Ka Lei Momi, Volume I, Number 23, 19 July 1893 — Page 3

Page PDF (318.29 KB)

This text was transcribed by:  Arnold M. Hori
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

maka, a ike @e la i ka leh@ hu a puni oia.

  Ala ae la oia iluna, a ulu ihu la i ko@a a @ak @ o ka uhi p@l@ maku, u noho iho la me ku ok@mu wahi huaolelo ole.

  "No ka aina hea mai nei oe, a owai kou inoa?"

  No ka aina no au o Kanaana nei, a o Amora ko'u inoa. E hele aku ma ka huakai o ke kuewa waale aku ai a kahi e makeaku ai. I pane aku ai o Amera me ka hopohopo.

  "He kane no hoi ka'u, aka i ka po nei, ua hoea mai o Ke@ira mo kona paalikoa, a ua luku loa ia ka'u kane a me ka lehulehu a pau e kokoke aku ana, ua puhi ia i ke ahi ko makou mau halo a me ko lakou mau kino make, a owau wale, no koe i pakele mai me ka ike ole." Wahi a Amora.

  "Ua pono a na @alekaua oe. Na makou oe e malaina a hiki i kou mau la hope loa." I puana like niki ai lakou me ke ohohia nui ia Amora.

  I ke kau ana mai o ke ano o ke ahiohi, ua makaukau ao la lakou i ka lakou huakai hele, a me ka lawe pu ana ia Amora me lakou, e kau ana hoi maluna o ke kua o ke kua o ke kamelo.

  Ma ka welona hula, ua hookokoke aku la lakou ma kahi i noho ai o Amora me kona mau hoaaloha a me ka laua keiki pu no hoi, malalo hai o ka hale hoo pili wale.

  Ma ia ahiahi, oiai no o Amora ma e hele aku nei, aiu no ka na kauwa wahine me ka laua hebo pu uo, a me ko lana mau kamaaina pa no maloko o kokuhi o na h@le lole nui i hoohakalaaka ia a puui o lalo, a o ahaaina olioli ana hoi lakou no ka hoi ana mai o na kaua o ua kauhale la.

  E kani ana na mea kani, a e haa ana hoi me ka olioli, aka no noe, aole lakou he poe hoomani ia Moloka, he akua kii e ae no ko lakou ma ka inoa o Barima.

  Ma ka noenoe loa ana iho, na maalo ae la ka huakui k..lepa me Amora pu no ma kekahi aoo n@ o kahi a lakou o luana ana mo ku ike olu ia mai.

 

NA LUNA LAWE PEPA

 

  Malalo iho e i@e ai ko makou poe heluhelu i na luna a makou i hookohu aku ai no ka lawe ana i ka makou pepa, a ia lakou wale no e loaa ai ka pepa i na poe a makemake mai aua, a i ole ia, ma ke Keena nei ma hoi.

C. B. Menese          D. Kalialeluhi

Samuel Kapu@    Sam Ka@aanu

                S. K. K@awe.

  Aole i pili keia i na lana mawaho aku o ke kula@kauhale nei.

 

KE AWAWA O KALALAU.

      

      [Diagram]

 

Kahi a ke Kupueu Koolau i Noho ai.

 

He io ke Kanaka Aohe Wahi Noho Ole a ka Eu.

  Ke hoike noi keia Kii maluna ae i ka nanaina o ke Awawa o Kalalau mai ke kuahiwi ..a ke kai.

  11--O na kahi elua e kau la maluna oia kahi a Koolau me ka wahine a me ke keiki i noho ni, he wahi ana ia i pa-ku ia me kekahi pohaku palahalaha nui. Ina nae ma ia huli io o ke kuahiwi o Koolau ma i noho ai, oia hoi ka huli ma Waimea o ka kahawai. He ino ke ala e hora aku ai ia wahi.

  2  Oia ke alanui pali e hele ni i Wain@e.

  h .. Ka pau a Euol@ni i kukulu ai i ka pahu hao hoowalewale.

  000--Oia na koa e pii ana e kipi ia Koolau.

  XXX--Oia kah hoomoana o na koa me na lako kaua.

  O ke kahi loihi mawaena, oia ka mu'iwai o kahe ana a komo i ke kai, a na kaha mai hoi l@a wai o kekalu mau kahawai liilii a komo iloko keia maliwai.

  9 - Oia o Kaai@hina kahi e ulu ia ana e ke koa me kekahi mau oi@a ni o ae. He pali kiekie a he nihinihi ka pii ana iluna. Ilo-paa ka hanu i ka umauma.

  WW--He mau kaulialo ia. a me he la ma kekahi paha o ia mau kauhale i hop@ ia ai o Puea o Lui i ka po.

  5--Ka halekula o Kalalau.

  8--He wahi ana uuku aia ma keia wahi.

  3--Keanamoo, oia ke @nai poa ai kekahi mau kaikamahine mo@ kup@a i ka wa o laua i alualuia mai ai mai Hilo mai.

  MM--Ka hale a Lui i noho ai manina o kona h@la hookalia@ie iloko o ka nahulele loi huii ai i ka hale kahi o na m'ai i pei ei

  ------|   Kahi i kipa la ai o Lui e Koolau, a ma no k@ki a Lui i kahea aku ai ia K@la iloko pee ana mahope o ka pohaku, i ka i ana, "E Kala, mai holo oe o ku oe m'u i ka pu." Ua oluloia, i ka wa i ku ai o Kala, na ninau aka l@ o Lai iaia no Koolau, oia nae la ma@wa a Koolau i ki koko mai ai i kana pu a ku mai la o Lui.

  4--He wahi hale pili ia a noho i@ ana no o na kanoka.

  O ke kahi i alu malalo mai o na W elu@, ha pali kahakai ia, a @ a wahi e akea e la, he walii ki, iwa one ia a oia no ke awa pae i ka wi ino a me ka wa i@alie.

 

  O ke kiko eleele, o ke alanui ia e h@le ai i Honokaa ma ka pali kahakai a hiki i Hanakapiai ma Ilaena.

  O ka makou wale no e olelo ae ai, ma ke ala heala o Koolau i pakele ai a nalowale loa mai na maka noii aku o na pualikoa o ke Aupuni? Iua ua hala ma kela hali o Nuolole, alaila, ua hoi aaoi oia ma kahi o keia wahi kiko eleele e kau nei malalo lloa, oiai, aia ma kona awawa e ulu ana ma u@a ai he nui. a o Koolau wale no ke kamanaina nana a a'e lela wahi? Ua lilo keia he mea na makou e nalu nui ai i kahi o kela eu hookalakupua i noho ai.

  He pilikia ke kele ana ma na peii nihoniho a Kalalau, aole e hiki i ka p@ malihini ke aa aku, a aia hei maialo o keia mau p@i kupolalei, ke awawae waiho ana a me ka a @a.

  Ke waiho nei makou i keia na ka lehuleau e noonoo iho.

 

Na Momio ka Manawa.

 

  O ka manawa holo loa i holo ia.olawaena o Honokaona me Enelaai e kekahi mokuahi he iwakaiaakumamaha la.

  O Amerika Huipuia ka aina hookahi ma ka honua nei nona ua k@lanakauhale ekolu i hiki ka nui o na kanaka i ka hookahi mi lona pakahi a oi aku.

  Ua hoao ia aku e kuai kekahi Baib@la Hebera e waiho nei maloko o ke k@na holuholu o ka Vatikana ma Roma, no ka hookahi tausani ekolu haueri dala, aka nae ua hoole ia mai. He buke waiwai loa ina ka honua a poni, mamua o ke dala a me ke gula.

  O ka h@ina waiwai io o ke dala @ he@a ni mai e ko ke ao mei i k@mai @hi i a hula, ua hiki ai@a no@a i ka 1@7,000,000 au@n@ki.

  H@ l@pri me k@malima mau p@p@ N@ i hiki aku ko ia@u w@i @i@ @0,000,000.

  M@ Nu l @ @makali ki i hah@h@ i@i iloko o i@u a ua ... i k@ la ia ma o a maa @, . @ i a@ia @ a u n.e keia e lik@ ia@ k@u . i manao ai he pono, a ..., i kaia manawa he nele l@@

 

ILIO NAI @WALE.

  I an@ @ia . @ Po@l@m@ 18,, @i@ al@ @ma ko'a walu n@o . m@k@ k@.. alanui Kula a o k@ae @h@a mai ma ke Keena o Ka L@ M@ loaa no la uku makin@

     @ KAMAK@

   p@                       @  @