Ka Lei Momi, Volume I, Number 55, 25 August 1893 — Page 1

Page PDF (345.52 KB)

This text was transcribed by:  Inger Hojfeldt
This work is dedicated to:  Daughters of Hawaii

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEI MOMI

BUKE I. HONOLULU, OAHU, AUGATE 25, 1893. HELU 55

 

NUPEPA PUKA LA

KA LEI MOMI

W.H. KAPU,

Luna Nui a Lunahooponopono.

Ma Honolulu kona wahi noho.

 

UKU PEPA:

No ka Makahiki $10 00

No ka Mahina 1 00

No ka Pule 25

o ke Kope Hookahi 10

KUIKE KA RULA.

 

            E hoopuka mau ia ana i kela a me keia la, koe ke Sabati.

            O na hooponopono dala a me na kauoha nupepa ana, aia wale no me ka Luna Nui.

            Aia wale no me ka Luna Nui a Lunahooponopono na kuka ana no na mea e pili ana i ka uku o na olelo hoolaha, na kanikau, na mele inoa, a pela aku. Aole loa e hoopukaia kekahi o keia mau mea ke hookaa mua ole ia mai ka uku.

            O na poe a pau e makemake ana e lawe i ka Nupepa KA LEI MOMI e hookaa mua ia mai ka uku, ina ma ka Pule a me ka Mahina paha, Aole hoaie.

            E hoopuka ia aku no na manao o na makamaka ma keia Nupepa i ku i ke ano hoonaauao mai a me na moa hou o kela a me keia ano, koe na hoopaapaa pilikino ano ole. E hoouna mai i na manao i ka Lunahooponopono.

            KEENA HANA: Ma kahi noho (no ka manawa), Alanui Kula.

 

HE MOOLELO KAAO

NO

MONE TIKERO

-KA-

HOLOLIO I KA WA HOOILO

-KA-

UI MAALO I KE KUPULAU.

A O KE

KEIKIALII HARE MATINE

-KE-

KIAHA OPAKA O NINEWA.

 

MOKUNA V.

            Ka Hololio Keokeo me kona mau hoa-Hare Matine ke Koa-Ka Paio Hahana ma na hora o ke aumoe-Ka Moiwahine me Mozunadime-Ka Mea Huna i ike ole ia.

 

            Iloko o ia manawa i kau ae ai oia ma ke kua o kona lio, huli mai la a kunou imua o ke anaina, a pane mai la me keia mau huaolelo moakaka:

            "No ka hanohano o ka pua lilia o Zubieda, ke hele nei au e paio me kela kanaka, a na ka mea o maua e lanakila e lei i ka pua lilia o Zubieda."

            Me keia mau huaolelo ua Hare nei i pane ae ai a holo aku la iwaho o ka puka pa me ka hanohano nui.

            Holo aku la kona lio a ma kahi he 50 anana ka mamao mai ka hololio aku i ka wa hooilo, ia manawa i hoohuli mai ai ua hololio la i kona lio ihope a unuhi ae la i kana pahikaua punahele me ka hoopuka pu ana ae i ka huaolelo a Hare e lohe maopopo loa ai, i ke i ana:

            "Nana ka lealea o keia la, ua hiki mai la oe e Hare. A o na kukuna olinolino o ka la ka hoike no keia hana a kaua. Nolaila, e neenee mai oe e Hare Matine, a e paani lealea pu me a'u."

            Aole i liuliu na halakau koke ae la ka laua mau pahikaua i ka lewa, e hili ana, e pahu ana, a e pale ana no hoi, a pela wale aku.

            I kekahi kiina pahi palanehe a Hare Matine, ua pakele aku la o Mone Tikero mai kapoo pu ka maka pahikaua a Hare iloko o kona puuwai, e ole wale no ka eleu o ka pale ana ae o ua keiki la i ka pahikaua a Hare, pakele ai oia. A no ia mea i hoohuli hou ae ai oia i kona lio a pahu aku la ma ka aoao o Hare, aka ua like me ka wili ana a ka puahiohio i pale ae ai o Hare a halahia aku la ma kona aoao.

            Me ka hookaulua ole iho ua Hare nei, hahau mai la oia i ke poo o Mone Tikero me kana pahikaua, aka, mamua o ka pa ana iho o ka maka pahikaua a Hare iluna o ke poo o Mone Tikero, ua loaa pono aku la ka pahikaua a Hare i kekahi hauna oolea a ka hololio i ka wa hooilo a mahele pu ia ae la i na apana elua. I kela manawa i holo aku ai ko laua mau lio ma kahi mamao a i ko laua huli hou ana mai, e paa ana he laau ihe ma ko laua mau lima a holo nui ae la me ka ikaika a hooku'i ae la ka umauma o ko laua mau lio, a me ia ano i pahu mai ai o Hare me ka manao oia ke kiina e haule ai o Mone Tikero mai ke kua aku o kona lio, aka nae ole pela. Ua alo ae la o Mone Tikero a hala ka pahuna ihe a Hare, nolaila, hoomaka aku la ua hololio la e pahu i kana ihe a kiola ia aku la kona papale mai kona poo ae, a holo olohelohe ae la oia me ka papale ole.

            A ia laua i kaawale iki ae ai, ua hoohuli hou ae la ko laua mau lio a halawai hou ae la ka laua mau maka ihe, ia manawa i kii palanehe aku ai o Mone Tikero i kekahi o kana mau ai i hele a lehia, a kiola ia aku la e Hare mailuna aku o kona lio.

            I ka manawa i haule iho ai o Hare ilalo o ka honua, oia no ka manawa i lele iho ai o ua hololio la ilalo a unuhi ae la he wahi omole mai kona poli ae a Hoohoni aku la ia Hare, oiai oia e waiho malie ana ilalo o ka mauu.

            Kau hou ae la oia maluna o kona lio, a holo aku la me ka hoopuka pu ana ae i keia mau huaolelo:

            "E hoomanao e Hare Matine i ka mea nana i hoolei ia oe mai ke kua aku o kou lio. Ke kuhihewa nei oe i ka nolunolu o ka mauu he bela ia nou, nolaila, e adiu (aloha ) auanei oe, ka mea nona ka puuwai koa i hiki ke aa mai i ke kupua Fuginidera o na mauua Urala.

            A nalo aku la ua hololio la iloko o na ululaau me ke kilohi hope ana mai i ke kulanakauhale o Arabia, a me ka lehulehu o na kanaka e nana aku ana iaia i ka holo haaheo ana maluna o kona lio.

            Iaia i holo aku ai a nalo iloko o ka ululaau, ua holo mai la na kauwa a nana iho la i ke keikialii, a ike iho la lakou e hanu ana no, eia nae mamuli o ke poniuniu i hiki ole ai iaia ke ala ae iluna, a no ia mea i moe malie ai oia.

            A i ka wa a na kauwa i hoala ae ai iaia me ka manao e hookau ae iaia maluna o ka hikiee, ia manawa i pane ae ai ua Hare nei:

            "Ua'oki, auhea kela kanaka hohe wale., He kupua oia, aole he kanaka maoli e like me a'u nei."

            I hoopuka o Hare i keia mau olelo, no kona hilahila i kona kiola mau ia mailuna mai o ka lio, a he mea hoi ia na ka lehulehu e koho iho ai he kanaka koa io no o Hare Matine.

            Nolaila, kau hou ae la oia iluna o kona lio a hoi pu aku la me na kauwa no ka halealii o Arabia iloko o kona hilahila nui no kona hoohoka mau ia e Mone Tikero, ka mea i kapaia o ka hololio i ka wa hooilo o na ululaau o Paramuga.

            E hoomanawanui ka ono e na makamaka a puka hou aku i ka la apopo.