Ka Lei Rose o Hawaii, Volume I, Number 5, 15 April 1898 — Page 7

ka lapa a puhi, oia no ka noke wale mai no i ka hole, a imi wale paha i na mea e ulu ai he hakaka, a kaua paha, ina o ke ano keia o ka lapa a puhi; a onene kana, a hakaka, alaila, e noonoo na Kilo aupuni akamai penei e hana ai, e kii a ma ka poe nana e paipai ana ke kaua, hooponopono me ka holo pono, a ina e pono na kukakuka ana me ia poe e pai nei i ke lii e kaua, alaila o ka pau ae la mo ia e ia hoolili kaua ana, o ka make ana no hoi ia o ka hi'u. Nolaila i pili ai kela mau olelo Kalai Aupuni o ke au kahiko, e olelo ana, "He Puhi ka Ia, he oni ka lani, he lana kaua, he lapa apuhi ke auhee."

Mahele 12.

"He Mano ka I'a, he malu ka lani, he poho ka ua, he poho pu ke auhee." O ke kumu e ulu mai ai keia kaua, aia wale no ia ma na hewa nui i hana ia mai o kahi aoao, a i ole ia, mawaena o ke lii Aimaku o ke aupuni me ka lahui kanaka paha o kahi aupuni, nolaila, ua malu ka lani. Alaila, penei ka nana ana a na kilo i ka lani; E nana i na ouli e malu pu ana o ka lani, a i kau ia e ke ao kawa-u aialii, alaila, eia ke ano, he lii no ka lewa, oia hoi, aohe kaua iloko o ka aina; aka, he kaua mai kahi e mai; alaila na ka nui a me ke koikoi o ke alii a me kona koikoi kaua ahewa paha i ulu mai ai ua kaua la. O ka mea nui, o ka makaala loa i keia hewa, o ka pohopio wale no ke kii'na o keia kaua e kinai aku ai, ke poino ma ka aina, a poino ma ke kai. O ke kiai makaala loa i na mea a pau e hana ia ana e kahi aoao. E hoao ko ke 'lii kanaka i na mea a pau e lawe ia mai ai imua o ke lii e ai, aole e pono i ke lii ke ai ia mau mea, me ka ai mua ole o ke kanaka, e pono o ke kanaka ke make mua mamuli o ka ai ana i ua mau mea 'la, oia ka mea i olelo ia ia e ka poe kilo aupuni o ke au kahiko, he "Puhi ke auhee," o keia kaua. Ina e alu ia ana, a e powa ia ana paha ke alii ma ke alanui, a wahi mehameha paha, alila, e make pu ke kanaka me ke 'lii, e pono ai, alaila, eia ke ano maoli, ina pio kahi alii nui a aimoku, e moepuu aku na kanaka me me ke lii, make alii, make pu na kanaka, pela hoi ke alii aimoku, a me na kanaka ma kekahi aoao. He kaua welweli maoli ke ano o keia kaua ana.
Aole i pau.

Nuhou Kuwaho.
O NA
Mana Aupuni Kaua.

Aohe mea hou o ka Aha Kuhina hou o ke aupuni o Sepania e paa ai no ke kakoo ana i ka maluhia ma waena o na aupuni elua, ua aneane loa na aoao elua e ulele, ke makemake nei ka Peresidena Makinly e kakoo i ka maluhia, a e hooponopono mawaho i keia a nehonehe kaua ana, aka, ke hooho mai nei ka leo o ka lahui. E kaua! E kaua. Nolaila, ke makemake nei ka Peresidena e waiho ia haawe kaumaha a luuluu maluna o ka mana o ka Ahaolelo.
Ke hoole mai nei o Sepania i ka ae ana aku ina e ike mai ana o Amerika ia Kuba he aupun kuokoa, ma keia wahi, ke hoole mai nei o Sepania i ko Amerika kuleana ole e hana pela, ma keia kumu ka Pers. Makinly i lawe ae ai ia lei a hoolei aku la maluna o ke poo o ka lahui Amerika, oia hoi ka Ahaolelo.

NA MOKUKAUA SEPANIA

HA VANA, Aperil, 1—Ua haalele iho nei ka moku Hao kila Vizcoya a me Ogunds i keia ahiahi, ma ke ano maopopo ole o ko laua kumu o ka holo ana, ua manao wale ia ma ke ano hoohuoi wale aku no, ua holo aku nei laua i Porto Rico, i mea e malama ia ai na au moku waapa tobido o Sepania e au mai nei i ka moana, o ka au ana mai o ka moana loa, i ka wa e hauwawa ia ae ai keia mau lono ua haalele iho la keia mau mokukaua ikaika o ke aupuni o Sepania, ua nui ke pihoihoi o ke kulanakauhale o Havana, he mau tausani o na kanaka e makaikai ana ma na uapo a me na kahakai, me ka manao e ike aku i ua mokukaua la o Sepania. Ke olelo nei na kanaka maanei (Havana) e hoea mai ana ua aumoku la malalo o ka hoomalu ana a ua mau moku nei.
Nana ma ka aoao 10.