Ka Lau Oliva, Volume IV, Number 5, 1 May 1874 — Ukulii a ka Maalea. [ARTICLE]

Ukulii a ka Maalea.

Ile wahi kaikamahine uuku keia, nona keia wahi moolelo o Miliama kona inoa. Ua hanau ia ma Napoopoo, i Hawaii, a ua piha iaia na makahiki eono, a i keia wa, ua liele mai me koua mau makua, a noho ma Honolulu nei

I kekalii wa, hele kona Papa i ka inu rama, a kunewanewa 'i ka ka mea o ka hooniponipo a ka wai lohi o keia maula e j lehei kawa ia nei; a i ka hoi ana mai o ua | Papa nei, ua hiamoe kela i ka po me kona Mama, a moe iho la kona makua ona rama ma ka aoao o kana opuu rose maikai. Puiwa aela ke kaikamahine, a hoala 'ku la i kona Mama, me ka i aku: a E Mama ! E Mama e !" Ala ae la ka Mama, "\>ia au,'- pane aku la ua wahi ukulii nei me ka waimaka, * 4 Koko ona rama ! Koko ona rama!" O ka inoa ia o kona leuiui o Koko, a ike aela ka makuahine i kana. mea e uwe nei me ka leo nui, e waiho ana kona makuakane ma ke alakai ana a Niolopua ma kahi akaka ole o kona palena hopu i ka hianioe nui. Ku aela ua wahi ukulii maalea nei, a hele aku la e haha ma ka paia o ka Hale, aloaa mai la nfiakonalima he pahi, a hoi mai la ma kahi e waiho ana kv>na Papa, o kona oki iho la no ia i ka pahi ana e paa nei ma ka lima, ma ka ai o kona niakua, a puiwa ae la kona Papa, a noho ana iluna, ua loaa mua aku la ka walania uuku ma kona ili a-i. I ka nana pouo ana aku o kona makua ia ia, a ike o kana koiki ka mea nana i oki kona a-i me pahi, ia wa lele aku la kona makua a puliki, a hapai luna, me ka uwe nui o kona makua ia ia. I Me ka i iho o kona luaui t u ua pomaikai'

aa i hana ana iho nei au, ina paha <31 hoa o'a i i&u pu ai i keia la ih9 nei, aana keia me£ weliweli i kau iho nei o'u, oka make no la keia." I ua makaa nei e noonoo ana no na mea a ke kMkamahine i hana'i nonas ia wa, kuloa i ( lalo, a pule aku la me na huaolelo i aoao ole ia mamua penei: M Akpa l Aloha ia Koko! Akua! Ona o Akua! Hilahila o Koko! Amene." O. kekahi mea hilu loa ia ia, o ka paa,o kona manao.eike mau ia i ka Halepule mana la Sabati a pau.. "A e hoole anei 0 lesa i na kamalii ke hele aku imua ona ? Aole." 4 D. P. [O ka haawina kupono auei 'keia a na makua e waiho aku ai imua o ka lakou man keiki ? Ke mioamina nui nei makou 1 ksa keikamahine opiopio i loaa ke kulanaJkamahao, ke alanui hoi o ka pono a me ka lanakHa no kona mau la o ka hookanakamdkua ana, oiai, o ke ala no ia e loaa ai ka hua mamo gula oke ola; a, ona hiohiona oiaio o kona ulu ana niai a lilo 1 makua haipule no kona lahui! Auwe ! Na. ka makua no i*a e uhi iho, ke koloka ele«ie o Satan% e hoohaamia i ola o keia«Jfccm op|o. E k&ia makua, ke laoanei ma* koni manao, a ke iioi iiui no hol, no hadiele i |bl& wai a ka Naheka maij ia oe, ma ke pale ana aku i keia ino, ai me ka hapai ana ae i kau keiki opio, a ku i ke kulana kiekie imua o ke ao nei. A ke kau leo aku nei no hoi makou i na makua o na mamo Hawaii e ulu mai nei#} malama me ka maluhia, kiai me ka i)o, a e ao aku i na hana me na rula maikai o ka nohoona Karistiano, a e haule mai no auanei na kulu wai o ka pomaikai, | maluna o oukoU a pau." L. H.]

Iloko o kekahi la o ka malama i hala iho nei, ia makou c hele ana ma kekahi o na alanui o ke kaona nei, halawai mai la me makou kekahi kaa pipi ua hele a piha i ka laau a me ka papa hale, okolu paa pipi nana e kauo ana. He hoaloha ke Kahu kaa no makou, a he hoa paani pu no na makahiki i hala loa 'ku nei, ma ka malu o na Pali hauliuli o Koolau ; nolaila, puka ka makou ainau: " hele kau kaa i hea ?" Pane kela, " i Palolo," " Kawai ka ukana?" "Na'u no." "Nau ponoi anei keia?" u Ae, e kukulu ana au i hale no'u." Hoomaikai aku la makou i&ia, a naue ae la; hele aku la no hoi kela i kana huakai. £ia ke ano o ko makou mau manao ma ia hope iho: " He kanaka līawaii opio loa keia, aole no hoi i ao ia iloko o na kula kiekie; aole i hooili mai kona makua i kekahi puu waiwai nona; he kanaka ia no ke kulana haahaa; aka, ke hoi nei oia me ke kaa pipi i piha i ka laau hale nona ponoi. lleaha ke kamu o keia pomaikai t Kia no; he kanaka man&o hana kela. Aole ona makau i ka lepo a me ke oolea o na lima i ka haua. Oia ke kumu mua o kona pomaikai; a eia ka lua, aole oia i haawi aku i kona kino, a me ka loaa 0 kona mau lima mamuli o na hana uhauha. Va malama oia i koua kino, a malama pu i ka loaa o kona mau Hnuu A ua 01 ae ka hanohano maoli o kela kaeāka opio me ka haipa a ke kahn pipi ma kona lima, me kooa kapa hana, mamua ae o na haneei Hawaii opio e kaha nei xa& na ala-

nui nei, aohe Eana, aobe noo--Qoojpono; hoolkahi wale no manao, e h<Hkeike i ke kiaa me h» kii 'la, e ai, e ina, a e moe. Oka Jppnwale ona lapawale a pau, oia ke kaaaka-ni, kino ikaika, i 100 i k-a palanalelo. Aole e loaa aka ke kolai» hanohano or ka p6e lima hana, i ka pos haaa ole."

(No xa Lau Oliya.) He wabi o|elo naanao keia iwaena o aa haole noeaa o B6ritania» uO ka peni i malama ia, na oi akn mamaa o na peni e&a i loaa mai ma ka hana." " Aole ma ka nui o ka iooa, aka, ma ka nni o kana mea i malama ai ko ke kanaka waiwai," He oiaio maoli no ia man Olelo noeam E nana kākon. Ina paha i loa&i kekahi kanaka na dala he tansani ma ka m&k£liki, aka, na pau i ka Ulo iloko o ia makiiaki no kela ftea keia mea. A ina pāha%e wahi kanaka i ioaa ma kana hana an& eii>. ma haner| daia ma ka makahiki, a na IUo aku no ola. he ekol& haneari, a koe iloko o kona waihona e&a kaibri daU»" aole anei 4oi akn k|Maa waiwal mamna o » ka mea i papalla kona loaa 1 olelo ia lnna? Oia|no»ina pelakpnafealama a»a ma na mea knpono ole: Ke mahaio nei au i kekahi man o Oahn nei no ko lakon hoomaka ana.»» keia hana i maa ole ai keia lahni i ka wa kahiko; oia hoi ka hoomoe anft ika lakoa mau dala ma ka banako o Bihopa ma i Honolnln. He mea hon ia iko Hawaii nei, i ulu mai i keia mau makahiki he amiknmamalima. He hiohiooa ia oka nee ana i mna ko Hawaii neima na mea e waiwai aL Oiai nae e imi ana kekahi poe e hoomoe ka lakou mau dala ma kahi e maln ai, a e ulu ae a mahuahna, mai poina lakou e hoomoe i kekahi mau dala ma ka b&aako o ka lani He nui ka nku hoopanee ma ia banako. Ke mahuahua mau nei aike ao pauole. "O ka mea lulu nui e ohi nui mai no ia," wahi a ka'Hakn. E.

lle mea ole ka pa, ka poka, ame ka pauda, ke ole kahi huna ahi oana ehoa ka pauda, a lele ka poka; pela ke kanaka, he uiea ole kekino nui ikaika, ka noonoo akamai me na lima makaakau, ke ole ka manao hana iloko oka naau; na ka uanao hana e kpna i na lala e hui me ka noonoo, a e lawelawe i ka hana, alaila, ikea ka hua he pomaikal

19* Ha kekahi la o n* pule i hala, ua make eoaoole iho la kekahi haole miilihini, mct kekahi olia i ioaa iaia Uoko o kona wa e anaii ana maloko o ko kakoa awa nei. He hnlipafi« dt% no laoa 6>e kiapa Ka Mo\ t a he malihini hoi ma ko kakou maa kapakai neu Aloha wa4 kona ohana ke lohe aku i ka waiho ana o kona mau iwi ike one o Kakuihewa nei, i e na milo he lehulehu o k*4 kai hohōM o ka moana Paki* pika.

Ua hooiewa ialra ke koooa o W. H. Kaauwai maka ilina i Kawaiahao, ma ka auiua B»bati, Apeiila 19,