Ka Lei Momi, Volume I, Number 54, 24 August 1893 — Page 3

Page PDF (404.59 KB)

This text was transcribed by:  Casey
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

EO HOU NO I KA BERITANIA

 

Ladana, Augate 2.—O ka hei hei moku no ke alualu ann i ka kinha makana a ki Fanepara o Geremania, oia kek hi o na le@ pookela loa i keia la ma ka Mokupuni o Wight. O ka loihi o kahi e holo ai he @ Coroes, kaapuni i k@ hale@akui he elua mile ma ka @aa o ki Mokupuni o Wight, kaapuni a hiki i Soleut holo kaapuni i ka halokukui o Brambl@ a hiki i Cowes. O na moku wale no i kapili ia ma Europa kai ae ia @ komo iloko o ia heih i.

            He eono meku i manao ia e komo ma keia heihei, he eha walo na nae i holo, oia ka moku o ke Keikialii o Wale “Beritania” a me ko A. D. Clarke’s “Satanita.”

            Ma ka hora 8 ka hoomaka ana o ka heihei a lilo aku la no n@ ka Beritania ke alakai. He aheahe maikai ka makaui ina ke komohana mai, i kupono no ke Satanita, aka, ua eo akula i ka Beritania.

 

AINA MAMAO

 

Ma ke ku ana ae o k@kahi mokuahi ma Nu loka, h@ ina’i korela k@kohi maluna on i.

            Aia ke kukakuka ia la iloko o ka Aha Kuhina no ka hoo@aa ana aku i mau moku inanuwa ma na kai o Samoa.

            He hapaha miliona paha ma ke gula i hoouna iu mai Ladana mai no Nu Ioka ma ka la 10 o Augate, a o kekahi m@ i ka la 18.

            Ke pahola la ka m@’i korela ma Tunis, Hunegaria, a @e na kauhale ma ka nuku o ka n@liwai Danube. He haneri a @i mau ma’i i hoike ia a@ ma M@sekowa.

            Eia ke wawa loa ia nei, e ulu mai ana he kaua’ hahana mawa ena o Rusia me Geremania. E hoouna ana o Rusia i elele i Berelina no ka hooponopono @na i keia kuee. Ke hopohopo nei ua nupepa no keia mea, a me @e mea la o komo aku ana o Rusia mo Geremania iloko o kekahi poino nui.

            Ke manao nei o Geremania o kukulu i kahua no na koa ma ka nuku o Elbe no ka @oomalu a@a i ke alawai oki e hui la me ke kai Balatika a me ke kai Akau. O na lilo i manao ia he $1,500,000.

            Ua hookuu ia iho ka @ae kahakolu o Farani @a Kochiehang, a huki ia ae la ka hae Sia@a il@na.

            Eia ke @ahele ia nei ka puka o ke dala, o kela Hoike@ko Nui o Kikako.

            Ua malu@ia o Sa @ i keia manawa. A o Matanfa m@ kona mau hoa, ua kip@kaia mai ka aina aku.

            Ua apono ke Aupuni o Sepania i ko Beritania lawe ana no nei i ka Mokunnui Solomona.

 

NA LUNA LAWE PEPA

 

            Malal@ iho e ike ai ko @[paragraph unreadable]

            Aole i pili keia i na l@ mawaho aku o ke kula@hale @ei.

 

KELA A ME KEIA

 

I keia aui@a ia e noho ai ka Ahaolelo o ke A@pani Pi Gi.

            Ua h@la aku ka Luna Leta Nui no ka mokupani kaili la ma ka Iwalani o ka l’oalua nei.

            I ka auwina @ ka la apopo e ku mai ai ka m@kua@i Mika@ala mai kona mau awa mai ma Hawaii a me Maui.

            He @lua mau ma’i lepera a ka mokunakuna Haleakala i lawe mai ai mai Hawaii mai i ke kakahiaka o ka Poakolu nei.

            O Lord Brock, a me Duke Spencer, na lio i akaka loa ko laua mau pili i keia wa no ka la hanau @e nei o ka Moiwahine i Sept, 2.

            Ma ka hora @ o keia kaka@iaka i haalele mai ai ka mokuahi Alameda i ke awa o Kou nei, a kamoe loa aku la no kona alahele ma ka @ikina.

            Ina o ku mai aua ka mokuahi Miowera me Manowai i keia la alaila e kikiwi loa aku ana laua no Kikane i k@ia la no.

            Ao@e enem@ o ka LEI MOMI, aka o ke Kuokoa kai noke mau mai i ka a@eealii o kekahi mau @upepa. A oia ka makou i ake ai e ike owai la ia mau nupepa anee alii.

            E malamaia ana he Aha Hookolokolo Paio ma Ema Hale i ke ahiahi o ka la apopo, e hoomaka ana ma ka h@ra 7:30. Ua makemakeia na mea a pa@ o ake ana i na hana hoonaauao e na@ ae e hooloho i na hana maikai. O @ lal@ a pa@ o keia hana k@ konoia noi e akoakoa mai ma keia ahiahi Poalima iho.

            Ina aole na hunahuna e pili ana i ka pu@ o na kahunapule a na u@pepa a@ee alii, ina @a waiho wal@ ke@ wahi o ke I@ okoa on@.

            U@ ku mai k@ @ Ala@da inekiuei iloko o @ mai Auseteralia @ ke k@ ana ae ma Samoa. A i keia @ e holo loa aku ai oia no Kapa@kiko.

            Ma ke ku ana mai o Ki@o Maki inehinei, ua koi wal@ mai me ka ukana ele, a e holo aku ana oia i keia ahiahi me 150 @ona lauahu no ka Hui Mahiko o Makaweli@

            Ua hala aku nei ke kini-o-lalo e hui me ka ma@ina o ka aina kaili la m@[paragraph unreadable]

            Eia o Henry @ hoi mai nei i ka aina hanau. Ua hoouna ia oia no ka hoo@ahuahua ana i koua ike ma ke kaha kii, a @ @e mea la, o ka malama ae nei o Okatoba ka wa i manao ia ai e hiki mai ana oia i ka homo nei.

            Elua ka kui uila i ulolohi loa ko laua h@opio ia ana, a @lki i ka hore 11:30 a.m. o nehinei, he hiamoe paha no ke kiai, oia na kukui e ku ana ma ke ki@i o na Alanui Alapai a me Beritania, a o kekahi mawaena o na Alanui Alpai me Puoina.

 

E ke Kiai, @ea@a ko @a Po

 

            Elua maua i ka ua puili obelo, hiki mai ana ka elele ahailomo n@ i weliweli o ke aloha ole, e i mai ana ia maua, “Eholo olua me ka awiwi.”

            I aku la kekahi o mana, heaha ko mau kumu e holo ai, aole maua i iko i kau mea e olelo mai nei. Maanei mãua e ku ai a hiki i ka pabu hopu hope loa o kau hana no ma@a.”

            “Ina pela ka olua hana ua makaukau au e hoolele aku maluna o olua i na mea make.”

            “Aia no ia i kou manao ana,” wahi a maua @ pane aku ai.

            A ia manawa i loho ia aku ai ka leo o ka moa kuakakahi, a nalowale aku la maua iloko o na la@ waina o Enegeki e hoo@ialaai ai.

 

@e @noa no Aleki.

 

Kaulana mai nei Moku@

Ailana alo i ka eh@ a ke kai

Akahi a ikomaka i ka nani

I ke kai nehe mai i ka pue-one

@aila makou i walea ai

I ka home @lu i ka lau o ka ni@

No ka @ao Hawaii hooheno

I ka welo haaheo i ka ilikai

O ka ha@ keia o ka la@nkila

Ku i ai e ka l@ p@ K@

Aia ka wehi i Mokuoloe

I ka home ka@lana o ka maku@

E ola ka wah@

Al@ki e ka i @

 

Kauka Apan

 (Yong Kam Pung)

 

i’ @ Loea ma ka Lapaou ana.

 

            @ makamaka a me na hoaalohao kau @ oi wi, aloha oukou.

            Owau o ka mea nona ka inna malalo iho nei, ka mea i loaa i kekahi ma’i pilikia no na mahina ekolu i hala ae nei, ka mea hoi a na Kauka Hao@e i lapaau ai a pahu’a hoi ko lakou ike, a i olelo ai ao@ e ola ana.

            Ano i keia wa ua ola au malaló o ka lapaau ana a Kauka Yong Kam Pung iloko o na pule ekolu, aole e’ u pilikia i koe, ua lanakila au maluna o ka ma’i i hooiloilo ia e kekahi poe Kanka e ae, malalo o na lawelawe mikioi ana a keia Kauka Pake, a ua hiki ia’u ke hooiaio aku imua o ka lehulehu, he lo@a oia ma ka lapaau ana, i mea paha e pau ai o na manao kuhihewa o ka lehulehu, e pono e naue ae e @kemaka iaia ma ka Hale Kauka @elu 81. Alanui Maunakea.

            No ka oiaio o keia, ke @ akau nei au i ko’u inoa ponoi.

            MISS A. K. KUAIWAHJA.

            Honolulu, Aug. 23, 1m-d

 

S N K @KAKINA.

NOTARI NO KA LEHULE@U.

 

            E ha@aia no na Palapala o na ano pau nie ka eleu, a he oluolu na kukai olelo’ana.

            K@ENA HANA – Ma@k Kee@

            aki@, Hanal@i, Kauei. 33-tf:

 

JO@N KAKINA.

Loio! Loio! Loio!

 

            He kokua ma ke Kanawai me ka eleu loa, a he waipahe na kulai olelo ana.

            Wahi noho ma Haualei, mokupuni o Kauai. 33—@

 

KAUKA YONG KAM PUNG

(APANA)

 

@ELO 8@ - - - - - Ala ui Naunakea.

 

KAUKA LOEA O KA AINA PUA.

 

            Ua biki ke @oola ia kela a me keia ano mai, mai ko na wah@ie a me ko na kane a me ko na keiki liilii. Ua hi@i ke hoola ia @a n@ano, @aniai a pa@ o ke akemama a me koloko o ka o noaau. Na ma’i wab@n@ o keia a me keia. Na ma’i Lele, oia ka Hebera e Kolela, Fi@a Lenale@a, a Lepra, a me kekabi m@ ma’i e ae be @ni wale. Ua biki na hoi ke lawelawe ma na lapaau oki ana i na palap@ o @ ela a mo keia. O na ma’i koko ino a pa@ uo biki loa ke hoola ia @e ka auhau ba@haa loa.

            E kipa nui ae e ua makamaka, ka poe boi i loohia me na ehaeha a ka ma’i @ e loaa no au ia oukou me ka h@ e kok@a aku i @a mea a pau a me kabi anbau mama loa.

            O @a pilikia a pau e p@li aa i kai hanau keiki, ua hiki loa ia’u ke haana aku i ka laau e hooheino ai i ke keik m@ka @ikiwawe no ke@kokoke ana i @ wa e eha ana i ka hanau. Ina e hemo ke keiki e inu hou i ka laau hoomaikai i ka wahine hanau keiki mo@ ka hoolohe loa i na@rula a pau.

 

YONG KAM PUNG.

8-2m