Ka Lei Momi, Volume I, Number 39, 7 August 1893 — HE KUMAKAIA I KA EKALESIA O KAUMAKAPILI, OWAI OIA? O L. D. KELIIPIO NO IA. [ARTICLE]

HE KUMAKAIA I KA EKALESIA O KAUMAKAPILI, OWAI OIA? O L. D. KELIIPIO NO IA.

-1 ka nnouoo ana o AUaHina • kn Bknksia o Kaumakapili no fceia hihia, a i ko lakou kaupaona ana i na olelo ike a na hoike 0 ka aoao hoopii, ua hoopuka lakou i ka lakou olelo hooholo teaaoao, e hookuu ia ka 1110.1 i hoopii ia malalo 0 na ahewa ana a ke kanawai kipaku. mai ka Ekaleaia aku t 110 na kumuku. pouo, oia hoi, aole he olel» ike a ua hoike e olelo ana ua ike ia Alap&i e hoomanamana ae hoo. manakii ana pkha mahopo iho okeU hookolokolo mua ia Rua ona a 1 ole hoi ia, mamua ihn 0 koua hookolokolo Ta ana t a i ole hoi ia, he mau pule paha mamua iboJ3o koaa hookolokolo ia aua; aka, 0 ka olelo ike i tohe ia mai na hoike mai, oia ka olelo ike no ka wa i aneane ha umi a 01 a emi uiai paha makahiki, he ike hoi no ka wa i hala kahiko Toa, ka wa no hoi e hoooaanakii like ana 00 m« ua mau wahi hoiitt nei, 0 liana like ana no i na auamo a ke diabolo. Oiā iho la ka Seliipia ike i hoike ae ai imua o kelu Ahaluuaa i hoolaha ai hoi i ke kokua hewa o keia Ahaluua mahope o na hana hewa, a e kalole ana hoi ke koikoi 0 konamanaoka-e-ko a pihu lili pilikino, mauao karistiano ole maluna 0 D. K. Kahuakai, kekahi hoa a lala hoi o ua Ahalunala. Aole i maopapo loa i&'i-i ke kumu o ko Keliipio ka-e-ko loa ana ia K&huakai, kekahi hoi 0 ua keonima'na i hilinai a i paulele nui ia hoi e na lala o ka Ahahui Helulielu Baibala, a rnamulino oko lakou paulele iaia (Kahuakai), i koho ai lakou i Pereaidena no kolakou Ahahui, he mea i hilinai nui ia e lakou a pau, a holsoraela oiaio, aole hoi he hoopun'rputii iloko ena, he hooiaio iaia iho maluna o ko kahua o n&Lunaolelo a mo na Kattia-, "0 leau Kariato iho no ku pohaku kumu 0 ke kihi." II» kuokoa noiv4 iho, he makee i ua hana pono a he hoopua i kona manao:o ma ka mana 0 ke Akua aole nia ke akamai 0 kanaka e hoopilimeaai ai ' no kalii papaa berena pau waio e like me Keliipio kumakaia i koua aina hanau, nelaila, ke hapala nei. 0 Keliipio i; ka inoa inaemae o ia keo* nimuna a like oae kona iooa ino he ā he hoopiliuieaai (wahi papaa berena), haaiele i«

iho ka ike a ua kanakA Le pena hai«, uoho e waia ka iuoa, ho loaa nn ke kino lawe ae uo ai huokauo. oki keua kahvu au e hoouaaupo bou »ei ia 09 iho oiai ka puka e hamama aua, e hua ae i ka hua i ko i ka mihi i koiuo iloko 0 ka hdle oani i hooiuakeukau ia no ka poe i knmakaia ole i kolakou aiua raakuahi&e. He mea oiaio, aole no paha 00 i kakau i kou inoa raa ka ao&o hooliui aina no ka manao oiaio, «ka, he mneao koho wale ko'u a oia no paha ka oiaio,us koho 0» ma ia aoao no kahi unōeke poi a me kahi io bipi, 0 ka la ku mea nan«. Ina pe)a io k«u kuinu i . koho ai, alaila, e ioaa an& no ia 4 1 . oe ho huikaia ana mai ka Hui Aloha Aiaa aku, ke waiho aku . oe i kou noho ana ma ka noho o ka poe haakei, aole hoi e ku ka moo me ka poe aia, no kn mea he mau mea hoopailua ia ia lehova Saboota. Oiui, 0 kahi oihana au e paa la heeheu koua he mea lele, he ano' • 110 hpi. Ina no e uui kau inilimiii 0 muiāu ana iaia, e lele &na no oia mai ia oe aku a e ili aku ana iluna 0 kahi bak& hou aku. Nolailfl, ke kikeke nei keia leo hoolana ma ka papa 0 kou naau, H E kooinahho hoi, o ka wniwai i loaa hewa mai, aohe ia he mea e poinaikai ai." A oiai, he kaiiaka 00 i hoano hou ia a 1 hanau hou ia i ka wai a ine ka uhane, iua pela io ka oiaio, ko hea mai n«i ka leo aloha 0 Kariato ia oe, penei. "Mai hoopili ano e ia oe nie na hoomaloka, a heaha hoi kd kuleana oka manaoio me ka mea , A ōiai, na uwa oe i keia mau ololoao e hoike ia aku la. Nolailts, 0 huli h»u ae kauu ma ke alanui okoa, oia hoi na mea o pili ana i ko kuuu Moiwuhine alohu, aka, e ninau iki aku uu ia oe a mai huhu mai hoi oe ia'u, a penei: I aha ia oe 0 ka Moiwnhine au e ku-eko loa nei laia? A houha ka ku Moiwuhiue haaa ia oe, kuu wahine a me kau mau keiki au o hoomauhala nei i kou hunu? (i aneaue e ehiku mahina ka loihi). Aole anei oe i ike he puuwai uloha, a makeo Alii ka Lahui Hawaii ponoi i hanauia me ke koko i awili olu ia, a no kealiu keja ioli »na o kela ineu maikai iloko ou ame kau wahiue? Oiai oe he koko Hawaii pouoi i awili pu ole ia, a he kupaj uaha no paha oe, kai no boi na ka mea halu ole e > pehi aku laia i ka pohaku e like me ka ka Baibala kuhikuhi, eia ka ua' lie'wa ka Baibala; o lakou nei ka pono loa, Henaolele, Ola mau, mo ka ike iho no, 0 paa oka mauao i ka Mana o ke Akua, oia ka po-

noio, hilinai kuhihowa • walo iho no i ke ukfcinai p kanakn, me K a ike aku uo nuo i ka hopo oiu niea, lm poiho inuu wilo ke kino, niiiniuli oko alākai a kanak:' hooin.'ilōka, o hoopuniln i mai an.-i in oo e paholopu aku iloko ouu hana o poino ai kou nhano, na. ike no oe, aolp o kuikulii ka poe pono nie ka poo hewa, aka ko lnohuikiiu nku noi oo ia oe iho mo lakou, a k kokua uoi oe i ko Lkou manao a me ka lakou mau lm: a, a no ko kaJ3aku minamina i kona poe olluu, kauoha mai oia-peuei: "K pu'< ! tnai oukou inai woena niai o lakou, i kaawale oukou, 0 e lilo u'u i Makua uo ouk«.u; a e lilo maii hoi oukou i poo keiki k.:iie a i poe kaikamahino Na'u." a c»ia ku ka llitku i olelo mai ai a o k:« knkou l'ioi, o ka lawe mai 1 ka lakou wuhi uioo hoowalewale a koku.a aku l: 1 . in lak«»u nia k:i liuua, mn ka 'u lo ut:ilu aua u-.e ka inaka'u oln «c i lela niaū m&ka nunui e n;>na iho la ia lakou tna ko l.ikuu keena malu, & no ln uiea hou v piii aua ika pule i !:a Moiwahino, he oiain, iia liele ae :io kela maii \ oalianau Emekenii ma a oa lioikeae i ko Ir.ua iminao ma ka' po i mnlaiiiii ia ui ka halaw'iii i k» ma'iin.i o lauuaii a i ole i Foboru;;ri paha. Ile mo/.i oiuio, i:a ni ;in mai kekhlu E'iiokoiiii i ka_ /ii.iliui p»tnei: lii'i pals;\ h" p.> ! • J"-k 'ti i ka Moiwuhine* e t.»»*. j ■.«»'. s e i !;>• n a '• •" "'< hm'p n ua p'iiu» ukii ka Ah'i! i:,n. k.. "i-o i komo ()!«■ i ].-i].i j,i< !<a ha'uiii; .\r, a he i'li:. w i'o i.o j>oe i hoole i! .• pule iiu.-i pi' I .*! i.-i !>(•, oia o I". k"iiiiuli.-i o Wa.kiki-k'i', «) 11. Oi.ī, Ki'jii]>iti n i:m>, KaiMik.'i ni (iv) no ka l'ii'ikolo 1 ii«ou <kohi, o lako"n nei \v;i!c iho in m> 'na walii laSa o kn Aiiiihui i ho:-. 1«} i ka pul" ana p'-'a i ka Moiwahiin', a i iku ia ma ka o-iiiu i aua in po, a.o.ka ir»paiini na«' o na liila, ma k:» pulo i Ui Moiwa hin' , o hoihoi ao nin k.i Nohoalii o II; waii i ka manawa n ke Akua e pnliola mai ai i Koiui l.okonuiikai l'aleiia 010 mnlnna o kiui lahui uaau haahaa, a o I.i. kon noi walo no ka *)«»<• naau kieleie. Nolnila, ho wa ko na mea a pj\u, ho \va n wawahi ai ahe wa o knkulu iho ni> ho wa kanikau a ho wa e hula ai, a nialuna ao o ua Mea a ]<au. 10 luiuoli uo ka nianiiolaiui, o hoomanawanni i kn popilikio, o ana i ka pule no koia aina, kou lahu\ a me kou Moiwahiuo. K. K. Kamakka.