Ka Lei Momi, Volume I, Number 9, 2 October 1893 — HE PALAPALA AKEA [ARTICLE]

HE PALAPALA AKEA

[Ke waiho aku nfei ; mekeu i keia malal« ihe nel, i ke auo nui 0 ke kukulu mauao o Mr. Theo. Tl. Davis r (Kewiki) kekahi o xja kauaka Heritania ku6noono a kanaaaina o Hawaii nei, i kakau ia oiai oia u»a Knelani, e pili aiia 1 ke kulana ma Hawaiinoi. L liJ Ha hoi«ntaka o Mr. Davies i kena kukulu m.wao ma ka haawi ana mei i kona aloha i ka nupepa. Buletlua, a hoom&ka aku la ia e i kana kamailio ana no ka hoea ana mai « ka hopena o m kumii pihoihoi hikimua no na uluaoa kipi ma Hawaii nei. a nolaila, mehe mea la ua ano loli ae ka-hoomaopopo a me ke ake ake nui in o na hana imi waiwai a i kt» kunnihann maoli makona ano io; a wahi ana, ua komo nui iloko ona ka noenoo ne kekahi mau manao ekolu i hoolaha ia, oia hoi: He kukulu manao mnl ka peni mai a Mr C J. Laiana 1 hoopuka ia mah>ko o ka nupepa Uawaiian Star o lulai 7, nona ■ke poo "Ke ku i ke kuinukanawai o ka hoehinain». 2 Ho kuktflu manao i hoopuka l& iloko o ka nupea- manawa « NTu loka «> lulai 2?, noiia ke poo 'Panai i kekahi Aupūni i aihūe ia." > Ka hoike akaahahui Euaualio Llawaii o 1893, aoao 14, malalo 0 ke pou "Ka līopena o Ke au Kahikō. !> IJ« hoike a.e, aiia o Mr. Davies 1 kouu manao īo maoii i ko ka makua 1.. Laiana kulana hoaaloha oiaio o ke ano piikoi 010 iu> ka lahui H.awaii, & wahi an'a, ua koino pu kona inanao hilinai o iaam- hookahi no ka inamo a nn makua maikai la, oia hoi i 0. .1. liaiaua. A. i>o ia kumn i heluhHlu ttfcah«le ai oia i koua manao v Mluna o liokahi ninau ano aui o U:i' la, oia. hei' ke ku j ke l.urv,iksnuwai o k« ku e ke kuiiieihani' hoohuiaina i ke kuinumuknnawui—»ma kona nno, kona kuhua a m? ke kumu. Ma ua nianao 1o •> Mr Laiana, D» hoakaka 'oia i kekahi mau inaheie elua. oia hoi ke ano o ka hoopo-.uipono aupuni kulok» a mn ke a.no o ka hooponopono iauii» a'ipuni kuwaho. A ua i «e f»ia—i» ke Kumnkanawai he ku:#nt ;i!jkai wale no ia no ka h«*nt'CMiofiono ,anpuni kuloko, a o ke kaulike, ka hooko koke, ka noo»f»u maikai, ka ikoika pono a i:ic ua ikaika kupouo o ae, he mau kahua ia p āna iloko o ii* >toopono],i>tiii la<jna aupuui kuw«tio. *J Kekah l uae t> na uiea hoontii, wahi u Mr. Davies f oia 1 1*i ke kulana hapuku i na ip.oa >("i«ie ua hn.iilōn* o ke kn* hua aupuui hou i kalahea ia, a o i» kumn, na hiki «le

ke hoomaopopo ia o ko wni hae la kai uu ia iluna.a o ko wai ki k»i huki ia ilalo. Mamuli oia ua lilo ia i kumu nana i hooulu hou ao he manao iwaena o na poai malihini e ke ano hoohaaliua a hoopoiao i ke kulana o Hawaii nei. I kumu hooia ilo keia> ua kope mai la o Mr. Davies i kekahi mawao i hoopukaia iloko oka nupepa Manawa o Nu loka. Ma'hope iho o ka hoakaka ana o ua nupepa la i na olelo o ke Kuikahi hoohuiaina, kahi hoi e olelo ana e llaawi aku a e lioolilo loa aku ke Aupuni Kuikawu ia Atnerika i na pono a kuleana mana a pau maluna o Hawaii, a me nu aina leialii a me ko ke aupuui, na hale aupuni, na aumoku, na papu, ua lako kuua kauu aina a me moanā, a me na waiwai a jpau o ke aupuni, ua hoomaka aku la ua nupepa 'la e kamailio penei: "He mea kanalua nui ke kupono i ke Aupuni o Amerika e lawe mai i keia uiakana nui a pilia lokomaikai ine ke kau mai ona hopena a pau e ulu mai ana mamuli o ia lawe aua ma'i ina no.i. haawi ia mai e ka j>os no lakou ka mana a me na waiwai i olelo ia. Aka, oka mea oiaio maoli, he hoao ana keia e haawi a e hoolilo mai no Amerika Huipuia i kekahi aupuni i aihue maoli ia, a he mea hiki ole loā i ke aupuni o keia Ēipuhalika ke kukulu ae iaia iho lUa ke kulana • mea lawe mai i ka waiwai aihae ia, ina no he kumū waiwai nui ke loaa mai ana ma ia hoohui ana. Aole. loa he 'ma--aa a knleana o ke Aupuni Kuikawa h. haawi a hoolilo wale i ba muna, ke kuleana a me ur. waiwai o ko Aupuni oko Pao Aina Hawqii. Aia wale no ka loaa oia niana uamuli o ka hnawi ia e ka lahuikluiaka, a mai ia lakou waU no e hiki ai ke ala a hookahuu ia he mana aupuni kupono a oiaio. Aia a hiki i ke Aupuui Kuikawa k« t»oik<* mai i ua hooia « ko lakou kuleana uiamuli o ka ae ana a na poe a lakou o noho mana aku nei, aluila wale uo e luwa ai ka manawa m> Amftrika Huipuia e kuka a e noonoo ai me ua poai nei. Viamua ae oka hiki ana mai oia manawa, he niea maobopo loa eio ke lioao ia mai nei « haawi a o hoolilo inai i na waiwai i aihue a pakaha ia. JIo mea hiki t>Je Joa-i"a kakou k«; nana aku a noonoo iho i ka ninau e lawo m?.i i keia mau waiwai—me ka manao maikai a me ka hana pon®." (Aole i pau.) 11« paiuu luau ko kahi o I). Kekoua i ka Poalima o neia pu1p no kekahi o kana opuu Pua o ka makou ia e kalokalo ae poi o uliai ia kona mau la e ka pomaikai a nio k» Lanakila.