Ka Lei Momi, Volume I, Number 17, 27 November 1893 — Ka Hoa'loha o ke Aliiaimoku. [ARTICLE]

Ka Hoa'loha o ke Aliiaimoku.

No ka mea, aolo no i hoopuka ]>au loa aku īuakou i ko Mr. T. 11. Kouiki manao ma ka helu i liala, nolailii, ua hooliolo hoi maki) ī i keia holu uo e liuai pau aku ui. Kia iho ko k'oena mai kalii a makou i hoeki ai: "E houluulu ao au i ko kahua a'u i kukoo ai nia na olelo a'u i hoo])iika ai ma kokahi kukui 01010 pili oiliana ana ma AVasinoiona a ma na 01010 hoi a kokalii luna oihana kiokio o oukou i -hoopuka ai i kola malama aku noi no. 01010 au iloko o Mai'aki: "līo moa oiāio aole koia ano hnna o hiki ko hoomauia aku no ka wa niau loa; ma kokahi wa no paha e hoea mai ana, ho mea maopopo o uiia aku nna no na poe kolio halota. 110 9r>oo aua ka heluna o na Hawaii koho balota, a o pau nui aku ana no palia lakou i ke koho no ko lakou kuokoa, a lio 4000 wale no o na poe e ae, pela ka -mea i akaka, ke huiia me 2000 Fukiki, lie poe limahana wale no nae ka hapauui. "O ka olelo hoi a kekalii o ko oukou luna pili oihana kanikela i ike nui ia i pano mai ai ia'u i kola mahina aku nei: 'Aia pu oe a luo a'u ma ka manao hookahi, pela ka'u e ike nei—ua makemoko kaua i ka ' hana pono ia mai.' "Ua hookaliahaia mai nae hoi au iloko o na uwalo ana a pau a na Komisina i hana ai, ua pili ■wale no ia mamuli o ke ano maamaaloa o na poe kalaiaina, a ma ke ano laulaha hoi, ua lilo hoi kamakamailio ana ma keia aekai, 110 ko Amerika Huipuia hiki-ke ae aku a hoolo paha i na manao noi o na Komiaina. "Aka, o ke kumu inua loa nae, oia uo ka hoomaopopo ana i ko kaliua o keia inau manao noi. 110 halawai ma.kaainana iloko o lanuiin i hala ka w-.ia, a wa ia lialawai i kohoia ai ho 1."» poe knnaka kuonoono maikai i komito. 1 le m f ja oiaio loa aolo ia he kahua hiwa kupono no ka hoolilo ana ī kekahi.aupuni kuokoa mo 100,000 kanaka, a mu ia aupuni hoi oukou i kukai akuai i na hooia ana o ka manao muikai a ino ka mauao makamaka. *Ua hoao aku au o kamailio i kekahi o ko oukou poe kalaiaina i Mai'aki i haln, o liko no hoi mo a'u e kamailio aku noi i ki j ia la, aole lua o Amenka Huipuia e kulon iho a hoohui ae i kokahi aupuni a kona mau poo alakai kuikuwa i manaoio moakaka ai e kue loa ia aku aua ia hoohui-aina-ana. Mai ko'u la mai i loho. ai 110 ka huliamahi kipi a hilei i keia la, aole loa au i halawui iki me kokahi lun.a aupuni hoōkahi o Amorika Huipui», a 010 loa no hoi mo kekahi moa ku kaokoa ae, i nele 010 ka hooia anu mai

in'u tne kekahi manao kn niaoli no i ka mukeo hanohaup a kniilike a ko oukou anpun; o koi ikaika ai ma na lawelawo ana c pili ana ia Hawaii. "Ho īnau howa a hc mau kuia lohulolui no ka i loaa i x ke Aupuni Kuikawa e pnlo aku »\i, a owau paha ko kanaka liopo.loa o hoonawaliwali <>koa aku ai no i ko lakou mau liuuu Aka, he hookahi a lakou howa ino loa i hana ai i ko lukou wa i liolo ai mawaho aku o ua palona o ko aupuni mo ka ao 010 o na kanaka oiwi. Aoho pano o ao a ia a»io haawi aina ana i kupono mai kokalii aupuni Ivarisliano o koia au hou mainuii ao o ka mea i lt»aa aku ia lakou inai keia aupuni aku, a ina, ino ka pono 010 nae no lakou iho. i ko na Koinisinu ma ka hikou huakui, ua hilinai au e lilo uo ka lakou liaua i moa e manaoia ai he pakalia a he kuinaknia maoli no paha, o Uko 110 me ka lakou i kapa nui iho ai ia lakou iho lio poe enemi a ho j>oe lioa'loh'i paha no na llawaii. "Ko manaoio nei au ua hooliilikauia mai au me kekahi liana pili kaliiaiua, aka, aole loa ho wahi kahua no ia mea, a ke inanaolana paa loa nei nao hoī au aole e lilo na manao ikaika a'u' e paa nei i mea e ulako aku ai ia'u e hana aku ai i kekahi mea e hoomahuahua loa aku ai i tia popihkia o ke Aupuni Kuikawa, oiai, aia iwaena o lakou kekahi o ko'u mau hoa'loha pillkino pumehana loa. ''He oiaio he mea kuuouo loa e kapaoia aku ka liuaolelo 'kuikawa,' eia nae, heaha aka ana la ma kona walii? Ke manaoio nei au i na la mua paha o 1894 e pau ai ka hila haawina a mo na loaa. Aole anei he kahoaka o ka hooponopono kau kanawai malaio o ke Kumukanawai a e hoomau aku no paha auanei k«ia poe keonimana ho umikumamalima o hooliana aku i ua looa o ke Aupuni mo ko kuo loa aku i ke Kumukanawai, oiai, mainuli o ka hoopakolu ana i ua Kuniukānawai la ka mea nana lakou i kalioa iv. <; ku ma ke anu ln» aupuni. "Mo hu la ulua no mau ala i hamama— hookahi, oia no ka hooinau ana aku i ko na llawaii noho kua]>aa ana malalo o na haolo i liko la me lakou i koia wu f a i 010 ia, o konn» pu a« ma k«kahi aelike ana me lakou. I Fehoruari i liala ua hooikaika au o hooponopono malee ano hookuikaliī aku. ī keia wa no, e hooikaika hou aku no au, aka, ua oi loā ao ka hihipoa o na kulana i keia manawa, oiai, aoli(! mi'a i koii ilio i ka hana 010 ia o na poo hoohuiama o liooi loa aku ai i I:a hoowolawela ana i na inanao iuoino a mu kn kue inai hoi o na 'īawaii. "Aia no ma na aoao a'i <»lua

he hoomaopopo ana, ma koia muaaku noi, no ka waiho 010 ma aku o ua honpomaikai ana a ko kaua mo napoe hooLiuiaina. Ua lu lakou i ko lakou n pau loa ma'una o kokahi mea ī hiki 010 loa ko ko, a i ka nole ana 9 īa, hoaha iho ka i loaa ia lakou? O ka waiho aku 110 paha i na poe koho halola, a i ole ia, i kokahi halawai inakaaii-iana hou aku, a ko inanao 110i no 11110 hoi au 0 kuomi liopo uiaiana 110 na poo piopiolo dala a me na poo kalopa, na pvc hoi i wolawola mua 110 ka hoohuiaiua, mai na mnuao aoa aku no kekalii hooponopono aupuni 'ana ma o ka halawai makaainana la." Ma keia wahi la, 0 na maka moka kaunu o Ka Lki Momi, pau ka manao ouao Mī. Kewiki i heopuka ai i ka mea kakau 0 ka uupepa "Pou" o Kapalakiko, a i hoolahaia ao ai hoi 0 ia nupopa ma ka la 21 o Okatobn i hala aku la.