Ka Lau Oliva, Volume I, Number 9, 1 September 1871 — Palapala na kekahi keiki o Kina. [ARTICLE]

Palapala na kekahi keiki o Kina.

£ na keiki o Kina, e oluolu oukou e hoolohe mai i ka'u ao ana aku ia oukou ma ka Palapala Hemolele. Ua oleloia malaila, ,l E huli nui oukou i ka Palapala Hemolele, ua manao oukou he ola kou malaila." Oia ka mea nana e hoike mai no'n, pela ka lesu olelo. O leau, oia ke Keiki a ke Akua, aia ma ka lani kahi i noho ai. Eia kana kauoha i na mea apan, " E milii oukou, no ka mea, ua kokoke mai ke aupuni oka lani." E pule aku ike Akua oiaio. Aka, ua ike :io kakou ma Kiiia ko kakou aiua hanau, u a kapa aku kakou i ka pohaku he akua, a i ka laau he akua, a i ka lepo lie akua, o keia mau akua i oleloia e ko kakou mau makua, a hiki ia kakou. Ua uaaupo loa kakou ma.laila, nolaila, hookahi wale no Akua oiaio, aia ma ka lani. | O lehova ka M.ikua, a o lesu Kana Keiki] a me ka Uhane Ilemolele, hookahi no Akua lakon, ua like ma ka mana, ike.a me ke aloha. Eia no hoi kekahi naaupo loao kakou, ika make ana o kekahi o kakou, kalua kakou i ka Puaa, Manu, Hipi, Laiki, Meaono ine ke Kuikui, a lawe aku kakou a waiho muluna o ka luakupapau ka uiea make. A eia ka ninau, ua ala mai anei ka uliane o lia uiea i make a ai i keia mau mea a pau, Aole ! Ua akaka, ua naaupo loa kakou i ka hana ana ia mea. A eia ka u kam>lia ia oukou, e haalele kakou ia mau uiea 4 pau loa, a e liuli kakou ma ka aoao o ke akua oiaio. Me ke aloha. Wong Ham, Keiki o Kina, a 110 Hawai nei hoi i keia wa. Maui, Augate, 1871.

Wi ma PerkBia,-—He wi nui ma Peresia i keia wa. Ma kekahi apana oia aina, ua hiki ak»ka averika o ka poe make i ka pololi ika ekolu hanen i ka la. Ma kekahi mau walii, ua pepehiia na kane, wahine me na kamalii, a ua ai ia. .... , - r | Hk pakaua ikaika ka iuoa oIehoy&,

Na kokua no Aitoatk. —I k» naoa an* i ka papa kokaa no Aagate, o» emiiki ka haina nni malaio iho o ko na mahina mamna akn. No ka emi iike ana paha ona 4iana a pau o ke kau; he weln, he kAumaha ka hana. Aks,ke pau ae nei ke kau. Ina kakou, e hapai hou i k» hana. Ke pu nei no ia Mauoa ka hae o ka lieln akalii ina na kokua mahina hoo o ka inahina i pau ae nei. Pela no ma na lulu l'oahn. Ma na apana o lalo,' o Kapalama ka ioi iloko o Augate. Ma ka lulu "ku ika wa, ua oi o Kapalama i ko na apana e ae, koe wale no ka apana akahi me elua. Iloko o lulai ua lulu ka papa kula Sabati o Kukar hiko he $8.05; ao ka papa a Kelia he 2;00. Iloko iho nei o Aagate, ua iuiu ka papa o Kukahiko hc $8.35. Oka hooknpu ana o na kanaka i kela wa a me keia wa, i kauwaX ' hi hapa o ko lakon loaa, no ke aupuni o ka īlaku, he hana paa loa ia i na lahui naaeao. Aole nae he pmio ke haawi me ke kunukunu, a me k!flmhaii la; aka, me ka naau oln|oluvoia kV ke Akna i makemake ai.

NA PAI.APAI.A NOI PALA MA HONOI.ULU,— Iloko iho nei <> na mahiua ekolu, aole i i'ini malalo o ewalu na palapala noi dala i hoolaha ia ma keia kulaiiakaahale, niai na apana e ae, no ke kukulu aua i na halepule. palapala e hele mai Hawaii a Kauai, no ka imi ana i inan wahi haneri dala eha a eono paha, i paa kahi hale pule". Aole i ku loa keia iiana ika uaauao. He pono ia kaleou ke hoomaopopo, he luhi no ko kela a me keia ekalesia e auamo nei, a e kokua ka ekalesia ia ia iho mainua o ke noi ana ia haL Ka Halepulk ma Waikank, Oahp — Ua lolie ia mai ua wawahi loaia ka halepule ma \\ aikane, Oahu nei. A e kukulu liou ia ana ka ma ia kaliua hookahi no. He hale lion no ia, me kona puoa, a liale bele<inaluna ; a uā lawa pono kona nui no ka poe hele pnle oia walii. Oke knmu oia wawahi ana a kukulu hou, aple i maopopo. Aole paha e paa ka hale hou malalo iho o ka umikumalima haneri dala. Laiiaina. Ma na palapala mai ia kulanakanliale inai, ua hui ia mai ko ltev. M. Kuaea hoomaka aua i kana hana ma ia kihapai Ua haiia mai ua enii ka oha malaila i keia wa; a i ka nana ana, e ulu hou ana ka pono ma ia kulanakauhale, wahi a ka mea palapala. I ola hou o Lahaina ma ka^pono. Honuaula, Maui.—Ua haiia mai ka hookahuia ana o L. Kain i ma kela ekalesia, e ka Ahahui Lunakahiko o na llono a PiilanL He Kumu o Kaiwi ma ka Paeaina o Nuuhiwa mamua loa; aole e kala kona hoi sna mai.

llamakua Hawaii.—Ua hai ia raai, ke hooikaika nui nei ka poe Mommona ma ia wahi, Ua ku a hoopaapaa maoli kekahi poe MorenioM me ke kahu ekaleaia oia ap&na, iloko o ka luakini, wahi a ka lono. Aole paha he maopopo o ka waiwai oia hana, na ka hua o ka lakou hana e hoahewa, a e apono paha ia lakou. Ua maoj>opo lea, e like me ka malamalama o ke awakea, # ka hua 0 ka wawahi ana i ka maluhia o ka berita mare, e like me ka ka poe Moremona, he iuo wale no, a he poino no ka ainakahiiuln ai ia hana. He makehewa ke hoopaapaa aku. Na Wai-eiia, Maui. —He ona nui malaila ma na mahina i luila ae nei. Ua oleloia 110 Honolulu iiku ka wai ona i pilikia ai ko laila poe. Ke hooikaika nei ka Hui Hople Waiona oia wahi e kinai ia ino. Ke hoomakaukau nei ka ekalesia ma Wailuku e wawahi i ko lakou hale kahiko, a e kukulu 1 hale hou i kupono paha ka lilo i na dala eono tausanL Makawao, Maui.—Ua poino iki ka hale pule ma ia wahi, iloko o ka makani nui o Augate iho nei. Ua hoonee ia o luna o ka hale, a e lilo ana paha he haneri dah& a oi i ka hana liou ana a paa. O kekahij®iau hale kula, a hale noho, ma ia apana, ua hoohiuaia. O ka nm o na dala i haawiia Hoko o ka waihona o ka Papa Misionari o Ainerika, ma Bosetona, no ka mahina o lune iho nei, he $20,883.81. O ka huina pau o na loaa o ia Papa, mai Sepatemaba 1, 1810, a i Aperila 30, 1871, he $312,025.04. Ma ka makahiki 1866, ua kuai ia iloko e Enelani, mai Farani :xe ka nui he 438*878,880 hua moa I-loko o ke kikina hookahi, ua hoouna ia mai Farani ae a i Enelani he 6,000,000 hua moa i kela pule keia pule. Ka hana a ke Kumu Kula Sabati iwaena o kona poe haumana, eia no ia: I. Ao aku ia lakou no Kristo. 2. Alakai ia lakou i o Kristo la. 3. Hoopaa ia lakou iloko o Kristo. Mk he apo gula la ma ka ihu o ka puaa, pela ka wahine helehelena maikai, i nele i ka noonoo. O Aa alopeke liilii ka mea e ino ai ka Malawaina; o na hewa liilii ka mea e make ai ka uhane. Ma ka la 30 o lune iho nei, ua helu ia he 30,045 haie leta iloko o Amerika Hui. AiĀ a oo ka hewa, alaila, hoopuka ia mai ka make. E paa oe a paa i ka oiaio, a na ka oiaio oe e paa mai. O kk keiki lapuwale, hoouluhua mai oia i konamakuahine. O ka ke kanaka e lulu, oia kana e ohi ai.

O ka' wahine i makau ia lehova, oia ke hilimi ul ' ■ Aia ma Maine kekahi iuahine nona na makabiki 107. — Owai ka mea i loaa iaia ka wahine noho pono? He waiwai oia i oi akn i ko na momi. A hiki mai ka haaheo, alaila, hiki mai ka hoowalewale. Me ka poe naau haahaa hoi ka naauao. ——-— O ka mea malama i kona waha, ua malama oia i kona ola; aka, oka mea hoohamama i kona mau lehelehe, e loaa iaiaka poino. Pomaikai ke kanaka i kupaa i kona wa e hoowalewaleia ai; no ka mw, mahope o ka hoao ia, e haawi ia mai ka lei o ke ola. O ka olelo akamai, oia ke pale aku i ka huhu ; o ka olelo huhu hoi, oia ke hoala ae i ka inaina. -—■— 0 ka maka i hoowahawaha i kona makuakane, a hoole hoi, aole e malama i kona makuahine; e kiko iho ka poe koraka o ke awawa ia mea, a e ai iho no ka poe aeio 0pi0)M0. — 1 aku kekahi makuakane i kana keikikane, " O hele e lawe i keia puolo ma kahi o kou kaikuahine." "Kalhe la Sabati keia," war hi ake keikL " E hookomo ika puolo ma kou pakeke." " XJa nana mai, a ua ike no ke Akua iioko o kaa pakeke," wahi a ke keiki. Ke Alaula. ——— OLAI NUI MA Ni MOKUPUNI PILIPINE—• Ua hoopoino nuiia kekahi o ia mau mokupuni ena olai ikaika loa. Ma kau wahi, ua hoohamamaia ae la ka honua, a elua haneri a oi o na kanaka i poholopu ilalo a make loa. Ua haalele kē koena ona kanaka lua mokupuni la. ——— Mai paupauaho oe ma ke ala ololi e hiki ai i ke ola mau loa, " O ka mea hoomau aku a hiki ika hopena, e ola ia." Oka mea lanakila, e ai ia L ka hua o ka laau o ke ola. Mai hoopoina oe i keia, "Na ke Koko o lesu Kristo e huikala i na hewa a pau." Aole ma na kulu waimaka, aole ma o ke Kahunapule la, aole ma ka hana; aka, ma ke Koko o Kristo e kalaia ai na hala. Mai hoopoina, ma ke Koko o Kristō. haunakle ma Nu loka.—Ma ka la 12 o lulai, lie haunaele nui ma ke kulanakauhale oNu loka. Mawaena oka poe Irelani keia haanaele. He huakai nui ka kekahi poe ma ia la, a no ke kuee o ka poe Katolika i ua huakai nei, ua manaoia e haunaele ana; nolaila, ua papa ka Ilamuku a me ke Kiaaina i ua poe nei, aole nae i manaoia ka laua olelo. Hiki ole iho la ina makai ke hoomalu; aua kauoha ia na koa e haua me ko lakou manao. He haneri kanaka i make, a he haneri me kanalinia aoi poe i elia. He keu ko Irelani poe ma ka puni hakaka.