Ka Lau Oliva, Volume IV, Number 7, 1 July 1874 — E hoi hou ana anei i hope? [ARTICLE]

E hoi hou ana anei i hope?

Ua hoopiha ia ko makou puuwai e ka ehaelia i awili ia me ke kaumaha, i ka hoōniaopo})o ana iho i.na niea e hana ia nei ma kekahi mau wahi o ke kuhmakauhale alii nei. Ma na la i au wale aku la, he mea i tn!itvia makou, me ka wiwo ole, a ma ke ano hanohano no hoi, ke kaena ana ae no ka a me ka inaluhia o ka noho'nao ka lahui Hawaii, a makou e u nei. Aole no hoi o makou wiUe kai ku keehi i na pipihele o ia kulana, aka, o na nuj>e]va e ae a piu i jvai ia inaloko mai o na paiena o keia nmu mokupuni. Ma ia inea, ua kui lua aku la ka lono i na aupuni naauao, ma na wahi a a ko kakou mau ahaikmo i kipaaku ai, ua hoohelehn ia aku na hua hooiamv mamu> no ka ulu ikaika, a me ke kupaa o ka pono, a na makua Misionari i law<e mai ai a waiho i waeiia o ko kakou mau ku-

puna. Ma ka ike ia ana o keia maa mea, na lāwe laulaha aku la na nupepa nui a kaulana o. ia mau aupuni, Hoko o na hanohano ulumahiehie o ke kiekie a pau, w i ka inoa kamahao o Hawaii nei, a puni ke ao holookoa. la mau la ua hoopiha mau ia ko kakou mau awa e na moku o kela ano keia ano, a e haiamu mau ia ana na alanui tne na home e na malihini i hoopiha ia e ka mahalo no na mea i e lakou. E komo nui mai ana na waiwai o waho mai, a e lawe ia aku ana hoi ke loko nei; e pii mau ana ka pomaikai o ke aupuni a me na kanaka, aole hoi ma na pomaikai wale no o ke ao nei, aka, me na waiwai malamalama makamae o ka lani kekahi; ai ka nana ana iho ina hiohiona o Hawaii nei ia mau la, me he mea la e hoike mai ana i keia mau huaolelo: "Ke ike nei au ika hoku oka malamala i hoike ia mai ia'u, a ke waiho aku nei au i ke ala a'u i waele mai nei no ka pono o ka'u mau mamo i na au e hiki mai ana."

A pehea! Ke mau nei no anei ke kaa ana oka iilii imua ? He hiki anei ia kakou ke kaena ae no na mea e haoa ia nei, no ka pono wale no ia mau mea ? Ke nolio hoopono nei anei kela me keia ohana a puni ō Hawaii nei ? Ake kupaa nei anei kakou me ka hiipoi ana ike kulana kiekie i haawi makana ia mai e ko kakou mau kupuna?

Me ke poo i hookulou ia e ke kaumaha, na waimaka o ke aloha e hanini ana, I ke puana ae nei makou me ka ehaeha, " Aole/' 0 kela mau nani a pau i hai ia'e la, ke ane aku nei e nalo. Ua like me kekahi puulu tu> nui e kau malie ana nia ka hikina, a i ka pa ana a kekahi kikiao makani i ke koiuohana, lawe pu ia aku la ua puulu ao nei, a i ka liiki ana ma; kē komohana, ua ane powehiwehi, a iloko o ka wa pokole, ua nalo loa, a pau ka ike ia ana aku. Ive noho nei ka hapa nui o na kanaka i keia manawa, iloko o ka hoomaloka, ka }xilaualelo, ka hoopelapela, ke puhi opiuma, ka imi awji, ka inu raina, a me ka moekalohe ; a heaha ka hopena ? 0 ka loiui ana i na mai ino, ka paila ana o ke koko no ka enaena o ka wela, a mahope e kii mai ai ka luna o neia mau ino a pau he mai lepera, a kaili ae i ke kanaka mai loko aku o kona ohana, e noho hookahi mai na makiunaka aku, e kali ana iloko o na eha a [uiu i ka hiki aku o ka elele nana ka hojxma he make.

| 5iai ka ua}x> aku, a hiki i ka palena o I ke alanui Maunakea, hookahi liana nui i : na ii\akua me na keiki, o ka hana 4)ia, ka inu aim, ka ona a me na hana ku{x>no ole he nui w&le. Ma keia a m& keia aoao o ke alanui, a ma na kauliale, e lo;ui mau ana i ka ike a ka makiv, ka ona.

! He inea ntri keia ho inu biā i keia mau ! la, a aole n\x>noo 110 ka jhmio o kīi nohona, a me ka pomaikai o na keiki opiopio e ulu ae an;i. &ka, ua hui im ma kek mau hana hoohiiahihi Ua ike na keiki i keia mau meu, a \loko o ka \vu pokole maii lo:\, a i ka nln atta ae o ke kitu\ uhi | pu me keia mau ino. Mioamina wmle, ! o na }x>n e kupaa, a e mau ai hoi ka la- ; nakila o keia lahuu i»e keia iho la ka e hoopulapuia ia ai. Aole keia o ka luia - | wina a ke Akua i lvx>kau uiai ai maluna ! o na makua no ke ao ana aku i na keiki, ! aka, he hana hvxnnainoiao, a kui ke aioha ole. Auwe ! O ka pii ana auei kvia o ka ih>!uv ka na»vuao, a me ka maluhia ? 0 m hiUiwina aloha anei keia l hanai ia iuai ia kakou e na Makua Misk*nart ? 0 ka hua anei keia o ka lakou hooikaika maW ana no fcv|x>nc o keia liahui ? B •na maknmaka, mai ka hikin» a I» komonana, e noonoo, o ka iummw» wak no keia, e kupaa, a uiai at? « hoi hou i oa hana {xyaua« o uhi Km mai ka pouli, a kan mai ka hvx>|x\i w*»liw«ii * ka Haku nuUuna o keia Lahui i