Ka Lei Momi, Volume I, Number 58, 29 August 1893 — Page 3

Page PDF (408.40 KB)

This text was transcribed by:  Junior
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

"he elua walo no aoao o nooonoo ia aei, he hoohuiaina, a ho, aupuni hoomalu ni. Malaila e poho kanalua nei. Ina he hoohuiaina ka mea i hooholo ia, alaila, e pau ana ka Hae Hawaii, a o ka Ilue Amerika wale no e welo ana ma Hawaii nai. Ina nae he aupuni hoomalu ia, alaila, e welo hou ana na hae na elua elike me ko na malama o Feberurari a me Maraki'i hala. Inn hoi he hoohui, alaila he kinaaina Amerika ke  poe o ke Teritore o Hawaii. Ina he aupuni hoomalu, alaila he Peresidena ko ke Aupuni Hawaii, a he Koaisina Amerika nana o noho pu, a papa i ua hana kohu ole i ka pomaikai o Amerika. Ke noho kulanalana nei ke Aupuni Hawaii mawaena o keia mau aoao elua. Hookahi mea maooopo, aoha o liuliu loa, e welo hou ana ka Hae Amerika malnna o ka hale aupuni, a e noho ana o Hawaii malalo o ka malu ikaika o Amerika Huipuia."

            O keia kahi a makou i olelo ai, ua nahu hou o Kue-kai-ekii kona alelo, oia hoi, he mau la wale ae nei no i hala, ua kukala ae no ua Bihopa nei, aole loa e welo hou ana ka Hae Hawaii ma na winiwini o ka pahu hae o Aliiolani Hale, aole hoi e ike hou ia ia mau ano ma keia mua aku. O keia kekahi o na hoike hoopunipuni eleele loa i hanaia e kekahi mau kahunapnle i hanau kanaka ia, a ke au pu nei me na manu ka-ka iloko o ke kiowai olepoiepo o ke pahele a me ka alunu.

            Ma ka pepa o ka la inehinei, ua hoike okoa maoli ae no laua i ke laua lili makaewaewa loa i ka hae nani o Hawaii, a o ka lana e moeuhake mau nei i ka po a me ke ao, e ike hou i ke kino wailua o ka Hae Amerika e wolo hou ana ma kahi a Kiwini i liuki mahaoi ai iloko o ka malama o Ianuari i hala.

            Ko koike aku nei makou i ko makou nanao: maoli, he mea makewa'i ke kino o ka pinao ke hele e hookuikui hele na ka puka auiani, me ke ake a puka mawaho o ka halepaahao ana i hoomakaukau ai nona iho, pela hoi, o ke ako ana aku o olua i ke aka kino wailua o ka mea make he mea makehewa wale no ia nolaila, o ka hopena o ka olua a o oukou hui ia paha inau he @ makemake ai @ hooko ia, e nhai mau ia ana oulaou e na wahine lapa o ka no a peln e pokaai'ia  mau ai ko oukou mau uhana a hiki i ka hopena.

            E hoomanaoia e ka lehulehu, o ka la2 ao nei o Sepatemaba e hiki ai ana, oia ka la hanau o ko kakou Moiwahine Liliuokalani, he la ia e malama ia ai he hukihuku kualapoikaika mawaena o na Uni o Kapuukolo a me ka Ilale Hana Hao o Ulakoheo, nona ka puu dala nui i hoomakaukau ia he 200 dala a ke aoao hookahi. Aolei maopono, ioa ia makou ko lakou kabua mele ai no keia hana, aka, ua manao wale ia, ma kekahi wahi kaawale a na aoa elua i hooholo like ai. Aohe a makou kamailo no kela mau moho e bakoko aku ana no ka lanakila, no ka mea, he mau lae oo wale no laua a elua no ke kahua ulu maika, na ka la hakoko e hoike mai i ka mea naua ka lanakila.

 

He Aa Hukihuki.

 

            He nau la i hale ae nei, ua hoolaha ae ke Kuokoa puka la he aa hukihuki na na luina o ka Advertiser, i na halepai a pau e aa aku ana e hukihuki ma lakou. Malalo oi kumu, ua hoike ae ko makou luina e hoao pu me na keiki nona na aa wikaui i hoikeae nei i ke akea.

           

KELA A ME KEIA.

 

            Ua hala aku no ka mokupuni a Hina, o Mrs. Chas. Dudoit, a me ka ohana; a me kekahi mau hoaloha, no Moanui, Molokia, ma ka Mokohi'o ke ahiala nei.

            He puhi ohe ka ka puali puhiohe Pi Gi i ke ahiahinei ma ka Ema Kuea, ao manuela wale no ka i akoakoa ae ahlaila me na ohana o lakou.

            Ua  kudala ia ae ma ka rumi kudala o Morgan, he 1206 eke Kopaa o ka Hui Holomoku Piliaina, mai ka @@ keneta o ka paona, a i ka 21 o ka paona. A o kekahi paiki kopaa he 58, i pulu i ke kai, mai ka 11 a ka 13 keneta o ka paona.

            O na  hoolio no ka hoolewa ana i ko kino kupapan o @@@ wela Kapula kela keikei i make manwa'e ai i ka poka pu raifela, ma ka Poaono nei, ua hoolaha ae nei ka @@@@@ aolo pu ke pupuuni Kuikawa ua hoolilo ana no kona aiau lilo, aka, na ka Hui kiki pu Raifela Hawaii.

            Ma ke kakaliaka nui o ka la apopo e kapalulu mai ai ke Kianau i keia awa.

           

            Ma ka po poaono nei mawaena paha o ka hapalua o ka hora o ua lohe ia ke kani o kekahi pa raifela ma Aliia lani Ilale aku aole nae mapopo ka mea ana i ki, owai la?

 

            Eia no makou ke oili aku nei me na nuhoa kuloko a kuwaho, a na ou kou no ia e nuuho.

 

            Ua kuai ia ae he 500 mae pahu puna a me 200 pu-a piii ma ke kudala akea, ma ka hale kudala o Mokana, a he emi loake kumukuai.

 

            O kela mokuahi Iapana Gulara i hoolahaia ai mamua aka nei e na agena oia laina moknahi ma pani ia kona makaula e Aikoku Maru i oi @ kona nui @@@@@ o kela moka

 

            He nui na hoaloha o na me i wanao ia he ohumu kipi i hele ae e ike i na mea i hookuu ia mai ne ia hana e na kani hoolema ka Poaono nei, oia o T. B Walker a me A. Siaelair. He maikaik no ko laua mau ola kino.

 

            Aohe akakou mone i'ikero o keia la, noka paa loa o ko makou mea haku moolelo i ka hana, uolaila, e hooniawanui iho, a mai heokananuha no ka mea, apopo'no makou hoolun aku i ka ipu makani a Laimaomao e  knekaa i na  pali nihoaho o @@@@@@

 

            Eia i Honolulu nei k Duke o Waikapu kahi i luakaha ai, me kana kaikamahlne pu hoi. E noho ana oia e hoomaanma ana i kona mau lio heihei no ka la 2 ae nei o Sepetemaba, ka la i manaoia ai e hookuku, noka ho'o kona mau lio.

 

            Ua manao ia, o ka ia ke la e hoohiki loa mai ai ka hoakai a ka Lunakanawai Kelua E na o ka Aha Kiekie umi kona uoho ana hoomaha ma na Wanolewa ko kakou i na Luna Aupuni o kakou e pau nei i ka hole hoomaha ma @@ @@ ae, a ma na mokuahi hoi o na Aina E, a pau ka "moon", he @@ @@ nui o ko laila hookomo pela kakou e ike ae la @@@@@ a keia @@@ ke @@@@ @@@ ka maku-ha.

 

            E maka mak @@ Ula ma ka @@  @@@@ i o @@@@ @@@ ai ao wa @@  @@@  kon @@ ukuai emi loa @@@@ ka @@@na. Ua hoao i @@@ ikemake  i ka puo @@@@@@@@@ Nola a @@@@ @@@@@@ @@@@@ @@@@@@@ a @@@ wai ne aka pune me ka oluoiu.

 

            Ua waha ae nei o Kaula M. Golo he keena @@@@ kona ma ke alanui Maunakea ma ka aoao Waiki@@o ka hale kaawai paka a e noho ana ma ke keena hana mai ka hora 1 ako o ka auina la a hiki i ka hora 5 p.m. @ naue ae e na poa i loohia i na palapu o ka ehneha a nana no

@@@@@@

 

HE MAKAI KUI @@@@@@

PUAKA@@@

 

            Mai  ka @@@ a o @@@@ hala a hiki i ka po @@@@@@@ aha po a ko'u ike aina na @@@@@ ohana i ka hoohaahaa ia o ka. Ohana Makai kiu, e keia ai ke h ole @ poaihele ai manwano o kon hale i na waena po a pau, a @@@ makeke ano hoi me kakahi mea ma kona lima @@@@ o ko'u hale, a i ka manawa o ko'u hale, a ika manawao ka'u mau keikei e kiei aku @ ma ka puka anianii, alaila @ hoopuka unai @@ oia i keia mau huaolelo e hoopioloke ia ai ka noonoo kon olaua, ou kou nolo malie wau aoie makau ke kanaka, a i k loha ana i kela mau huaolelo ua hoike koko aku au i @@@@@ halewai ma k uwei a o ka puka i loaa mai no kau @@@ @@@ ai aohe kuleana o @@@@@ maluna o keia poe makai @@@

            Nalaila ia o @@@ i Ilikikoki ke pahoia @@@@@ @@@ ko'u lin @@@ @@@@@ @@@@ @@@@ @@@@@@@@@ @@@@ na ao ikanaka @@@ @@@ @@ keia makai @@@@@@@@@ @@@@ @@ana i ko a ahi i ka @@@@ po, a aina o makemake ai @@ a'u a e hoike aku u @@@@@ @@@ @@ i mau oa @@@ @@ ka hana@@ @@@ @@@ @@ i na @@@ pau me ka k huina o alanui Kaia me Liliha. Alaila, ma me kanaka au a hui me @@@@@@@@@@ Kihi Ali @@@@@@@@@@@

                                    H.O. August @@ 1808.