haole koa a wiwo ole iwaena o na aliikoa i ka wa e ho@uk@ ia ana ke kaua mawaena o @lani, @ o Sepania i ke p@k@u@ ko keneturia e @ele nei, Man@ kana mau hana koa oi@ o@a e noho ana ma ke kulana @ no 6 ma@hiki ua hookiekie Speedy e holoholo ana ke Kaiwaenahonua.

            He wahi moku laau keia i kup@o ole no ke koa@ ana iloko o na kaua hahana loa, ua kupono wale no i ka holoholo ana ma ke ano kiai. Aole i lawa kona ikaika e k@ aku i na manuwa o Farani a mo Sepania ma ke Kai Waenahonua.

            I kekahi la oiai kona moku ma Port Mahon, ua makaukau ae la na hemahemao ka moku nolaila hoopuka mai la kona moku me ka manao e holo no ke Kai Waenahonua. Aka nae, iaia i ike ai i kokahi e hoopiipii mai ana me ko@ mau p@a e ku@welu ana @a @ a @nei, ua kau aku la oia i ho@l@na, aole nae h@ pane i loaa mai. No ia mea ua ka@ iho la oia (kapena) i na k@a e hoomakaukau ia @ui kekahi tabu nui mo na ipukukui Hoopi@a ia iho la ua tabu nei @ ka wai a hoopaa ia iho na ipukukui me ia, a hookuu ia aku la iloko o ke kai oiai k@ ano molehulehu loa iho la,

            O ke k@au i hana a@ ke kapena @like me keia, mamuli o kona ike ana aole i hiki i kona ikaika e @ aku ai i kela mokukaua Sepania, nolaila mahuka aku la oia iloko o ia po a nalowale.

 

@

NO

AKAMOLEKA

@

KAMA@ O@ I PA@ELE MAI I NA LIMA HAO ENAENA

o Ke

AKUA @II KEKEAWE NUI MOLEKA.

 

I Kukuluia ma ka Loko A@

Weliweli o Gohena.

 

MOKUNA II

 

Hook@ia na Ohumuhumu – Pak@le kapanaha ana o ke Keiki – Ke koko o ke Kao Keiki ma kahi moe o ke keiki – Lil@ ke Keiki i ka nah@le – Oia inoa o Abenera.

 

            Nolaila, hoaiai aku la ou i kona mama aku hele e hiki ai laua ilaila mamua o ka nap@ ana, @ ka l@, a i ka aui iki ana a ka la, ua kokoke iki aku la ma na p@lena o na Kauhale ia.

            Ma kekahi wahi malu, ua hoomoe iho la oia i kana hanai, a holo@iki aku la oia no kahi o kauhale. He hapaha @ile puha ka mamao mai kauhale mai, iko aku la oia i na wahine a me na keiki liilii e hoh@lo ana mawaho.

            He lahui ka@a hahai holoholona keia a n@h@ lewa ana ma na wahine wa@nah@l@ ua kapaia lakou he mau B@eonia.

            O na kane kino ikaika a mamao keia poe, ua halu i na wahi mamao no ka hahai holoholona ana a no ka hoopoino ana no hoi kekahi i na kamahel@ ma ke alahele.

            Hookokoke aku la keia i kauhale, a ike mai la ua kamaaina iaianei e hele aku ana, pau nui aku la ua poe nei i ka mahalo iloko o na hale lole o lakou.

            No keia pau ana o na poe la i ka mahalo iloko o ko lakou mau hale lole, na ku ike iho la keia m@ ke kali ana no ka hope@a e hiki mai ana maluna ona.

            He mau minute pokole wale no, ua pau nui hou ae la ua p@e nei i ka p@ka iwaho, a @ kuku nui mai la me ka ona ana i na kakaka ma ko lakou mau lima, a hala pono mai la ko lakou mau maka malama o ka malihini kuwa o ka nahele.

            Ko iho la keia me ka oni ole @ ma @ a me ka pi@ manawa, ua @iho @a oia ilalo ma @ ana o kona alo ilalo, a puiki ae la kona mau lima ma ka umauma.

            No kekahi mau minute kona moe ana pela, ua lohe ae la oia i ka nehe o ka hele ana mai o kahi mea i ona la a hoopa iho la ma kona poohiwi, a hoololo loa iho la no oia.

            Hoaniani ae ka oia i kahi kamahele me ka pane ana iho.

            “Ea, mai hea mai oe, a owai kou inoa? He kiu anei oe, a i ole, he pio paha no ko kaua?”

            Aole no he ala ae o kahi kumahole, aka ua pane ae la oia:

            “Aole au he kiu, aole no hoi he pio uo ke kaua, aka, he kauwa no ke olu o kekahi kaua @iki opiopio loa, a nona wau i hiki mai nei ma ke ala i maopopo ole ia’u, a owau no ka kauwa wahi a Amora.”

            “E ala ae, a o hoi no ka hale, a malaila oe e hoike-mai ai nou iho, a ina he kiu oe, alaila, aolo no e hoi oia ana aka, ina oe he kaewa no ke ola o kekahi opio, alaila o pakolo auanei oe. – Auhea kela opio au i pane mai nei?”

            Ike iho la kahi kauwa a A@a, @a loaa iaia he kuleana pono @ kamailio ai, ua ala ae la oia iluna a @a kona mau maka i h@le a kaumaha pane ae la oia

            “O maua like mai nei no a ua hoomoe ia aku nei no @ a’u malal@ o ka m@l@ o na nahelehele.”

            “Kahahi, ina pela, e kii kaua ano.”

            Alu koke ae la kahi kauwa wahine a ku ae l@ iluna, a kaha aku la ma kahi ana i hoomoe ai i kana hanai, a hahai aku la kona kokoolua mahope ona.

            O keia kokoolua e hahai nei i ka kakou wahi kamahele, he wahine aoo no ia me na nana ma oluolu a haahaa.

 

KAUKA YONG KAMPUNG

(APANA.)

Helu 81 - - - Alanui Maunakea.

 

KAUKA LO@A O KA AINA PUA.

            @ kela a me keia @ mai ko na wahine a me k@ na @ Ua h@i ke @ ia na ma’i Hano, na ma’i a p@ o k@ak@aina a me ko @ ko o ke kino a pau. Na ma’i wahine o kela a me keia. Na ma’i Lelo oia hoi ka Hebera, Korela, Fiva, Lonalena, a lepera, a me kekahi mau ma’i e @ nui wale. Ua hiki no hoi ke lawelawe @ au oki @ me ka l@paau ana i na @ kela a me keia. @ na @ i @ a pau na @ loa k@ makamaka ka @ aku i na mea a pau me kahi @

            O na pilikia a pau o pili ana i ka hanau @ na @ haawi aku i ka laau e @ ai i ke keiki ma ka hikiwawe @ kokoke @ i ka wa @ i ka hanau @ keiki @ hoomaikai i ka @ keiki @ a pau,

KAUKA YONG KAM PUNG.

8-6m