Ka Lei Momi, Volume I, Number 62, 2 September 1893 — LEWALEWA I KE AHA? [ARTICLE]

LEWALEWA I KE AHA?

0 kein ka nu»koii e ninau r.ci i k? o 11r.na, m-ir.ni-li o!* n pi!wi mi:u o kouu <-pu i ka opn-(.j>u o lai in«niio i pilui i l:a pr»k«i a n>e k;i h«:o]miii!:>, ma kona hoiko uuioli eua mai i ka ukana ino u kona naan i makuna ui. me ko knpa ana" mai, ".ua lo\vnlov\*u nu oka Pop Anee Alii," a oia lioi ka iu;ik«.n o uiiu.imcj i k« mukaniaka, .Lev r «- lov;a ike alia? Oiai, L-c ii e īioi oo me kou niau iiuika, ke oia man ka pipi'i a mnniuu ana o ka poo a pau i ti;al.ia ia kt/ lakou aloha paa iko U:kou rīli i aimoku mai ka po >ij ni a o na hoopu'uUahua ann a pstu v. ka poo i hanau ia t;ie ko 'ikaouli ōka manao konakonn, aolo loa o liiki ia lakou Uo hoololiloli ma iia ano a

paii i ka puuwui kupaa o na Ilnv.*uii hoop"noa kaulike, «ii hahui hoi mahnpo o ka nieheu o ue keo-. keo o Ue daln, a i;ie ka ulu 1010 o ko gula. O kekumu peho o keia uinulo hookamailio nnu, no ke ake o imi i v,'ahi oe hoouluku ai i ka noonooo ka poo aloha uli.i, oii»i lukou o liuliu unu uo kalu hanau • okohikou alii aimokn, oia ka vn o hoao ai e lioula mai i im manao hookupikipikio o k<*. noho pumohniiaaua mnwaena o ua makiuiin nhu u īuo ke ulii. llii muopopo ia kiikou, uoho hanuhiki e u«3 i ka poe opu kektu(i ke lawoluwe, o keia wale no, hapui i i):i 01010 liuilio upuu. uie he Miea oiaio lii, kukala iloko o na hulep\xlo i wnhi o nia)co ui ka manuo aluha iloko o na hoahanuu no ke lukou alii, hoohulihuli mai iu liikou mo na leo e muli aua no ka pono o kokukulu ia ann oL" rup\wii kuikuwa i keia wa, u mii ku nui o-na pomuikai e loou mr.i aua mamuli o ka hool/hi ia aiia ia Ilawaii nei i»;o Amerika, a pola aku. Ko olelo rnni nei i ka hoopaneenee o ka poo aneo alii i ka manawa o hoihoi ni i ka Moiwahine ma Koua nohonlii, a me ke kaena pu iho, ''uolo lou o hiki ia Amerika ke hoihoi hou ia Liliuokālani' ma kona' nolioalii," « pela aku,

75 muuao ann kakun, i nu o haawi mui ann ko oupuni o Ainerika i kana olelo hooholo, o lnawi r»na i ka pono no kn Moiwnhiuo Uiliuokalani, alailn, owni ka poo e ili.o ana na pnna ilalo, a lov,'rtlew«i ko «Iplo ilalo? Manno innkni, o loi'epa ko awiwi koke asi3 o kii i nian pn ki knnaK.'i n?n:'. a oia no ka ohia wuii lr.ii ■.) kn pioloke, o Vūke aua \ ka lowalewa ukona alelo, nie l\obipi kauo hi i liele a pan' keuho i ka Inlii i l;a liana i v*ahi nona opa-k-.'loai, mai na maawaewa mai o ko knnawai. Ua ako nui lakeu, o hoi eleae ka-Nloiwahioe Va nohoalii, i i kuiuu e pakolo ai na kania-i o lakon, mai ke kipuka ili ao aka w l:a nioa li-kannka, a no iaknmu

ke Immiku nei lakou \ na oleloo lioouOHolono nei i Ua Moiwnliine o 110 ka liewa lioa Ih i I.ana ai. Ke i p.jui nei, ua uikena lakou 110 ku hoomanao ana i ko mukou hiliui, :u>lo v np e komo pu me ka r.t'iii o n:i kulmnapule lima lepo, ■i ko helu pnpa mai noi ua pu 23 liileoumaka lielu ane., i ka nuio k:i hikou nnui houi>uupu ana nie ka hikilelei no ka hoea inai o ko hikou miu: hopona manaonao,' a ua aikena mokou i ka nana iho, I'lieunoe alii" wa!c no ka hapanui « na kolamu a ke Knokoa i hooj)iha'ai i na manao heluhelu a oia īnau ma»ao a pau, ua like ia me k» laau make epepohi ana i ke ola o ua\vahnol«lo la, ekiloi hel'eia-nei maluko © na ipuka hale, nie he ka'rele la no na hale hoomaiuio o ko ke kanaka popilikia, a ke ike nei oukou, ho mnu tausani o na pppa i pai ia ma ko oukou hule, ak», aolie nae he hoi hoi ia, a ho kukaikahi ka poe uku, a ehiala ko-lakon mailuiln? Aole oko'mukou knpiaana mahope o ka niea a ke Akna i lio alii mai «i, oia la mea e lewalewa ai ko alelo, he hoopunipuui ia a me ke ako e hoonalonalo i ke ino o ka mea a lakou i hauu ni, he inea ole ke kamailio, iua aole ī hano ponoi na lima, aka, ua ike no kakou, ua huikau pu keia poe iloko o na havela\ve ana e kipaku la Liliuokalani, mai kona noho ana īluna o ka noho laa o ke Akua i haawi ai nona, aole no kekahi mea e ae, aole no ko kanaka i awili ia me na manao ake o ka puni hanohano, elike nse ka poe a ke aupuni kuikawa i hoolilo ao nei i poo a i hia no ko lakou au hooponopono aupuni ana, aka, ke hoike aku nei makou me ka wiwo ole, oka poe nann i aihue pakaha a hookuhuli i ke aupuni o na kupa o ka aina, e pau ana l»kou i ka mahukn, i ka mai ma ku. puujvai, i ka e.ha nia k» alelo, a e lowalewa an i U a iwaho me ho lio la ua

ktU'fl, nola'l'n, h»>]js uiilii ana ma kaiii oka iiioa ihaikui, noho no hoi ho lewalewa ana oko lako«v mnu alelo, oia ka niakou o hoiko :iku nei i ka oiaio maoli.