Ka Lei Momi, Volume I, Number 19, 11 December 1893 — AINA MAMAO. [ARTICLE]

AINA MAMAO.

Kau Mokukaual Hou no Beritauia. Uu olelo iio o Polinkuliauoli iloko o ka līale Ahaok'lo Makaainana v. liana hou i;i iiku ana i mau mokukauahou no l?eritania Nui »mi ke'ia mua koke iho, a e haawiiu aku una na kauolin no ke pale ana ae i na houlolohi ana a o hoawiwi aku lioi i ka hooholomua ana o na hana. Sepania a mo Moroko. Ua lioole o Sopania i na kuniu noi a ko Sulolana o Moroko, o noi ana hoi i manawa no kona pualikoa ponoi iho o hoopio ai i na poe kipi, aka, e lioomau aku ana no ono i ke kuo aku i na poe Aral>a, mo ka hooili aku hoi i ka h«nva maluna o ke Suletana īqo ko kueia o ke kuikalii o 1800. Ua hooia «ku ka hoalianau o ke Suletana i ko Sopania Kenerala aia m.iluna ilio ona ke koikoi o ka hoomalu loa ia o na poe Araba. Pau ko Italia Alxa Kuhiiia. Ma keknhi lialawai uluaoa a paiakuli o ka Ahaolelo Makaainana ma Koma, Novemaba 24, ua hoike ae o Kuhina Nui Giolihi i ka liaalele o ka Aha Kuliina, me ka pakui mai ua hookoo aku ka Moi i kana pane, a e nolio aku no hoi na kuhina e malama i na oihana. Ua hoomaka ae he uluaoa mnmuli o ka leo nui ana ao o kokali,i malihini i ke Kuhiiin Nui ma ko kapa nna "Pown!" T koia manawa i puoho liko no ai na kuhina, "Owai ka i oleln mni In i kola?" Ua hiki 010 lua ko hoomau aku i nn kukai kiimnilin iina a ua kuleila niui kit Poroniilotia ua hnopnueo ka noho aiiii o ka Aluinlolo, mnho|«) iho o ko kipaku : a nnn o ka lohulohu iwaho. Ma iii li!ilavni n<> hoi 1 hoiko aku iii l;o Kuhinn Kaim e pili nna i ko kulanu leaun. 01010 oia un aueane o 1,000,000 knnaka ka ikaika a maknukuu o iauupuni, ua hoomiia niai hoi kn manawa no ka hoakoakoa ana n i eonn walo no mau ln, ho 2,(>'2n,000 pu mife]a ki ]iinapinai a ka puulikaun, a un lioomahuahuniu ae hoi ku ikaika o na pn])uknun mo 250 mau pukuniahi ikaika loa. Ouhiiohu Haliaua k® Kaua ma BbTiivsila. Ko niau la no ko ano oohuohu hahnun o ko kaUu ma l»orazila, ino ko iikaka i>ono 010 no n ka aoao hoa ana lu ke lnnukil». Ua

mnihiiii ko knuhnua ak<;sikoa a ■ 11 a K\ihiua o na Aupunī c ao i kiki puka ia o Kio. Mn lea la 17 0 Novcmal»a, a jicla 110 lioi i ka 1 ka la 2-1 niai, i lioolele poka j aku ai īiii waapa topi<lo i na wahi ahuAvale o liio a me Niteroi, iamau la laolookoa, aualehulehu na poe i make. Ua hoopiholo īa lie mokukaua ki])i iluko o ke awa o Kio e na pu o ka Papn o »Snnn loane, a ua mannoia ua lilo i mca poino loa. Mu ka ihu ko ku aua i kekahi poka a piliolo koke iloko o kanakolu minule. Ua pakele na poo a pau o lnna. Ma ka la ]7 o Novomal>a i haule ai ha poka pahu mai ka Papu o Sana Karu/a iloko o ka Papu "kipi o Yilegaigona, a ua a aku ke alii i kekahi mau pena pulupulu lehulehu. Na keia alii lioi i nnai aku a loaa kahi huahu pauda, a ua pahu ae la. Ua Dui no na poo i poino. Ua haalele aku ka mokukaua dainamaita Niteroi ia Nu loka, a aia ma ke ala e hoea aku ai i Bej'azila, a e ukali koke ia aku ana e ka moku Amenka. Mahope aku lioi kekahi moku ke makaukau. E hoomaemao hou ia ana ka mokukaua hao Bahia, ka mokn i kupaa mahopo o ka Peresidena, ma Monetevido, a e hoohana pu īa aku ana rae na moku hou ke liui pu aku me ko Melo mau aumoku ma ke kai hauiama. Ke hoea liko aku" uoia mau moku no lii ma Jljo, alail.'i, o hiki auanei ia Porosidenn Po.īholo ko lioouka kaun nku imi ka in'Muia. Nallunnliuna X.anlalin, TJa uwaiia aku la ko HuoAolani Kuhina ma ~\Vasiii(slona i Vienu. E wawnliiia ana na kauhalo lioikeiko ma Kikako, » o haawiia aua na laiiu i mo:i wahie na na ' poe ilihuna. O ka Imi ana mai noi o Rusia a mo Farani, ua lilo i mea e manaoia ui lie knhoaka ano imi ia 110 koia mun aku o pili nna i ka Pope niaua hooponopono nia ke tio nei. Ua kuka loihi ka AhnKuhina o Anurika līuipuia ma ka ln 2-1 o N<jvomiil)a, a ua manaoi:), i kuka nokaka Torosi<lona palnl>ala i ka Ahnololn a nio 11» lioiko a na kuhina. Ua waiho aku k<> Farani Kuhina Waiwai i kona hookohn īna kn linia o ke Kuhina Nui,

Novemaha 2J, a ua lioole ke Kulnna Nui i ka noonoo ana aia a inahopo oka pau ana oka noonooia ana o ko ke Aupuni kahua alakai hana. Ke ano laulaha Ia ka mai korela ma Turcke, a ua ano pioloke ka lehulehu no na hopena weliweli. Ua hooi loa ia keia manauli oka hooko pono ole o nakauka aupuni i ka lakou hana, a mamuli hoi o ka haawi ana i na laau hoopoino i manao ai lakou e mau aku 110 ma na oihana a rae ka ohi mau i na uku nunui Ua kauohaia aku ke Kuhina o Nikaragua ma' "\Vasmetona e hoopii koke aku i kf» Ilui Alawai Nikaragua. O ka manao nui ma keia lioopii ana, oiai, ua uhakiia ka aelike ina ka pau ole ana 0 ka hana iioko o ka manawa i aalikeia ai, i mea hoi e hoeueu aku ai i ua hui la o hooholomua koke aku i ka hana. 1 kakahiaka Poaono nei i hookuuia mai ai haeemoku lapana a me Pake, i hoea mai ai ma ka Osianika, mai ka noho hoomalu ia ma ka Moku Akulikuli Ma ka lialawai ana o ka Papa Euanelio Hawaii i ka po Poakahi i lialn, ua hoolioloia e hoopau 1 ka lawolawe hana ana a Rev. E. S. Tijiotco a me Mr. J. H. "\Vise ma ka luua hana hoomalielio i ka manno o ka laliui Ua aliewaia he wahine, nona~ kn inoa o K.mnmu, no ka howa kuui wa'owa mo ka laikini 010 mu ku ln 20 o NoN'emnhn, imun o kii Ahn Apnna i k*j I'onnno noi. n ua hoopaiia ho $100. Ua lioohalnhnlu nku imua o koia kau kiuro ao. Uu halawui k« kaikmnahine haiiiii uukii <> oha mukahiki <> Mr.J'\VVilliclm im« kokahi ulia, oiai oia o lelo kowali iina iloko o ka pa ma Kulnkahua, ma ka liuule ana ilalo a pa ko poo i kn j honua. Oka popilikia io ia a kaa ka 1010 a mako aku 10, .i i I ka uuwina la Poaono noi i nalo ai. Oiai ka An.sotoralia mn kt-ia awa iho nei, ua liuli nku na makai i na wahi u pau o lunu no ku opiuma, aolo nao ho mea i leaa. Ua ololoia uapau oi ka hooleleia ma kii uwapo o ka Ilui Kaamahu, a oia kahi e'hemo mau noi o ka opiuina. Aia aua puhu mua aku na kini o ka i.Vusot w ei , alia, hooiueuinea walo iho nn hoi ka huli nna n na makni.

Ka Mokumaliu IVlio , w era. Ua hololea ka inea lioolana ia liope o ka Miow«Ta aua en ae iluna. Ika Poakolu i liala iho la 1 paumaia ae ai ko kai o loko o ua mea hoolana la, a ia ahiahi iho no 1 hoomaka koke ia aku ai ka hana paliouohono, pau ka po a me ke ao i ka hanaia eualalo o ka >nalauaalaiiia kukui uwila mai ka moku mai. Mainuli o kela lana ana ae la, ua ano kupon aku ka ihu iuiua, a e ole nae ia ikeia ua ano owa a makili kekahi papaa hao o klo 0 ke kila, ma kahi no o ka poino mamuli o ka haki. pu ana o ka pi' -lawaho ae oka huila amo ka pou L *e. Ua ano manumanu ae no hoi na lihilihi ona epaepa o. ka.huila. Ke awiwiia nei ka hana pahonohono e ka Hui Hana Hao lionolulu, e hke lioi me ka hiki ke hanaia maanei, i hiki ai hoi ke hoi koke aku a kahi kupono a makaukau ma ia ano hana. Hookulukulu pakaua keia kakahiaka. Ua hoihoiia aku e ka Auseteralia kela heleuma uui o elima tona i laweia mai ai no ke kokua a»a ika Miowera. Ua pau ae la no hoi ka haua i manaoia ai no ia heleuma. He eha kauua o na makai kuikawa Hawaii e ku kiai nei i ka po a me ke ao wa ke kua iho o ke keena o ka Hope Ilamuku. Ilaila no lakou e ai nui ai, me ka haawiia aku hoi i galani waina a bia paha i na aina awakea ana 1 kela a nie keiu wa. Ona haole lioi mamua aku nei, ua pau nui aku i ka lioopauia no ka ona mau. Ila ahewaia mai nei ma ke kau kitiro ma Lahaina o Knki Yasugaro, kela īapana i j>ej>elii ai i kona hoalahui, a ua lionpniin e Lunakanawai Kepoikui no 11 mnkahiki hoopaiihao tnn kn hami a mo sji-l koinn. Eia oi{i i Knwu i keia wa, maluna mai o ka Malulani i ka I'onlima ilio la. l r a iohe mai niakou aia he ekolu mau kaikamahine e noho nei ma ke Kula n Maunaolu i looliiu mo na liaawiim nawoliw«li aka ma'i. A u» lohe pn mai makou aole he aeia o "na makuu e lawe mai i ka lakou mau keiki iwalio nei inu e kii ia aku. Me ka hana nui i hemo mai ai kekahi kaikamaliine iwaho nei ī k.i wa a kona makua i kii akn ai no kona ma'i. Ma ka la Sahbti, la 3 ilio nei o keia niahina, ua hookuu mai la i keia olaann o Mr. Edward Kaaloa, ka Luna Mpkai o Koloa, Kauoi, ma ko laua homp. Ua haalele ilio oia mahope" nei he mau makun, ka wahine mo na keiki lehulehu a me na makaniaku e noho paiauma aku nona. Me ka ohana i hooneleia ' i ka makua ole ko makou upu ana. Aloha wale ia makameka heahea a lokomaikai.